14 Ekim 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4
Habeş harbinin siyasal yüzü HABER — Akşam Postası Fransız gazetelerine göre: Ingiltere Musoliniyi devirmek istiyormuş Italyan donanmasını da zayıllatacakmış | Zecri tedbirler üç güne kadar tatbik edilecek İngiltere 15 gün sonra ablokâa yapılmasını teklif edecek Zecrt tedbirler Uç gün içinde tatbik edilecek Cenevrede İtalyaya karşı alıma - sak zecri tedbirleri görüşen komis - yon faaliyete devam ediyor. Anlaşıl - dığına göre her devletin bunu tatbiki kararı üç gin içinde verilecektir. Her devlet delegesi oOkendine göre bir tedbir ileri sürmektedir. İngiliz delegesi, kendi hükümetinin İtalyan ihracatını tamamen kesme - sini istediğini söylemiş ve bu tedbirin müessir olacağını ilâve etmiştir. Fransız delegesi, harp endüstrisine yarıyan iptidai maddeler üzerine ko- nacak ambargonun vaziyete daha uy - gun düşeceğini söylemişse de bundan bir takım meseleler ortaya çıkacağını anlatmıştır. “Teklif edilen tedbirlerden hiç bi - rini esas itibariyle (reddetmiyorum. Şu şartla ki her tedbir gerçekten mü- essir olmalıdır.,, Fransız delegesi Lâval bundan son ra, Fransız efkârı umumiyesinde su- itefehhüm uyanmamasını temin yollu; ve İngilizlerle müşterek hareket et -| mesine işaretle Havas Ajansı muhabi- rine şunu söylemiştir: “Fransız kamoyunda O(efkârıu- mumiyesinde) görülecek her türlü su- itefehhüm, barış davasına zarar vere- bilir. İki ülkenin takip ettiği hareket - ler, ayni olduğu gibi, kensey önünde Fransız ve Ingiliz delegeleri tarafın- dan yapılan diyevler de tamamen biri- birinin aynıdır., Fransızca Le Jour gazetesinin Ce- nevre muhabirinden aldığı bir habe - re göre, zecri tedbirlerin on beş gün içinde gayri kâfi olduğu anlaşılırsa,İn giltere abloka istemeğe karar vermiş- görünmektedir. Fakat Fransa delege - Jeri böyle bir ablokaya şiddetli muha- Uf tmiş... Cenevre faaliyetinin akislerinden o larak, Fransız gazetelerinden Övr şöyle bir mütalea yürütüyor: “Herhalde İngilizler, kendileri i - gin daha sempatik bir hükümetin te - gekkülü uğrunda Musoliniyi devirmek istiyorlar. Bununla beraber, bundan başka İtalya filosunu zayıflatmak is - teyip istemedikleri de düşünülmeğe değer... Ayni gazete bir de şöyle diyor: “İngilizler üç hafta sonra abloka - ya başlıyacaklardır. Barışçıl (sulh - perver) bile olsa, ablokaların bazı teh- Ukeleri vardır. Ve Londra ile Paris a - rasında bazı anlaşmazlıkların doğma- sından da korkulabilir.,, Cenevrede bulunan İngiliz delegesi! Eden, cereyan eden konferanslar hak- kımda hükümetine malümat yermek| Üzere bu hafta içinde Londraya gide- cektir, Aloizi Amerikaya nutkunu söyledi dün akşam radyoda Amerika ulusuna hitaben verdiği bir nutukta İtalyan noktai nazarını izah ederek, İtalyanın Uluslar Kurumu (tarafından haksız muameleye maruz kaldığını, o sosye - tenin İtalyan - Habeş anlaşmazlığı ve bundan evvel iştigal ettiği diğer an -| İ ği müşkülât karşısında bırakmak» Roma: 14 (A.A.) — Baron oAloizi, müdafaaya müsaade etmektedir, İtal. yan müstemlekeleri ise son senelerden beri Habeşistanın sebebiyet verdiği doksan hâdiseye maruz kalmışlardır, Eski ispanya Kralı Musoliniyi nasıl görüyor Lizbon, 13 (A.4.) -- Romada bulun- makta olan eski İspanya kralr Alfons X11. Diartle de Voticoz gazetesi ay - tarına verdiği bir beyanatta Habeş - İ talyan ihtilâfı hakkında o çok nikbin müftalealar yürütmüştür. Musolini ile yaptığı mülükatm neticesi olarak “1 - talyanın İstediği yerleri işgal ettikten sonra silhe talip olacağını, ve hu Af- rika harbinin hiç bir suretle Avrapada bir kargaşalığa yol açması ihtimali olmadığı kanaatine varmış olduğunu söylemiştir. Duçeyi çok sakin buldum. Ümit ederim ki Avrupa semalarında birik- miş olan kara bulutlar çabucak dağı - lacaklardır, demiştir. İngilterenin, Malyan milleti ile bir ziddiyen yokmuş Londra ticaret konseyinin yaptığı bir toplantıda gayet mühim bir karar) almıştır. Bu karar İngiliz hükümeti - nin Uluslar Kurumundaki delegesini, harbi durdurmak için münkün olan en vasi zecri tedbirleri almağa davet etmektedir. İngilterenin zirat bakanı, Glaskov- da verdiği bir söylevde, demiştir ki: “Bizim İtalya ile hiçbir kavga yok - tur. Biz, yalnız Cenevrede taahhüt ettiğimiz şeyi muhafaza (mecbüriye- tindeyiz. Bu tarzda hareket muvaffakıyetli bir neticeye varmazsa, biz, arsrulusal mecburiyetlerimizle kendi emniyetimi” zi muhafaza İçin başvuracağımız ça - relerin neden ibaret olacağını yeniden gözden geçireceğiz. İngiliz sübakanı Vikont Halifaks Şefildde verdiği bir (o söylevde şunu söylemiştir : “Büyük İtalya ulusiyle husus! ya - hut ferdi bir kavgamız olamaz. Fa- kat bununla beraber, kıymetli ve eski dostluklar, bu memleketi vermiş ol - duğu şerefli sözlerden alıkoyamaz. İşte bu sebeptendir ki, dünya su! -| hüne yapılmakla olan bu baskını bir sona getirmek üzere bu memleketin diğer memleketlerle birlikte kendisine düşen payı tam ve mâkul surette le -| raya hazırdır. Deyli Herald mali muhabiri ya: zıyor: İtalyanm finansal bir felâkete doğru gitmesinin eserleri, altır. mevcudunun azalmasından anla - şılmaktadır. : Altın ihtiyatında görülen cid - di tenezzül, sür'atle yükselen bank! nottedavülü inflâsyonun (fazla miktarda kâğıt para basmanın) ilk işareti olarak telâkki ediliyor. Musolini yalnız süel sahada de ğil, iktisadi ve finansal sahada da çok mühim güçlüklere tesadüf et- mektedir ve bunlar harpte karşıla. şılan müşkülât kadar ve belki de; daha mühimdir. Milletler meclisi tarafından a- İmacak olan finansal zecri tedbir- ler, İtalyayı kolayca yenemiyece- | tadır. : Şimdiye kadar yüzde otuzdan yukesı olan İtalyan parasınm altın karşılığı senelerdenberi ilk defa tir. İtaiyann bugünkü mecmu al laşmazlıklar hakkında iki türlü ölçü kullandığını bildirmiş ve demiştir ki: Italya, Kellog paktmâ muhalif ha- rekot etmemektedir. Çünkü bu pakt) tar 96.000.000 sterlindi. Musolini, tın ihtiyatı 70.857.000 sterlin mik» İ tarmdadır. Birkaç ay önce bu mik. Bir İngiliz gazetesine fena vaziyette Italyanın mevcut Altını bitiyor Bastığı kâğıt paranın miktarı gittikçe çoğalıyor olarak yüzde yirmi yediye inmiş- göre İtaiyan finansı harp hazırlıklarına obaşlamadan! önce ise 117,720.000 sterlindi. Altın ihtiyatı, kendilerinder! harp levazımı alınacak olan ya- bancı tacirlerin, altindan başka bir sey kabul etmemeleri yüzün: den azalmıştır. Ayni zamanda gayet açık da- hili isflasyon eserleri de görülü”! yor. | Kâğıt para basımı, eylülün © tuzuncu gününe kadar on gün i- çinde 14.917,155.000 liradan 15 milyar 217.716.000 liraya çıkmış- tır. Yani İngiliz parasiyle 248 mil» yon 617.200 sterlinden 253.628.600 sterline çıkmış bulunuyor. Bunlar resmi rakamlardır. Fa-! kat hakikatte finansal durumun daha ciddi olduğuna ( inanılacak zemin mevcuttur. | a e ll | LER TAYT EY a ESİR YA Bi La YATA Aİ er İli İRİ YAİ TR Pi balenli e ie A Yunani 14 TEKTEŞRİN — 1995 standa büyük grevler Kondilisin gazetecilere beyanâ Atina, 13 — Başbakan General ! Kondiliş, Atina gazetelerinin di - rektörlerini çağırarak şu beyanat - ta bulunmuştur: “— Evvelki hükümetin karar - sız hattı hareketi ve rejim mesele- sindeki tereddütleri silâhlı kuv - vetlerin sabrını tüketmeğe sebep oldu. Bu kuvvetlerin mezkür hü - kümetlere itimadı tamir kabul et- mez bir halde sarsılmıştır. Bunun üzerine üç general Çaldariş kabi - nesin istifasını istediler ve bana müracaat ederek ulusal meclis ö - ) münde yemin etmek şartiyle bir hükümet teşkilini deruhte etmek - liğimi rica ettiler. Bu vâkıalara gö re, şimdiki hükümetin tamamen vatani bir hükümet olduğu anla - şılır. Hükümet sükünu muhafaza ve geneloyun serbestçe yapılması. nı temin için iktidar mevkiini de- ruhte etmiştir. “Geneloydan sonra hükümet is- tifasmı krala verecektir. Beys! namemizde bildirdiğimiz kanu ları hazirlamak için şimdiden 9 tehassıslardan mürekkep komi! yonlar seçimine teşebbüs oluns tur. Bu suretle ulusa ve krala İ met ettiğimize kaniiz. Sizi, bu * liğatı yapmak ve bir parti hükü ti olmadığımızı ve hiçbir parti hizmet tasavvurunda bulunma: ğrmızı temin etmek için çağırdi Paris, 13 — Atinadan haber' rildiğine göre, krallığın geri di mesi yüzünden Yunanistanda mumi grev ilân olunmuş ve bt birçok fabrikaların işçileri iştir etmiştir. Birçok işçi tevkif olut muştur. Grev komünist frrkası rafmdan idare olunmakatdır. Viyana, 13 — Atinadan gel haberler, Girit adasmda bir ks naşma olduğunu bildirmektef Bütün resmi daireler asker tar! fından isgal edilmiştir. Italya-Ingiltere Bulgar kabin Nişanlarını iade eden bir amiralı Roma 13 — Amiral Golyano ken- disindeki İngiliz nişanlarmı geri vermiştir, Amiral Musoliniye gön" derdiği bir mektupta şöyle diyor: “— 1902 - 1904 yıllarında Mol- la bizim elimizde siyasal bir yem olabilirken İngilterenin sadık ve dürüs: bir dostu olan İtalya İngiliz Somalisinin de yola getirilmesi çin bu devlete donanmasiyle yar- Mun einiçti Buz ünlü tiziMadev”) let adamları bunu unutmuş gibi görünüyorlar. Onun için İngiliz hükümetinin bana o zaman verdi- İ Şinişanı geri vermek vazifemdir. Her türlü şükran ve hakkaniyet duygularmdan mahrum bir mem- *eket uğrüma İtalyan denizcilerinin canlarını tehlikeye koymuş olduk- larım esefle yadediyorum.,, Yazım memurları bu| sabah Taksim bahçe- .sinde toplandılar Nüfus yazımı bazırlıklariyle uğraşan kaymakamlar, mmtaka - larmdaki kontrol mmurları ile ya- zım memurlarını sık, sık toplrya- rak izahat vermektedirler. Bu sa - bah Beyoğlu Kaymakamı Taksim bahçesmde Taksim mmtakasıma ayrılan memurları toplamış yazım etrafında kendilerini aydınlatmış- tır, Kalabalık olan Beyoğlu mm - takasındaki yazımın noksansız ve iyi olması için çok çalışılmakta - dır. | Türk Hava Şimdiye kadar ... 2: sinin istifası bekleniyor Sofya, 13 — Bulgar kabin? nin bugünlerde istifası bekleniy! 21 Nisanda kralın beyannamef le Bulgar milletine vadedileni ! ni kanunu esasi, yeni seçim j nunu bugüne kadar hazmlan? dığı için Tüşef hükümeti çeki! mecburiyetindedir. “Bu h kabi alı di laşıri kabine anla gama la kümete karşı olan röücadelele! devam ediyorlar. Dündenberi 9 yadı müzakerelerde bulunan #ö sek şüra bu akşam bir beyanns' neşretti. Bunda deniyor ki : “Bütün Bulgar ordusunu te”) etmekte olan askeri nfümessil dinlendi. Bulgar vatanınm m faatlerine mugayir olarak bir” zabitin yâpmak teşebbüsünd? lunduğu ayrılık tel'in olunur. © tün ordu ve mümessilleri kri arkasında tek vücut olarak 2İ sanda kralın millete vadet* prensiplerin tahakkuku uğru çalışacaklardır.,, Askeri şüra memleketi p mehter bir rejime avdet etti bir idarenin iktidar mevkiine meşin kabul etmiştir. Ayın yirmisine kadar yeni kabinenin iktidara gelmesi leniyor. Müstakbel başbak3"| şimdiki dış bakanı Köseivano! lacağı bekleniyor. Kurumu Büyük Piyangosu binlerce kişiyi zengin etmiştir. Yeni tertip plânını görünüz I.ci keşide 77 2.ci Büyük İkramiye Teşrin 935 dedir : 25.000 Liradır Ayrıca: 15 000, 12.000, 10.000 liralık ikrami lere (20.000 lira) lık bir mükâfat vardır. Pıânları okuyunuz. Ve bu zengin Piyangonu" talilileri arasına giriniz.
