26 Eylül 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Süveyşten geçmiyor Son durum Londra, 26 (Özel) — Son yir- mi dört sazt zarfmda İtalya - Ha - beş ihtilâfında yeni bir değişiklik olmamıştır, Ancak: 1 — Beşler Komitesinin rapo - runu tetkik için Uluslar Kurumu Konseyinin bugün toplanmasma karar vermiştir. 2 — Habeş İmparatoru ise Ku- rum nezdinde yeni bir teşebbüste! bulunmuştur. Bunda İtalyanın tah rikâmiz harekâtmın gittikçe art - tığını bildirerek meseleyi incele - mesi için bir arsrulusal komisyo . nun gönderilmesini istemiştir. Ayni zamanda komisyon bir teh - likeli hâdisenin ani olarak patla - maması tahtı temine almağa ça- lışacaktır. Kararsızlık İtalya - Habeş anlaşmazlığının son durumunu halletmeğe çalt - sanların düşünüşlerini bir kelime ile hülâsa etmek kabildir: Karar-| sızlık... Bununla beraber, Beşler Komitesi, İtalyanın reddiyle kar-! şılanan raporunu konseye vermiş | bulunuyor. Ve bu rapor çok kısa - 'dır. Kendi raporuna Habeşistanın verdiği cevapla İtalya murahhası Aloizinin şifahen söylediklerinin hülâsasını da eklemiş bulunmak « tadır. Bu hülâsa şimdiye kadar bilinmiyen düşüncelerdir. Bunda | Baron Albizi şunları belli etmek - tedir; Beşler Komitesi İtalya tarafın. | dan Habeşistan hakkında ileri sü- rülez sarih ithamları nazarı itiba» ra alrhamış ve Habeşistan Ulus. lar Sösyetesi üyesi olmağa lâyık ka'sşm “kaldığını tetkik et - mamiştir. İtalya, Habeşistanı Sosyeteye girerken üzerine almış olduğu vecibeleri yapmamakla it- ham etmektedir. Sonra Habeşiş - tan, Sosyete üyesi olarak kabul «- dilmesi için lâzım olan taahhütleri de gene yerine getirmemiştir. İtalya muhtırasında, anlaşmaz - lığın hallinin Habeşistan etrafm - da bulunan bölgelerin Habeş ta - hakkümürden kurtarılmasından i- baret bulunduğu (o ehemmiyetle İ Habeşistan Uluslar Kurumunda iKonsey cuma günü toplanacak kaydedilmekte ve Habeşlerin bu bölgeleri merhametsizce istismar | ettikleri ilâve olunmaktadır. İtalyaya göre, arsıulusal kontro)! bir hal sureti olamaz, cünkü orta . da cok kuvvetli modern silâhlarla | teçhiz edilmiş barbar bir memle . | ket vardır. | Baron Alolzinin düşürceleri | Beşler Komitesi raporuna bağlı İtalyan muhtırasında sosyete pak- tın ileri sürdüğü vasıtalarla Ha- "beş meselesini halletmeğe imkin olmadığı da tasrih olunmaktadır. ; Çünkü pakta, lâyık olmadığı hal- de, haklara ve yükenlere riayet !iddiasmda bulunan bir memleket | “düşünülmemiştir. Manda usulü bir hal tarzına en ziyade yaklaşan; olmakla bera- ber Beşler Komitesi bunu gözö - nüne getirmemiş ve tesviye sure - tini müşterek yardım fikrine isti « nat ettirmiştir. Beşler Komitesi yabancı uzman Jar gönderilmesini düşünmüşse de zaten Habeşistanda fazlasiyle ya- 'bancr uzmanlar vardır ve bunla - rm eseri Habeşistanın silâhlı kuv. | 'vetini ve komşuları için tehlike - İeri arttırmak olmuştur. Bu hal tarzı çok fenadır. Çünkü Beşlir ö- | ve emirlerine başeğmiş bir vazi - nergesinde ordu, kontrolün dışın- da bırakılmaktadır. İtalya. kendisinin hususi menfa. atlerini tanıyan Fransanm ve İn - gilterenin dostça temayüllerini İ kaydeder. Fakat bunların fi'li ta.| hakkuku, İtalyan - Habeş anlaş - | malarına bağlı bulunmaktadır ki, İtalya, Habeşistanın bu anlaşma - lara riayet etmeğe muktedir olma-| dığı düşüncesindedir. oldukça anlaşma olamaz Baron Aloizi, Beşler Komitesi. nin hazırladığı rapora ve Habeş ihtilâfına dair İtalyanın düşünce - lerini bu suretle hülâsa ederken, diğer taraftan İtalyan gazetele - rinden Ciornale d'talia diyor ki: “Uluslar Sosyetesi paktının hü - kümleri hakkında birtakım usül » lere bağlı kalımdıkça ve Habeşis. tan Uluslar Sosyetesi üyelerinden diğer herhangi biri derecesinde telâkki olundukça Cenevrede an - laşmazlığa bir çare bulunması im- kânsızdır.,, oOve Popolo d'İta - lia da şunları yazıyor “Cenevre müessesesinin saçma önergelerinden sonra Faşist İtal - ya, kendisinin menfaatlerini ve haklarını tamamen muhafaza et - mek için her türlü vukuata karşı koymağa hazırdır. Filvaki doğu Afrikasına asker sevkiyatı devam etmektedir. Tahminler bu şekilde devam e! | derken Uluslar Kurumu Bürosu geç vakit bir tebliğ neşrederek konseyin dağılıp dağrlmıyacağını kararlaştırmak üzere konseyi cu - ma günü de toplantıya çağırmağa karar verdiklerini bildirmiştir. Eden, Laval ve Madaraga konuşması Beşler Komitesi. raporunu neş- rettikten sonra, komite başkanı| Madariâga, Laval ve Eden komi - İ tenin genel sekreteri Avenolun o - dasında toplanarak uzun uzuadı »| ya konuştukları da haber veril -| mektedir. Bunda konseyin Habeş- İtalyan anlaşmazlığında tutacağı yolun cizildiği bile söyleniyor. Uluslar Kurumu konseyinin e - sas itibariyle dağılması fikri Ce - nevrede kuvvetlidir. Fakat dağıl- ma kararımı vermezden önce U . i luslar Kurumuna iştirâk eden bü - tün devletlerin birer murahhasın. | dan mürekkep bir komitenin ay - rılması ve temasların bunlar tara- fından yapılması fikri kuvvetli » dir. Habeş'stan uysal | İtalya bu anlaşmazlıkta ne de-| rece gergin ve Kuruma karşı ha - reket ediyorsa, Habeşistan da o | kadar yumuşak ve Kurumun arzu yettedir, Habeşistan, Uluslar Kurumuna bir nota daha vererek Habeş kıta» alının sınırdan 30 kilometre geri çekilmek emrini tamamiyle yeri. ne ge ”ş cldukları beyan edil mekte, bitaraf müşahitler gönde - rilmesi talebi ha'ırlatılmakta, U- luslar Sesyetesi konseyinden za - ruri göreceği her türlü ihtiyat tedbirlerinin tatbikine Habeşista. nın yardım edeceği ilâve ve bu tedbirlerin ittihazı talep olunmak. tadır. Bundan başka Habeş İmpara - toru muhtelif bakanlıklar için 20 Avrupalı müşavir kabul etmeğe hazır olduğunu, fakat bunları U - luslar Kurumunun değil bizzat | kendisinin seçeceğini söylemiştir. İ yan orduşu hesabına olacaktır. Sağlam gittiler hasta dönüyorlar HABER — Aşım Postam alyan kabinesi cumartesiye toplanıyor Romadan alınan son haberlere İ göre, İtalyan katbinesi (o cumar* tesi günü Musolini'nin başkanlı » ğmda toplanarak vaziyeti bir da- ha gözden geçirecektir, Eden Londraya dönllyor Londrı, 25 (A. A.) — Eden'in Başbakan ve Diş İşleri Bakaniyle görüşmek üzere Londraya döne -| ceğine ihtimal verilmektedir. Fransızlar İlalyaya kredimi açm Paris, 25 (A. Ayı Teyit edik miyen yayıntılara göre, Parisli bankerler tarafından kurulan kü. çük bir sendika, İtalyaya 740 mil yon franklık bir kredi açmıştır. İngiliz kunduracıları İtalyan askerlerine kundura yapmıyor Londra, 25 (A. A.) — Kundu- racılar Birliği dün bütün üyeleri - ne İtalya hesabına çalışmayı ya - sak etmiştir, Bu hususta söylenil. diğine göre, bazı tecim acenteleri İngiliz piyasasına önemli kundura siparişlerinde bulunmak niyetin - dedirler. Şimdilik hiçbir kesin uzlaşma yapılmamıştır. Fakat sanıldığma göre, biri 150,000, öteki 500,000 çift kundura üzerinde iki sipariş yapılacaktır. Bu siparişler, İtal - Napoli, 25 (A. A.) — Kuntrat. ları biten 100 işçiyi ve hastalık do- Tayısiyle Eritreden ayrılmak zo - | runda kalan takriben 100 neferi taşıyan Tevere adlı hastane gemi- si Musavvadan buraya gelmiştir. Portsaid, 25 (A. A.) — Akde»| nizdeki üçüncü İngiliz torpito fi .! lotillâsına mensup “Achates,, des- troyeri buraya gelmiştir. Bir çok devletler hazırlıklar yapıyorlar | Sunday Dispateh gazetesinin verdiği malümata göre birçok devletler harp hazırlıklarıyap - maktadırlar.İtalya Sicilyadan Pa- lermoya birçok tayyareler gönder- miştir. Sardunya adası ahalisi de geceleri ışıklarını söndürmek em- rini almışlardır. 12 adaya da 32 büyük bombardıman tayyaresi gönderilmiştir. | İstanbul Jimanmda bulunan Yunan donanması da derhal geri, dönmek emrini almış ve Salamin önlernide demirlemiştir. İspanya da manevra bahanesiy» le Cebelüttarik boğazına mühim kuvvetler yığmıştır. Fakat harp hazırlığının en faz la göze çarpan yeri İtalyanın S$i » cilya adasıdır. Bu adannı Agusta| limanında üç kruvazör durmakta- dır. Demiryolu istasyonu civarın- daki evlerin damlarına da maki - | neli tüfekler yerleştirilmiştir. İngilizler ne diyorlar? Cenevre, 25 (A. A.) — İngiliz| çevenlerinde söylendiğine göre İtalya kabinesinin dünkü içtima. na ait olan resmi tebliğ mutedil - cedir, İngilizler icap eden karar» ların çok acele etmeksizin fakat pek de gecikmeksizin Uluslar Sos yetesince alınmasına azmetmiş - lerdir. İngiliz hükümetinin yeni konuşmalara Cenevreden başka | bir yerde girişmeği kabul etmesi imkânsız gözüküyor. Laval'in zecri tedbirlerin basit birtakım ekonomik tedbirlere in -! hisar ettirilmesini teklif ettiği ya- lanlanmaktadır. İngiliz çevenlerinde kanaat su- dur ki, takip olunan usülde yakın- | ni korumıyacak derecede yükseltmiş- 26 EYLÜL — 1945 Kötü zihniyetin bir cinay (Baştarafı 1 ıncide) Son sene zarfında birçok tale- benin hocalarını öldürdüklerini, hattâ evlerine bomba attıklarını gördük... ( İşten çıkarılan tenbel memurlarında âmirlerine karşı ayni tarzda harcket ettikleri olü-| yor. eti daha Bu gibi cinayetleri yapan in- sanlar, efkârı umumiyede derhal şu kanaati uyandırıyor: “O muallim ve o âmir haklı i- miş. Biçare adam vazifesini hak- kiyle yapmış. yen, bu cemiyetin tabii bir uzvu olmadığını ispat etti.,, Zira, cinayeti işli Macaristanla Almanya iyice kaynaşıyorlar Gömböş Ava davet olundu Berlin, 26 (Radyo) — Maca: | ristan Başbakanı Gömböş bugün | Almanyaya uçmuştur. Alman baş İ bakan muavini Dr. Göering tara fından bir sürek avma davetli. dir. Ne zaman avdet edeceği ai lâm değildir. Almanyaya vaki olan seyaha- tinde Gömböş Adolf Hitleri de ziyaret edecektir. Bu seyahatın Macaristanın si- lâhlanması, ve Memel meselesiyle ilgili olduğu şüphesizdir. Son za- manlarda Almanyada Macaristan. la Lehistanın birçok hususlarda hemfikir oldukları unutulmamalı- dır. Türk musevilerine dair bir yahu- di gazetesinde (Baştarafı 1 incide) tine vaki olan muhaceretlerine ge- lince, muharrir bunu hiç de şa. yanı tavsiye bulmamaktadır. Tür- kiye gibi bir vatanı hiç bir yerde bulumıyacaklarını ihtar etmekte. dir. Esasen Türklerin yahudilere karşı alicenabane hareketi onla- çıkan makale rin daima ispat ettikleri gibi, mert Türk karakterinin esasmı teşkil eder.,, * Türkiye alayhine Türkleri ta. nımadan yazı yazan Musa dağın- da kırk gün muharriri Franz Wirfe, bu yazıyı okuyunca acaba utanmıyacak mıdır? .. Fransada yahudilerle çarpışma Paris, 26 (A.A.) — Bir toplan. tıdan çıkmakta olan “Fransız da- yanışma,, birliğinin 100 kadar U- yesi, birçok yahudi müşterilerin oturmakta olduğu bir kahveriin camekânlarmı kırmış ve masaları. nı devirmiş ve ateş etmişlerdir. da bir değişiklik hâsıl olacak ve bunun teferruatı Laval ile Eden arasmda tetkik olunacaktır. Petrol Imtiyazını alan harp çıkmıyacak diyor Londra 26, (Özel) — Habeşistanda bir petrol imtiyazı almış olan Ameri. kalı sermayedarlardan Chertcok beya natta bulunmuştur. İmtiyaz sahibine göre, "harp çıkması ihtimali kat'iyyen yarit değildir.,, Vapurlar Süveyşten geçmiyorlar Ekseriyetle Süveyş kanalından ge - çen gemiler rotalarmı < değiştirmiş - lerdir. Bunlar odaha çok uzun olan Ümit Burnu yolunu tercih etmektedir. ler. Buna sebep sigorta kumpanyala - rınm Süveyşten geçen gemi primleri lerdir. Laval Ne Musolini görüşmiyecek Cenevre, 26 (A.A.) — B. Lâval ile Musolini arasında bir görlişme yapı - lacağı hakkındaki yabancı haber, yet- | kili bir kaynaktan yalanlanmaktadır. Roma, 26 (A.A.) — Fransız büyük elçisi B. Suvieh ile görüşmüştür. Libya süel merkez oluyor Londra 26 — Daily Telgraf aytarı- na göre Libya bütün bir süel gisi olmağa yüz tutmuştur. Bingazide bir çok tayyareler toplanmakta, Tobruk ise üssü bahri Ohaline gelmektedir, Simdiki halde limanda bir kruvazör üç torpito, bir tahtelbahir, üç de de niz tayyaresi bulunmaktadır, İ Amerika 6 nevi harp vasıtasının ihracını menetti Vaşington, 26 (A. A.) —Cu- mur Başkanı B, Ruzvelt öğleden sonra bir beyanname neşretmiş « Yahudiler matrakalarla saldıran- lara karşı gelmiş ve bunlardan i- kisini yaralamışlardır. | : Kavga edenlerden çoğunun po- lis gelmeden evvel dağılmalarına rağmen, üçü silâh taşımadan suçlu olarak 12 kişi yakalanmıştır. tir. Bu beyannamede bundan böy. le yabancı memleketlere ihracı ca- iz olan harp aletlerinin bir Jistesi bulunmaktadır. Ayni listede herhangi bir harp çıkması takdirinde ihracı yasak o. lan harp malzemeleri de bulun - maktadır. Harp mühimmatı yap - mağa yarayan iptidai maddeler bu listede yazılı değildir. Liste altı nevi eşyayı ihtiva et- mektedir ki bunlar da tüfekler, 'mitralyözler, her türlü mühimmat, her nevi harp gemileri ve muha - rebede kullanılmak üzere yapıl - mış tamam Veya perakende halde tayyareler ve balonlardır ki, bun- ların topla mücehhez olması ve bomba atacak şekilde mücehkez | olması meşruttür. HABER: Amerikanın bu men'inden “sa - nayii ilerlemiş memleketler, ye - tiştiremedikleri iptidai maddeleri hariçten celbedip silâhlarını kendi leri yapmak suretiyle muharebe edebilirler, Fakat sanayii ilerle » memiş memleketlere kendilerini korumak için bile silâh yok!,, mâ. | ması çıkmıyor mu?... İmei istanbulün en çok satılan hakiki akşam-gazetesidir. KURAL LAYAN A7 VET e verenler kâr'edörler”