13 Ağustos 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

yanı inhisar koyduğu maddeler Ankara, 12 (A. A.) — Türko- fis başkanlığından: 31 temmuz 1935 tarihli İtalyan resmi gazetesinde basılan 28 tem- muz 1935 tarih ve 1375 numaralı muvakkat kanunla İtalya hükü - meti dışarıdan alınacak kömür ve kokla bakır, kalay, nikel ve bun - ların hurdaları için devlet mono - polu tesis etmiştir. Bu muvakkat kanuna göre | a- ğustos 1935 gününden sonra yu - karıda sözü geçen maddelerin memlekete sokulması hakkı yal - nız Devlet Demiryolları levazım şubesine verilmiş bulunmaktadır. 1 ağustos 1935 tarihinden önce bu maddeler için hariçle mukave- le akdetmiş olanlar 4 ağustos gü- nüne kadar bu kuntratlarını ve bunlara mahsuben şimdiye kadar ithal ettikleri ve bakiye kalan mik tarları Demiryolları levazım şu - besine bildirmeğe mecbur tutul - maktadırlar. Elyevm cari ve hükümleri 31 a- ğustos 1935 gününe kadar mute - ber olan mukaveleleri âkidleri sö- zü geçen idareden izin almak şar- tiyle serbestçe icraya mezun bıra- kılmışlar ise de muvakkat kanu - nun neşrinden evvel akdedildiği halde henüz cari bulunmıyan ve hükümleri 31 ağustos 1935 tari - himden daha sonraya cari muka - veleler için idare bunların âkid - lerince kısmen veya tamamen ic - Tasma izin verip vermemek salâ- hiyetini muhafaza etmektedir. Monopolun ihdası tarihinde ec- nebi limanlarda yüklenmekte ve- ya yolda ve yahut bir İtalyan lima nında diyemi olan malla « iin girişi serbest bırakılmıştır. Kezalik kara yolu ile gelen mal- ların 10 ağustos 1935 gününe ka - dar memlekete girmeleri serbest bulunmaktadır Bu muvakkat kanunun çıkarıl - ması İtalyanın bu maddelere olan fazla ihtiyacına binmen mubayaa- tı bir elden yaparak fiatlerin yük- selmesine meydan vermemek, it - halâtı kesin ihtiyaca denk tut - mak maksadına ve ödeme mesele sinde günden güne artmakta olan güçlükten ötürü devlet mekaniz - masınm daha kolaylıkla ecneb' -Faemleketlerde veresiye alışlar ya- pabileceği deil. matuftur. Yahudiler a aleyhinde yeni kanunlar * Berlin, 13 — Almanyada Ya budi aleyhtarlarının en ileri ge- lenlerinden Strayher'in ayın on beşinde söyliyeceği nutuk sabır- “sızlıkla beklenmektedir. * Sporsarayında söylenecek olan bu nutku dinlemek istiyenlerden ön sekiz bin kişiye bilet satılmış tır. Bu nutuk, başka bir salonda da oparlörlerle dinlenilebilecek - tir, Nutukta, Almanyadaki Yahu dilerin vaziyetlerine dair alınacak teşrii tedbirlerden, meselâ ari bir kadınla bir Yahudinin evlenmeme si, Yahudilerin Almanyada em - lâk ve arazi satın alamamaları ka- , rarlarından bahsedeceği sanılıyor Yahudilerin almanlara karşı mukabil hareketleri Meksika, 13 — Meksika Ya- hudileri, Almanya mallarına karşı e a mr İdi HABER — Akşam Postası i “Habeş meselesi Mısırda Habeş işini nasıl görüyorlar ? Italyanlar Musoliniden ilk defa olarak şüpheye düşüyor Londra (Özel) — “Mançestr) le uzun ve zorlu bir harbe girme- Gardiyan,, gazetesinin Süveyş mu | nin de manasını anlıyamıyorlar.. habiri Süveyş kanallarında yapı !* DUçe-DuUuçe-DUÇçe,, lan, İtalyan sevkiyatının hâlâ de- vam ettiğini bildiriyor. Ancak bu muhabirin anlattığı. na göre, buradan Afrikaya giden- ler olduğu gibi, gelenler de görül- mektedir. Askerlerin kuvvei ma neviyesinin yerinde olduğunu söy lüyor. Fakat bir çokları hasta olarak dönmektedir. Ve bu hastalarm sa- yısı son birkaç gün içinde dahı çoğalmıştır. Geçen gün, sıtma ile malül bir hale gelmiş 1500 İtalyan) askerini taşıyan bir geminin Sü - veyş kanalından döndüğü görül müştür. 25 mısır lirasına bir şoför İtalyanlar Süveyşte epey alış veriş ediyorlar. Ayni zamanda yerli İtalyanlardan bir kısmı da Massova'ya (Eritre limanına) git-| ! mektedirler. Şoför ve makinist a- ranıyor. Beş sene için kontratla alınmaktadır. Ve her ay kendile rine 25 Mısır lirası teklif edilmek tedir. O kadar ki iyi mevkilerde olan İtalyanlar, Afrikada bu iş leri almak için yerlerini bırakıyor lar. Mısırlılarda gidiyor Her ne kadar Mısırlılar için, Efitreye gitmek memnu ise de, e- pey Mısırlıların kaçırılma suretiy- le gittiği anlaşılıyor. Bazıları Kos sier'den bazıları Cideden gitmek- tedir. İtalyan müteahhitleri Mı sırlı işçileri, iklime alışık olduğu için en uygun işçi olarak saymak tadır. Süveyş, bir babri üs halini al mıştır. Etrafta boyuna zabitler ve neferler görünüyor. Zabitler, gö- ze çarpar derecede şik... Ve harp- ten önceki İtalyan zabitlerinden hayli farklı... Tevfik limanında cadde üzerinde birçok vatanper ver hemen her akşam toplanıyor ve geçen askerleri alkışlıyorlar. i'askerlerin de şen oldukları görülüyor. Çıkardıkla rı seslerden “Duçe - Duçe - Duçe., ye benzer ve tekrar söylenen bir kelime anlaşılıyor. Ve kanalın k: yılarındaki balk da ayni şeyi ha- raretle aksettiriyor. Onlar da: “Duçe - Duçe « Duçe!,, diye bağı- rıyor... Bir Habeşli ne diyor “Mançestr Gardiyan,, muhabi ri bundan sonra bir kısım halkrmı da başını iki yana sallıyarak “Bit meyiz, Musolini bu defa doğru ha- reket ediyor mu?,, diye tereddüt gösterdiklerini yazmaktadır ve di- york: “Musolininin el koyduğu bir i- se karşı, İtalyanların daha ilk de fa şüphe gösterdiğini görüyorum. Evvelâ İl Duçe'nin hiç bir veçhile yanılmıyacağında katiyen musır diler... Mısırdaki İtalyanların dü- şüncesi, bu Habeşistan seferi hak kında ikiye ayrılmıştır. İtalyan ekonomik durumu henüz istenilen. bir hale gelmemişken, Musolini. nin büyük bir tehlikeye giriştiğini söylemektedirler. Bundan başka, yeni toprak ilhak etmek için böy- Mançestr Gardiyan muhabiri, bundan sonra eski Adova muha rebesine girmiş ve tekrar Habeşis- tana dönmek üzere olan 71 yaşın da bir ihtiyar Habeş ile konuşma sını aplatıyor. Bu Habeşli, İtalyarım tayyare: leriyle Habeşistanı tahrip edece. ği ve Habeşlerin kuvvei manevi- yesini kıracağı sözüne (karşı: “Habeşliler tavşan gibidirler. İ- talyanın bilmediği birçok hileleri bilirler!,, demiştir. Bu ihtiyar Habeşli, harp tahak kuk ederse tekrar Habeşistana gi deceğini söylemektedir. i | Habeşistanda sokak ortasında yapı- lan bir muhakeme Mısır ne vaziyet alıyor . - Italyan süel tayyarelerinin Mr. sır toprakları üzerinden geçmesi meselesi üzerinde Mısırda gayri resmi surette hayli çekişmeler ol- maktadır. Fakat başvekil, İtalya ile Ha beşistan arasında bir harp çıkarsa bunun Mısırı ne yolda ilgiliyeceği hakkında Mısır hükümetinin he - nüz bir müşaverede bulunmadığı- nı, İngiliz yüksek komiseriyle de bu işi konuşmadığını söylemekte dir. Eğer konuşmuş olsa dahi, baş vekilin bu iş üzerine bir şey söy liyemiyeceği sanılmaz. Bilhassa bir harbin önüne geçilemiyeceği anlaşıldığı yakit İngilterenin ne vaziyet alacağı bilinmediği şu za- manda... Bazı Mısır salâhiyet makamla- rı diyor ki, Mısır, Habeş - Utalya işinde İngiltereninkine benzer bir vaziyet alırsa makul hareket et miş olur, Bazılarıda diyor ki: “Mısırın alacağı vaziyet, Mis» hükümeti tarafından tespit edil melidir.,, Bunu söyliyenler, Mısırm müs takil, hâkim bir devlet olduğunu iler sürerek söylemektedirler. Fakat bunun, Mısırla İngiltere- nin bir müttefik sıfatiyle müşte. rek hareket etmesine engel olamı. yacağı kanaati de vardır. Mısır, tabiatiyle Habeşistan» karşı sempatisi olduğundan İtal ya ile Habeşistan arasında harp olmamasını istiyor. Uluslar kuru munun muvaffak olmasmı dile- yor. Fakat harp patlarsa, bazı Mu. sırlılar şu kanaati besliyorlar ki, İngiltere ile Mısır arasında baz: muallâk meseleler de — hele bu harp Avrupada karışıklığa sebep olursa — halledilme fırsatını bu lacaktır. Tabeş tolgrailari Habeş imparatoru- nun söyledikleri ve âkisleri Habeş İmparatoru İtalya ile o lan ibtilâfı hakkında fevkalâde bir devlet içtima: yapmış ve uzun boylu görüştükten sonra şöyle bir diyevde bulunmuştur: “Habeşistan, Hakem komisyo - nunun kararını büyük bir emni - yetle bekler. İtalya, hâlâ sevki - yatta devam ediyor. Harp tehlike- si gititkçe büyüyor. Yağmur mev- simi de bitiyor. Habeşistan bütün Ümitlerini Uluslar Kurumu ile Fransaya ve daima adaleti düşü - nen İngiltereye bağlamıştır.,, İmparatorun Havas Ajansına: “Para ve ekonomi menfaatleri karşılığında bazı toprakları İtal - yaya birakırız!, dediğini dün yazmıştık. Haile Selâsinin bu söz- leri üzerine Roma, şimdilik süküt etmektedir. Londrada, bu diyeve büyük 6 - nem verilmektedir. Bu, İngilizle- rin İtalyaya yaptığı teklifin aynı olarak görülmektedir. Üçler konferansı Önümüzdeki perşembeye top - lanacak Üçler Konferansı Habe - şistanın erkinliğini temin eder 1906 muahedesi esaslarına göre Habeş - İtalyan işini görüşecek - tir ve görüşmeden Habeşistan da haberdar edilecektir. Süveye kanalı ve ekonomik tazyık «Eka dö Pari Fransız gazetesinin Londra aytarı İngilterenin İtal - yan - Habeş işine kat'iyetle s6 - kulduğunu ve icabında Süveyş ka: nalımı kapamağa karar verdiğini bildirmektedir. Aynı zamanda A» merika tecimevlerinin de İtalya - ya kredi açmamalarını temin için Vaşingtonda ısrarda bulunduğu - nu yaziyor, Amerika esasen pamuk vermi » yor. Nikel de vermeyi reddetmiş- tir, Italyanlara kraşıdö vüşecek ingilizler Londradaki Habeş Elçiliği, 1500 İngilizin Habeş ordusuna ya- zılmak için müracaat ettiğini bil - dirmektedir. Habeşliler Kara ırka örnek olacak Cenubi Afrika Başbakanı Gene- | işi ü. | ral Snats | İtalya - Habeş zerinde son verdiği bir diyevde (beyanatta) : “Harp tehlikesi gittikçe daha büyüyor. Harp çıkacak olursa, dünya medeniyeti büyük tehlike- lerle karşılaşacaktır. Dünyayı ye- ni bir felâketten kurtarmak için İngiltere ile Fransanın elele ver - mesi lâzımdır... “Aksi takdirde Habeşistanda çıkacak harp, Afrikadaki Fransız ve İngiliz müstemlekelerinde de büyük akisler uyandıracak, renkli ırkı beyazlara karşı genel bir a - yaklanmıya sevkellecektir.., Sovyet Rusyaya sipariş Londra, 13 — İtalya hükümeti Afrikadaki orduları için Sovye' Rusyaya dokuz bin ton arpa sipa riş etmiştir. ingilizler nerer istiyecek? Paris, 13 — Maten gazetesi, üç.) ler konferansında İngilterenin şul bir liman temini. Güksa su şehri CUMHURİYET — Yunus Nadi b6” günkü başyazısında da Bursanın çok ? güzel bir su şehri yapılabileceğinde bahsediyor, Bu ormanı re ağacı, siji bol şehrin hastaların sıkılmıyacaği bir çehreye bürünmesine çalışmakla olur. Işe başlamak için ilk önce etrafli etüdlerle viicude getirilmiş bir plâ * na ihtiyaç vardır. Bu o maksatla bir uzman doktorlar heyetinin Avrupd * daki belli başlı su şehirlerini incedef inceye gözden geçirmesi . ve ondof sonra her kaça çıkacuksa çıkacak © yanını hiç o düşünmeksizin, Bursadf yapılabilecek su şehri düzeltmelerini bir plâna koyması lâzımdır. Bu işin önemli tarafı para değil, bilgidir. Bun dan sonra Bursa bu plâna göre şaş * maz bir çalışma ile kovalayıp gideri Bursa bir su şehri, bütün dünyanın rağbet göstereceği bir su şehri olurr Bu yapılsın, sonunu hep beraber gö * rürüz, i ZAMAN — Hürriyeti hazmetmiş & damlar başlıklı yazısı Fransızlarddf ve onların hürriyetini nasıl benimse © diklerinden bahsetmektedir, Ve de * mektedir ki: Fransadaki son hâdise * leri hürriyeti benimsememiş memle * İ ketlerde çıkmış olsaydı, o memleketi sarsmaya kifayet ederdi. Fransada bu hâdiseleri çıkaran kw müiinist ve sosyalistlerin teşvik ve tah İ rikâtıdır. Bu hâdiseleri bastıran ge * ne hürriyettir. Fransızlar son zamanlarda harici siyasette biraz zayıflamamışlarsa dö bünyeleri çok sağlam olduğu için ken dilerini kolaylıkla toplıyacaklarındaf şüphe yoktur, ş Afgan elçilerini çağırdı Afgan Kralının o Avrupadaki elçilerini Kâbile çağırarak bir bü- yük toplantı yapmakta olduğu har ber alınmıştır, —— Dünkü ikramiyenin talilileri Dün çekilen tayyare piyango * sunda 35 bin lira kazanan büyük ikramiyenin onda bir parcası Be yazıt polis komiseri Bay Nacide * dir. İ 1S binlira kazanan biletin on” İ da biri Beyoğlunda kadın berberi Hayridedir. Bu biletin diğer onda bir hisse si de gene kadın berberi Hayri ile Bayan Fofodadır. Isviçrede Faşist propagandası Londra, (Özel) — İsviçrenin * talyanca görüşülen kantonlarınd# Faşist propagandası yapılmekt3 olduğu ve bunların arttığı habe” veriliyor. Birkaç hadisenin biribiri ardı” ca meydan almasından sonra, İ* vigre Federal Hükümcit birkaç talyan gazetesininİsviçreye gir “ mesini menetmiştir. teklifleri ileri süreceğini sanms$ tadır: Siyasal nüfuz nimtakaların” taksimi, İtalyaya arazi temini, k talyanın bir şimendifer yap'P ir İ letmesine müsaade, Habeşista””.