20 Nisan 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

20 Nisa* 1941 CUMHURİYET 3 ASKERI MUSAHABE Yugoslavya niçin yıkıldı ? ingiliz Ticaret Biriiğile müzakere lzmir (Hususi) rngiliz Ticaret Biriiğile yapılan yenî mahaul sa tışları etrafmda temaslarda bulunmak üzere Ihracatçılar Birliği umumî kâtibi Atıf düo Istanbnla hareket etmiştir. ugoslavya yenemiyeceğioe min oldnğa büyük bir mana boyan eğmeyi kabul etnıiyen şereui bir millettir. Yugosla» miüeti, iki şık karşısında idi. Bürriyet ve istiklâline kıymet vermetBğtni göstererek teslim oimak, yahnd hürriyet ve iatiklâline kıymet verdiğini göstererek netiee her ne okırsa okun dövüşauk ve lzmir (Hususi) Yann Menemen Kubilây abidesinde büyük bir şerefini knrtarmakU. Yugasla* milleti ihtifal yapılacaktır. ikinci sıkkı kabul ederek barbetti. Mulzmir ve Marusa vilâyetlerüe civar kazalardan gelecek heyetler bu harebenin kısa sörmes* ve Yogoslav merasirnde bulunacaklardır. makavemetinin sür'atle yıpranmasıaıa bir çok sebebleri vardı ve Yng«slavya Başvekili General Shaoviç, düakü beyanatile banlan izah ebnfeâr. V Yunanistait muharebeleri ve muhtemel harekât (Baş tarafı 1 inci sahifede dan, Yanyadan bahsedildiğini i^iteceğiz. Arada geçen 44 yılda değişen yalnız duygulanmızdır. O zaman şimalden inen ordunun zaferine dua ediyorduk; şimdi cenubda yuTdlaruu mudafaa edenlerin galebesini istiyoruz. *** 3 Rumanyada tethiş hareketi korkusu Hükumet, her müteşebbisin idamla cezalandırılâcağını ilân ettî Bükres 19 (a*.) Başvekalet tarafından neşredllen bir tebliğde denüi yor kl: < Mİllet Ve devlet (Hisma.n1ii.rimn bir takım tethiş hareketleri hazırla makta olduklannı haber alan hükumet bütün tethişçilere ve onlann gizlenen seflerine haber verir ki, içtimaî mevklleri her ne olursa olsun derhal idam olunacaklardır. Millet, çalışmak ve iyilesmek için asaj'iş ve sükunet lstlyor. Millet menfaatlerinin kendi geçici üıtiraslanndan üstün olduğunu anlamıyanlar imha edilecektir. Bu hususta hükumet, devlet menfaatlerinl veya mevcudiyetinl tehlikeye koyacak bir takım cinayetlerl İdamla cpgalanrtıran kanunun hukümlerinl hatırlatırj Kubilây abidesinde merasim Dqpilharekâtın hududlan Şimalî Yunanistan darülharekâtı şöyle çerçevelenmiştir. Şimalde: Vardar mıntakasımn batı cenub kısımlarile eski Manastır vilâyetinin göller mıntakası (Ohri, Prespa, KSçuk Prespa gölleri), Smolika balkaru, Kalamas nehri, kısaca garbî Makedonya; Şimal batıda ve batıda Arnavudluk; Bahda: Yunan denizi, Yunan adalan; Ceııubda: Korent körfezi ve Korent kanalı; Doğuda ve şimal doguda: Adalar denfei ve Selânik körfezi; Cernıb doguda: Golos (Voîos) körtezL, Öbe (A§riboz) adası ve ucunda Atinanm bulunduğu Atik. yanmadasını îhtiva eden asıl Yunanistan. Bn beyanattan anlaşıUbğms före T«goslavya seferberttğini ikmal etmeğe v« tahşidat yapmağa hnkân balmadan taarrnza nğraraı? ve bn ytnden kotayfakbı yenilmiştir. Yugoslavya en diirüst brtaraflığı takib ettiği için, hiçbir devlet erkânıharbiyesile temas etraemiş ve taamna nğıadığı takdirde kenddsine yaıdım edilmesi için hiçbir plân hazırlanmamıştı, Binaenaleyh Yugoslavyanm taarruza uğradıktan sonra nriirtefiklerinden yardnn görmesine imkân kalmıyordu. Yugoslavya Başvekilinin anlattığj bn hakikatleri Mihvetln berçibadabad bn tnemleketi ortadan kaldırmağa karar verdiği anda hiç bir şeyi nazan Hibara elnuyarak bn memlekeö ansran çiğnediğinl gösteriyor. Mihver, bir lamanlar YngosUrvysmn bitaraf kalmasnu istiyordu ve onun için (VGhverin şefleri Yngoslavya hududlanmn ebedi olduğunu söylüyor, yahud Yngoslavyanm bitaraf kabnasife hiç bir çeyden korkmıyacağını anlatıyorlanh. Yugoslavya da Mihvere, nzaktan yakından hiçbir bahane vennemek içhı bitaraf kalrfı ve bitaraflığınm saygı g6rtoearri bekledi. Daha sonra bn bitaranik Müverin işine gehniyen bir mahlyet ahr ahnaz Mihver de Yngosfavyanm tstiklâlini ve bütön nrakaddenrtım ele Bİmağa karar verdl ve bn yolda ffördfiğü mukavemeti bahane ederek bıı tnemleketi paraçlamağa ve yıkmağa glrişti. BHhverfn gficü yettiği her kfiçuk devlete karsı bnndan başka bir siysset tnttnadığı, yalnız Yugoslavyamn değil, daha bireok miHetlerbı akıbetiic tavaztuh etmiçtir. Buna mukabil MUrverİH, gücü yetmediği büyiik memlcketlere karşı ayni şekilde haıekete cnr'et etmediği de yeai tfşaattan anlaşıuyor. Atlantik ortasında Millı destroyerlerden Sefimiz • Wr saf teşkili lzmir Partisine resimlerini hediye ettiler • Amerîkan deniz mehafili tahtelbahir harbine karşı bu tedbîri düşünüyor Nevyork 19 (a a.) Nevyork denizd mahfıllerinden verilen bir habere göre, ba» Amertkan eksperleri, bugünkü kafile ststemini terketmek, yerine bütün Atlantik denizyolu boyunca destroyerterden bir saf teşkil eylemek tehinde bulunmaktadır. Eeyetl umumiyesi itibarile, bu eks perlerin plfl.ni, Labrador'dan İngiliz adalanna kadar iki bln mfllik yol bo yunca elli kadar destroyerden bir karakollar serlsl tesisinl istöıdaf etmektedir. Bu destroyerler, kendi aralannda o tarzda vaztfe taksim edeceklerdlr ki, krrk tanesl daima nöbette kalacak, bu esnada geri kalan on destroyer de ya mahmkat ve komanya almak üzere Bmanda ve yahud karakol mevkilnde yoüda bulunacaktır. Her destroyer, elH mfl kadar uzunlukta bir denizyolu tnmtakasında karakol gezecek ve bu mıntakayı her gün on defa dolaşabilecektir. Bu pMtaı fleıl sflıeuler, bn stırrtle ın gfliz ticaret gemileriıün yalnıa layıkı veçhlle hlmaya edilmekle kalmıyacagım, fakat tlcaret gemllerinin btr kattle tesekkülünü beklemeksiztn derhal hareket etmelerinl mümkun küacagrm da söylemektedirîer. birer yatak halindedir. Karlar eridiği zaman seller, dağların çıplak yamaçlarmdan aşağı iner ve gittikçe büyüyerek bu yataklan doldurup taşınr. İnce Karasu (Vistrica) nehri Gramos dağmdan çıkar; Nasliç kasabasını sağda bırakır, bu nehrin sağdaki kollanndan biri olan Grebene suyu Alp Elenikte mühim bir boğaz açar, Grebene kasabası bu boğazın şark mahrecinde kâindir. Grebeneden bahsederken meşhur Grebeneli Bekir Beyi hatırlalamamak mümkün değildir. Bu şehid Türk kahramanınm adını hürmetle andıktan sonra, İnce Karasu mecrasını takib edelim. Nehir, boğazdan çıktıktan sonra, tâ Vardar ovasına kadar Flambora dağlanrun garbî etekleri boytmca akar. Serfice kasabası yakınmdan geçerken Kozanayı solu acığında bırakır. Karaferye açıklannda Vardar ovasma girer, Flamboranın şimal eteklerinl çevirerek körfeze dökülür. Dişkata kasabası hizasından itibaren askert bir mâni olur. Fakat Almanlar, bu mânii aşmışlardır. Köstem (yahud Salambrya) nehri Meçova civanndan çıkarak Kalabaka ve Tırhala yakmlarından geçerXalabaka ve Meçova kasabalan, Atina Tesalya demiryolu üzerinde kâindirler. Bu demıryolu Meçovada nihayet bulur. Köstem uehri Meçova ilerislnde Dömeke ve Çatalca (Farsala) gelen müteaddid kollu Çinark deresi ile birleşir, Kalamaki geçidinden geçerek Yenişehir ovasına girer. Yenişehir (Lârba) kasabasındsn geçtikten sonra Mavro Nomi ve Kisavo dağlannm garb eteklerl boyuncs Karla gölünün sularmı Karaçay ayağile alır. Alcsarakis yahud Kırkgeçid suyu Tırnava kasabasmdan geçtikten sonra Kös. teme akar, Köstem bundan sonra, Tempe geçidinden geçerek Çamağzı elvannda Selânik körfezine akar. Amsbelâki kasabası Tempe'nin cenubunda, Rapa sard şimallndedir. Köstem nehrinin ge. nişliği çok değildir ve feyezan zamanından beşka her vakit ovalardakl kısımlarmm her y«rlnde geçid verir. Turhalada bir, Yenişehirde İki köprü vardır. Yenişehir ovasında Zarkos'da bir demir köprü bulunmaktadır. Nehrin en belll başlı geçid yerleri şunlardır: Yenişehir ovasında Zarkos İle Göçeri; Olimpos e. teklerinde Bağışlar ile Hasanbaba; Tempe geçidinin doğu ağzmda Lesbohori Yenişehrin lşgali hakkındaki haber teeyyüd ederse Almanların Köstemi, sa. hile yakın yerlerinden geçerek Yeni şehre girdiklerini kabul etmek lâzımdır. Darülharekâtta bir de Aksu (yahud Soyrotomos) nehri, Peristeri tepesinln cenub eteklerinden çıkarak Pindos'jn [arb kısmı boyunca akar; Misolonki ka. sabası garbmda bataklıklar teşkil ederek denize dökülür. Mecrası sarp ve dağhk olduğundan civan, mikyası büyük asker! hareketlere müsaid değildir. Epir cihetinde Narda (yahud Arta)) nehri genişliğinden ve derinliğinden riyade kıyılarınm sarplığı dolayısile askerî harekâta mâni olabilir. Meçova ka. sabası bunun kollarından biri üzerindedir. Yukan vadisinde Kalariti ve Plaka köprüleri birer geçid yeridir, orta kısmında geçid vermez. Artanın aşağı vadisinde, sevkülceyş itibarile ehemmiyeti haiz olarak Narda kasabası ve burada bir köprü vardır. İzmir (Hususî) Millî Şef îsmet İnönü İzmir Parti teşkilâbna imzalı bir fotoğraflarıru hediye etmişlerdlr. Milll Şefin fotoğraflan pazartesi günü merasimle Parti salomma talik edile | cektir. Dağlar ve tabii ârızalar Yunan Alplan silsilednden Gramos ve Pir.dos dağlarınm telâkl noktası olan Zifos tepesi, burada muhtelif istikametlere ayrılan kollann birleştigi ve bağlandığı yerdir. Pindos dağları. Yunanistan m içine doğru fld kol olarak uranir. Şarktaki kol Asrafadır. Bundan 3oŞn ve eenub doguya aynan Hasya dagları az çok kesik ve mütenevvi şubclerile ince Karasu, Kösten vadilerini ve bunun kollanndan Aksarakfa havrasmı bîrbirinden ajnrır. Daha eenubda Golos körfezi hizalannda Pindostan doğuya aynlan Otris dağan darülharekâtm ştmal tesmmı Elladadan ayınr. Agrafa silsflesüe Otris dağları ve Adalar denlzi arasında kaan yerlere «Tesalya», Pmdosun garbmdakl yerlere de <Epir» isfanleri verflmiştir. Şarkf Yunan Alplan sflsüesinin cenubundald en mühîm noktası Keşiş yahud Olimpos da5ı (2985 metre) ile Ağnstos dağları kütlesi Flambura vasıasile birleşir ve Olimpos da|mın muhelif isimlerle anılan garbt eteklerl, şimalde Alasonva ovasını teşkil ederek Hasya dağlarile birleşir. Memleketin doğu kıyılan boyunca Golos körfezine kadar uzanan ve Tesalyanm şark hududlanm teskfl eden Ossa, Mavro Voni, Plesidi dağlar hattı Olimposun şubesidir. Aralannda Tempe geçidi vardır. Zifos tepesi civanndan cenubt Arnavudlukla Epir kıf alarma doftra aynlan sflsilenin kollan daha anzalı ve kanşjktır. Pindos süsilesi Fllada kıfasma glrdikten sonra, artık Korent körfezi le Ağriboz kanalı arasında darülharekât epey dolasır. Burada muhtelif adlar taşıvan da§ kollan vardır. Fakat ba kısımdaici araH arızalı Epirdekilere nazaran daha hafîftir. Darülharekâtm muhtelif kısımları, kuvvetli da? silsileleri, yığtnlan, münerid tepelerle doludur. Şimalde Sanöl, Kozanacivannda Eğribucak, Grebene (Grevena), Alasonya gibi ban küciik ovalan çetin ve devamlı bir dağlar silsilesl îhata etmiştir. Bunlann yamaçlannt, tahiatın eli birer kale duvarı gibi dimdik olarak vükseltmistir. Ban yerlerde dtTvsriar 500 metre yüksekliğindedir. Darülharekâtta devamlı gwıiş nehir vadileri yoktur. Sular, ekserivefle şakult bayırlarla sıkışık dar çeçidlerden, güç aşılabilen dağ manialar arasmdan akar. Bu dar secidler, birbirine komşu ha\Talann irtibatını keser «su mecralan güzergâh acar» nazariyesl buralar icin do5ru detüdir. Muva<;a1a hatlan. burada bir versandan diŞerine geçebilmek için, ekseriyetle su vadilerini terkeder. Asil Tesalvada •nftıkta, karlı bhr kaç zirve vükselir. Olimpos dağınm beyaz ve hevbrfU kütlesî hemen her taraftan cörülür. ransanın Milletler Cemiyetinden çekili$i Amiral Darlanın ne derecede Alman tesirine kapıldığına misal sayılıyor metre İrtifaından Ağustos dağını aşar; Kozanadan, Alasonyadan sonra 313 harbinin pek meşhur Milona boğazını geçer Boğazıa yüksek yerlerinden Yenişehir görünür. Bu yol Milona boğazmdan sonra Yenişehir ovasını katederek Yenişehire varır. Alasonyadan aynlan bir şube de Kalamaki boğazı garbmda geçidlerden Köstem nehrinl geçerek Yenişehire gider. Eskiden Serfiçe ile Yenişehir arasmdaki irtibat bu yoldandı . 3 Soroviç istasyonundan aynlan bir yol, Kozana, Serfiçe, Kalabaka, Tırhala ve Kardiçeden geçerek Yenişehire, ayn bir şube ile Çatalcaya ve Dönekeye gider. Bu ana yollar arasmda 5 ten fazla irtibat yolu vardar. Şark mmtakasmm şimaÜnde Ala sonya, cenubunda Yenişehir arasmdaki yollar bundan ibarettlr. Yenisehirle cenubundaki, yollar ise şunlardır: 1 Yenişehir Karla gölü Golos yolu; 2 Yenişehir Çatalca Dömeke Farka boğaa Zeytin (Lamya) Termopil Atina yolu: bu yolun bir subesi, Golos Ermiye (Helmiros) Çatalca yoludur. 3 Epirin en muntazam yolu Yanya Loros Narda Misolongi Korent körfezi şimal kıyısmı takiben Atina yolu. 4 Bunlardan başka Loros Preveze; Yanya Beşpınar Kumciyadis Narda; Meçova Narda yollan da vardır. Şarktaki Tesalya mıntakasUe garbdaki Epir mıntakası arasmda da müteaddid irtibat hatlan vardır. Bunlann en mühimmi Yanya Koniee Görice yoludur, fakat bu irtibat yolu Tesalya ile Epirl birbirine bağlamaktan ziyade Yanya havalisini Amavudluktaki Göriceye bağlar. Amavudluktaki Yunan ordusu taarruz esnasında bu yoldan istifade etmişti, şimdi ricat zamamnda da bu yoldan istifade edecektir, Rumen ordusu da «harekete hazırol» emrini aldı Bükres 19 (a.a.) Rador ajansı bildiriyor: Paskalya münasebeüle Başvekil General Antonesco radyoda söylediğl bir nutukta milleU ittihada davet etmlş, orduya her ihtlmale karşı hazır bu lunmasını bndlrmlş ve affa lâyık olanlann serbest bırakılacagını vadeyle mlştlr. Hitler yeni bir nutuk soyledi «önümüzde çetin bir harb yılı var, tarihî kararlar verilecektir.» BerUn 19 (a.a.) DJJB. bndlrlyorf M. Hltler, Alman Kızalhac cemlyetlne İkinci yardım senesi münasebetHe Alman milletine hibaten bir beyanname nesjetmiştir. Bu beyannamede bilhas sa deniliyor kl: «Önümüzde çok çetin bir harb senesl vardır. Alman milletlnln, hürriyett ve lsükbali İçin yaptıgı bu en büyük sava^ta bu sene tarihl bir ehemm'.yetl haia olacaktır. Tarihl kararlar verilecektlr. Fakat evladlarile yenlden iftl har edecektir. Onlar bu kahramanlık devresinde gelecek Alman nesillerinin yaşamasını temin için hayatlannı feda ediyorlar.» DemiryoUan Yunanistanm demiryollan mahduddur; 2687 kilometredir. Moradakiler haricinde darülharekâtta şu demiryollan vardır: 1 Atina Yenişehir demiryolu: Bu kısım 349 kilometre uzunluğundadır. Bu demiryolu, Yenişehirden sonra, Selânik körfezi kıyısını takiben Selâniğe gider. Selânikten bir yol cenubî Yugoslavyaya girerek Köprülüye, oradan Üskübe gider. Selânik körfezi garbmda ayrı bir hat Karaferyeden ve Florina şarkından geçerek Manastıra gider. 2 Atina Yenişehir yolu: Yenişehirin batı cenubunda Kardiça şarkında aynlan bir hat Kardiça ve Tırhaladan geçerek Meçovada nihayet bulur. Bu esas hattın Atina Halkis; Lamya; Demirli Golos; Demirli Kalabaka; Velesin Yenişehir şubeleri vardır. Sovyet Birliği ve mihver Bu yeni ifsaat Pravda'nm bir makalesinde mlmdetnJcdir. Sovyet gazetesine göre Mihver devletleri geçen s©nteşrinde SovyeÜer Birtiğinin üçler paktına ginnesini ve bu suretle pakta dörtlet pakü ismhım verihnesini teklif etmislerse de Sovyet Birliği bu teklifi reddettniştir. Bu teküfin reddlnden sonra Sovyet Biriiğile Japonyanm arasını bulmak için teşebbüslcr vuku bulmuş ve bu teşebbüsler bitaraflık muahedesinİB lmzasile nelicelenmiştir. Sovyet Birliğinin Japonya ile bir ademi tecavüı muahedesi imzalaması ve bu muBhedenin 1939 da Almanya ile Sovyet Birliği arasmda imzalanan muabedeye benzemesi arzu edilmişse de Sovyet Birliği ba teklifi reddetmij ve nihayet Japonya Hariciye Nazırmm Moskovayı riyareti sırasında sadece bitarafUk muahedesi imzalannnştır. Sovyet Birfiği üçler paktma ginaeyl reddetmiş olduğnna göre Mihrevcilerin Sovyetleri kendilerine dfişman sayarak onlara karşı hareket etmeleri ve harb« Eİrişmcleri ieab etroeı mi? İcab eder. Fakat Sovyet Birliği kiiçük bir devlet olmadığı için buna eür'et etmez.er. Sovyet Birliği de Yugoslavya gibi kiiçük bir memleket olsaydı, Mihverciler derhal ona da yüklenirler ve onun pakta girmemcsini bir hakaret sayarak ba hakareti bir milletin kanile ödetiılerdi. Sovyetler Birliğinin üçler paktına girmeyi reddetmiş olduğunu öğrenmek. Mihvercilerle Sovyet Birliği arasmdaki mfinasebetleri tenvire hizmet ettiği için mühim bir ipucu teşkil eder. Iraka gönderilen Ingiliz kuvvetleri İngiliz kaynaklan tngiHere Irak Ittifak muahedesi mucibince, İngilizlerin Basraya mühim kuvvetler çtkardıklannı ve bunlarla Irakm muvasaiasmi himayc etmeyi istihdaf ettiklerini ve Irak hükumet ve halkinm bn kuvvetin gönderibnesini memnuniyetle karşıladıklanm bildiriyor. İngilterenin kuTTvetlerini «ram! Bu, kefaletsizleri bırak. Bir hamalın sırtına yalın bir şilte, bir velense, bir de çuval bohça vurup gelenler vardır. Önceleri, neler çektimdi, onlardan, Çıkanr, yekten yüz kuruş verirler. Bir de pğız yaparlar: Ne kadar kalacağım malum değil. Buna da peki dersiru Odayı açarsın, anahtan da toslarsın. Odaya şiltesini serer, yerleşir. Kahve ocağına inerler. Elile ocakçıyı gösteriyordu; Bu enayiden basa çetele kahve, çay içerler. Bir gün geldi, bu enayi düşünoelere daldı. Pis pis ne düşünüyorsun? diye sordum. Bana: «Bir kaç gündür Halille Şerifin göründükleri yok.» dedi. Birden hatırlıyamadım: «Hangi Halille Şerif?» Müşteriler, ne kadar değişse, bu, gene ezberinde tutar: «Sağ merdivenin dönj^incüsü ile dokuzuncusu.» Pek aldıne etmedim: cNasıl görünmüyorlar? Yani kahve borclarını veremedüderi İçin mi nvışıyorlar? Bu ara. belki paralan yoktur. Olunca, öderler.» O zaman, burada hattı bozuk bir külüstür kâtib vardı. Soytan bir şeydi, suratına baktıkça gülecefim gelirdL ArkEmdan fas kıs güldüğünü duydum. Eini, dizine vuruyordu: «» Kâtibin güldüğü kadar varmıç. Londra 19 (&&.) Röyter ajansının diplomatik nnıharrbi yanyor: «Fransanın Milletler Cemrfetmden çekilmek karan en büyük bir nankörltiğün deliBdir. Hiç btr memleket kendine Milletler emiyetinden Pransa kadar şeref, kudret ve istifade temln etmeml?tir. Pransa, nınuml kâtiblflc üzerinde fevkalâde müesstr olmuştur. tngütere içm 184 gemî 1932 den harbin basma kadar Milletler yapıhyor Oemlyetl umumJ kfttibl Pransızdı ve Vaşlngton 19 (a.a.) Amerlka bah Milleüer emiyeüne karşı tevdh olunan rlye komisyonunun bCldirdigine gftre, basîıca itham Pransa aiyasetine alet 384.800,000 dolar kıymettnde 184 parça oluşu idi. ticaret vapuru srparis. edllmistir. Bn Maamaflh Pransayı takbih etmek pek slparişler, Ruzveltin fevkalâde denla indoftru olmas. Çünkfl bu karan ne kensaat pTogramının iklnci kısnhnı teskll diliginden, ne de serbestçe vermemisetmektedlr. Bu 184 geminin 112 sl hutir. Bu karar, Amiral Darlanın ne kasusi btr tlpte olacaktır. dar Alman nüfuzu altında bulundaŞuBnsvelt. bo pTogramı bfUHrdigl TaMt TJIM yeni btr nisanesldir. Ahnanya, nfimezkur tiptekl vapurlann İngütereye fuzunu kullanabüdiğl her memlekette, verilmek Uaere yaptldıguv Minetler Cemiyeüle aiakasmı kesmesinde ısrar göstermiştir. Bunun sebebt yalniî Milletler Cemiyetinin Versaij'les muahedesmin bir parçası olduğu de§11, fakat prensiplerinin de nazi akideLondra 19 (a*.) RCyterln parla lerine her noktada muhalif oluçudur. Milletler emfyeti niBamnamesi mncimento muhabbi bfldirlyoT: Paskalya tatillerlni tnüteakıb Avam blnce Fransanın iki sene evvelden haKamarasınm yapacagı lçtimada. Ba$ ber vermesl lâzım gelir. Fakat Amîral yekll Çörçil, Avam Kamarasında son Darlanın bBvle şeylere aldmş edeceğl defa söz almasındanberl vukua gelen şüphelidir. Fransanın Milletler Ceml hftdlseler hakfanda beyanatta buhtn yetinden çıkması bö eemlyetln hemen mak nlyetlndedlr. Tespit edüen mu hemen Clmesi demektir. Slmdl artık karrerata göre, Avam Kamarası, Çör bu cemlyete dahll yegâne büyük devlet çüto beyanatı üzerinde müzakerede tngnteredir.> bulunmıyacaktır. Pakat, vaziyet aydmlanır aydınlanmaz, bütün gruplar mümessUlerlnin lşttraklle harb vaslyetl flzerinde umuml müzakere yapılması mutasavverdir. Roma 19 (a.aj D.N^. Glornale d'ttalla 3razryor: General de Gaull'ün tsviçre matbuatının hattı hareketi, ayni samanda tsviçre milletlnln fedeteftişleri r'al hükumetin mes'ul bulunduğu hasBrazzavüle 19 (a a.) General de mane vasiyetini tezahür ettirmeseydl, Gaulle, dün saat 14.45 te tayyare lle nihayet fazla ehemmiyetl olmasdı. tHartumdan buraya gelmiştlr. talvan milletl, tsvlçreye karşı olan dostlugunun Isvicre milletinin dostlnğu ile idare ettiği ba sırada Iraka btr kuvile karşılasmamakta olduğunu müşa vet göndermek ihtiyacını hissetmesi, o hede mecburiyetinde bulunmaktadır. mın bilhassa Irak petrolianra korumak Bu vâkıâ karşısında, efter ttalva b"nu lüınmile karşılaştığını ifade eder. unubnadıgını g&terirse, tsviçre bunSonra Irakta bir takım istikrarsızlıkla dan şikayet etmemelidlr. rm göıe çarpması da, üıüyatî tedbirler abnmasmı icab ettinnis olabilir. İngil Leon Blüm'ün karısı ve kızı terenia çimaB Afrikada mühim bir tehkacarken yakalandı Hkeyi bertaraf etmek için uğrastığı bir Pans 19 (aoı.> D.N.B. bildinyor smda Irakta İngilterenin hayatî menaKski PransB Basvekill Leon Blüm'ün fiim tehdid edecek herhangi bir hâdlzevcesi ve kın hududu gecmek lster senbı vnkmmn önlemek içhı aldığı bn ken tspanyol pollsl tarafından yaka tedbirin kıymeti, bugünden iazlsı yann lanmıslar ve Fransu polisine teslim etebsrüz edecektir. dflmlşlerdir. Bunlar Perplgnan hapisaöraer Rıza DOĞRUL nesine sevkolunmuşlannr. Hitlerin yıldönümü Beriln 19 (a*.) M. Hitler, yann 53 nci yıldönümünü kutlıyacaktır. Bu yıld* numtl bu aene, hususi merasime vesüe teekU etmiyecekUr. Tekirdağda tek ekmek Tekirdag 19 (a.aj Dünden itlbaren ekmek fiaüan 12 kuruşa indlrtl miştir. ehemmiyetli perçası, yollan en fazla olan, mamur ve meskun kısmı şark mıntakasıdır. Harekâta en müsaid mıntaka olan Tesalya ovasını, Yenişehir ve Çatalca (Farsala) isukametinde yapılacak taarruzla ele geçirmek mümkündür Buralan zaptedildikten sonra Tırhala ve Kalabakadaki kuvvetlerin arkaaına düşüleceği için, oralardaki kuvvetler çekilmeğe mecbur olurlar. Yunan İngiliz ordusu, Yenisehiri hakikaten kaybettiyse daha geride Çatalca Demirli mıntakasında, AJmaniadurdurmağa çahsacaktır. Burada Atina Demirli şimendiferinden, Golos lörfezinden, Velestin Çatalca demiryolundan muvasala itibarile istifade kabildir. Çatalcadan sonra ikinci müdafaa hattı Dömeke ve civanndaki Otria dağlarıdır. Dömeke mevzii cepheden metlndir. Fakat tabii ricat hatü Forka boğazma sıkışık olduğundan bu boğaza tevcih edilecek muvaffakiyetli bir taarruz Yunan İngiliz kuvvetlerıni tekrar ricate mecbur edebüir. Nitekim Item Paşa öyle yapmıştı. Daha geride Pindos dağlarının Oksia eteklerile deniz arasında meşhur Termopil geçidi vardır. Fakat İngiliz Yunan kuvvetleri buraya çekümeden evvel, Amavudluktaki kuvvetlerini d« Yanyaya indirerek Golos Yanya umumî isukametinde bir müdafaa hattı tutmalan, daha sonra da Lamy ile Arta arasında iki cenahlarını denize dayayarak darülharekâtın en dar yerini raüdafaa etmeleri mümkündür. Almanlar, Yunan İngiliz odusunu Tesalya ovaanda kat'î neticeli bir meydan muharebesi kabulüne mecbur et mek istiyeceklerdir. Çatalca mmtakasımn garb cenahı harekâta müsaid olduğundan bu maksada varmalan da güç değildir. Bütün bu mesele, muttefik ordunun bu düzlükte Alman zırhlı ve motörlü bîrUkleri taranndan ihate edilmeden çekilebUmesindedir. Deniz mavasala hatları Yunanistan denizlerle çevrilaus bir memlekettır. Memleketin kıt'adaki sahilleri 2,699 kilometre uzunluğundadır. Mora kıyılan da 1,378 kilometre tutar, adalarm sahilleri de 9,496 kilometre uzunluğundadır. Hepsi 13^74 kilometre eder. Adalan bir tarafa bırakırsak asıl Yunanistanm kıyılan 4,078 kilometre uzunluğunda olup girinüleri çıkıntılan, körfezleri, yanmadalan, koylan, bu runları çoktur. Bu itibarla Yunanistanm deniz yollan da mühimdir. Ve Yunan deniz ticaret filosu, büyük bir kısmı haricde, Okyanuslarda çahşmakla beraber, 1939 senesinde 1,780,000 tondu. Bu yekuna 100 tondan büyük vapurlar dahildir. Daha küçük vapurlar, motörbotlarla balıkçı gemileri ve yelkenliler dahil değildir. Sahillerle adalar arasmda işleyen bu küçük gemiler de mühim bir yekun tutar ve çok işe yarar. Darüharekâtm şarkında en mühim liman Golos limanıdır. Liman büyük ve etnniyetlidir, nhtunlan ve tesisatı, aynca bir iç limanı da vardjr. Tesalyaya giden demiryollanna bağlıdır. Öbe adasile Yunanistan arasmdaki boğazda, Atina Teb Tesalya Golos demiryoluna mahfuz bir deniz yolu hattı teşkil eder. Preveze limanı ve Korent körfezl kıyılan da limanlan ve koylarile, 125 kilometrelik Arta Lamya gerisinde lyi bir muvasala hattı hizmeti görebilir. Korent körfezi, İtalyan fUosunun ve denizalb gemilerinin akınlanna karşı LSkad, Kefalonya, Zanta adalarile maij fuzdur. M. Çörçil Avam Kamarasında izahat verecek \ Darülharekâtm tabii zenğinliği: Italyan matbuatı 'sviçreyi tehdid ediyor! Darülharekâtm ovalan mümbit yer lerdir. Bilhassa Tesalya ovası ziraat bakımından çok zenğindir, Ellava mmta. kası küçük sularla sulanır, orta derecede mümbit bir yerdir. Epir, çok dağhk ve ârızalı olduğundan iaşe maddeleri bakımından fakiıdir. Yalnız kasabhk hayvan yetlştirir. İnce Karasu havzası ile göller mıntakası, şimalde iaşece az çok faydalı mümbit ovacıklara sahibdir. Darülharekâtm şîmal ve cenubunun havası ijndir. Tesalyamn kayalı ve bataklık olan doğu cenub kenarlannda Alman tebliğinin işgal edildiğini bil hava ağır ve Epir dağlannda serttir. dirdiği Yenişehirin bulunduğu ovayı, Çatalca (Farsala) kasabasmm cenub ta Yollar raflanndak Hasid yan fle doğu şimaMuvasala yollan itibarile Köstem havlindeki K*adağ yığınlan Tesalyamn zası birinci derecede, Ellada mıntakası diğer ovalanndan ayırmıştır, şarkta A İkinci derecededir. Epirde muvasala asonya, Yenişehir, Tırhala ve Çatalca hatlan, sarp araziden geçtiği için iyi etrafı, garbda Yanya, Ellada mıntakadeğildir; bazı yerlerde paükalardan ibaını Maraton büyük askert hareketleTe rettlr. bir dereceye kadar müsaid sahalar vfiPindos silsilesinin şarkında kalan cude getirir. mmtakada Selânikle Manastu arasınNehîrler dan Tesalyaya giden beliıbaşlı üç yol Alman taarruz ittikametleri Şinaalde İnce Karasu, Tesalyada Kös ardır: 1 Katerinden sahile muvazi olarak Alman ordusuun taarruzunu idare etem nehri ile kollan, batıda Arta, Akden Mareşal List, 313 harbinde Etem su müstesna olmak üzere, darülhare Yenişehire giden yol, 2 Karaferye istasyonundan aynla Paşanm takib ettiği yoUardan taarruz :âtta ehemmiyetli nehirler yoktur. Sulanıı vataHan, yazın kuru ve çakıllı rak Yenişehire giden yol. Bu yol 1550 etmektedir. Çünkü dariilharehâtrn en ABlDtN DAVER Kahve fincanı elinde, cıgarasını içiyordu: Nasıl mı oluyor? Kahve telvelerini bir çanağa döküyor, kurutuyor, sonra, biraz arpa kavurup çekiyor, harman ediyor. Gelelim bire. Biz de, çift anahtar kullanmağa başladık. O zaman, büsbütün gözlerim açıldı. Meğer, biz, uyuyormuşuz. Odalan kontrol ettiğimiz zaman, neler görmedik, neler öğrenme» dik. Herit gitti biliyorsun, kapıyı açıyorsun. Bakıyorsun, odada, biri kıvnlmış yatıyor. Aksam, misafir gelmiş, kahvermiş. Bu, ehveni. Şilte, keçe altlannda, kaçak tütün, kaçak cıgara kâğıdı, gaddare. kabak. Esrar kabaği Daha da neler... Bu işi, ancak karakol temziler, dedim. Benim başım belâya girmeden, poüs. sıkı bir tarasm. Polis, eelenleri, gidenleri benden sorar. Ben de şikâvet etemdiğim için, kontrola lüzum görmezdL Han, temizlendL Çift anahtann hikâyesi, budur, ahpab. Boş kahve fincanını. yere bırakmıştı: Şimdi, sana gelelim. Senin odana merak ettim de girdim, eüphelenerek değil. Odsn, tertemiz. Yatağını düzeltiyorsun. İzmaritleri yere atmıyorsun, bir kutuya basıyorsun. Ama, bu da yetijmiyor ki be evlâd. Sana, is lâzım. İt oğlu itler, sıvışmi|lar. Kendi kendime, eşyalan var, diyordum. Odaları açtık; tamtakır, kuru bakır. Peki, bu eşyalan, nasıl taşıdılar? Gözümüzün önünden geçirdüer de, biz nasıl görmedık? «O, Allaha emanet!» der gibi başını sallayarak ocakçıyı işaret ediyordu: Bu enayiyi bırak. Kohma deveyi tak, gözünün önünden geç, görmee. Ocakçı, tpygâhın arkasından başmı uzatarak, isyan eden bir sesle bağırdı: Raşid ağa, böyle söyleme. Bohçalan koltuklarmda sıvışmak isteyen, kaç hergelenin yol\mu kestim, bflryorsun. Raşid ağa; «yetişir, yetişir> der gibi el hareketile, onu susturmuştu: Evet. Bu da görür. Ben de görürüm. Ama, kâtibin gözünden kaçmaz. O ne sansardı o! Zaten burada durmadı ya. Şimdi, Sirkeci otellerinden birinde kâtüj. Eğer otel sahibi, biraz enayi çıkarsa, kâtib, otelin ustüne oturur. Uzatmıyayım lâfı. Bu işin aslını, bir eyyam öğrenemedik. Günlerden bir gün, o serserilerden birine rastlamıyayım mı? Beni görünce, şöyle bir yandan çark etti, kalabalığa kanşıp tüymek istedL Avımı yakaladım, bırakır mıyım? Koftum, AŞK Edebî roman istemiyorum. Bşyalan, gözümüzün 5nflnden nasıl kaçırdınız? Bu hokkabazlığı anlamak istiyorum, o kadar^ Eancı, iki elini, küt küt dizlerine vuruyor, basını iki tarafa sallayarak gülüyordu: O kadar kolaymış ki, anlatmca şeştım kalHım, Bana akıl öğrettiği, gözümü açtığı için, bir de cıgara verdim. Birden koltuklannı kabartarak keyiflendi: Biz de birer agara yakalım be ağabey. Cebinden cıgarasını uzatmıştı: Tüttür bakalım. Fikri, düsünmedi, aldı. Raşid ağa, sordo: Bir UÇURUMU 21 Birer kahve daha içer mîyiz? Fikrinin genzi yanıyor; arasıra kuru kuru öksürüyordu. Hancı, bunu, farketmiştu Sen, kendini üşütmuşsün ağabey. Sonra, Fikrinin oturduğu yere baktı: İskemleni şöyle, geriye çek. Buradan, fena hava işler. Sana, dpmlenmig taze çay yaptırayım. İçin ısınır. Ocakçrya bağırdı: Enayi, bana, bir acı kahve. Bay Fikriye de, demlenmiş, tavşan kanı bir çay. Cıgaralannı yakmışlardı; hancı: Çok kolaymış, dedi. iki arkadaş geliyorlar, ayn ayn oda tutuyorlar. Hangisi srvıjacaksa, o, egyalarını, ar Mahmud Yesari kadaşınm odasına geçiriyor. Sonra, içi saman dolu bir çuvaiı keçeye sarmış, üstelik, ağırmış gibi bir hamalın sırtına da yuklemiş, sallana sallana biri geliyor; oda açtırıyor. Parasını da peşin veriyor. Bu sefer, öbür odadaki eşyalar, bunun odasına. Öteki, elini kolumı sallayarak gidiyor. Parayı peşin veren de, ya btr gün, yahud iki gün sonra. hamal çağırıyor, eşyalannı yükleyip gidiyor. Handa, saman dolu bir yırtık çuval bfrakıyorlar. Ben, bir îki odada, böyle çuvallar görmüştüm de, neden bunları, bırakmışlar? diye düşünmiye varmıştım. Ocakçı, Raşid ağanm acı kahvesini, Fikrinin, denîlenmis tavsan kanı sıcak çayını getirmişti: Buyursunlar. Hancı, onu, elinin tersile itti: Cakasız da yapamazsın. Nerede ise, elinde maşayı fikırdatarak: Çınar altı biiiir, doldur iki! diye bağıracaksın. Fikri ile konuşmağa başlamjçü: Takılmm ama, adamımdır. İşte böyle Fikri ağabey. Bu, odadan odaya eşya geçirmekten başka eşya kaçırmak usulleri de varraış. Eli bavullu misafirleri gelirmiş, eşyalar, azar azar ta6jnırmış. Zaten, eşya dediğin de ne? Pide gibi bir şilte ile, zar gibi bir vorgan, yahud tüyü dökük bir velense. Ne oldıysa, bizim, bu enayiye oldu. Tereslerin bıraktıklan kahve, çay tebeşirlerinin hepsini ona, sildirtecektim ama, yansım kestim. Şimdi o, kolayını buldu. Kahve, çay borca bindi mi, telve çanağı kutusuna dayanıyor. Fikri, anlamıyan bir bakışla hancıya sordtu Nasıl orur? Raşid ağa, başını eğmişti, kahvesini aldı, bir yudum çekti: Oluyor, evlâd. İnsanlar, hileyi birbirlerine öğretiyorlar. Hüeye kaırsı hile. Bunu, aklında tut. Hüeye karşı hile. (Arkaa var)