28 Nisan 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 10

—3i HABER — Akşam Postası Osmanlıcadan Türkçeye Karşılıklar Kılavuzu 33 1 — Öz türkçe köklerden gelen| tinte sözlerin karşısına (T. Kö.) belde- ği (alâmeti)i konmuştar. Bunla - rın her biri hakkında - sırası ile uzmanlarımızın (mütehassıs) ya-, zılarını gazetelere vereceğiz. 2 — Yeni konan karşılıkların iyi ayırd edilmesi için, gereğine| göre, fransızçaları da yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur. 3 — Kökü türkçe olan kelime- lerin bugünkü işlenmiş ve kulla- nılan şekilleri alınmıştır: Aslı ak olan hak, aslı ügüm olan hüküm, türkçe “çek,, kökünden gelen şer kil gibi. Muhakkak — Besbelli, bayık Muhal — İmkânsız, olmaz Muhalâsat (Bak: Hulüs) Muhalefet — Ayrış — (Fr.) Op - position Muhalefet etmek — Ayrışmak — (Fr.) S'opposer Muhalif — Ayrışık — (Fr.) Op - posd Muhalled — Kalıt Muhallil — Eritir — (Fr.) Dis - solvant Muhammin — Orancı — (Fr.) Expert Muharrer — Yazılı Muharrik — Elebaşı, itki — (Fr.) Promoteur, motcur Muharrir — Yazar, yazman Sermuharrir — Başyazar Muharriş — Tırmalayıcı, azdırı - « — (Fr.) İrritant Müuhaseme — Yağılık — (Pr.) Hostilite Muhasara — Kuşatma — (Fr.) Sizger Muhasara etmek — Kuşatmak — Assitger Muhasebe — Hesaplaşma, sağış Muhasebeci — Sağışman Muhasede — Günüleşme Muhat — Çevrili, çevrik — (Fr.) Entrour&, encereli Muhatab — Aytıç, aytıne — (Fr.) İntertöcuteur " Muhataba — Aytışma — (Fr.) Con - versation Muhatara (Girive) — Aşıt — P& ril, impasse Muhavere — Konuşma Muhayyile — Sanay — (Pr.) t « maginatlon Örnek; Muhayyilesi vâsi bir mu. harrir — Sanayı geniş bir yazman Muhayyirül'ukul (Bak: Hariku - . Kâde). Muhbir — Duymaç Muhib — Sevdik, dost Muhik — Haklı Muhit — Çeven Muhkem — Berkem Muhnik — Boğucu Muhrik — Yakıcı — (Fr.) Caus -« we Muhtaç — Muhtaç (T. Kö.) Muhtasar — Kısa, kısık — Rösumi Muhtasaran (icmalen, hulfsatan) — Kısaca — (Fr.) En rö&umt Muhtazir — Can çekişen — (Fr.) Agonisant Muhtelit — Karma (Fr.) Mixte Muhtefi — Saklı, gizlenmiş Müuhtekir — Vurguncu Muhtel — Bozuk — (Fr.) Derange Muhtelif — Türlü Muhtelişşaur — Aklr — bozuk — Aliene Muhtemel — İktimalli, olası, olsa gerek Muhterem — Sayın Muhteri — Bulman Mühteris — Yaraılı, hırslı — (rı.) Ambitleux Muhteriz — Çekingen, sakıngan — (Fr.) Riserve Muhteşem — (Bak: Debdebeli) — Görkmenli — (Fr.) Pompeux Muhtevi — Kavrıyan, kaplıyan Muhtıra — Andıç Muhti — Kabahatli Muin — Yardımcı , Muka'ar — Çukurluk Mukabele — Karşılık, karşılaştır- — (Fr.) Röponse, confromntement Bilmukabele — Karşılık olarak (Er.) Röcd Mukabil — Karşı — (Fr.) Recip - rogüe « Mukaddem — Önce Mukadder — Keskil — (Fr.) Des: (Fr.) Mukadderat — (Bak: Nasib, tali) — (Fr.) Destin Mukaddes — Kutsal Mukaddime — Başlangıç, önsöz Mukallid — Benzetici —— (Fr.) lmitateur Mukannen — Kesimli Mukarenet — Yanaşıklık — Rapporochement Mukarin — Yanaşık Mukarrib — Yakm — (Fr.) İn - time Örnek! Mukarriblerinden biri — Yakınlarından biri. Mukaseme etmek — Üleşmek, bö- (Fr.) Tüşmek Mukassi — Bunaltıcı, sıkıntılı Mukataa — Kesim — (Fr.) Affer mage Mukatele (kıtal) — Üldürüşme — (Fr.) Tuerie Mukavele — Sözleşme, sözbaşı Mukavemet (Tahammül) — Da yanım, dayanık — (Fr.) Resistance Mukavcemt etmek — Dayanmak — (Fr.) Rösister Mukavim, mütehammil — Dayan- nimlı, dayanıklı — (Fr.) Resistant Mukavves — Eğmel, — kavisli — (Fr.) Courbe Mekawri — Kuyvellindiridi — (Fr.) Fortifiant Mukayese — Değiştirme — (PFr.) Comparaison Muktetefat — Dermeç Muktezasınca — Gereğince Mukayese etmek — Deneştirmek kıyaslamak — (Fr.) Comparer Mukayyed — Bağlı (Fr.) Lie Mukbil — Gözde (Fr.) Favori Mukdim — Çalışkan Mukim olmak — (Sakin olmak, |- kamet etmek) — Kalmak Mukni — Kanıtkan — CFr.) Con - vaicant Muktazi — Gerekli Muktazi olmak — Gerektirmek Muktedir — Erkmen Muktesid — 1 Tutamlu, 2 — Ekonimist - Mumfasıl — Ayrık Müunis — Alışık, insancıl, canaya - kın Munkati olmak (inkita etmek) — Kesilmek Munsab olmak — Dökülmek ekonom, Munsif — Hakerl — (Pr.) Egul * tab'e Muntabık — Uyuk — (Fr.) Con - forme Muntafi — Sönük, sönmüş — (Fr.) Effact, öteint Muntazam — Düzenli Muntazar — Beklenen — (Fr.) Attendu Muntazır — Bekliyen Munzam — Üstev — (Fr.) Suppli- mentaire Murahhas — Salgıt, dilege, delege Murakabe — Teftiş, kontrol Murdia (Murzia) — Südne Musab (Düçar, giriftar) — Tutul- muş, yakalanmış — (Fr.) Atteint Musah olmak (Düçar olmak, gi- Tiftar olmak) — Tutulmak, yakalan- mak Musaddak — Onaylı Musafaha — Elsıkışma Musaffâ — Süzülük, duru Musahhih — Düzeltiç Musalâha, sulh — Barış Musallat — Yapışkan, asılgan Musanna — Uydurma, düzme Musarran — Güleşme Musattah — Düz, yüzeyli Mürei musattaha — Yüzeyküre Kürci mücesseme — Yüzeyküre Mesahai sathiye — Yüzölçü Müsibet — Yıkım, yıkım — Malheur, fi&au Musib — Yerinde, doğru Musir (Bak: ısrar) Muslih — Arabulan, barıştıran — (Fr.) Conciliateur Müuşikâf — Kılyaran, titiz — (Fr.) Minuticux, mötiuleux Muşt — Yumruk Mutabakat — Uyuşma —- (Fr.) Conformite Ademi mutabakat — Uyuşmaz - — (Fr.) Nouconformit& Mutabık — Uygun — (Fr.) Con - forme N Mutad — Belli, alışılmış Mutavaat (Bak: İnkiyad) Mutavassıt — Aracı — (Fr.) İn - term&dialre Muteber — Sayılı, sayılır, ilerige- (Fr.) len, geçer Muteberan (Vücuh, eşraf, âyân) — İlerigelenler, ilerigelirler, Mutedil — Orta, ılıman, sinemli — (Fr.) Modüâre, tempirâ Mutekid — İnanlı Mutemed, emin — İnal Mutlak — Saltık — (Fr.) Absolu Mutlaka — Üzkes, ille — (Fr.) Ab. solument Mutmain — Diniz — (Fr.) Con - vakncu Mutrib — Çalgıcı Mubdi, halik — Yaratıcı, yara - tan — (Fr.) Crdateur Muttarid — Biteviye Muttasıl — Bitişik, birdüzüye Muvafakat etmek (Razı olmak) — Oydaşmak — (Fr.) Consentir Muvaffakiyet — Başarık — (Fr.) Succis Muvaffak olmak — Başarmak — (Fr.) Röussir Muvalık — Oydaşık, onay, yerin- de, uygun — (Fr.) Conforme Muvafıkı hakikat — Hakikate uy" gün Muvakkat — Süreksiz, geçici, ge - lip geçici, vakitsel, eğreti (Bak: Mev- kut) Muvakkaten — Şimdilik, bir za - man için, bir vakit için. Muvasalat (vusul) — Ulaşma Muvasalat etmek — (vasıl olmak) — Ulaşmak hatları — Ulaştırma Muvasale kolları Muvazebet (Bak: Devam) Muvazene — Denklik, denge (Bak: Mukayese) — (Fr.) Eguilibre Örnek: 1 — Muvazenesini kaybe- derek düştü — Dengesini kaybede « rek düştü. 2 — Aralarında muvazene var — Aralarında denklik var. Tevazün ettirmek — Denkleştir - mek, dengeştirmek — (Fr.) Eguilih- rer Muveç — Büksül Muzaaf — İki kat — (Fr.) Double Muzaffer — Yener, Utkan Muzaharet etmek — Arhhııh —(Fr.) Assister — Muzahir (hamil) — Arka — (Fr.) Appui Muzayaka — — (EFr.) Göne — İşin — (Fr.) Lumineux Muzir — Zararlı Muzlim — Karanlık — scur Muzmehil <(Medhuşü münhezmi) — Sıngın Muzmer — Güdge Muztar (Bak: Mecbur) — Darda, sıkışık — (Fr.) Contraint Muztar kalmak —— Zora gelmek (Fr.) Etre contraint Maztarib — Göynülü, göynük — (Fr.) Btr contraint Muztarip — Göynülü, güynük — (Fr.) İnguiel Muztarib olmak — Güynümek Mübadele Değiş — (Fr.) Echange Mübaderet — Davranmak Mübadil — Değişmen Mübahase etmek Aytışmak, Ççatışmak — (Fr.) Discuter Mübahi (Bak: Muftahir) — Övü - ner, övünçlü Mübalâğa etmek — Abartmak, ©- barmak Mübalât (Bak: İtina) — Saygı Mübalâtsız — Saygısız Lâübali — Senli benli, saygısız Mübareze etmek — Vuruşmak — (Fr.) Se battre Mübayeat — Satınalım Mübayenet — 1 Ayrılık, — Difference 2 — Tutmazlık — (Fr.) Contraste 3 — (Bak: Tezad) Müberrid — Soğutmaç Mübeğşer — Müjdelenmiş Mübeşşir — Müjdeleyici Mühtedi — Toy, acamı Mübteni (Bak: Müstenid) Mücuadele, cidal — Uğraş — (Fr.) Lutte Mücadil — Uğraşıcı, uğraşkan Mücahede — Dürüşme, ceteleşme Mücavir — Komşu Mücedded — Yeni Müceddid — Yenileştiren Mücerreb — Denenmiş Eprouv& Mücerred — Soy Mücessem — 1 — Som, 2 — Cisim- Darlık, sıkıntı, bun (Fr.) Ob- (Fr.) — (Fr.) ——— I: ——— ——— — — — — —— lenmiş, şahıslanmış Mücrim — Suçlu Mücrimiyet kararı — Suçlandır - ma kararı Müctehid — Ayman Müctemi — Toplanık Müçtenib — Kaçıngan Müdafaa — — Müdafan (T. Kö.), savgat Müdafaa etmek — Savgamak Tedafül — Savgal, savgalık Müdahale — Karışmak — (Fr.) (Fr.) İntervenir Müdaehale etmek — Karışmak — İntervenir Müdürüâ — 1 — Yüzeğülme — (Fr.) Cajolerle 2 — (Bak: Minnet) — (Fr.) Ro - eonnalİssance Müdavat — Emdeme, bakım Müdavelei efkâr (Taatil efkâr) — Oylaşma — (Fr.) Kehange d'idöes Müddet (imtidat, temadi) — Süre, urzar, vakit, zaman Müdekkik, mütetebbi, müteharri — Trdelmen Müderris, muallim — Öğretmen Müdevven — Dergin Örnek: Şemseddin Sami'inn Ka - musş müdevvenatı çok kıymetlidir — Şemseddin Sami'nin Kamus dergin - leri çok değerlidir. Müdevver —1 — Yuvyarink — 'Wr.) Rond — Devrolunmuş — (Fr.) Trans - mis Müdhl’ Korkunç, yavuz Müdür — Direktör Müdiranı v vVur — Yötenmenler Müdrike — Anlak Müeddeb — Edebli, uslu Müesşese — Kurum — (Fr.) İns - titution Dücssif — Esefli Müessir — Dokunaklı, — etkin — (Fr. Tuchant, efficace , Müessirat — Etkinler Müessis — Kurucu — (Fr.) Fon - dateur Müeyyide (kuvvel - ) — Berkite — (Fr.) Sanetlon Örnek: Bu kanunun kuvvel müey- yidest — Bu kanunun berkitesi, (Ber- gitge'den) Teyid etmek — Berkitmek, sağ - lamak — (PFr.) Affirmer Müfarekat — Ayrılma Müfettiş — İspekter Müfit, v”© —- Faydalı, asığl Müflis — Batkın Müfred — Tekil 3 Müfrez — Bölek Müfrit — Aşkım, — aşırı — (Fr.) Exagöre, extravagant Müfsit — (Münafık) Arabozan) — Cr.) Perturbeteur Mfsitlik, münafıklık — Bozuntu- çuluk, arabozanlık Müfteri: — Yırtıcı Müheyya — Hazır Mühim — #nemli Mühimmat — Cebe Mühlet — Önel — (Fr.) Delal Mühmel — — Savuk, yürzüstü — (Pr.) Nöglig& Mühtedi, mürted — Dönme Mühür — Mühür Müjde (beşaret) — Muştu, müj - de Mükâfat — Üden, öndül Mükâfat görmek — Üdenlenmek Mükâfat vermek — Üdenlemek Mükâleme — Konuşu, konuşma — CEr.) Conversatlon Mükâleme odası — Konuşma oda- sı — (Fr.) İmpost chargö Mükellefiyet — Yüküm — Imposition, eharge | Mükemmel — Tükel Müktesebat — Edinçler Mülâhaza — Düşün Mülâhham — Şişman, etleç Mülâkat — Görüşme — (Fr.) En- trevne Mülâki olmak (telâki etmek) — Buluşmak, kavuşmak Mülâsık — Bitişik, yapışık Mülâtafe — Şakalaşma — <(Fr.) Plaisanterie Yumuşaklık (Fr.) A Mülâyemet — Mülâyim — Uyguün, yumuşak Mülâzim (ikinci mütâzim anlamı- na) — AÂstegmen Mülâzimi evvel — Teğmen Mülemma — Bulaşık Mülevven — Bayalı, bayanık Mülevves — Pis, mundar Müleyyin — Yumuşatıcı — Laxatif, &mollient (Er.) Y AAA Mülga — Kaldırılmış t Mülhak — Ulama, eklenik — (Fr.) Annexe Örnek: Mülhak bütçeler — bütçeler. * 1 Mülhakat — Bağlanli — — Dependances Mülhem — Esinli — (ff) Mülhem olmak — Esli Mülhim — Esin veren Mülk — Mülk (T. Kö.) — © propri&tâ Mülkiyet — Mülkiyet — propridt& ç Mülteci — Sığınık — (FEİ fugiâ Mülteka — Kavuşak — ( fluent Mültemes — Arkalı, Kü (Fr.) Sollicite Mümanaat ve muhalefet Dayatmak Mümaselet — Benzerlik, © Mümasil — Benzer, ©7 Semblable Mümeyyiz — Ayırtman Mümkün — İmkânlı Mümkün kılmak — mak Gayrimümkün — İm Mümsik — Sıkı, eli sıkt Mümtaz (Asli) — Özgül Original Mümtaz (müntehap, ” Seçkin — (Fr.) Distinguâ | Mümlaziyet (asliyet) — lük — (Fr.) Originalit& Müntaziyet (guziaclik) lik — (Fr.) Distinetlon Mümteni — İmkânsız Mümtezic — Uyuşkan Accomodant Münacat — Yakarış Münadi — Ündeci Münaferet — Sevişm luk — (Fr.) Froideur Münafık, müfsit — Münafıklık, müfsitlik zanlık Münakasa — Eksiltim Adjudication Münakaşa — Çatışma, (Fr.) Discusslon Mün'akis — Yansıt — Vöt& ) Mün'akit — Bağıtlı, bağıtl (Fr.) Conclu contract& Münakkah — Arığ Münasafeten — Yarıy Münasebet — 1 — U gunluk — (Fr.) Nöceasitâö 2 (Fr.) Relation, rapport — yer — (Fr.) Tour Örnek: 1 — Bu teklifin münasebeti yok — Bu &l rada hiç uyarlığı (uygunl! 2 — Beynelmilel mü tai nazarından — A Bakımından. 3 — Münasebeti gelince x söylerim — Sırası (ıv'” bu dileğinizi söylerim. Münasebet almak — 51f mek, yakışık almak, uygaf elvermek Ç Münasebetli, mil li yersiz, sıralı sırasız, (Fr.) A tout propos Münasebetsiz — Uygü şıksız, aykırı, biçimsiz, IJ Mal â propos Kat'ı münasebet etmek mak, ilgi kesmek — tions Münasib, muvafık — UY ç den ötürü — (Fr.) A ııı”; Münasip surette — - (Fr.) D'une façen Münavebe — sıı-ıııf Alternation Münavebeten — Sıra | A tour de role Münazaa, niza — Kl" Dispute t Münazaa etmek — (Fr.) Se disputer Münbit, — mahsu (Fr.) Fertile g Gayrimünbit — erek Z — productif, störile Müncemid — Müncer olmak — V? Mündericat — İçin: Münebbih — Uyati$ çe Müneccim — Yıldız?