28 Eylül 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Türkiye, Sovyetler ve Roman- yanın itirazı 13 ler kararını S5 ler kararından daha az mü- salt bir hale #okacakmiş Uluslar kurumu konseyi top- — lantısmda Romanya, Türkiye ve - Sovyet Rusyanın beşler (komite- sinin tekliflerine karşı itiraz ka- yıtları ileri sürmesinden (sonra © Fransız gazeteleri, vaziyetin ne yolda inkişafına dair bazı tefsir- > lerde bulunmaktadırlar. Fransız gazeteleri, perşembe karmaktadırlar: Birinci sonuç, Türkiyenin, Sov- li toplantıda beşler komitesi tara- fından yapılmış olan önergelerin mubalâğalı olduğunu ileri sürme- leri, on üçler komitesi tarafından hazırlanacak raporun İtalyaya das) ha az taraftar olacağını göster- mektedir; İkinci sonuç, Lavalin söyleviy- le Edenin söylevinin birbirini ta- mamen tutması, İngiltere - Fran- sa yaklaşmasının, yani Fransa - İtalya uzaklaşmasının şimdiye ka- dar sanıldığından çok ileri gitti- ğini göstermektedir. Eko dö Pari gazetesi, İtalya tarafından ileri sürülen itiraz ka- yıtlarınım, Baron Aloizi könseyin umumi toplantısında bulunmadı ğından, bir kat daha kuvvetlen-| diğini yazmaktad:r. Bu güzele e- sas itibariyle on üçler komitesi ta- rafından yapılacak © önergelerin (tekliflerin) beşler komitesine gö- re, İtalyaya daha az müsait ola- cağmı, çünkü Sovyet Rusya, Ro mariya vâ Türkiyenin gizli toplan- tida ileri sürdükleri karşıt (muha- lif) reyleti de dikkate almak lâ- zım geleceğini yazmaktadır. İngiliz siyasası ve Araplar Kudüsten galen bir habere gö- re, İtalyan - Habeş anlaşmazlığı karşısında İngilterenin bugünkü tuttuğu yolu yakın ve orta şarktaki Araplar tasvip etmektedirler. Hicaz Kralı Ebnissuut, İngil- tereden yana olduğunu anlatmak- tadır. Harp çikarsa Yunanlılar Atinadan gelen haberler, harp çıktığı takdirde halkın zaruri ih- tiyaçlarını temin meselesiyle Ati- na hükümetinin meşgul olduğunu bildirmektedir. Bu meseleyi tetkik etmek üze. re, ulusal müdafaa ve ekonomi yüksek kurumları bir toplantı yap- mıştır. İtalyan kabinesi Cenubi Trablüstaki Araplar 2- rasında bazı şüpheli hareketler görüldüğünden İtalyanlar bu mm. mışlardır. İtalyan kabinesi bugün toplanacaktır. Habeş muharipleri saç uzatıyor Taymis gazetesi, Habeş muha- riplerinin, saçlarını uzatmak üze- re ertir aldıklarını haber veriyor. Habeş muharipleri başlık giyme - f diklerinden o sıcak iklimlerde ken İ dilerini muhafaze için bu yolda hareket etmektedirler. Habeş kuvvetleri Taymis gazetesi, Habeşista- nın çıkaracağı kuvveti (o şu yolda bildirmektedir: İN Habeşistanın elinde 1.083.000 © — muharip vardır. Ogadende 35.000 10.000 Arussede 40,000, Lidamo- © günkü toplantısından iki sonuç gri © yet Rusyanın ve Romüânyanın giz) * takada yeniden süel tedbirler al-| Kambatada 30.000, Gurageda 55.000, Jimnada 47.000, Kuloda 35,000, Konsoda 20.000, Majide 43.000, Golede 35.000, Allegede 102.000, Gojjamda 55.000, Şoada 100.000, Ankoberde 25.000, Gon- darda 60.000, Volkaitie 50.000, Tigrede 50.000, Lastada 50.000, Kokoda 15.000, Ankalide 25.000, Yejuda 43,000, Derriede 78.000 ve Aussadâ 35.000 muharip bulun. maktadır. Habeşistanın zaptı artan İtalyan nülusuna kâli gelmiyesekmiş | Londrada çikan Morning Posi gazetesinde İtalya - Habeş işi et- rafında çok dikkate değer bir ya- zi çıkmıştır.. Yazıyı yazan muhar. rir, son yarım asır içinde Afrika- daki Avrupa sömürgelerinin an- cak üç buçuk milyon Avrupalıya yer temin edebildiğini ve İtalya, Habeşistanı zaptedebilse bile en fazla 600 bin İtalyanın yerleştiri- lebileceğini yazmaktadır. Muharrir bu rakamın ancak İ- talyanın bir buçuk senelik nüfus artışına karşılık olduğunu söyle- dikten sonra:Habeşistanım zaptı İtalyanm artan nüfusuna bir mah- reç olamıyacağını iddia etmekte- dir. e Maitada “karanlık tecrübesi,, İngilizce “Mançester Gardiyan,, İ gazetesinde okunduğuna göre, Malta adasında bir “ışık söndür- me,, tecrübesi daha yapılmış ve akşam dokuz buçuktan ön buçu- ğa kadar bütün ışıklar söndürül- müş, bütün nakliyat durmuştur. Birdenbire tam bir karanlık el de edebilmenin mümkün olup ol- madığını denemektedirlet. Bundan sonra Maltanın valisi, Malta ahalisine radyoda teşekkür etmiş ve salâhiyettar makamiarm aldığı her hangi tedbire tam bir nizamla iştirak ettikleri için mem- nuniyetini bildirmiştir. Malta valisi Malta halkının 135 yıldanberi Britanya ile bera- berliğe inanmış, sulhsever bir küt- le olduklarını söylemiştir. Malta sularında denizaltı gemisi Londra, 27 (A.A.) — Royter ajansının Maltadan istihbarma göre bir İtalyan denizaltı gemisi ada sularında görülmüştür. Gece- leri 12 projektör denizi aydınlat. maktadır. i Mısırda bir İtalyan tayyare zabltl tevkif edildi Londra, 27 (A.Aâ.) — Royter ajansının İskenderiyeden haber aldığına göre bir İtalyan tayyare zabiti tersanede tevkif edilmiştir. Bü zabit bir nakliye gemisine yüklenen erzakr tetkik etmekle meşgulken yakayı ele vermişse de casusluğunun ısbatı kabil olama- dığından tahliye edilmiştir. Liman Mudanyalı bir yurtdaş tayyareye 50.000 lira verdi Mudanya — Mudanya tüccar - larından Hayri isminde bir yurt . daş Hava Kurumuna 50000 lira ve rerek Mudanya namma yeni bir tayyare alınmasını temin etmiş - tir, Hayri bundan evvel de köy ço- cuklarına mektep yapılması için 6500, Mudanya mütarekesinin m zalandığı binanm bir müze hali - ne konulması için 10000, Mudan- ya urayına radyo almak için de ü ii © da 48000, Valamoda 40000) 850lirn teberru etmişti. k Türkiye, Sovyetler ve Romanyanın itirazı 15ler kararını 5ler kararından daha az müsait şekle sokacak zabıtası bu gibi eşhasa karşı olan takayyütlerini bir kat daha arttır- mıştır, Mısır favkalâde komiseri Londra, 27 «— İngilterenin Mısır fer kalâde komiseri Londradan Mısıra ha- reket etmiştir. Tayruiş gazetesine gü » re bu hâdise, İngiltere Mısır elbirliği- he, İngiltere hükümetinin verdiği ö - nemi göstermektedir. Habeşistanın hayvanları “Deyli Herald., yazıyor: Müdafaa ihtiyacı dolayısiyle Ha beş hükümeti, yarım milyon at ve katır ve birçok da deve satın ala- caktır. Bu iş için hususi bir büro açılmıştır. Attan anlıyan yirmi ta- ne mütehassıs Adisababadan mem leketin muhtelif yerlerine gönde - rilmişitr. 28 EYLOL — 1905 Türkiye - Italya müna- sebeti bozulabilir mi ? Bugünkü Cumhuriyet gazete - sinde mahreci Atina olan şu tel - graf gözümüze çarptı: “Atina, 27 (Özel) — Bugünkü gazeteler Oniki adalarda İtalyan- ların yaptığı süel hazırlıklar hak- kmda nazarı dikkate değer ha - berler vermektedirler. Bu haber » lere göre Astropalo adasına 15 bin İtalyan askeri çıkarılmış ve a- danın tahkimine başlanmıştır. Başka bir adaya 350 askerle 25 de niz uçağı çıkarıldığı, Rodos ada - sma da gece gündüz asker çıka - rılmakta olduğu haber verilmek - tedir.,, Türkiyede, İtalyanların Türki. ye aleyhine hazırlandıkları kana- atini uyandırabilmekte menfaat - leri olduğunda hiç şüphe olmıyan Almanlar, Macarlar ve Lehlerle hava misakı yapıyormuş Alman tayyareleri Macar hava üslerinden Sovyetlere karşı istifade edecekmiş Lehliler bu haberi yalanlamaktadır Macar, Leh, Alman ricalinin| sistem küçük anlanta karşı, orta Almanyada biribirine kaynaşma - smdan aralarında bir “İttifakı mü selles,, yapılacağı bavadisi çık » mıştı. Bundan başka bir de hava paktı imzalanacağı ve hu işle meşgul ol. mak üzere Alman Hava Bakanı muavini General Mişlin Varşova: ya da uğramak üzere uçakla Peş- teye hareket ettiği haber verili - yor. Bu münasebetle Macaristanda birçok hava istasyonları kurula - cağı ve harp çıktığı takdirde bu istasyonların Alman uçakları ta - rafmdan hava üssü olarak kulla - nılacağı söylenmektedir. Bütün bu hazırlıkların Sovyet tehlikesine karşı olduğunu ileri sürdüklerini dün de yazmıştık. Bununla beraber Cenevreden şöyle bir telgraf gelmektedir: Cenevre, 27 (A. A.) —Lehistan murahhas heyeti Almanya, Maca- ristan ve Polonyâ arasında bir ha- va paktı konuşulduğu haberini yalanlamaktadır. Alman biloku küçük andalmaya karşı, |, Berlin, 28 (A.A.) — Havas aytarından: Siyasal çevrenler, B. Goemboe- sin Almanya gezisinden bit Al- man - Macar uzlaşması çıkıp çık- mıyacağını soruşlurmaktadırlar. Bir yandan, B. Goemboes, B. Goering ile birlikte, doğu Prusya: da avlana dursun, onunla bera: ber gölmiş olan iki yüksek Macar işyarı, başbakanızı pazardan $on- ya B. Hitler ile yapacağı görüşme- lerin zeminini hazırlamak üzere Berline gitmişler ve orada siyasal) çevrenlerle temiasa geçmişlerdir. Sonra, haber verildiğine göre, B, Goemboes'ten önce buraya Ma- ca: süel heyetleri de gelmiş oldu- ğundan, görüşmelerde süel mese- lelere de dokunulacağı anlaşıl. maktadır. Berlindeki diplomatik çevren- lerin bir takımma göre de, bu gö- rüşmeler yeni bir siyasal sistemin temellerini kuracaktır. Bu yenii Avrupa devletlerinden bir blok vücuda getirmeği gözetecektir. İlalya ve Alman bloku Roma, 28 (A.A.) — B. Gocmboeslin gerisi ie ilgili olarak, Clornale Ditak Macar saylavlardan Râinisin bir yer Şek ARAİŞYE Râihis;i binde diyer kiz ven. “Orta Avrupada faydalı bir siyasa- yaklaşmakta olan İtalyanın bu duru - mundan ötürü antlaşmaları değiştir- mek istiyen devletler arasmda yeni bir blok teşekkülü ihtimaliyle uğraş- makta ve Macar başbakanı Goemboes' ün Almanyaya yaptığı geziden sonra gelen haberlerden bu ihtimalin sezil- diğini kaydederek şunları yazmakta « dır: “İngilterenin bu suretle birleşmele- rine yardım ettiği kuvvetlerin değeri- ni tam vaktinde ölçmesini (o temenni edelim, İstikbâl, İngilterenin uluslar sosyetesi nİzamnamesine gösterilme - | sini istediği saygının şekline bağlıdır... Memel Genel seçimi yarın! Almanya, kaybettiği bu yeri de Sarr gibi kazanmak istiyor Londra, 28 (Röyter) — Son za. manlarda batı Avrupası durumu- nu tehdit etmekte olan Memel ge- nel seçimi yarım yapılacaktır. Almanyaya ait olan bu arazi 1919 senesinde Litvanya hüküme- ti idaresi altında nim müstakil bir devlet haline getirilmişti. Hal: kın ekseriyetinin Alman olduğu - nu iddia eden Almanya ise vatan daşlarının yabancı Litvanya ida * resinde türlü tazyiklere maruz kaldıklarmı ileri sürmekteydi. Irkçı Hitler hükümeti ise, bil « ' Fakat bu, hiçbir zaman, kendisike” bir teşekkülün, arada sırada orta» ya bu ve buna benzer haberler çı kardığını şimdiye kadar çok gö- dük. Atinadan gelen bu haberler üs zetine Türk gazeteleri kendileri « ne düşen vazifeyi şimdiye kadar da yaptılar ve bunları sütunlarına geçirerek Türk hükümetinin na - zarlarını bu haberler üzerine çek meğe çalıştılar. Gene hatırımızdadır ki, adaları tahkim gibi, hedefi doğrudan değ. ruya Türkiyeyi iltizam eden ha « zırlık haberlerinin gazete sütun - larma geçtiğini gören İtalyan ga « zeteleri İtalya hükümetinin hiçbir surette Türkiye aleyhinde bir ha « zırliğa girişmemiş bulunduğunu temin ettiler.Netekim daha geçen- lerde İtalyanın Anadolu toprak - larında gözü olduğuna dair Jour- nal dö Jenev'de çıkan bir ya- Zıya karşı Jiornale d'ltalya cevap vermiş, bu yazısiyle İtalyanın kat* iyyen Türkiye topraklarında gözü olmadığına dair teminatta bulun- muştu, Biz, İtalyan gazetesinin bu te « minatma, İtalya ile aramızda en küçük bir ihtilâfın bile mevcut ol. mâmasma bakarak inanmış ve o . kuyucularımıza bunu büyük bir se. vinçle bildirmiştik. Türkiye, şimdiye kadar muhte « lif vesilelerle göstermiştir ki, sul- bü korumağa çalışan bir varlık « tır; sulh içinde yaşamağa muhtaç. tır da. Çünkü kendi sınırları için- de başarmağa mecbur olduğu bir çok işleri vardır, Bunu ancak geniş ve rahat bir barış havası içinde başarabili karşı harekete geçmek emmikrüle: ri gösteren bir devlete kolayca yem olabilecek bir uyuşukluğa bü- rünmüş olmasından, kendisini iç işlere vererek kulaklarımı ve göz - lerini dışarıya kapamış bulunma - sından değildir. Hükümetimizin nasıl şüphe et - Bu iki devlet arasmda hiçbir ihtilâf mevcut olmadığma ve mü- nasebetmizin normal bulunduğu » na göre bu iyi münasebeti herhal. de Türkiye bozmıyacaktır. İtalya» nın da bozacağına ihtimal vermi. yoruz. Bu yüzden mahreci Atina ve bildiriliş yerleri meçhül olan i haberlere inanmamak is tiyoruz, mİ hassa silâhlandıktan sonra, itiraz sadasmı yükseltti; ve icap ettiği takdirde “Genç Almanyanın, 2 milyon kadar tutan Litvanya nü « fusuna hürmet ettirebileceğini”, söyledi. Almanyanın kuvvete bas. vurabileceğini ima eden bu sözle ri, Sovyet Rusyayı da ilgilendiren bu arazide, tehlikeli ânlar yaşa « nıldığmı pekâlâ gösterir, Bilhassa Almanyanın son günlerde daimi bir surette Litvanyanm bu toprak- taki siyasasma karşı kesin bir pro püganda yapması, ve ayni zaman. da Macaristan. Lehistan ile daba sıkı bir sürette bağlanmüsı ie, bu, büsbütün meydana çıkmaktadır.