7 Kasım 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

HABER — Aksam postası italyan - Habeş harbi Askerlik muharririmizin görüşleri ve en son gelen telgraflar Afrikadan gelen dünkü haber- ler burada şiddetli bir muharebe nin başlamış olduğunu bildirmek tedir. Muharebe bilhassa Şimal, Adua cephesinde cereyan etmekte dir. Vaziyet şudur; Aduva cephesi Dün hem Londradan, hemde Berlinden gelen haberler İtalyan kuvvetlerinin Makalle şehrine gir- diklerini, fakat orada kanlı bir boğuşma neticesinde geri püskür- tüldüklerini bildirmektedir. Gece cereyan eden bu savaş çok kanlı olmuş İtalyanlarla, Ha- beşler karanlıkta göğüs göğüse ve boğaz boğaza bir buçuk saat dö : ğüşmüşler, neticede İtalyanlar bir sürü ölü, yaralı ve esir bırakarak kaçmışlardır. Bu esirler Dessieye gönderilmişlerdir. o Anlaşıldığına göre Habeşler, Makalleyi şiddetle müdafaa edeceklerdir. İtalyanlarm diğer kolları Tigre eyaletindeki muhtelif köyleri ve mevkileri hiç bir mukavemete uğ- ramadan ele geçirmektedirler. Somali cephesi Bu cephede hiç bir fevkalâde hadise olmamıştır. İtalyan tebli- ğine göre buradaki İtalyan kuvvet leri Ogadene doğru hareketlerine devam etmektedirler. Adisababaya göre ise Habeş ordaları tamamen hazır bir vazi - yöğte İtalyan taarruzunu bekle - mektedir. Yine bu cephede iki İtal | yan tayyaresinin yere inmeğe mec | bur edildikleri bildirilmiştir. Adisababaya bugün gelen ha- berlerde Şebeli bölgesinde de şid- detli müsademelerin başladığı bil. dirilmektedir. Habeş kuvvetleri çetin bir mukavemet göstererek müstahkem mevzilerine doğru çe kilmektedirler. Habeş kuvvetleri. Bi ordu kumandanı Ugasnus idare etmektedir. Habeşlerin perşembe günü geceleyin kuvvetli bir muka| bil taarruzda bulunacakları bil - dirilmektedir. İtalyan uçakları| yeniden Gorahai bölgesine birçok bombalar atmışlardır. Cephe gerisi haberleri Nabeşisiana silâh akını Adisababa, 6 (A.A.) — Habe. şistan lehine olarak ambargonun kaldırılması üzerine buraya önem. li miktarda silâh ve cephane gel - mesi beklenmektedir. Hükümet daireleri her gün, türlü silâh fab- rikalarından teklifler almaktadır. Sabra telsiz telgraf istasyonları - nın çoğaltılması için ısmarlanmış olan levazımın da gelmesi beklen mektedir, Menelikin mezarı açilmış Paris, 6 (A.A.) — Entransijan aytarı Jean Desmenin Adiababa - dan gazetesine bildirdiğine göre, Menelikin mezarınmn içindeki ha- zine odası açılmış ve orada 135 milyon frank değerinde plâtin ve alien külçeleri bulunmuştur. Habeş Imparatorunun Fransiz halkına tebliği Paris, 6 (A.A.) — Habeş İm- paratoru, Petit Journal gazetesine, Fransız ulusuna hitab eden aşağı. daki bildiriği yollamıştır: “Çoktanberi hazırlanan Italyan teçavüzü, süel vasıtalarla Habe- şistanm istilâşı ergesini güden bir plânın tatbikidir. Harbin çok kısa olmasını bütün kuvvetimizle te - menni etmekteyiz, Fakat, düşman topraklarımızda kaldığı müddet - ge bu harbe, devam edeceğiz. An- cak Habeş ördulefine bir muzaf- feriyeti, kesin sonuçlar doğurabi- lir.,, Malyada benzin ve yağ kıtlığı Milano, 6 (A.A.) — Resmi ga- zete, benzin ve her nevi madeni yağlar üzerinden alınmakta olan vergiyi yükselten kanunu neşret - miştir, Bu tedbir sonuçu olarak bu maddelerin fiyatları müthiş su - relte fırlıyacaktır. Zenci tayyareci mektubu okuyunca bayıldı Adisababa, 6 (A.A.) — Reuter ajansı aytarı bildiriyor: Bu sabah sarayda fevkalâde bir hadise cereyan etmiştir. Sarayın bir odasında impârator tarafından kabul edilmesini bekliyen ve “si yah kartal,, İakabi altında Habeş ordusunda hizmet eden Amerikalı zenci Uçman Albay Julian birden bire düşerek bayılmıştır. Albay Julian, saraya gelince, kendisine imparator tarafmdan ya zılmış bir mektup verilmiştir. Al bay, bu mektubu okuyunca, çok bariz bir asabiyete kapılmış ve bir müddet dolaştıktan sonra ga- rip hareketlerde bulunarak bayil - Saraydakiler, derhal yetişmiş. ler ve gaz tenekelerile getirdikle- ri su ile Albayı ayıltmışlardır. Albay Julian, kendisine gelin- ce şu sözleri söylemiştir: “Benim burada çok düşmanım var, ”. Şehrimizden gönüllü giden italyanlar Doğu Afrikaya gönüllü olarak şehrimizden gitmekte olan İtalyan tebaası gençlerden iki taresi daha Loyd'Tiryestino vapuruyla Napo liye gitmiştir. Bu suretle şimdiye kadar İtal. yaya giden gönüllü İtaiyanların sayısı elliye yaklaşmaktadır. Istanbuldan Afrika için yazılan gönüllü İtalyanların bütün sayısı ise, 350 yi bulmaktadır. Gönüllülerin italyaya gitmele- ri hakkında Romadan gelen emir, “şimdilik beklemeleri, yolunda - dır. Fakat buradaki gençler, gene ikişer üçer gidiyorlar. İlk defa tam kafile halinde giden 39 kişi- den yedi tanesinin İtalyada çürü- ğe çıkarıldığı söylenmektedir. Afrikaya gidecek gönüllüleri, burada muayene oettikter başka daha sıkı ve pek ciddi surette İtal- yada muayene etmektedirler. A- gırlıkları, boyları, geçirdiği hasta- lıklar, dişlerinin sıhhati ve bilhas sasıcak ve soğuğa mukavemetleri ehemmiyetle göze alınıyor. Ve son ra Afrika lejiyonlarına ayrılıyor. Buradan gider İtalyan tebaası- nıa bir kısmı şoför ve makinist ol. duğu için bunların nakliye ve tank taburlarma geçirileceği tanılmak- tadır. İtalyaya giden gönüllülerin bu ay sonunda Afrikaya sevkoluna » cakları söyleniyor. Başka memleketlerden İtalya - ya giden gönüllü efradı yalnız be kâr veya işsiz yahut. aile bağları olmıyan kimselerden müteşekkil» dir. Bu itibarla her gönüllü gitmek istiyen, orduya iltihak edemiye cektir. Buradaki İtalyan gençlerinden bir kısmının gitmesi yüzünden “Kaza Ditalya,, isimli klüpteki eğ- lenceler durmuştur. Çünkü bunla-' rı ekseriyetle bu gençler tertip et-! mekteydi. Fakat “Sosyete Opera,, isimli diğer İtalyan klübündeki çaylı danslara her seneki gibi de vam edilmektedir. Harp dolayısi- le İtalyan evlerindeki dans ve eğ- lencelere nihayet verildiği hava- disinin bir şayiadan ibaret olduğu anlaşılmıştır. İtalyan gönüllülerinin peraken de olarak İtalyaya gitmelerinin devam edeceği tahmin olunuyor. Titülesko zecri tedbirler hakkında ne diyor Romanya dış işleri bakam Ti - tülesko, Cenevreden Bükreşe dön- düğü vakit, gazetecilere şu di - yevde bulunmuştur: “— Arsrulusal durum ağırdır. Her birimizin ümidi sarfettiğimiz gayretlerin muvaffak olacağı ve Uluslar kurumu gi İdetli tedbirle- rinin, mümkün o duğu kadar kısa bir müddet için tatbik edileceği yolundadır. İtalyanm dostu ve ba- rışa bağlı bir Romanyalı sıfatile, bunun süratle başarılmasını hara- retle dilerim. Noktai nazar fark- ları ne olursa olsun, Cenevre hadi- selerini yakından görmüş olanlara bir şey açıktır: O da, Uluslar ku rumunun zecri tedbirler makaniz- masının, kurumun hayatında ilk defa olarak mevzuu bahsedilme- sine rağmen, en kökleşmiş muhe- Habeşiere göre Halyan taarruzu sımlar bile silâhlarını tecrid ede- cek derecede sahih ve çabuk işle-| Ajansı aytarı bildiriyor: miş olmasıdır. Cenevrenin başardığı şeyi, yal- nız İtalyan - Habeş anlaşmazlığı. nın zaviyesinden değil, yarın Av. rupada patlıyabilecek herhangi an laşmazlık zaviyesinden mütalea edilmelidir. Avrupada barışm muhafazası için İtalya ile Habeşistan arasında ki barış tekrar teessüs edince ta - arruz temayülleri kırılmış olacak- tor. Usutmamalıdır ki italya, Ulus- İar kurumunun en sevilen bir mem leketidir. Habeşistanın da hiçbir memleket ile süel ittifakı yoktur. Tedafüi süel ittifakla himayeye! mazhar olan devletlere karşı teca- ! vüğ mevzuu bahsolduğu takdirde, süel zecri tedbirler, ekonomik ted- birlerle-âyni zamanda işliyecek| vekollektif emniyet rejimi tam olarak tesirini gösterecektir. Son haberler Eski dipiomat yeni muharip Adleababa 7 (A.4.) — İmparator ve Bakanizr huzurunda izahat veren B. Tecle “Havwârlate, İtalyan - Habeş anlaşmazlığı ile sonuçlanan son HA * diseleri tahlil etmiştir. B. Hawariate, büyük uluslar dip - lomasisinin gidiş ve aksülâmellerini! izah etmiş ve bundan sonra İtalyan hareketlerini takbih etmiştir. İmparatorun, bir Rus süel okulun. da tahsil etmiş ve büyük bir prestiji olan B. Hawariatenin işaretlerine göre hareket edeceği sanılmaktadır. Bazı kimseler, Tecle Hawariatenin genel kurmay şefi olması ihtimalini ileri sürmektedirler," itaiyanlar güçlükle ilerliyor Asmara, 7 (A.A.) Stefani n'an- sı bildiriyor: Son yağmurlar İtalyan ilerle yişini güçleştirmiştir. Asker, bir yük bir faaliyetle çalışan istikkâm bölüklerine yardım etmek için tü- feği bırakarak kazmaya sarılmak. tadırlar. Bu bir iki günlük kısa durak lama devresinde istihkâm bölük - ler; su depoları ve telefon tesisatı yapmıştır. Makalle etrafındaki süel hare- ketler devam etmektedir. Times gazetesinin Adigrat ay- tarımın öğrendiğine göre, Makal- lenin göneyine çekilmekte olan Habeş kuvvetleri, | İtalyanların muhtemel bir ilerleyişini müşkül- leştirmek için bücün hayvanları ve hububatı geri almağa çalışmakta- dırlar. Malyanların Makalleye yeni taarruzu Roma, 7 (A.A.) — İtalyanların bu sabah tekrardan taarruza geç- tikleri haber veriliyor. En önceki. hedefler; Mskalle ile Dolodur? Lavoro Faşistta gazetesinin Tig re cephesinde bulunan aytarı, bu defaki ileri hareketin süel önemi çok büyük olacağını bildiriyor. General Santini kolu Kuiba böl gesine hâkim olan Agula ve Dolo- ya doğru ilerlemektedir. General Riççiyo Biroli'nin kumandasında- ki yerli kolordu Endahoeras'dan hareket etmiş ve Makalleye doğru! yürümektedir. Adisababa, 7 (A.A.) — Havas Bir bildiriğe göre, Habeş otori” teleri, Kuzey ve Güney cephele- rinde İtalyanların ciddi bir iar.| ruz ihtimalini göz önünde tutmak tadırlar. İtalyan ilerleyişi, henüz önemsizdir. Fakat yetkili çeven- ler, düşmanın şimdi Makalle yakı- nında bulunduğınu ve ku şehrin yakında taarruza uğruyarağını tes lim etmektedirler. ' Ogaden cephesinde bana açıl » mış ve hareketler kolaylaşmıştır. İtalyan tayyareleri projektör kullanıyor Habeş Asmara, 7 (A.A.) —- kuvvetleri, hareketlerini ancak ge- celeyin yapmaktı olduk.arından, İtalyan uçakları (o keşif uçuşlarını kuvvetli projektörlerle yapmakta ve böylelikle düşmanın fualiyetini takip edebilmektedirler 12 vapur aliyoruz (Başlarafı 1 ncide) lerdir. Yeni yaptırılacak vapurla- rın sayısı On ikidir. Bunlardan dört tanesi Akdeniz, dört tanesi Karaderiz, bir tanesi . Bandırma, | bir tanesi de Mudanya . hattı için muhtelif tonajlarda yapılacaktır. “Akay için de iki-vapur yapıla - caktır. Bu gemilerin * bedeli elan on milyon Tia muhtelif senelerde | Klerirg usulile ödenecektir, l harpten önceki sisteme dönmüs “ TSONTEŞRİN — 1935 Ingiliz muhafazakârlar! Uluslar Kuru” munun şeklini değiştirmek istiyor İngilterenin bugünkü “ ulusal $İ ri hükümeti, intihabattan sonra mev ni muhafaza edebilirse, yeni MESİ Va siyasası meydan alacığına ve we plânı simdiden hazırlandığını wi “Deyli Herald,, gazetesinin dipl0" muhabiri çok meraklı ifşaatla maktadır. Müştereken hareket etmek SUrtÜ? le harbi durdumağa yarıyacak bir let olan uluslar kurumunu bü “a hiyetinden çıkarıp yerine ittifakisr ” a ahdlaşmalar esasına dayanan bir yi niyet sistemi,, vücude getirileceği laşılıyor. “Deyli Herald,in muharriri, ve ni ıslahat plânının hayli bene de duğunu ve hattâ bazı yabancı lerin — gayet ihtiyatkâr sureti? ri bu nokta üzerindeki fikirlerinin sorulduğunu yazıyor. İngiliz muharririnin yazdığına $'/ re “yeni sulh sistemi,nin umum gileri şudur: 1) Uluslar kurumu, bendna e” ra “arsrulusal teşrikimesaiyi Taştırmak ve tanzim etmek mi sulhün muhafazasını tervice yar” T cak bir âlet haline getirecek ve s tecavize karşı müşterek hareketle vi bi durdurmak yahut o menetmek bir âlet olmaktan çıkacaktır. il , 2) Büyük devletlerden mü olacak “daha küçük ve daha elsi bir heyet,, daha mühim maksatlar #İ y runda — bugünkü Uluslar konseyinin yerine geçecektir. / 3) Avrupa “emniyeti, mumtakal saklar, tedafül ittifaklar ve süel # laşmalarla temin edilecektir. 4) Avrupa emniyetinde İngiltei. »in payı, Lokarna muahedesine, ? ilâveten bir grup hava (omisakın buna ilâveten de munzam iki anlaşmalara iştirak etmek ve erkânı harbiyesile konuşmak ols” tır. . Bunun için Uluslar kurumu ii kın “her azanm tumamiyeti mü” | yesi ve istiklâli diğer azalar ta dan tanhhüt altıma almır,, şekli onuncu maddesi ve “mütecavize şı zecri tedbirleri âmir buluna altıncı maddesi ya resmen fesi cek yahut açıktan açığa hüküm rakılacak demektir. Bu suretle İngiliz başbakanının 5 çen ayın yirmi üçünde Parlâmenii söylediklerinin manası de | bakan Baldvin, eğer Uluslar Ku a kendisinden beklenileni ortaya ini! mazsa bir müşterek emniyet şekl i itat edilmesi ieap ettiğini anlatımı, Muhtelif tesirler altında Uluslar di rumunun faaliyetini tahdide mil du. Fakat geçen senenin teşrini sinde takındığı tavrı da hiç bonsai O zaman Amerika, Almanya Vi ponya dışarda kaldığı müddetçe, ” terek bir sulh sisteminin o ka' gayri kabili tatbik olduğuna iy etmişti, Bu “yeni siyasanın, miden naat getirmişlerdir ki, eğer p kurumu bir uzlaşma mekanizmasi i çası vaziyetine indirilirse, Ameli bu kuruma girer ve Almanya ponya- tekrar geriye gelirlere e Deyli Herald muhabiri lamel sisteminin diğer avakibinden b rek diyor ki? “Bu suretle herhangi müteci karşı alınacak tedbirler, mi yani garp misakı, Fransiz misakı, Fransız * Çekoslovak İ ie Sovyet « Çek misakı ve diğer m la tayin edilecektir. Yani harpten © i ceki ittifaklardan kat'iyyen fa mıyan bir sistemle. » Uluslar kurumu böylece a transit, keyif verici maddeler ve buna benzer işlerle münsie deki yardımcı rolü müstesns © zere tedricen sönüp gidecektir Op Silâhsızlanma © unutulacak “5 cağız! Ve onun neticelerin. «| — Deyli Herald'de”