11 Ağustos 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

11 — AGUSTOS — 1985 » ........ » — Gazeteler, elbette “4 üncü kuvvet,, dir! Bu kuvvet, bir çöpü yerden kal- dırtamazsa bile Fransız inkılâbı çıktığı zama! ÜÇ soysal (içtimai) smıf varmış. Bu üç kuvvetten başka, bir dö: | düncüsü varlığını duyurmuş: Ga- zeteler... O zamandanberi, gazeteler: “Dördüncü kuvvet,, diye !âkap ta- kılmıştır. i Belki bundandır ki, yazdığımız bir yazı, az çok her şey üzerinde etkisini (tesirini) göstermektedir.! Aksini düşünmek de zaten mana. sız olurdu: Saf bir niyetle" tenkit! olunan şey, ya doğrudur; doğru- luğu görülünce, düzeltilir. Yahut da tenkitte yanlışlık vardır; ya: lanlanır. (tekzip edilir). Halk için çıkan, halkın şikâ- yetlerine makes olan gazeteleri, bir halk kurulu (müessesesi) na. sıl Miçe sayabilir?... Uraydan (belediyeden) bah- setmek istiyorum. Uray, ne yazık ki dördüncü kuv- vetin varlığını tanımak istemedi- ğini hissini bize vermektedir. Fa. kat pek garip tecellidir: Fransız inkılâbının tarihini yazanlar bile, en mükemmel vesika saydıkları ga zete kolleksiyonlarından istifade etmişlerdir. N Bizim kolleksiyonlar, tarihe en *3aslı armağanlar olarak kalacak- tir. Hattâ muasırlarımız bile, ya: kın zamanlarda neler cereyan et. tiğini anlamak üzere bize başvu- rurlar. “Daha geçenlerde, adliye yan- dığı vakit, davaların yeniden ih-| asında gazete kolleksinyonları! Merci olmuştur. Yalnız bundan i- baret mi ya... Basında (matbuat- ta) çıkanlar, her zaman .çin hüc- cettirler... Ve işte, asıl gazetelerin kuvveti buradadır... Onları “bir m sananlar, aldanmakjadır. ar, *. 4 Beni, bu satırları yazmağa sev keden şudur: İnsan lâlettayin bir vatandaş olarak belediye kulübesine bir ha- bıraksa, “falanca yer pistir, ırraİ,, dese, bizim bildiğimiz, | © gün olmazsa, derhal ertesi sabah| bir temizleyici gönderili; ıztırap Seken, kulübeye kadar zahmet e- rica eden yurtdaşın gön'ü! alınır, Halbuki, ihtima' şu 20») Manda on beş sütun yazı yazdık... ulas kalple, yana yakıla dedik! — Kabataş havuzunun pisliği Yalnız kendimizin zevkini değil, tıhhatimizi de tehdit ediyor. Ve koskoca Boğaziçinde başka sahil Yokmuş gibi, biricik umumi helâyı da üstelik bu havuzun durgun su- 1gna akıtıyorlar. Bu “bahri,, pis ikler kâfi değilmiş gibi, karşı sed- * çıkan yokuş, gübre içindedir. m koyduğumuz kâğıtlar, bir AYdanberi yerden kalkmadığına! Wöre, burada çöpçüler çalışmıyor.! Kimden rica etmek lâzımsa, hep #inden ettik, Hattâ, “belediyenin > kudreti kâfi gelmiyorsa, hal. key kilâtlandırın, kendi işimizi ik. görelim!,, dedik. akat, kâr etmedi... Ehemmi- Yet bile verilmedi... Ne denizden, De karadan bir çöpe bile el süren *lmamıştır. Bereket versin dün gene kuvvettir geceki yağmur azıcık yüzümüzü güldürdü... » 6 4 Mademki “dördüncü kuvvet,, şimdiki zaman işleri üzerinde mü- essir olamıyor, bari, ilerde beledi- ye tarihini yazacak olan sayın bil- gine şu vesikayı vermiş olayım: Cümhuriyet Türkiyesinde he- men bütün müesseselerin parmak ısırtıcı bir canlılsk, uyanıklık gös- terdiği şu yıllar içinde, İstanbul belediyesi, halkın gazetelerde, resimlerle, iri puntolarla buram buram çıkan en mübrem şikâyet ve temennilerini bile bu derece çiziyor! Bu satırlar, belediydeki alâ: kadarların bermutat ihmaline uğ- rasa bile, müstakbel tarihçinin gö- zünden kaçmıyacağı için müsteri- him! (va-Na) Erzurum vapurunda- ki hırsızlık Dün Sultanahmet birinci sulh ce - za mahkemesinde Erzurum vapuru - nun son seferinde yapılan bir hırsız - lık vakasının duruşması olmuştur. Çalman para 2500 liradır. Suçlular lostromo All, kamarot Galip, ve yol - culardan Mehmetti o * Muhakeme esnasında o Mehmet 1? gündenberi dayak yediğinden hasta ve bitkin olduğunu söylemiş, bunun ü- zerine duruşması oturduğu yerde ya- pılmıştır. Suçluyla bu işle bir ilgileri olmadı- ğını iddia etmişlerdir. Neticede Ali ile Galip serbest bırakılmış, ve önce bir suçtan iki buçuk sene (hapis yatan Mehmedin muhakemesine mevkufen devama karar verilmiştir. damn 8inaların numaralan- masında yanlışlık mı olmuş? Istanbul binalarının numaralan - masını kontrol ve sayım işleriyle uğ- raşmak üzere kurulan heyet işe baş - lamiıştır. Heyet İlk iş olarak numara» lamada iddia edildiği gibi yanlışlık « lar olup olmadığını tetkik etmektedir. Bundan sonra İstatistik genel direk - tölüğü ispekterleri teşebbüslerini ya- pacaklardır. Zig Devlet demiryolları- nın bir aylık geliri Mayıs ayı zarfında Devlet demiryol larının geliri 1386180 lirayı bulmuş - tur. Bunun 461,41 lirası yolcu ücret- lerinden elde edilmiştir. 934 senesinin mayısma nazaran bu seneki mayıs gelirinde 107737 lira faz lalık vardır. Bu fazlalık da hilet üc- retlerinin indirilmesi o üzerine yolcu ziyadeliğinden ileri gelmiştir. emme Bu sene yapılan yollar Bu sene yapılan ve yapılmasına devam edilen yollar şunlardır: İstinye- Büyükdere beton asfalt yolunun kaldırımları, ve kenar duvarları tamamen bitmiştir, Son bahara kadar yolun şose kısmı da tamamlanacaktır. Edirnekapı - Topkapı - Yediku- le, Yeşilköy — Topkapı, Üskü - dar — Şile, Çubuklu — Paşabah- çe, Maltepe — Kartal, Yalova — Karamürsel, Topkapı — Çekmece yolları da kısmen bitirilmiş, ve kısmen de bitirilmek üzeredir.B» sene sonuna kadar bunların ta - mamiyle bitirileceği umulmakta - dır. Sü | SATIŞLARI Belediye, Sağlık bakanlığının talimatnamesini dikkatle takip ederse Nihayet yoluna girecek Sıhhat bakanlığı oOtarafından ha - zirlanan süt ve yoğurt talimatname - sinin uraya (belediyeye) bildirildiğini ve bunun uray matbaasında çoğaltıl - dığını yazmıştık. Bu talimatname bütün kaymakam - lara, hükümet ve uray doktorlarına ve diğer ilgili yerlere bildirilecektir. Talimatnamenin maddelerine göre; başka bir vasıf ilâve etmeksizin yal - nız süt tabiri inek sütüne delâlet eder. Inekten başka hayvan (sütleri hangi hayvandan alınmışsa o hayvanın İs- miyle anılacaktır, İnsan gtdası olarak kullanılacak sütler sıhhati yerinde hayvanlardan sağılan taze sütlerdir. Süt vasıtasiy- le hayvanlardan o insanlara bulaşan hastalıklara tutulmuş hyvanlarm sütlerini satmak yasaktır. Hayvanlar doğurmadan on beş gün evvel ve doğurduktan yedi ogün sonraya kadar verdikleri sütlerin sa- tılması yasaktır, Sütlere herhangi şekil ve miktarda olursa olsun su veya (saklamak için kimya maddeleri, buz ve kar katılma- sı yasaktır. Süt (o taşıyanlarla seyyar satıcıların yanında su kapları bulu - namaz, Süt taşınması ve korunmasına mah sus kapların üzerine sütün nevini gös- teren birer etiket yapıştırılması mec - buridir. Bu etiketler halls süt için ze- mini kırmızı, yarı kaymağı oalmmış süt için yeşil, kaymağı alınmış süt için mavi renkte olacak ve iyice yapıştırı- lacaktır, Muhtelif cinsteki hayvanların süt - leri biribirine karıştırılarak satılami yacaktır, Kaymağı yarı veya (tam alınmış sütlerin halis sütle karıştırılması ya- saktır. Sütlerin isimlerini değiştire - rek de satmak yasaktır, Süt konan şişelerin o camları renk- siz, köşesiz ve dipleri düz olacaktır. Süt nakline ve satışma mahsus bütün kapların gayet iyi kapanması ve ka - pakların sıkı olması mecburidir. Bu talimatnameye riayet etmiyen- ler evvelâ uday (belediye) hükümle - rine göre cezalandırılacak, suçları te. kerrür ederse umumi hıfzıssıhha kanu nunun 72 inci maddesine göre siit ma- mulâtı ticaretinden (o menedilecektir. Bundan haşka suçlarının derecesine göre cezalandırılmak üzere müddelu- mumiliğe verileceklerdir. —— Bir ayda telgraf ve telefon görüşmeleri Bayındırlık Bakanlığınca hazırla - nan bir istatistiğe göre, haziran ayı leketler arasmda telsizle 28872. ka - ra hatlariyle 9992, deniz kablolarm - dan 3965 muhabere olmuştur. Ayni ay içinde dışarı memleketlerle 4450, An- kara ile İstanbul arasında 1219 tele - fon görüşmesi olmuştur. kadar pek ucuzlamıyacak! Buğday fiyatlarının bü yıl için normal haddini bulduğunu söyliyen buğday tüccarlarının sözlerinden bu anlaşılıyor Uray (belediye) narh (o komisyonu yarın sabah toplanacak, zahire borsa- sından gelen bir haftalık fiyatları göz den geçirdikten sonra yeni narhı tes bit edecektir. Ekmek fiyatınm yirmi para daha ineceği söyleniyor. ». . Büğday fiyatları son üç haftadır epeyce düştükten sonra birkaç gün - dür bir durma devresine (girmiştir. Piyasadaki mevcut kanaate göre buğ- dayın mühtelif cinsleri (o artık bu yıl için bugünkü fiyatlarla normal se - viyesini almış olmaktadır. Bu suret - le bu yıl sonuna kadar fiyatlar az farklarla bugünkü vaziyet etrafında dönecektir. Bir muharririmiz dün bu husus - ta bütün memlekette buğday işini ya- pan büyük bir sosyetenin direktörile konuşmuştur. Bu zat diyor ki: — Buğday fiyatlarının yıl sonuna kadar hemen hemen ayni seviyeyi mu hafaza edeceği kanaatindeyim. Esa - sen bunun böyle olması lâzımdır. Çün kii köylünün terfihi ancak bü suret- le kabil olur. Bilir omisiniz buğday fiyatlarmın tam yeni mahsulün idraki anında yüksek bulunması köylünün nekadar işine yaramıştır.? Eğer fiyat- lar bundan sonra (oyükselseydi hiçbir işe yaramazdı. Çünkü o vakit mal tüe <arın eline geçmiş olacağı için fiyat fazlalığı da tabit tüccarın cebine gir- miş olurdu. Fakat fiyat yükseldiğin - denberi mal köylünün elinde bulun - duğundan eskisine nazaran yüksek fiyatla satılabilmiştir. Düşününüz ki hükümet buğday işi için milyonlar dökmüştür. Geçen yıl fazla ihracat hükümeti zarardan korudu. Buhca e- meklerin mukabilinde köylü istifade etmesin mi?,, Garsonlar Eylülün birinde mek- tep sahibi olacaklar Garsonlar cemiyetinin garson- lar için bir okul açmak üzere ol- duğunu yazmıştık. Cemiyet, okulun (o programını hazırlayarak onaylamış, ders ©- kutacakları tesbit ederek kanuni muamelelerinin tamamlanması i- çin teşebbüslere girişmiştir. Garsonlar okulu bir eylülde a- çılacaktır. Okul için lâzım olan ücret cemiyet tarafından hazırlan maktadır. Lokantacılar cemiyeti de okul ücretine iştirak edecek- tir. Okul açılmadan on beş gün önce, bütün garsonlar genel kon- greye çağırılacaklardır. Garsonların ehliyetsiz (o olarak çalışmalarının, üyelere bir çok zararları dokunduğundan, okul a- çıldıktan sonra bu zararlarm ta- mamile ortadan kalkacağı söyle- niyor. Bu arada, garsonların yüzde on meseleleri de halledilmiş ola- caktır, Okul açıldıktan sonra garson- | Belediyeye yazılmı- yan esnaftan ceza alınıyor Esnafm uray (belediye) müstahdi. min şubesine yazımı için verilen müh- let bitmesine rağmen hâlâ bir çok es- maf uraya başvurmaktadır, cezasız 0- larak yazılmalarını istemektedirler, Uray bu gibi eshafın isteklerini ka « bul etmiyerek ceza almaktadır. Bun- dan başka lokanta, bar, Birââne; A? zino ve bunlara benzer Yerlerin tâ - rifelerinin tasdiki için verilen müh « let de dün bitmiştir. —— Gümüş 25 ve 50 kuruşluklar Darphane, yeni (basılacak 25 ve 50 kuruşluk gümüş paraların kalıplarını hazırlamış ve bunları (Finans Ba - kanlığına (maliye o vekâletine) gön - dermiştir, Kalıplar bakanlık tara - fından beğenilirse emir gelir gelmez paraların basılması işine başlanacak- tır. o —— hk Fındık mahsulümüz Gelen malümata (göre Karadeniz sahil vilâyetlerinde son günlerde dur madan yağan yağmurlar fındık mah- sulünün korunmasını, bundan ötürü vg “ luk ehliyet vesikası alabilecek ik- | piyasaya çıkmasını geciktirmiştir. tidarda olanlar, hemen imtihan e- | Mahsulün külliyetli olarak ancak on zarfında memleketimizle diğer mem -| dilerek kendilerine birer vesika | beş gün sonra satışa çıkarılacağı u - Ehliyeti olmıyanlar okula de- vam ederek birer ehliyet vesika- mulmaktadır. a lar da cemiyete şimdiden mek. . sı alacaklardır, Okulun kurulaca- | tupla başvurarak okuma şartla” ğmı duyan uzak illerdeki garson- ' rmı sormuşlardır. ŞEHRİN'DERDLERİ Eyüplünün iki işareti Eylipte Babahaydar'da 70 numarada Ali Galipden bir mektup aldık. Ali Galip bu mektubunda şehrimizde seyyah işlerinin oldukça yoluna girdiğini söyledikten sonra iki noktaya işaret ediyor. Bunlardan birincisi Eyüp camiinin dış duvarlarınm berbatlığıdır. Bu çirkin manzara? wtadan kaldırıl - masi İçin geçen sene müracaat ettiğ'mi, .akat tamir için emir verildiği halde ortada bir şe; olmadığını söylü - yor. oturan Giritli lerdir. İkinel mesele için de diyor ki; “Seyyahların ekserisi Piyer Loti" nin meşhur roma nuna yazdığı Eyüp tepelerindeki meşhur Ragıbın kak - gesine gitmek istedikleri halde şoförler kendilerini gö- türmüyorlar, Bu da herhalde yolların berbatlığından olacak. Burada büyük bir gazino yapılsa seyyahlar hem manzara itibariyle fevkalâde bulunan, hem de ta- riht bir Kiymeti olan bu gazinoya çok rağbet edecek « Hattâ yalnızca bu gazino için memleketimize bin « lerce seyyah gelebilir. “5