4 Eylül 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 7

Güze Dokuz yıl edilen ş Tahtadan bir atla Yunanlı- ların eline nası! geçti ? ÇANAKKALEDE Güzel Elenin kaçtığı şehrin esrarı araştırılıyor Çanakkalenin Truvası, dürt se - bepten dolayı eski çağların en meşhur gehri olmuştu: Çünkü bu şehir tam doküz yıl muhasara edilmişti; çünkü bu muhasaraya tarihin en sehhar ka- dını Helen sebep olmuştu; çünkü şe - hir tahtadan at hilesi ile zaptedilmiş ti. Ve çünkü bu muhasara Homerin ilk büyük şiiri olan İliadda yazılıdır, Truva hazinesinin ve antikaları - nm büyük bir kısmını bundan elli yil evvel meşhur âlim Sehliemaün mey- dana çıkarmış olmakla beraber şeh - rin tarihi henliz tamamiyle tesbit edi- lememiştir. Şimdi ise şehirin tarihini tamamiy le tesbit ve bürasımm eski dünya ile münasebetlerini meydana © çıkarmak çitin Amerikanın Çinçiati üniversite - sinden doktor Karl Y. Blegennin haş- kanlığında bir heyet gelmiştir. » Truva biristiyanlıktan önceki çağ - larda eski medeni ırkların o siyasa ve tecim münasebetlerinde çök önemli yer tutmuştu. Burası Anadolu, doğu Avrupa, Mısır ve Irak yollarına hü - kim bir noktada idi. Biribiri o ardm- dan kurulmuş en azı dokuz tane Tru- va şeltri vardır. Homerin kahraman - Jarınm şehri ise altıncı Truvadır. Tru- | va muhasarası denilen hâdisede dün - yayı kontrol için Avrupa ve Asya - nım muhtelif uluslarının yaptıkları sâvaşlardan başka bir şey olmasa ge- rektir. Bu savaşların mahiyeti henüz anlaşılamamıştır. Şimdiki heyet işle bunu meydana çıkarmağa uğraşa - caktır. Belli başlı dokuz şehirden ön- ce bile kablettarih bir Truva şehri yardı ki bu aşağı yukarı 6000 sene ev- veldi: Amerikalılar ba şehirlerin bi- ribirine olduğu kadar dünyaya olan münasebetlerini de meydana çıkarma. ğa uğraşıyorlar. | 'Truva daha ziyade kral ile gar -| mizonunun yaşadığı kocaman bir kale idi. Daha geride olan şehir halkı mu. hasara esnasında buraya girip çıkar - lardı. Zaten muhasarayı oda Yunan donanması denizden yapıyordu. Truva zaptedildiği zaman çok a- Gklı sahneler oldu. Yunanlılar şehri ve sarayı yağmaladılar, kadınları di- ledikleri gibi kullandılar. Hektor dul karsı zavalir Andromakdan © çocuğu çalmdı. Harbin sebebi malüm! Kral Me- nelâsım karısı güzel Helen, Truvada Püarisin yanına kaçmıştı. Menelâs gü- 26, fakat vefasız karısını elde etmek İstiyordu. Harp bitince kral Menelâsın, sa - Yaşa sebep olan kaçak (okarısmı öl - düreceği sanılmıştı, e Ancak kadının #ihir ve füsunu okadar büyüktü ki en Büç dürumlardan bilehiç kazasız, beldsre ve gülerek çıkmıştır. Melene dair kocaman bir kitap yaz Mış olan profesör Jon Ers şehrin Sukutunu anlatırken der muhasara ehir Trava'nın şimdiki hali böyledir. Amerika heyeti şimdi burayı kazmaktasdlır. Resimde şehrin cönup kapısının temelleri görülü yor. Sağda: Truvanın yanı başındaki me - zarlıkta bulunan kocaman testi . . Yunan dilinde Pithos denilen bu testilere ölüle- rin, yakıldıktan sonra kalan kül- leri konurdu. “Truvada şehrin sukutiyle savaş bitince Menelâs elinde kılıç karısı He- leni atamağa koyuldu. Kadını güzel göğsünden delerek mi, yoksa boğazı ni keserek mi öldüreceğini henüz ka- rarlaştırmamıştı. Onu görmiyeli epey olayordu. Ka- dın da sanki randevu vermiş gibi o - nu bekliyordu. Kocasını görü görmez, kadın öcünü alması için üstünü ba - şını yırtarak" göğsünü kocasına açtı. Kral ona baktı. Elindeki (o kılıç artık rahatsızlık veriyordu; sadece: Helen artık eve gitmiyelim mi? Dedi. Hikâyeyi başka türlü de anlatı - yorlar: Iç odada Helenle karşılaştığı zaman Menelâs yalnız değildi. Uzun savaşının son adaletini görmek için Agamemnon ve o başkaları da odaya toplanmışlardı. Bunlardan birkaçı uzun zaman - dır. uğruna harbetmekte — oldukları güzel kadını görmek (için ön sıraya geçmişlerdi. Menelâs odaya girip de vazifesini yaparken şahit olmak için | gelmiş arkadaşlar orada idi. Kılıcını | yavaş, hem de pek yavaş kaldırdı. Bu sırada Âgamemnon'nun sesi -| işitildi: “« Menelâs kızgınlık artık bu; kertede durabilir; karını elde ettin;| artık onu öldürmekte ne mana var? Priamın şehri zaptedildi; Paris öl - dü, öcün alındı, Heleni öldürmekle sa- vaşın sebebini sormakta olanları büs- bütün şaşırtacaksın, Bütün suç sana HABER Akşam Postam bir kadın Aldatılmış bir kocanın ordusu tarafından < misafir olarak giden ve senin misa firperverliğine hiyanet etmiş olan Parisindir.!,, Öteki esirlerle birlikte Helen de gemilere götürüldü. Fakat Menelâs w- yola nasıl çıkılacağını hâlâ kestire - miyordu. Herhalde kadınla (birlikte yan yana yürüyerek gemiye (gitmek istemiyordu. Onu muhafazasız olarak SOVYETLERİN İLK KADIN KAPTANI Anna İşçetinina adında bulunan bu kaptan 27 yaşındadır. Resimde o - nu, süvarisi bulunduğu Çaviça gemisi nin kaplan köşkünde ( görüyorsunuz Gemi Orlesa ile Kamçatka arasında iş- Temekte olup 30 tayfası vardır. Galip Yunanlılar Truvaya girince şehrin duvar- ları dibinde Andromak'ın yavrusu nu zorla alıp — götürdüler, ; yalnız başma en önde yürüttü, urdu, kadın geçişini hiç #es çıkarman sey- retti. Hattâ askerlerden (bazıları da Afrodit kadar güzel olduğunu söyle- diler. * Truva şehri kahramanların ve kahramanlık eserlerine tapınan in - sanların yuvası İdi- Buranın Akropo - lisinde kahramanlar için yapılmış bir tapmağı son zamanlarda omeydana çıkarmışlardır. İşte Homerin mısra - larından bir çoğunun mana ve med - Tülleri bu tapınağa aittir. Altıncı Tru- va şehrinin şifr tarzı, Homer çağının İsanın doğumundan önce ( 2000 inci yıl olarak tesbitine yardım etmiştir. Beşinci şehrin büyük bir o evinde, yerlatmdan çıkarılan bir mutfakta bir ahçının bırakmış olduğu o öteberi bulunmuştur, Beşinci tarihi de Homer Yunanlılar, dokuz yıl süren muhasa- rada Truvayı ele geçiremeyince hileye başvurarak tahtadan rmazzam bir at ya- pıp içine asker gizlediler ve muhasaradan vazgeçmiş gibi geri çekildler. Hileye al- danan Truvalıdar atı içeri alınca, gecele- yin içinden çıkan Yunan askerleri kaleyi içinden zaptettiler. Resimde bu sahne canlaridırılmıştır. çağından pek uzak değildir Bu şehrin başka bir evinden de kırmızı taprak- tan yapılmış ve hiç zedelenmemiş tek ve çift kulplu çanak çömlekler bulun- muştur. Doktor Blegen, Truvadan yedi ki- lometre uzakta dört mezar bulmuş - tur. Bunlar içinden çıkan iskeletler aşağı yukarı beş bin yıllıktır. Ve yeni taş çağına aittirler. Belki de bunlar 'Truvanın, üstüste yapılmış ve şimdi toprak altından dokuz tabaka halinde çıkarılan, kalesini kurmuş Insanlar - dan yüzlerce bu (keşiflerin aşağıda anlatacağımız at hâdisesini ışıklandı- racağı umuluyor. » Truva muhasaraya o kadar u - - Zun uzun dayandı ki Yunanlılar artık umudu kestiler ve Ülis ancak bile ile savaşın kazanılabileceğini söyledi. Bunun üzerine Menelâs sanki mu. hasaradan vazgeçmek (İstiyorlarmış gibi hazırlıklara girişti ve donanma - nın bir kısmını Bozca ağanın arka » sına sakladı. Yunanlılar bundan son- ra kefsretlerinin bir adağı o olsrak Minervaya takdim edilmek zere cah- tadan koskocaman bir at yaptılar. Kurban diye yapılan bu atın için silâh 1 askerlerle dolduruldu. Geriye kalan oYunanlıdarda ge» milerine dönerek söz de yurtlarına doğru yelken açtılar. Ordugühm kal - dırıldığını gören Truyalılar düşmanm muhasaradan vazgeçtiğini (sandılar Şehrin kale kapıları ardlarına kadar açıldı, ahali duydukları büyükse» vinçten dolayı şenlik (yapmak için dışarıya fırladı. Herkesin merakı kocaman atm üstüne kümeleniyordu. Kimisi bunu savaş ganimeti olarak şehre götürmek istedi, kimisi de on- dan korktu. « Truvalılar atı ne (yapalım diye düşünüp dururlarken Sinonadlıbir Yunanlı esir edildi. Bu adam atın bil- hassa şehre sokulamaması için bu ka- dar büyük yapılmış olduğunu, çünkü peygamberlerden birisinin bu atın Truvalilar eline geçer geçmez o harbi kazanacaklarını haber vermiş olduğu- nu söyledi, Bu sözler Truvalılar kararlarını verdirdi, Atı şöyle bir (oitelim dedi - ler altmda tekerlekleri olduğundan kolayca yürüdü, kalenin kapıların - dan da sığdı. Atm İçine gizlenmiş o « lan silâhlı askerler geceleyin çıktı - lar ve hain Sinonun O klavuzluğuyla kale kapılarını Yunan O savaşçılarına açtılar. Bunlar gecenin karanlığına gizlenerek geri gelmiş ve kale kapılas rının diplerine kadar ilerlemişti. Uyku ve şarabın gevsekliğine dal mış olan şehir fatihler (tarafmdan kolayca ele geçirildi. # İşte bugünlerde Kumkalenin bir saat kadar altında ve Boğazım istiksaf lar yapmakta olan A'merikan bilginler heyeti bu efsanenin 'doğrü olup olma- dığımı meydana çıkarmağa uğraşacak. lardır. Ahmet EKREM