1 Ağustos 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

TE a lr öde Jores'in hatırası kutlulandı Paris, 1 — Monmartr sokağın- 'daki bir birahanenin penceresi ö- nünde, 1914 senesi 31 temmuzum.! da sosyalist partisi şeflerinden Jan Jores'in öldürüldüğü yere dün akşam “Faşist aleyh'arı,, te şekkülle “Lâik cümhuriyetçi genç- lik,, teşkilâtı namma kızıl çiçek- lerden çelenkler konulmuştur. HABER — Jan Jores, şimdiye kadar tarihin kaydettiği en bü. yük hatiplerden sayılmaktadır. |. ri vücudu, güzel yüzü ve kırmızı sakalı da kendisine heybet ver. mekteydi. Parlâmentoda söyledi. ği sözlerle muhaliflerini bile ar. kasından sürükliyebilirdi. Harp aleyhtarı olduğu için, onu öldür.| meden muharebe çıkamıyacağı anlaşılmıştı. Onun için 1914 se. nesinin 31 temmuzunda kendisin! vurdular, Nitekim dört gün son- ra (4 ağustosta) umumi harp pat. lak verdi. Yukardaki telgraften anlaşıldığı gibi, şimdi, onun hatı rası sosyalistlerce kutlulanmakta- dır. — üniversite müsaba- kalarına Italya girmiyecek Roma, Ii — Budapeştede yapı - lacak Üniversite müsabakalarma İtalya girmiyecektir, Çünkü genç- lerin çoğu Şarki Afrikaya gitmiş- İerdir. Geriye kalanların da Mu - solininin emrinde durması mecbu- riy.ci vardır. ağız Bükreş kabinesinden “istifa Bükreş, 1 — Tecim Bakanı (Ti- caret Nazırı) Manolesku Strungo istifa etmiştir. Bakan, hükümetin ihracat mallarına yüzde 44 prim vermesini doğru bulmamaktadır. —— Emniyet sandığının yeni direktörü Emniyet Sandığı Direktörü Bay Ahmet Tevfik tekaüt olmuş, yeri - ne müdür muavini Bay Reşit ta - yin edilmiştir. Bay Reşit bu sa - bahtan itibaren (Yeni vazifesine başlamıştır. Bay Reşitten açık ka- ” lan müdür muavinliğine de Ziraat » Bankası merkez müdür (muavini Bay Halim tayin edilmiştir. Bay Reşit çok kıymetli bir ida» recidir, Şimdiye kadar icra muha- sebeciliğinde, Şehremaneti vezne müdürlüğünde, Emlâki (milliye müdürlüğünde, Divanı muhase - bat mürakıplığında, Ziraat Ban - kası mürakıplığında bulunmuş ve beş sene evvel de Emniyet Sandı- ğına tayin edilmiştir. Bay Reşit dört senedenberi sandığm müdür muavinliğini muvaffakiyetle ida- re ediyordu. Kendisini tebrik eder yeni vazifesinde (de büyük hiz - metler görmesini dileriz. EN Başbakan Erzincanda| 1 — Başbakan İsmet “İnönü saat 16 da şehrimize gel - miştir, Burada bir müddet kaldıktan sonra, hareket edecektir. bü e slllliinini sd sizinüni HABER — Akşam Postası — Italya yelkenleri ” suya indirdi Yirmi beş ağustosa kadar harb çıkarmıyacağına söz verdi Gizli toplantı Cenevre, 31 — Bugün Uluslar sos- yetesi Litvinofun başkanlığında giz - li bir toplantı yapmıştır. Çok kısa süren bu toplantıda neler konuşuldu- ğu öğrenilememiştir. Dolaşan rivayetlere göre muhtelif delegelerin kendi aralarında konuş - malarına fırsat vermek için toplan * tının yarın devamı kararlaştırılmış - tır. sun çardarı bulunacak mı? Cenevre, 31 — Bugün öğleden ev - vel İngiliz delegesi Eden, Habeşistan delegesile »zun bir konuşma yaptık - tan sonra İ alyan delegesi Baron A- toizi ile göri müştür. Bu görüşme - lerden sonra .'ıron Aloizi, Fransız dış bakanı Lâva.'i ziyaret etmiştir. Bu ziyaretler neticesinde bazı pra - tik çareler elde edi. tiği söylenmekte - dir, Lâval, Eden ve Litvinof oarasmda cereyan eden konuşmalar neticesin - de İtalyan — Habeş işi etrafında şu dört noktada anlaşma olmuştur. 1 — Uzlaşma çalışmaları devam e- decek, 2 — Harp yapılmıyacak, 3 — Bir beşinci hakem seçilecek, 4 — 1906 andlaşmasını İmza eden devletler de ara bulmağa çalışacak » lardır. Habeşistan üze- rinde uluslar kurumu mandası Londra, 31 — Edenle Lâvalin Ha - beşistan üzerinde bir Uluslar Kuru - mu mandasının kurulması düşünül « düğü hakkındaki haberler tekzip e - dilmektedir. Esasen Habeş imparato- runun böyle bir şeyi kabul etmesine imkân görülememektedir. Uluslar kurumunda ne konuşuldu Cenevre, 31 — Uluslar Kurumunun gizli konseyi hakkında şu malümat verilmiştir. Konsey tam saat 17 de, Sovyet Rusya dış bakanı Litvinofun başkan- Uuğında açılmıştır. Litvinof ilk önce | toplantının maksadını anlattı ve »| mayısta verilen karar üzerine konse- yin açıldığını söyledi. Bundan sonra İtalyan deleğesi Ba- ron Aloizi İtalyanm, hakem komis - yonunun İşine devam edememesinin mes'ulü olmadığını söyledi. Eden müzakere şeklinin ve hudut - larının tayinini istedi. Lâval buna cevaben yalnızca Valval hâdisenin in celenmesi (tetkiki) (| Jâzımgeldiğini söyledi, Habeş delegesi buna İtiraz et- mediğinden bu hâdisenin müzakere - lere €sas tutulması kararlaştırıldı. Bundan sonra Habeş delegesi Ha - beş görüşünü uzun uzadıya izah et” ti. Sözü gene İtalyan (delegesi aldı. Valval hâdisesinden bahsederek ilk defa hücum eden tarafın tesbit edil- mesi lâzımgeldiğini, hakem heyeti - nin işi bitmedikçe daha geniş müza - kerelere girilemiyeceğini söylemiş, Uluslar Kurumu paktına göre konse- yin hakem heyetine havale edilen bir mesele hakkında karar veremiyece - ğini ilâve etmiştir. Litvinof bu sözleri reddederek Ulus lar Kurumunun kullana - bileceğini, ve barış için çalışılacağını söylemiş, böylelikle müzakerelerin ya rın deramma karar verilmiştir. UluslarKurumunun yeni toplantısı Cenevre, 1 — Uluslar kurunu konseyi bugün saat 17 de âleni bir toplantı daha yapacaktır. Dün akşamki gizli toplantıdan sonra Litvinof, Laval, Eden ile Avenol bir saat süren bir konuş mada bulundular, Eden ile Lavalin anlaşması Paris, | — “Maten,, gazetesi nin aytarı Eden - Laval anlaşma: sı hakkında şu tafsilâtı vermekte. dir: “Bulunacak formül hakem he- yetini işine devam ettirebilecektir. Edenle Laval tarafından bulunan formülde İngilizlerin istekleri üze rine bazı değişiklikler yapılmış tırı, italya yelkenleri suya indirdi İngiltere silâha sarılmıyacağı na dair İtalyanın resmen taahhüt altına girmesini istemektedir. Ba ron Aloizi böyle bir taahhüt altına girmeğe söz vermekle beraber, bu taahhüdün ağustosun 25 ine ka- dar muteber olacağını söylmiştir. Bunun üzerine İngiliz deleges! İ- talya - Habeş anlaşmasının 5 ine! maddesi mucibince İtalyanın muh- let tayin etmeksizin taahhüt altı. na girdiğini hatırlatmıştır. “Maten,, gazetesine göre, ba- kem heyetine seçilöcek beşinci üye İsveçli Hammars Jeld olacaktır. Bununla beraber Yunanistanır On, on bir yaşmda çocuklar bile si- lâh kullanmasını öğreniyorlar, İtalyanların memleketten ayrılması devam ediyor. Adisababada yalnız bir İtalyan kadını kalmıştır. İtalyan orta elçisinin imparatorun yıldönümü şen- liklerine iştirak etmemesi burada bü- yük bir hakaret şeklinde telâkki edil - mekte ve bazı mahafil İtalya ile dip » lomasi münasebetlerin kesilmesini tav siye etmektedirler. Zira, bu hareket diplomasi an'aneye uygun görülmemektedir. Maltada Italya aleyhinde gösteriler Malta, 31 — CÖzel) — Dün Maltada bilhassa Valetta limanında İtalyaya karşı gösteriler yapılmıştır. Halk Fa”! şist kulübünün önüne toplanarak “kah rolsun İtalya,, diye bağırmıştır. Polis halkı dağıtabilmiştir. Kıbti patrikinin telgrafı Kahire, 1 — Kıpti patriği, Habeşle- rin dini başkanı sıfatile Uluslar Ku - rumuna bir telgraf çekerek İtalyan - Habeş ihtilâfımın barış yoluyla düzel mesini istemiştir, avam kamarasında Londra, 1 — Bugün Avam Kama- rasında İtalyan - Habeş meselesi mü - nakaşa edilecektir. Habeş-isveç m» anlaşması Adisababa,1— Baci Habeşistan, T AGUSTOS — 1935 | Transvalda bir patlama Berlin, 1 (Özel) — Transval» deki patlamada 74 yerli işçi ile bir İngiliz mühendisinin ve 4 Avru » palı mütehassısın öldüğü anlaşık muştır, Istanbulun Plânı Müsabakayı kazanan- dan başkasına yaptırılacak Istanbulun bir derdi de şehir plânı işidir. Bu iş için geçen sene Avrupadan uzmanlar (mütehas » sıslar) getirtilmiş, bir müsabaka yapılmış ve Alman Elgüç'ün plânı birinciliği kazanmıştı. Fakat İç İşleri (| Bakanlığı bu plânı uzun uzadıya inceledikten sonra beğenmemiş, ve (İstanbul şehrinin plânını yapmak işini Ya - lovanın plânmı yapan mimar Prost'a vermiştir. Prost yakıda (o Türk mimar ve mühendislerile birlikte bu iş için galışmağa başlıyacaktır. e i Çelik mığterlere karşı faaliyet Frankfort, 1 — Bütün Visba »' den mıntakasında “Çelik Miğfer,, teşkilâtı ; yasak edilmiştir. Bu teş - kilât Nazi Hükümeti aleyhine ça» lışmakla suçlandırılmaktadır. ” ey Çaldaris kaza geçirdi Atinadan. bildirildiğine göre Başbakan Çaldaris'in bindiği oto- « | mobil dğer-bir-otomobille'çarpış- mış ye Başbakan Çaldaris başın - Paris elçisi Politis ile Uzzatia'dan| la İsveç arasında bir tecim anlaşma: | dan yaralanmıştır. da bahsedilmektedir. varılan netice Cenevre, 1 (Özel) — Uluslar Kuru - mu konseyinin dün akşamki toplantı- sından sonra Lâvalle Eden uzun bir konuşmada bulunarak, İtalyan - Ha - beş ihtilâfı için barış yollu bir for - mül bulmuşlardır. Bu formül geç vakit İtalyan dele - gesi Baron Alölziye bildirmiş, İtalyan başdelöğesi bu formülü Romaya bil - direrek hükümetinden talimat iste - i miştir. İyi haber alan kaynaklara göre bu formül şu üç noktadan fbarettir.; 1 — Hakem heyeti işine devam ede- cektir. 2 —Heyete beşinci bitaraf bir üye daha seçilecektir, 3 — 6 Eylülde Uluslar Kurumu ge - ne toplanarak, bu heyetin raporunu inceliyecektir. Musolininin makalesi Roma, 41 — Popola D' İtalya gaze * tesinde Musolininin zanne - dilen bir makalede şu cümleler var - dır, “İtalya — Habeş meselesinin bir tek hal yolu vardır. Ve bu mesele her Kurumuna şeye rağmen gene bu yolla halledile - cektir. Patırdılara sön vermek için redde - sı imzalanacaktır. Araplar ve habeşler Aden, 31 — Dolaşan gö re İmam Yahya, İtalyanların İtalyan istihkâmları için Arap askerleri top - Tamak teklifini reddetmiştir. Diğer ta- raftan Habeş imparatorunun Habeş ordusu için asker istemek üzere gön » derdiği delege yoldâdır. İmam Yah - yanın Habeş imparatoruna karşı müs. bet cevap vereceği umulmaktadır. Habeşistandaki ingilizler Londra 1 — Dışişleri bakanı Sir Sa- ! muel Hor, Avam Kamarasında izahat vererek Habeşistandaki (o İngilizlerin 163 kişi olduğunu, bunların korunma- 8ı İçin Adisababadaki İngiliz elçisinin tetkikler yaptığını söylemiştir. Deniz aşırı ticaret dairesi şeflerin - den birl de verdiği izahatta Habeşis - tana gönderilmek üzere yola çıkarı - lan harp malzemesi yapmağa yarıya” cak iptidat maddeler üzerine hiçbir ambargo konmamış olduğunu bildir - miştir, “Bu kan, Uluslar kalacak !,, Berlin, i — Alman gazeteieri dilmez iki delilimiz vardır. Bunlardan | uluslar kurumu Konseyindeki ko- biri İtalya ulusunun hayati menfaat - leri, öteki de İtalyanın doğu Afrika - sında süel güvenliği meselesidir. Bu i- kineisi kat'idir.,, Her şeye rağmen asker gidiyor Berlin, 1 (Özel) — Dün Napo- liden Doğu Afrikasma külliyetli mikdarda asker, cephane ve mü - himmat gönderilmiştir. Habeşlilerin kuvetleri Londra, 31 (A-A.) — Röyler ajan * sının Adisabâba aytarı bildiriyor: Bir milyondan fazla Habeş, silâhla- rinr temizlemek veya bilemek söretile harbe hazırlanmaktadır. nuşmaların büyük zorluklar kar. şısında kaldıklarını yazmaktadır. lar. t “Berlin Tagilat,, bu münase- betle diyor ki: “Cenevrede karşı karşıya gelen menfaatler çok olduğundan zayıf tarafın, yani Habeşistanın boyun eğmek mecburiyetinde kalacağı sanılmaktadır. Bununla beraber, bu hâdisenin alelâde diplomatik inkrtalar şeklinde cereyan etmesi muhtemel değildir. “Her hangi bir idare şeklini Habeşistana zor- la kabul ettirmek istedikleri tak- Bl İİ a kök İİ İLİN 0 İvi nin hü ll a Lİ inn Ğİ akü Bağ BEİ yapışıp dirde kan akacak, ve bu kan ulus- lar kurumuna yapışıp kalacaktır.,, Almanlara göre Fransanın maksadı Kreuz - Zeitung gazetesi de şunları yazmaktadır: “Habeşistana karşı Fransa ile İtalyanm takip ettikleri siyasa ar- tık tamamiyle belli (olmuştur. Fransa Avrupadaki siyasasına, yani Almanyaya karşı takip ettiği siyasasına âlet etmek için İtalya- yı kazanmak istiyor.,, | Bu gazete Cenevrenin önüne geçemiyeceği bir savaşa İngiltei e- nin müsaade etmesi lâzım geldi ğini yazmaktadır. Habeş kralına baş vuran bir tayyareci sinemacı Londra, 1 — Cenubi Amerikalı sine- macı ve tayyareci Roy Tuhet bir fel grafla Habeş Imparatoruna başvur&- rak hizmet tekli? etmiştir. Tayyareci, sıcak memleketlerde tayyarecilik hak- kında tecrübe sahibidir. Tuhet, gazetecilere hayatımda bir de gişiklik yapmak arzusunda olduğunu i söylemiştir. Kaynağı meçhul haberler Paris, 31 — (Maten) gazete- sinin Londradan aldığı haberlere göre, kaynağı belli olmıyan yer- lerden Habeşistana bazı yeni tek lifler yapılmıştır. Bu tekliflere gö- re, Habeşistan arsıulusal Avrupa mandası altına girecek, İtalyaya da ekonomik ve araziye ait istifa- deler temin edilecektir. İmparator Uluslar kurumuna üye memleketler de müsteşarlar seçmekte serbest olacaktır, İmparator ekonomik mahiyette olmak şartiyle Habeşistanda Av rupa tesirine karşı gelemiyeceğini bildirmiştir, saki