14 Mart 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

Yunan ihtilâline D Daır D Gecekı Haberle ". Çaldarisin ihtilâle dair " Atinada muazzam tezahürat yapıldı Atina, 13 (A.A.) — Atina a- jansı bildiriyor: Saat 18 de 29 tayyare refakatinde Tatoı mey - danına inen General Kondilisin geçmesini bekliyen halk, şiddet- li bir soğuk hüküm — sürmesine rağmen güzergâhta balkon, pen- cere ve tarasları doldurmuş ve sokaklara 300.000 kişi birikmiş- | ti. Tayyare meydanından Calda- ris'in evine kadar bütün güzer - gâhta halk, Bay Kondilisi alkış - lamış ve çiçekler atmıştır. Bay Çaldarisin oturduğu “Kraliçe So- fi,, caddesinde, kanunu esasi ve Righilis meydanlarında ve biti - şik caddelerde halk, dalgalı bir deniz halini andırryor ve vatan- perverane şarkılar ve minnettarlık ifadeleri ile B. Çal- daris ve arkadaşlarını alkışlıyor- | du. Atinada böyle bir manzara hiçbir zaman görülmemiştir. Bü- tün sosyal sınmıflar, bütün esnaf cemiyetleri bayraklarla hazır bu- lunuyorlardı. Muhacirler, köylü - ler çiçeklerle dolu — arabalarile gelmişlerdir. Bay Kondilisin o - tomobili çılgın bir halde bulu - nan halkım arasında müşkülâtla ilerliyordu. Yunan cümhurrei- sinin beyannamesi Atina, 13 (A.A.) — Resmi ga- zete, Reisicümhur Bay Zaimis'in millete hitaben aşağıdaki beyan- namesini neşretmektedir: “Elenler, Yunanistanı baştan aşağı tahrip etmek — tehlikesini gösteren ve karşısında yalnız Yunan ulusunu değil, bütün u - luslararası efkârı — umumiyesini bulan şuursuz isyanın tenkili mü- nasebetile hükümete ulusun min- nettarlığımı ifade etmek islerim. Zira hükümet azimli — hareketi, basiretli gayretleri ve çabuk ic - raatile dahili ayrılığın — önüne geçti. Kardeş kanmın dökülme- sine"mani oldu. Ve Yunanistanı bu kadar küstahlıkla teşebbüs e- | dilen ulusal ikiliğin fenalıkların- dan kurtardı. i Esas teşkilât kanununun 81 inci maddesine tevfikan — kara, deniz ve hava kuvvetlerinin şe - fi sıfatile Harbiye, Bahriye, Ha- ' va ve Dahiliye Bakanlarının ulu- sal minnettarlığına tercüman ol- malarını ve ulusun bizzat mevcu- diyetine karşı tevcih edilmiş olan isyanı, âsilere karşı — müşterek cepheye kahramanca hizmetleri sayesinde ve şeflerinin basiret - kârane kumandası altında he - men hemen kan dökülmeksizin bastıran 'ordu ve — donanmanın hava kuvvetlerinin şehir, jandar- ma ve polisinin bütün zabit ve mensuplarına tebriklerimi bildir- melerini arzu ederim. Bu suretle müttehit uluz, bir an için mevcudiyetini tehdit eden müthiş tehlikeyi, ülkülerinin ifa- sına devam edebilmek için, ber - taraf etmeğe muvıffık oh:ıugtur Yunanlılar, Devlet reisi sıfatile ve bütün sıyasal hayatımmda — Yunanistan tarihinin bir çok hâdiselerine şa- hit olmuş bulunmaklığım itibari- le bütün millete süküneti muha- faza, mükümete inzibatla — itaat etmek ve vatâna ve onun istikba- line tam bir itimatla ayrılık ka - bul etmez bir halde kalmak için hitap ediyorum.,, Bir Romen gazetesi neler anlatıyor? Yunan; hâdiselerini takip et- m.5 üzere Romnanyadan Yunanis- tana piden bir Romen gazetecisi nı-mleketine dönmek üzere şehri- nlce gelmiştir. Gelen gazetecinin adı Bay Ro- mülüs'dür. Ve Roömen dili üzere çıkan “Kırantul,, gazetesi muhar- Şunları söylemektedir: “Bu isyan, 9 şubattan önce, ya- ni Yunan Dış Bakanı Bay Maksi- mosun Balkan andlaşması reisli- ğinde bulunduğu zaman patlak ver mek üezere — hazırlanmıştı, böy- lece, Balkan — andlaşmasının sar- sılacağını tahmin ediyor- lardı. — Fakat havaların bo- zukluğu — erzak ve mühimmat azlığı bunlara mâni olmuştur. An- laşıldığına göre Venizelös, Yuna- nistanda General Kamenos vasıta- 'siyle bir İtalyan politikası takip e- diyor ve bunların propagandasını yapıyordu... “İsyan şubat dokuzdıuı önce çıksaydı Yunanistan Balkan itti- fakından çıkabileceği zannedıh— yordu. “Venizelos muhacirlere istinat | etmekte idi. Bundan başka Veni- zelos Drama, Kavala ve Serez ta- raflarındaki amele ocaklarını ken di maksadına âlet olarak kullan- mıştır. Çünkü bu havalide tütün amelesi çoktur. Son yıllarda zirai mahsuller, krymetten düştüğü için köylülerin mühim — birkısmı tü- tün işçiliğine — başlamıştı, Fa- kat bu mahsul elde son zamanlarda az satıldığı — için amele ücreti azalmıştı... Bu sırada gayri memnunlar arasında grev- ler olmuş, hükümet bunlarla uğ- raşmıştır. “Kavala Belediye Reisi Partsa- lidis ve Serez Belediye Reisi Me- niktas azledilmişti. Hükümet bunlara tekrar işle- rine dönmek üzere arazi vermeği teklif etmişti... Komünistlerle — Venizelistlerin arasında rabıta vazifesini gören Ç'ftçi Fırkasından Sofyanus'dur.,, Ro>men gazetecisinin elde ettiği malümat şimdi not halinde bulu- nuyor. Bunlardan makaleler yaza- caktır, Din Sofyadan Harol Kardozo isimli 'ir de İngiliz gazetecisi gel- mistir. coşkun | ” TTT ÇA T M '14 MART — 1935 Divanıharpier gıyaben de karar verecek Örfi idare, isyanda methaldar olan bütün suçluların divanıharb- çe muhakemaeleri bitinceye kadar devam edecek, lâkin bugünden i- tibaren ahkâmı hafifletilecektir. Yabancı memleketlere sığın- mış olan âsiler, gıyaben muhake- me edileceklerdir. Bugün Atinanın en büyük kili- sesinde resmi zevatın huzurlari - le, bir âyin yapılacaktır. Selânik, 13 (A.A.) — Harbi - ye nazırı General Kondilis, ecne- Bi gazete muhabirlerine, hükü - mete karşı gösterdikeri teveccüh- ten dolayı teşekkür etmiş ve: “Asiler, hiçbir merhamet ese- ri görmeksizin ibret olacak ceza- lara çarptırılacaklardır.,, demiş - tir. Hududumuza sı- ğınmak istiyenler Uzunköprü, 13 — İsyana iş- tirak etmiş olan dördüncü ko- lorduya mensup beş vagon Yu- nan zabit ve neferi, askerlerimi- ze teslm olmak istemişlerdir. Bunlar Pitiyon'da topraklarımı- za kabul edilmelerini beklemek- tedirler. . *& & Sonradan gelen malümata na- | zaran bu mülteciler Yunan ordu - suna teslim olmuşlardır. —— Hükümetimize sığınan. âsiler hakkında ne muame'e yapılacak? ANKARA, 13 — Hükü- metimize sığman âsi —Yunan zabit ve askerleri için ne mua- mele yapılacağı hâkkımnda müta- lâasını sorduğum salâhiyetli bir hariciyeci bana dedi ki: “—Ceza kanununun doku- zuncu maddesi sarihtir., Bu mad- deye göre 'adesi istenilecek müc- rim ve mültecilerin vatandaşı- mız ve siyasi mücrim olmaması .şarttır. Bu cihetler mahkemece tesbit edildikten sonra son kara- “Yın ittihazı gene hükümete ait- tir.,, Burada çıkan bir şayiaya gö- re Yunan hükümeti, hükümeti- mize —sığınan — mültecilerin iadesini istemiştir. Alâkadar ze- vat, bu şayianm doğru olmadığı- nı söylemişlerd'r. Bir âsi kumandan kendini öldürmek istedel Roma, 13 (A.A.) — Kaytaza- nis denizaltı gemisi kumandanı Patamas kendisini öldürmek te- şebbüsünde bulunmuştur. Bir tayyare, kumandanı Rodos has- tanelerinden birine — götürmüş- tür. Srhhi vaziyeti tehlikeli ve ümitsiz değildir. Venizelos Rodosta Atina, 13 (Hususi muhabiri- miz bldiriyor). — Burada öğ- rendiğime göre, Venizelos ve karısı, Kasus adasından Kodos adasma gönderilmişlerdir. Ne- zaret altında fakat serbest bu- lunmaktadırlar. #wyeü söylediği nutuk Bay Çaldaris, Bay Kondilisi» evinin balkonunda karşıladı ve halkın alkışı bitince, Bakanı he- yecanlı kelimelerle — tebrik etti. Halk, Başkanın sözünü arkası gelmiyen “Yaşa,, larla kesiyor - du. Bay Çaldaris, bu nutkunda diyor ki: “Halkın huzur ve refahı ile oy- nıyan felâket adamları, iki sene evvel şimdiki hükümete, 4 sene süren israf ve suliistimaller neti - cesinde tamamen harap olmuş bir memleket devrettiler. İki sene süren çetin gayretler, bize nekahat devresine girmek imkânmı verdi. Remiz ve bay - rağımız daima kanun ve ahlâki nizam oldu. Bütün hayatmı va - tana fena muamele etmek için kullanan habis ruhun rermazi ise, kanunsuzluk, karışıklık ve cina- yet olmuştur. Fakat kanun ve ahlâk daima galebe çalar ve bu defa da muzaffer olmuştur. Venizelosu telmih ile, Başve- kil sözüne şöyle devam etmiştir: “Bütün ömrünü, yurdunu hır- palamakla geçirmiş olan bu fit- ne ve fesat timsali, daima kanun- suzluğa, karışıklıklara ve cina - yete istinat etmiştir. Yunan mil - letinin iradesine uygun olarak, Yunanistanı yeni — esaslara göre kurmağa bütün cesaretimizle ça- İışmakta devam edeceğiz.,, “Devletin parasmı, yanı hal - kaçaklar, yabancı.. topraklarda iltitagâh —aramaktadırlar. Biz, Yunanistanım dahilde düşman - lardan kurtularak hepimizin ifti- har edebileceğimiz kuvvetli ve müttehit bir devlet olahilmesi i- Çini yenl esüdlür dahilinde YENLE nistanı tensikte daima halkım i* | ; radesine istinat ederek azim V* ısrarla çalışacağız. Yunan ulusu: kanunun daima hâkim olacağım" dan ve bu suretle şimdiki neslif artık hiçbir zaman bu son on gü nün manzarasını görmiyeceğin * den emin olsun. Ulus, hükümet? itimat etsin, Vatan, bütün Yunaf ulusunun müzahereti ile elde e * dilen büyük parlak muzafferi * yetten dolayı ordu, hava. donafi” ma, jandarma ve polis kuvvetle rine borçlu olduğu minnettarlığ! asla unutmıyacaktır. Bu lvıüyüIl muzafferiyeti müdafaa edeceği * mizden emin olunuz. Halkın ih * tiyacatmı tamamen tatmin ede * cek veçhile nizamım tekrar tesi$ ve sıyasal ve idari temizliğin ifas — sı için sükünete ihtiyacı olan hü” kümet, nedisine tam bir surettt güvenmesini ulustan istiyo:. Har“ biye Bakanmı karşılarken, na* muslu ve cesur mesai arkadaşı * mızı, ulusal ordu ile seferber €“ dilen ulus, donanma ve cesur ha* va kuvvetlerine cani ve âsileri dağıtan zaferlerimizin — âmilini karşılryoruz. Devlet, karaca, de- nizde ve havada kendisini tek * rar kurmak için çalışanları lâ * zım olduğu veçhile mükâlatlan - drracak ve kendisi için mücade * lede ölenlerin hatırasmı tavim arlamalate ÖOcete sa mijiel '.J* lim bir eser yaptık. Fakat hal * kın yardım ve iş beraberliği ile neticeye varacağız. Yaşasın Yu * nanıstan, yaşasın ordu, dunanma, yaşasın hava kuvvet * leri, yasasın Yunan ulusu.., Galip kumandan tarih- ten misal gösteriyor .Bay Çaldarisin nutkuna ce - vap veren Harbiye Bakanı Gene- ral Kondilis, demiştir ki: “Bundan 2500 sene evvel Da- rius, Yunanistana gönderdiği el- çileri vasıtasile mütavaat âölame- ti olarak tuz ve toprak istedi. E- lenin nefret ve infiali o derece büyük oldu ki, İspartalılar büyük kralın elçilerini Kaia'da uçuru - ma attılar. Buna benzer bir ha - reket, bugünlerde, şuursuz bir a- damla onun bazı harp gemileri- ni çalan, bizi boyunduruk altına almak iddiasma düşen çete tara- fından tekrar edilmiştir. Onlara karşılık verildi ve bu karşılığın ne olduğunu biliyorsunuz!,, Bay Kondilis, ulusun silâhlı kuvvetlerini ve seferber edilen halkı tazimle yadettikten sonra şu suretle sözüne devam etmiş - tir: “Bay Çaldaris gibi faziletli bir devlet adamı tarafından ida- re edilen ulusal hükümet. maruz kalınan hasarları — istikamet ve hulüs ile —tamir edebilecektir. Ben, bir an bile kanundan dışarı çıkmamış ve şuursuz hasımları - mızın başlarını bizzat kendileri- ne ezdirmiş olan Bay Çaldaris'e itaat ettiğimi ve körükörüne ita- at edeceğimi size ilk defa olarak bildiriyorum.,, Çaldaris ismi ve Yunanistaf ismi bütün medeni dünya tara * fından hürmetle anılmaktadır: Bay Kondilis, sözlerini, un gür karlar içinde sabırla beklemiş v* nadir bir şevk ve şiddetle dövüf müş olan cephe Ordusunun ve ay” ni zamanda şimali Yunanistani? da selâmını getirdiğini söylemi$ ve sözünü bugünkü zaferin Elen” liğin tam itimadı için bir bareket noktası teşkil etmesini tement' eyliyerek bitirmiştir. Gıyaben muhakeme ed'lecek ç Atina, 13 (A.A.) — Reuter ” jansı bildiriyor: Venizelos, gıyaben muhakem' edilecektir. Malları satılacak ve / tinadaki konağı belediye reisini” oturmasına tahsis olunacaktır. fi idare, harp divanı işini bitirin” ceye kadar devam edecektir. Hâ'P divani, taktibön 300 Gsiyi mubf keme edecektir. Ayan reisi Atina, 13 (A.A.) — Havaf ajansından: n Ortadan kaybolan âyan re'" Gomatas tevkif edilmiştir. ——— daimâ | yaşasın — Kllılı