6 Birinci kânun 1934 ı Tarihten Meraklı Bahisler Insanlar — — —— —- — -— — — — ne vakit traş olmıya başladı Berberlerin ve u usturacıların piri Her insanın aklına şöyle bir sual gelebilir: —İnsanlar traş olmağa ne va- kit başladılar? İlk berber acaba kimdir? Evliya Çelebi diyor ki: Ade - min yer yüzünde hâkim oluşundan Hazreti —İbrahime kadar ge- çen kurunda insanlar rtaşın ne ol- duğunu bilmezlerdi. İlk traş olan insan, Hazreti İb- rahim olarak gösteriliyor. Onun için İslâm dininde traş, Hazreti Ibrahimin sünneti olarak kabu! e- diliyor. İlk berberin de Selman Dak olduğu kaydediliyor. ” Hazreti İbrahimin nasıl traş olduğu hakkındaki malümat şu- | dur: Hazreti Ibrahim, Kâbeyi kur- mak emrini alırken: — Mine pazarında saçlarını da yol.. Emrini almıştı. Fakat o, ken - disi ile beraber oğulları İsmail ile | İshakı da traş ettirmişti. İşte, ilk tarş bu tarihte başlamıştır. Tabii bu baş traşıdır. Fakat bu traş o kuruna kadar saç sakal içinde ka- | rışmış başka başlara misal ola - madı, Gene herkes saçlarını uza - tiyor, sakallarını parmaklarile ta- rıyordu. Hazreti İbrahim, ilk adı- mı atarak traş usulünü meydana | koyduğu için, berberlerin piri sa- | yıliyar. Fakat bu pir, bütün in - y sanlara traş olma hissini aşılıya - madı. Muhammedin bile kırk ya - şına kadar yani peygamber olun- caya kadar traş olmadığı kayde - | diliyor. Yalnız tarihin verdiği ve - sikalar arasında Hazreti İbrahim- den sonra ikinci bir pir meydana | çıkıyor ve asıl pir sıfatı da buna veriliyor. O da Selman Pak'dır. Pegamber Mekkeyi fethettiği va- köt, İslâ m dinini kabul edenler a- rasında bulunurkn, orada hazır bulunan Selman Pak'e başını tra- şetmesini emretmiş, Selman Pak de peygamberin başını traş etmiş, Hazreti Ali de, bu ilk berberin be- Hini bağlıyarak kendisine pirlik vermiş, Bu iki malümata göre ber- berlerimizin birinci piri Hazreti ı İbrahim, ikinci piri Selman Pak - dir. Bütün bu bilgiler gösteriyor ki Arabistanda traşolmak âdeta di - ni bir iş olarak başlamıştır. Haz- reti Ömer kurununda İslâm di - nini kabul edenler traş oluyorlar - dı. Fakat traş olmamakta ısrar e- denler de vardı: Hattâ bu yüz - den bir hâdise çıkmış, Cebelülha- me isminde biri, Arabistanı bırak- | mağa mecbur kalmıştı. Bu adam, | saçlarını kesmez, kadın gibi saç- l Tarını uzatarak dolaşırdı. Bir gün, traş olma yüzünden bir arapla kavga etti. Sonunda Arabın gözü- nü çıkardı. Bu haber Hazreti Ö - mere gittiği vakit Hazreti Ömer gu emri vermişti: — Bir göze b'r göz.. Cebelülhame bunu duyunca A- rabistanı brraktı. Antakyada Kral | ... ( İlk insanların saça çok değer verdikleri muhakkakırt, Dalilla - MMM stanbul H | nız bilinen nokta, nn saçındaki kuvvet efsanesi de gösteriyor ki saç kuvvetli sayılr- | yordu. Şimdi ilk berber dükkânları a- | caba nasıldı?.. Diye bir sual ak - haıza golebilir. Bu husustaki ma- lümat da şudur: llk berber dükkânları tahtı- revanlar üzerinde idi, Dükkânlar, bu tahtlar üzerinde süslenir, bin | bir renk camlar, etrafa dizilir. sa- rı pirinçten leğen ve ibrikler, kıy- metli usturalar, göze görünecek yerlere konurdu.Berberler, tahtıre | vanım etrafında durur — bellerine | ibrişimden peştemallar takarlar - dı. Yalnız, bu berberler: — Buyurun beyim, buyurun.. diye bağırırlar mıydı acaba? Bel- ki.. » # 5 Berberlerde usturanın mühim mevkii vardır. Berberler, iyi ustu- raları ile şöhret alırlarmış. Ustu - racıların piri Aptullah isminde biridir. Usturacılar, araba teker- leği gibi çarklarda usturalarmı bi- lerlermiş. Eski berberlein aynı zamanda usta birer sünnetçi olduklarını herkes bilir. Bunun hangi sebeple onlara verildiği bilinmiyor. Yal - sünnetçilerin piri Mehmet bini Talha bini Ab - düllahın belini Selman Pak bağ - lamış, yani sünnetçilik pirliğini | Abdullaha Selman Pak vermiştir. Bu * dam İslâm dinini kabul etmiş olanları sünnet edermiş. Sünnetçi pirinin karısı Râbia da Arabis - tanda kadınları sünnet edermiş. Bundan 300 yıl önce yazılmış bir kitap, kızların sünnetinden bah - sederken geceleri büyük şenlikler yapıldığını anlatmaktadır. Arabistanda kadınların sün - net edilmeleri, Hazreti İbrahimin karısı Hacer kızarak lehmi za- | id'ini kestikten sonra başlamış ve bundan sonra moda olarak kal - mış olduğu kaydedilmektedir. Fa- kat bu usul Arabistandan dışarı çıkamamıştır. Bu sünnetin kadın - larda doğurmayı kolaylaştırdığı söylenmektedir. Bugünkü berberler artık sün - netten el çekmişlerdir. Onlar, me- deni insanları yalnız traş etmekle meşguldür. Burada benim tarih bilgimle halledemediğim bir me - sele var: Fazla konuşanlara niçin trascı diyorlar? N. A.Okan YE Ni KiTAPLAR İvan Türgenicf in Meşhur eseri ILKBAHAR SELLERİ Çeviten Sâmi zade Süreyya | Bu kitabr mutlaka alıp - M| kuyanuz. — Bütün tanıdıklarını- )| | za tavsiye edilecek güzel bir 4 eserdir. | Fiatı 75 kuruş Her kitapçıda vardır. Tevzi yeri: VAKIT Matbaası. | eaadesi. Ankara K— Paris nasıl bombardıman edilmişti? Parisi 120 kilometreden bombardıman eden “Serta,, lardan birinin bulunduğu yer., 1918 yılı 21 Martında Alman taarruzu İngiliz cephesini yar- mıştı. Paris endişe — içindeydi. Klemanso efkârı teskin edici be- yanatta bulunuyor, halkım heye- canını yatıştırmağa uğraşıyordu. 23 Mart sabahı herkes - işine gücüne giderken Parise gülleler düşmeğe başlamıştı. Evvelâ gene tayyare hücumu var sanıldı. Fa- kat bu seferki infilâklar — tayyare bombalarınmın patlayışmı andırmı- yordu. Saat 7,20 den tâ 12,45 e kadar| her on beş dakikada bir, muntaza- man Parise gülleler düşüyordu. Şehrin muhtelif cihetlerinden a - cıklı haberler geliyor, ötede sekiz kişinin yaralandığı; beride bilmem kaç kişinin öldüğü rivayet edili - yor, asabiyet artıyordu. Bu sırada birden fabrikaların düdükleri ötmeğe başlıyor, tram - vaylar, otobüsler duruyor, dük- kânlar kapanıyor, mekteplerden çocuklâar boşalıyor, herkes kaçıp saklanacak bir delik arıyordu. Bombardıman hakkında ga - zeteler havadis neşredememişler - di... Sansörden hiç bir haber sız - mıyordu. ktfaiye ve polis memurları da - vulla sokaklarda dolaşıp — düdük çalıyor, Paris çapkınları da alay - la davulun peşine takılıp gürül - tüyü çoğaltıyorlardı. Saat 11 de neşredilen beylik tebliğ Parisin tayyareler tarafın : dan bombardıman edildiğini bil - diriyorlu. Halbuki şehir saatler - denberi muntazaman borbardı - man edilmişti. Tebliğden sonra da Paris ve civarına gülle düşmek- te devam ediyordu. Havada tay- yareden eser yoktu.. Bu infilâklar neydi? Klamanso yaralıları ziyaret e- derken bir mermi parçasını mua- yene etmiş ve ilk defa olarak bu mermilerin top mermisi olduğunu | ileri sürmüştü. Derken saat 15 te intişar eden| bir resmi tebliğ Parisin uzun çap - h: 42 santimetrelik toplarla bom - bardıman edildiğni ilân ediyordu. Bu tebliğ neşredilir edilmez Pa- ris neşesini kaybetmişti. Bazı siv-| yi akıllılar harp cephesinin en ya- | kın noktasmın Paristen 100 kilo- Metre uzakta olduğuna göre — bu mermilerin top mermisi olamıya- cağını, eğer hakikaten top mermi- | si ise cephenin yarıldığını düş- manın en aşağı — Parisin 30 kilo- metre ötesine kadar ilerlemiş ol- ması lâzım geldiğini ve hakikatin ahaliden gizlendiğini işaâ ediyor- dardı. ' Fransız umum! karargâhında- ki topçu mütehassıslar habere bir türlü inanmak istemiyorlardı. On- lar böyle bir topun inşa edilemiye- ceği hakkında bahse girişmeğe ha- zırdılar. Artık kimi toptur, kimi hayal. dir, böyle top olamz diye münaka- şa ederken tayyareciler görünmi- yen tayyare filolarının bombordı- manı sanarak bu görünmez filolı-ı rı aramağa koyulmuşlardı. Bir taraftan da esirler sorgüya çekiliyorlardı. Bunlardan, Alman larm uzun menzilli toplar naklet - mek için gizli demiryolu “İnşa et -| tiklerini söyliyenler olduğu halde kimse sözlerine ehemmiyet vermi - yordu, Fakat şaşkmlık zamanı geçer geçmez Fransızlar keşif hareket - lerine koyuluyor ve nihayet top - ların mevziini kaşfediyorlardı. Almanlar toplara “Paris topu,, adını vermişlerdi. Fransızlar top- ları inşa eden Krup'un kızının is- mini verdiler: Berta.. Krup fabrikasının mühendis - leri topu meydana getirmek - için iki yıl uğraşmışlardı. Birbirinden 800 ilâ 900 metre ara ile Almanlar Mon — Jua'da üç Berta tabiye et- mişlerdi. Parisin Notr Dam kilisesinden, bunlar sıra ile 120, 119,900 ve 119 kilometre uzaktaydılar. Bu üç top 23 Marttan itibaren ateş etmeğe başlamış. Bir dördüncüsü de 27 Mayıs 1918 de Parise 110 kilomet- re mesafeden faaliyete geçmişti. 'Toplar dikkatle gizlenmişler - di. Topları nakletmek - için inşa edilen demiryolları ağaçlarla ör - tülmüş, topları kullananlarla cep - haneler için yer altında elektrikli derin menfezler inşa edilmişti. Topların cidarı tel örgüleriyle ka- patılmış, oralara girip çıkmak ya- sak edilmişti. Ateşi görülüp yer- leri bulunmasın diye Bertalar ge- ce ateş etmezler, seslerinden anla- şılmaması için onlara — telefonla merbut olan âdi toplarla birlikte hep birden ateş ederlerdi. 23 Martta, Bartaların ilk ateş ettiği günü Kayzer bizzat topların başında hazır bulunmuş ve “Pari- sin bombardımanı ahaliyi heyeca- na düşürmesi itibariyle siyasi ve asker? değerli bir tecrübedir,, de- mişti. Güllelerin Parise düştüğü habe- ri gelir gelmez, Bertayı kullanan- ların sevinci son dereceyi bulmuş, şampanya su gibi akmıştı. Berlin- de sokaklar, evler donanmış, mek tepler bir gün tatil etmiş.. Bütün Almanya Alman tekniğinin bu misilsiz muvaffakiyetini tesit et- mişti. —Bu sahiden tesit edilecek bir topçuluk hâdisesiydi! Fakat Bertacıları hayrete düşü- ren hâdise Parisin bombardıma - nınmdan 30 saat sonra — Bertaların bulunduğu mahallin Fransız top « çusu tarafından taranması olmuş - | ta. Halbuki her türlü gizlenme tertibatı alınmıştı. 15 günde Fran- sızlar Alman toplarının civarma (5000) gülle savurdular. Topları tahrip edemediler ama, 7 nefer öl. — dürdüler ve 13 nefer yaraladılar. Fransız ileri hareketinde Al « manlar Bertaları yerlerinden sö - küp götürdüler, bir daha onlar « dan bahsedilmedi. İnşaları hak « kmdaki sır da elân bakidir. Bertalar 44 gün ateş etmişlerdi. 230 mermi atmışlar, bunlardan 179 u Parise, 141 i Paris civarıma düşmüştü. Bu meymilerin mecmuu sikleti (41.000) kiloydu.. Bambardıman, 112 si erkek, 132 si kadın ve 10u çocuk olmak üzere 252 kişinin ca- nma kıymış, 254 ü erkek 337 si ka- dın ve 37 si çocuk — olmak üzere 628 kişiyi yaralamıştı. Bomber - dımanın korkusundan Parisi brra « kıp kaçanların yekünu (600.000) kişiydi. 1910 da İllustsation mecmuas, nın Essen'e gönderdiği Lui Forest adında bir muharrir ameleden bi- rini kandırarak — Almanların 200 kilometre uzağa mermi atacak top lar inşasr için çalıştıklarını haber almış, fakat bu yazı Fransada in - tişar ettiği vakit bu cihet taye- dilmişti, Gazete idaresi böyle bir baber neşrederek gülünç ol - maktan kurtulmuştu! Zaman Lui Forest'in tahkikatı- nın doğruluğunu meydana çıkar « mış. 8 yıl sonra Bertalar Parisi dövmiye başlamıştı. Dr. Hafız Cemal Dahiliye mütehassısı Cumadan başka günlerde saat (2,20 den 6 ya) kadar, İstanbul Divanyolu No. 118. Muayenehane ve ev telefonu: 22398, Yazlık ikametgâh telefo- nu: Kandilli 388, Beylerbeyi 48.