28 Haziran 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Musolını Edenle neler konuştu HABER — Afhşam Postası İngiltere, Habeşistandaki göl işinde Italyanın da haklarını tanımaya yanaşıyor Habeşistan bir demiryolu yapmak imtiyazını Italyaya müsavi haklarla verecekmiş Loadra, (Hususi) — Lord E- “denin Musolini ile konuşmaların - dan bambaşka bir hakikat ortaya çıktı.. Habeş işinin bitmesine İn - gilterenin büyük bir emek harca - dığı anlaşılryor. Buradaki gazete - lerin Roma aytarlarından (muha- birlerinden) aldıkları haberlere göre, İngiltere Habeşistanda İtal- yaya geniş paylar vermeğe hazır Hattâ, Habeşistanın şimalinde - ki meşhur Tsana gölü baraj imti- yazında, İtalyaya da iktısadi men- faat teminine taraftardır. Bu suretle Sudana verilecek su- lar gene emniyet altında buluna - caktır. Fakat, — İngiltere, şimali Habeşistanım — İtalyan ekonomik Çiktısadi) nüfuzuna kapalı bir İn- giliz nüfuz mıntakası olduğu iddi- asından vaz geçcektir. Valval demiryolu meselesi Diğer taraftan İtalyan ve Ha - beş askerlerinin çarpıştığı Valval mımtakasının İtalyanlara bırakıl - ması hususunda Habeşistanda bir temayül görülmektedir. Anck, bu- na karşılık, hemen yapılması |â - zımgelen bir hudud tahdidi iste - mektedirler. Buntunla beraber, Habeşistanım, Habeşistandan geçecek bir İtal - yan : Habeş demiryolunun yapıl- masına da muvafakat edeceğini zannetmektedirler. Ancak her iki- sinin de bu demiryolunda da mü- savi hakları olması gerekmektedir. (İcap etmektedir.) Bundan başka, Habeşistan İtalyaya bazı tcaret imtiyazları da verecektir. Musolinin bunlara yanaşıp ya - naşmıyacağı merakla beklenmek- tedir, Fakat bir çarpışmanın önü- ne geçmek için her zamankinden daha çok gayret sarfedildiği görü- Küyor. Ve vaziyet biraz aydınlan- Avrupa işleri * Gazetelerin öğrendiğine göre, Musolini, İngiliz bakanına, bugün için Tuna misakının kendisini çok ilgilediğini (alâkadar ettiğini) söylemiştir. | Musolini İngiliz — Alman deniz anlışması etrafında, İtalyan gaze- telerinin yaptığı kadar tenkitci bir durum almamıştır. Ve şark mi- sakı bahsinde de hararet göster - miştir. İngiliz bakanının esas gayesi hem Habeş ihtilâfinı gidermek hem de İngiltereye karşı son yapı- lan İtalyan tarizlerinin yersiz ol- duğunu anlatan bir faaliyet göster- mek olduğu anlaşıldı. . & * - Bugün gelen ajans haberleri Edenin Londraya döndüğünü bil -« 'dirmektedir. Eden, Romadan Parise gelmiş, Fransa Başbakaniyle konuşmuş , orıdın Londraya hareket etmiş - Frınıı: - İngiliz konuşmaları - nın pek yavaş gittiğine dair Fran- sız gazeteleri yazılar yazmakta - rr. Son dakikada gelen bir haber, Paris, deniz meseleleri hakkımda noktai nazarında israr - ettiği için İngilizlerle Fransızlar arasında bu hususta anlaşma ihtimallerinin a- Diğer taraftan İngilizce bir ga- zete, Edenin Roma konuşmaları hakkında gönderdiği malümattan hükümetin memnun kalmadığını da bildirmektedir. Paris — Buradaki gazeteler u- luslar kurumu — konseyinin 25 A- ğustostaki toplantısında Habeşis - tan işinin muhakkak konuşulma - sını istemektedir Diğer taraftan uluslar kurumu — Habeşistan işini görüşmeğe kalkarsa, İtalyanın ku- rumdan çekileceği söyleniyor. Yunanistanda söylemiyor ? Atina, 28 — Çaldaris, “kraliyet mi? — cümhuriyet mi? diye halka sorula - cak sualin büyük bir bitaraflık için- de sorulacağını ve neticede buna kim- senin itiraz edemiyeceğini söylemiş - tir. Aneksartitos gazetesi, bu — hususta niçin Çaldaris kendi fikrini söylemi « yor. “Kraliyetçi midir, yoksa cümhuri- yetçi midir?,, diye bir makale yazmış, bu makale umumun alâkasımı celbet - miştir. Bir emirname ile milli müdafaa şü- rası teşekkül etmiştlir. Orta Avrupada bunaltıcı sıcaklar 28 HAZİRAN « 1938 |10 milyonlarca Çaldaris niçin fikrini Ingilizin düşüncesi “İngilterenin islâhlanması, ulus « | Tar kurumunda üye olarak kalma- sı, tecavüz eden ulusa karşı eko- nomik (iktısadi) veya süel (aske- rvi) tedbir almaya iştirak etmesi, hususi silâh ticaretine kontrol kon- ması gibi çok canlı meseleler üza - rinde İngiliz ahalisinin düşüncesi- ne müracaat edilmiş — ve “evet,, hayır,, cevapları toplanmıştır. Bu mesele üzerinde ayrı ayrı a- lman cevaplar şunlardır: — İngiltere Cenevrede uluslar kurumuna bağlı olarak kalsın mı, kalmasın mı?. Kalsın: 11.090.387. Kalmasın: 355.883. İngilizler, Süveyş kanalı- na bekçilik etmeli mi? Mısır gazeteleri türlü türlü düşüncede... Nilin suyu etrafında didişmeler Bazı Mısır gazeteleri muhte-| laşma konuşmaları yapılmaktadır, Mmuîwm — Arsrulusal anlaşma ile silâh - li bir sıcak hüküm — sürmektedir.| ların azaltılmasma taraftar mısı- Silizyada hararet tahammülün üs-| ,12?. :;n: çinın!lu. Kırlarda sıcaklık| — Eyet: 10.470.489. .Muı Berlin 27 (KA) — Almanya-| — HYır: 862775 — Arsıulusal (beynelmilel) bir da Kotkklle GöNite BUi gn e ae ea a üaü aüâl /Oit mektedir, Berlinde gölgede 34 de. mel İtalyan — Habeş harbinden bahsederek kendilerine ait olan Süveyş kanalının kapanması hak kındaki İngiliz sıyasasını — dağra bulmaktadır. Bunların anlattığına göre, her türlü taarruzlara karşı arsrulusal bir mukavele akdedil- miş olmasına rağmen, 1910 yılın- da Osmanlı ardusu kanala taarru? etmiştir. Bu yüzden, İngilterenin, Süveyş geçidini emniyet ve mu hafaza altına almak sıyasası doğ- ru bulunuyor. İtalya taraflısı bir gazete de kanaldan her devletin istifade et- mek hakkı olduğunu ileri sürerek *asıl bunu ihlâl etmek, —kanalın emniyetini bozmak demek olaca- ğını,, yazmakta ve nihayet İtalya- nın “her ne pahasına olursa olsun kanaldan geçmeğe baş vuracağı- nı,, anlatmaktadır. Diğer taraftan mezunen Kıbris- te bulunan Mısırdaki İngiliz or- dusu kumandanı General Vayr çabucak Mısıra dönmüş ve - süe! kurulu toplamıştır. İngiliz tayya- relerinden bir çoğu Sudana git- miştir. Ve kıt'alardan bir kısmı, meçhul bir istikamete hareket et- Habeşistandaki meşhur Tsana gölünün âkibeti hakkında Mısır Nafıa Bakanı da bir diyev — vere- vek demiştir ki: — İtalyanın Habeşistanda ih das edecği herhangi vaziyet, bi- zim Tsana gölü üzerindeki hakla rımızı zerrece ihlâl edemez. Bu gölün sularından bol bol istifade etmek için Sudan hükümetinin anlaştığı bir Amerikan kumpan- yasiyle biz de mukavele yapmış bulunuyoruz. Bu projenin bitiri!- mesi için 180 milyon lira harca- mağa karar vermiş ve bir müddet tenberi sarfiyat başlamıştır. Bizim bol suya ihtiyacımız vardır. Ayni zamanda bugünü değil, yarını da düşünmek zaruretindeyiz. Tsana gölü bütün Mısırt ilgiliyen (alâ- kadar eden) bir mesledir. Habe- şistanın vaziyetinde bir değişiklik olduğuna dair resmi malümatımız yoktur. Bunun için şimdilik endi- şe yersizdir... Londrada çıkan — “Morniny Post,, gazetesi, Habeş anlaşmaz- Yakında Adis—Ababada ku- rulacak kongreye Habeş impara- torunun daveti üzerine iştirak e- deceklerdir. Vehib paşa Süryeli midir? Beyruttan gelen Sovtülaharar gazetesinde Habeşistanda bulu- nan ve Krallar Kralının maiyetin: de çalışacak olan Vehip Paşaya ait bir yazı vardır. Bu yazıda Pa- şanm aslan Lübnanlr olup oranıa en büyük ailelerinden olan Sava- ga sülâlesinden olduğu bildiril- mekte ve ailesinin İstanbula gele- rek Vehip Paşanın İstanbulda doğduğunu ve bunun Savaga aile- sinde yapıları tahkikatla da doğ- ruluğunun meydana çıktığını yaz- maktadır. Askerler haddı aşmış Londra, 28 — Deyli — Telegraf gazetesinin Adisababadan aldığı haberlere göre Habeşistan hükü - meti bir tebliğ neşredeerk İtalya tarafından gönderilmekte olan as- kerlerin, kolonileri müdafaa için lüzumu olan miktarı çoktan aştığı- nt bildirmiştir. Tebliğde Habeşis- tanda buna karşı bir harekete geç: mediğini ve bitaraf hakemler Ro- ma hükümetine hak verdiği tak « dirde İtalyanım istediklerini yap - mağa hazır olduğu ileri sürülüyor. Kim haklı? Lahey, 28 — İtalya — Habe- şistan uzlaştırma komisyonunun toplantısından sonra bir tebliğ çı- karılmıştır. Bu tebliğe göre yakında her iki tarafın mümessilleri dinlenecek- tir. Komisyon mes'uliyetleri araş- tırmaktadır. Uluslar sosyetesi- nin binası Cenevre, 28 — Uluslar Sosye: tesinin on beş yıldanberi bulundu- ğu bina satılığa çıkarılmışdır. U- luslar Sosyetesi yakında yeni “Ar- iana,, sarayına yerleşecektir. Yugoslavyada siyasi bir af Belgrad, 28 — Yeni İçbakanı son seçimdeki seçime taallük eden bütün mahkümiyetleri affetmek ü- zere bir kanun lâyihası hazırla- lığınm “İngiliz—İtalyan elbirliği | Mmaktadır. ni tehlikeye düşürdüğünü,, yaz- maktadır... Giridden gelen bir haber Ha | da otomobil tamircisi Yangın zanıı Beyoğlunda Mezarlık sokağın - Vahdetni İranlı Aziz ile hyıı;ıkn.uı.l'lunwvıhhw receyi bulmuştur. Sıcaklardan bir Müşterilerimizi aldatanlara ibret olsun » Ankara 27 (A A.) — Türkofis. ten bildirilmiştir : İstanbulda Karaağaç mezba - hasında bağırsak tecimeni ile uğ - vaşan Surmeyanm Nevyarkta bir Amerikarı firmasına z gönderdiği bağırsakların önergesine — uygun çıkmadığı ve çürük olduğu Nev- yok konsolosluğumuzun — verdiği askeri) deniz ve kara tayyareleri- nin lâğvedilmesine taraftar mısı - nız?, Evet: 9,533.558 , Hayır: 1,689.786. — Husust silâh imal ve ticareti- nin menedilmesinden yana mısı - nız?, Evet: 10,417.329, dıicrıılııılımımel veya eko - ıııııikhilıırıhıımokımdı süel değil de, yalnız ekonomik tedbir almağa 10.027.608 kişi “e- vet,, ve 635.074 kişi taraftar gö - lcabettiği takdirda'süsi tedbir almak teklifinde —ise, 6.748.368 kişi “evet,, 2,351.981 kişi “hayır,, cevabını vermiştir. ! Pekini işgal bilgeden anlaşılmış, meselerin ieden Japonlara yüzü incelenmek Bakanlığınca Sürmeyan adliyeye verilmiştir. Bakanlık bu gibi — işlerde çok duygulu (hassas) davranmakta - Fransada yeni bir kanun: Harp zamanın- da ferdlerin -malları Paris, 28 — Harp zamanında Ulu - sun hakkında ha- sırlanan kanun projesi meclişe veril - miştir. Yüksek müdafaa — meclisinin tasvibinden geçen bu proje harp ha - Hinde bütün milli vasıtaların en kısa bir zaman içinde hükümet emrine ge- çebileceğine dairdir. Şimdiye kadar böyle bir kanun mevcut olmadığın - dan bu gibi ahvalde alınan fertlare a- it mallar müsadere şeklinde oluyordu. Birbirlerini yaraladılar Çakmakçılarda Valde hanında Haşim arasmda Haşimi sol bacağımdan hafif suret- hastahaneye te yaralamıştır. Âziz beşistandaki göl üzerine Sudan ve| dükkânmdan duman çıkmış, yan - hldınlmış. Haşim yakalanmış - Mesir hükümetleri arasında pay-| gın zannedilmiştir . karşı Pravda gazetesine yazıldığıma göre, Çindeki Japon süel (askeri)| hareketleri, Sovyetlerin tesirinde bulunan Mogolistanı — kuşatmak (ihata etmek) maksadını gütmek- tedir. Japonlar, yalnız Şarşarı değil, Sugiuan ve Şansi eyaletlerini de işgal edeceklerdir. Böylece, dört eyaleti ele geçir- dikten sonra, Japonlar, Çinin or - talarına doğru askert kuvvetlerine dayanan ekonomik (iktisadi) nü - fuz yaratacaklardır. JgJaponlar Pekinde Örfi idare ilân ettti Tokyo, 28 — Çin askerleri ara - sında isyan çıkmasından korkul - duğu için Pekinde — idarei örfiye ilân edilmiştir. Japon kuvvetleri Pekinde âsayişi temin için uğraş- maktadırlar. Pekin isyanı nasıl olmuş? Tokyo, 28 — Pekin isyanı şöyle olmuştur Bir kaç bin Çinli gayri munta * zam asker, şehre taarruz etmişler, fakat Japonlarca püskürtülmüş * lerdir. Bunlar cenuba doğru ilerleyip bir gar işgal ettikten son- ra demiryolunu ve telgaf hatları - nı da bozmuşlardır. Pekinle Tien « 'tsin arasındaki münakale ve mu * habere kesilmiştir.