9 Kasım 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4
4 in Sİ İİ amam Mmabeş harbinin siyasal yüzü: Italyaya demir ve mahrukat da gönderilmiyecek Zecri tedbirler hakkında Uluslar Kurumu dışındaki devletlerin fikri soruldu italyaya daha neler gönderiimemek isteniyor ? Cenevrede zecri tedbirler meselesi konuşulurken, Kanadanın (bir teklif yaparak İtalyaya karşı konulan Am - bargoyu genişletip petrol, kömür, de- mir ve çelik de gönderilmemesini is - temişti. Tâli ekonomik komiteye ve - rTilmiş olan bu teklif, oradan prensip İtibariyle kabul edilmiş olarak çık - miştir. TAli ekonomik komitenin azası şun lardır.: (İngiltere, Fransa, Sovyet Rusya, Portekiz, Türkiye, Romanya, İsveç, Kanada, İsviçre, Holânda, Bel * çika, ). Ancak, bu teklif müteakip heyetler tarafından da tasvip edilse bile, mü - nasip bir vakit ve vaziyette tatbik e . dilecekti, Yani, müessir olmasını temin ede - cek vaziyeti bekliyeceklerdir. Çünkü şimdiki halde İtalya bu maddeleri bem Almanya, hem Amerika gibi u * Teslar kurumuna aza olmıyan memle - ketlerden alabilir. — Niyuz Kronki'den — Ulaslar Kurumunun dışındaki devletlerin de tikri soruldu Uluslar Kurumuna aza olmıyan memleketlere — zecri tedbirler hak - kında, ne düşündüklerini oöğrenmek üzere — Cenevrede alınan bütün ka - rarlarm birer sureti gönderilmişti. Şimdi Cenevrede, gelen cevapları gözden geçirmektedirler. Amerlkan cevabı cesaret verici te- lâkki edilmektedir. Buna karşı Bre - ilya tam bir hareket özgürlüğü mu - hafaza etmek istemektedir, Cenevrede ki konsolosu vasıtasile resmi bir ce - vap vermiş olan Almanyanm bu ceva" ba resmi bir mahiyet verip vermiye ceği hakkmda malâmat mevcutde. ğildir. Japon hükümeti, sorguları (cevap vermek niyetinde olduğuna dair Ulus- lar Sosyetesi nezdinde hiç bir bil d dirme yapmamıştır. Süveyş kanalının kapanma meselesi Süveyş kanalının kapanması me - selesindeki tehlikeyi gören İngiliz sü- bakanı Lord Halifaks dün verdiği bir söylevde demiştir ki: “— Süveyş kanalının kapanması, harp demek olacaktır. Ve bizi muhak kak surette harbe sürükliyecek olan bu gibi tedhirlerin alınması, sanmı - yorum ki, bu ülkenin menfaati veya - hut dileği içinde olsun. Sanmıyorum ki, Uluslar kurumunun ergesi Afrika harbini durdurmaya çalışırken Avru - pada başka bir harbe başlamak olsun. En tedbirsiz bazı müşavirlerimizin na, sihatlerini dinlersek, Avrupada mu - hakkak bir harp kopacaktır. — Italyanlar Bir ingiliz delikanlısını tevkif ettiler Alastair Napler isimli 21 yaşında bir İngiliz hukuk talebesi Brennerde İtalyanlar tarafmdan tevkif edilmiş - tir. Bolzanoya götürülerek hapishaneye konulmuştur. Yakmda mahkemeye ve rilecektir, İtalyan makamlarının verdiği iza - hata göre, bu İngiliz pasaport mu - amelesi yaptırmadan hududu geçtiği ve İtalyan askerlerile konuştuğu, fo * toğraflar çektiği için şüpheli görüle. rek yakalanmıştır. Hattâ yalnız Kaidesiz olarak huğud geçmiş olsa bile, gene hapse mahküm edilecektir. — Mançester Gardiyandan — Fransız hükümeti Matbuatı briaz daha tazyik ediyor Fransız hükümeti, yabancı devlet relslerine, baş ve dışbakanlarına hü cumda bulunan Fransız gazetelerini para veya hapis cezasile, yahut her ikisi fle teeziyeye karar vermiştir . Hapis cezası üçay,para cezası 250 Tira kadardır. — Mançester Gardiyandan — Yunanistanda “Cumuriyetçi liderler Manastıra gitmiş!,, Kondilis böyle söylüyor İgiitere Yunanistana bazı ada'ar mı verecek? İsgiltere hükümetinin Kıbrıs ada * sile on iki adalardan altısının Yuna nistana verilmesini istediği hakkımda bazı gazetelerde çıkan yazılar Üzerine General Kondilis “Bu gibi haberler - den malümatı olmadığını, söylemiş - tir. Kral geline kabineyi kim kuracak? Hükümete taraftar olanlar, kral gelince kabinenin teşkilini Kondi- Tise havale edeceğini ve Kondilisin de parlâmentoyu feshedeceğini söylüyor- lar, Çaldaris taraftarları da bunun ter sine olarak kralın, ekseriyet baş * kanı olan Çaldarisi kabineyi kurmağa çağıracağını İddia etmektedir. Bu takdirde Çaldaris Metaksası, başbakan muavinliği ile birlikte Sü . bakanlığına getirecekmiş, Şimdilik başbakan Kondilis, cum - huriyetçilerin krala gönderdikleri söy lenen mektuptan bahsederek gazete * cilere demiştir diz “Yunanistanda tümhuriyet rejimi. nin kaldırılması mes'uliyeti, tama - mile, ahalinin emniyetini kaybeden bu cumhuriyetçi liderlere aittir, Bundan sonra bunlar için manastıra kilitlen - mekten başka çare kalmamıştır. Bah - sedilen mektubun ciddi bir şey olma - dığını söyliyebilirim.,, Iki mahküm hakkında karar Diğer taraftan bir mart isyanın - da on yıl küreğe mahküm olmuş A * miral Russenle beş yıl hapis cozasma mahküm Zaimisin yaveri binbaşı Ki * vodosun aflarma karar verilmiştir . Kareli cumhur başkanı azledildi Moskova: 9 (A,A.) — İzvestiya ga zetesinin Kareliden haber aldığına gö re Kareli Sovyet cumhuriyeti başkanı Guelling azledilmiştir. B, Glelling, bu Sovyet cumhuriye - tinin tesis tarihi olan 1923 denberi bu makamda bulunmakta idi, Suikast teşebbüsü şüphesile Kozan kaymakamı ve jandarma kuman- danı yakalanmamış Büyük Önder Atatürke yapıl. mak istenen suikast işiyle alâka- dar olmak üzer» Kozan kayma” kamı ile jandarma kumandanının yakalandığı bir sabah gazetesi ta- rafından yazılmıştı. Diğer bir sa“ bah gazetesine, Kozandan gelen bir telgrafta bu haber tekzip edil mektedir. Hitler çelik miğferlileri dağıttı Almanyada Çelik miğferliler, teşkilâtı resmen dağıtılmıştır. Hitler bir söylevinde demiş - tir ki: “Çelik miğfer teşkilâtmın ida- mesine artık lüzum kalmaslığı mü- taleasmdayım. Fırkamız iktidar mevkiine gelmeden önce de sa - vaşta bulunmuş olan (esi) miğferliler, bugünkü Almanyanın inkişafına da hizmet imkânmı ver- mek için, şimdiye kadar kendileri ne kapalı tutulmuş olan, fırkaya kayrt muamelelerini onlara yeni. den açtık.,, Staviski davası Paris: 9 CA.A.) — Staviski davası- nın dün akşamki celsesi, Bayonne be lediye bankası sahte bonolarının te - davül mevkiine çıkarıldığı zaman bu şehrin şarbayı bulunan saylav Garatm isticvabı fle geçmiştir. Suçlu bu mü - essese muamelelorinin osahtekârlıkla olan ilgisinden haberdar bulunmadığı ni ve yalnız B. Alexandre ismi altında tanıdığı Staviskinin hakiki şahsiyetini bilmediğini söylemiştir. Bir tayyare kayıp Londra: 9 (A.A.) — İngiltere ile Avusturalya arasında bir uçuş yap. makta olan meşhur tayyareci Sir! Kingsford Smith'den beş altı saatten beri hiç bir haber alınamamıştır. Ken- disi kayıptır. Bingal körfezinde Ran - gun İle Vieteria burnu arasında de - nize düşmüş olmasmdan korkulmakta dır. Avusturalyadaki tayyareci Mel - İreose ile bir çok İngiliz silel tayya * recileri kendisini aramaya çıkmışlar. dır. Müesseselerin dikkatine Türkçe ve fransızca muhabere, daktilo, muhaseve bilen bir Türk genci bütün gün veya birkaç saat, az bir ücretle çalışmak istiyor. Mehmet Ataker Adres: Çengelköy Havuzbaşı sokak 6/1 No. | Yeni neşriyat; Çocuklarda kemik hastalığı Nasıl tanımalı, ne yapmalıdır? Her ana ve babanm öğrenmesi gerekli bilgiler bu kitapta yazılı- dır. 10 kuruşa (Anadolu Türk kitap deposu) nda satılmaktadır. “Fransızca çabuk ve kolay öğ- retirim,, Muallim Müniri- hakika- ten pek faydalı usulünün ikinci kitabı çıkmıştır. (Anadolu Türk kütüphanesinde) satılıyor. İ* KAYIP AV KÖPEĞİ — Salı günü öğleden sonra, sırtı siyah, yüzü kah - ve rengi boynu ve bacakları beyaz di- şi bir av köpeği kaybolmuştur. Bu - lup adresime getiren memnun edile. cektir, Edirnekam Sarmaşık caddesi bak - kal Hayati, yüzde 8 SONTEŞRİX — 1915 Istanbul fırınlarını! otuzu cezalandırılmış Şehir meclisi, dün Bay Necip Sen dengeçti'nin başkanlığında top lanmış, belediyeye geçen Sanasar- yan hanı kirasından birikmiş olan 37.000 liranm yirmi bin lirasının ilkmektep muallim ve müfettişle- rinin makam tahsisatlarına, on bin Tirasmın da şehir ve köy mek- teplerinin tamirine verilmesi, mo- törsüz kotralardan ton başma iki lira resim alınmasına odair gelen teklifler bütçe encümenine havale edilmiştir. Bundan sonra Süleymaniyede Ayşekadın hamamı sokağı ile El - maruf sokağında pazar kurulması! hakkmdaki encümenin teklifi ve Atatürk köprüsü inşaatından ar - tacak 9.000 lira ile Karaköy, Un- - kapanı köprülerinin, şuabat yol - larınm ve eski maarif nezareti bi - nasmın tamir edilmesi kabul edil - miştir. Bay Üstüngağ, beled'yenin za- bıtaibelediye talimatnamesi ile ek» mekçilik nizamnamesine dayana- rak yolsuz hareketlerin önüne geç- tiğini, İstanbul fırmlarıım daimi teftiş ve mürakabe altında bulun: duğunu, mevcut miktardan az ekmek çıkaran frrıncıları cezalan» dırdıklarmı söylemiş, ekmeğe ko- nan narhm © kaldırılamıyacağına da işaret ederek buğday ve binne- tece ekmek fiyatlarmın oyükseliş sebeplerini saymıştır. Bu arada küçük sermayeli fırmlarm kredi- sizlik yüzünden müteessir olduk- larını söyliyen Bay Üstündağ: — Sayım gününden beri, Boğe” içinde, Adalarda, Baknkö! Beyoğlunda vaziyet tamamen no” maldir. Yalnız İstanbulun birk?f fakir semtinde münferit birka$ rmin ara sıra ekmek çıkar: sı buralarda dün ve evvelki mtakavi bir ekmek sıkmtısı İ“ Zurmuştur.,, demiş, mevcudu yi yı bulan fırınlardan Beyoğlun!” 23, Beğiktaşta 8, Üsküdarda 7 Bakırköyünde 3, Fatihte 2, Emi?” nünde 55 fırmın muhtelif ce ra çarptırıldığını, bir kısmının 9” 5 er gün kapatıldığını söylemitti" Bundan sonra Refik Ahmet 99” vengil, Üstündağa izahatind” dolayı teşekkür etmiştir. Son rak söz alan Bay Galip Bahtiy8“ nüfus sayımı günü İstanbulda bin ton stok buğday bulunduğu” banun şehrin tam 116 günlük 4” yacını karşılıyacak miktarda oldi” ğunu söyliyerek: “.— Stok malın fiyatı 7. $K“ ruştan alımmış iken nasıl olu: iki gün zarfında yükselir. ihtikâr vardır. Burasını anları# isterim. Belediye bu işi enerjik surette halletmelidir. Eski zams larda olduğu gibi fırsatlardan İf tifade etmek istiyen tufeyliler v8" dır... Hilekârlarm vaziyetini letmelidir.,, demiştir. Muhiddin Üstündağ, bu sorü” ların cevabı, verdiği izahatın içi” de mevcut olduğunu söylemişlir: Meclis, salı günü toplanmak üz dağılmıştır. istanbulda 71 gün kâfi gelecek buğday vardır Ziraat bankası ne yapıyor ? İstanbulda kocaman bir ekmek ih tikârı var, İsterseniz siz buna ekmek ihtikârı demeyin de buğday ve un ih. tikârı var deyin, Geçen sene bu ayda ekmek narhı 9 kuruş idi. Evvelki sene ise 6 kuruş 30 para. Bugün 13 buçuk kuruş ve ihtikârm önü alınmazsa kimbilir belki de yarın 15 kuruş olacaktır, Bu mesele etrafında araştırmalar yaptık. Bu işle alâkadar muhtelif kim selerin fikirlerini sorduk. Ve şu ne - ticelere vardık, Bu sene buğday rekoltemiz çok iyi değildir. Köylü kendi ihtiyacmı ayır - dıktan sonra tüccara az buğday sat. mıştır, Fakat, hiç bir zaman buğday reko! temiz ihtiyacımızdan daha az değil - dir, Hattâ buğdayın yüksek kıymetine rağmen hâlâ ufak tefek ihracat da yapılmaktadır. Sonra ikinci olarak ge çen sene ve evvelki seneden kalmış bin lerce ton buğday muhtelif tüccar ve değirmencilerle Ziraat hankasının de polarında yatmaktadır. Istanbulun ihtiyacı günde 200 ton . dur. Buna mukabilbütün tüccarların e - linde 1200, Ziraat bankasının İstanbul silolarında 8000 ve (o değirmencilerin elinde 2000 ton buğday vardır. Hesap edilirse Istanbula hiç buğday gelme $e bile mevcut stokların şehri 71 gün idare edeceği meydana çıkar. Belki içimizde: — Buğdayın yükselmesi şehirlinin zarâarınadır amma, köylünün de kârı. nadır, Birkaç sene evvel buğdayının kilosunu altmış paradan elinden çı - karan köylünün bü suretle hiç olmar- sa yüzü güler diyen bulunur. Fakat gerek bankanın, gerek tüc - carın, ve gerek değirmencilerin elin - de bulunan buğdayın kahir bir ekseri yeti bir iki sene evvelki buğdaylardır. Yani köylünün elinden bir kaç kuruşa çıkan buğdaylar ki gün evvel bor - sada serti sekiz kuruş otuz paradan, ve yumuşağı on kuruştan muamele göl ren buğdayların mazisi budur. Evet, bugün köylüye buğdayı Kİ” 6 kuruş teklif ediliyor. Fakat dediği miz gibi, köylünün elinde gata buğdayı kalmamıştır ki bu fiyat yük” sekliğinden istifade etsin. Binae leyh iki sene evvel köylüden çok we” za satın alman, ve bugün değerinin kaç misli fazlasile satılan buğday” ” rm muazzam kârı çok ufak bir zö“ reye inhisar etmektedir. Ğ Ziraat bankası düne okadar bUğ day satmamakta idi. Vaklâ hakiksi” te Ziraat bankası satış yapıyordu. * pıyordu ama, diğer tüccar ve deği" mehcilerin fiyatlarma uyaraktan > pıyordu. Bu suretle fiyatların y ye mesinin önilne geçemiyordu. Diğe carlar ve bilhassa (o değirmencilef Zirant bankasının rekabeti olmayın” fiyatları istedikleri gibi yükseltiy0” lardı. Bu şekilde bilhassa fakir halk" zararına olarak bu ufak gümre de v şetli para kazanmıştır. Ziraat bank? sı böylece satışlardan hariç kaldı için bu işten hükümet de para namamıştır. Gene kulağımıza bir rakama göre son haftalar İS buğday fiyatlarmın temevvüçlerindii kazanılan para dört buçuk milyof ra kadardır. & Zirant bankası günlerce bu sabit tan hariç durduktan sonra nihayet yatları otuz para kırarak o Pİ vi müdahale etmiştir. Bu müdahale ©” rine fiyatlar derhal bir miktar öne ; tir. Fakat gerek tüccar ve gerek ri ğirmenciler bu müdahalenin mavi kat olacağını zannederek fiyatları” 9 ha fazla düşmemesi için fazla yapmamışlardır. Aherlar da fiyatların dahâ tea düşmesini bekliyerek buğday #11* mışlardır. 4” Kısacası Ziraat bankası bu m . hale işinde çok geç kalmıştır. Ve dirdiği otuz para da pek azdır. Ze evvel buğday fiyatının ekmeğin yi VA 10 kuruşa satılacağı istikrar “4 cesine indirmesini ve bu fiyati3 gesi tikrar tesis edilmesini
