20 Nisan 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1
Almanyanın Uzun Bir Harp İçin Hazırladığı Büyük Plân Nedir ? Almanyanın fik bedefi İngitere- ye karşı bir Avrupa birliği çıkar- mak ve bu kita kıtasını yaşatacık artık sulh adıkları tak- dirde de uzun bir barbe girmektir. M. Zekeriya SERTEL irmiğti ihverciler Balkanlarda ve Misırda birbirini takip edeceğini umdukları muvaffakıyetlerle asıl büyük harp plânlarını tahakkuk #tirebileceklerine kanidirler. Bu büyük plân nedir ve bu muvaffa- kıyetler o plânın tahakkukunu na Sil ve ne dereceye kadar kolaylaş Uracaktır? Hitler harbi bir senede bitire- ceğini umuyordu. Yıldırım harbi sisteminin ihdas edilmesi sebep lerinden biri de 'bu idi. Yıldırım harbi Almanyanın filvaki Avru- Pâya hâkim olmasına hizmet et- tü, fakat harbi bitirmiye kâfi gelmedi. Hitler 1941 de harbi bitire - Ceğini ilân ettiği zaman Ameri- kada “Kiralama ve ödünç ver- me,, kanunu daha çıkmaruıştı. Bu kanun çıktıktan sonra Ame- Tika fiilen İngiltere ve müttefik deri tarafında cephe. alınca, ve ütün Amerikan sanayiinin 'İn- giltere ve müttefikleri için çalı- #acağı anlaşılınca, Almanya har- bin de uzayacağına kanaat ge - tirdi, Tayyare bombardımanları Ve istilâ teşebbüsleri ile mağlöp <dilemiyeceği anlaşılan Ingilte - Te günden güne kuvvetlenecek, Mısır ve Akdenizi kaybetse bile harbe devam edebilecek kuvveti ve kudret kaynaklarını muhafaza Sdecekti. O halde uzun bir harp için hazırlanmak lözımdı. Uzun Ve neticesi şüpheli bir harbe de- Yam edebilmek için mihvercilerin buldukları çare şudur: Avrupa” Yı baştan başa istilâ ederek bu - Tada yeni nizam esasına göre bü Yük bir organizasyon vücude ge- İirmek; isgal ile, istilâ ile veya Müttefik olarak elde edilen bü - tün Avrupa milletlerini, büyük Alman harp makinesi için çalış- irmak; Sovyet Rusya ile ticaret Mmünasebetlerini genişleterek bu- Tadan gelecek yardımı arttırmak Ve Avrupa ile Asya kaynakları - Da dayanarak demokrasilere kar uzun bir harbe girişmek. amı inkü ya şu süalle bi- JELGRAR “TAN, İSTANBUL TELEFON: 243104 P4218, 24319 AĞTINCI YIL No, 9036 s KURUŞ Halk Tipi Yeni çorap, Fanilâ Ve Ayakkabılar Günde Beş Bin Ayakkabı Yapılacak Ve Beheri 6,5 Liraya Satılacak, Mensucat Fiyatları da Ucuzlatılacak Ankara, 19 (TAN muhabirinden) — Ticaret Vekili Mümtaz Ökmen'in halk tipi ayakkabı ve halk tipi ucuz çorap ve fanilâ imeli hakkında İstanbulda yaptığı tetkikler neticesi olarak bu mevzua dair verdiği direktifler üzerinde çalışmalara devam olun- maktadır. Verilen malümata göre, yapı- lan tetkik ve neticelerde müsbet bir netice alındığı takdirde Ti- caret Vekâleti tarafından İstan- bul kunduracılarına her türlü ko- laylıklar gösterilecektir. Bu âra- da onlara lâzım olan malzemenin ithali temin olunacak ve akreditif yapmak suretiyle icap eden yar- dim yapılacaktır. Yapılan tetkik- lere göre, her sinif halkın giye- bileceği ayakkabıdan günde beş bin tane imâl edilecek ve beheri 6.5 lira olacaktır. (Sonu: Sa 5:Sü5) Ticaret Vekili Mümtaz Ökmen İngilizler Basraya Kuvvet Çıkardılar Yeni İrak İdaresi Bu Kuvvetlere Kolaylık Gösterdi Londra, 19 (AA) — “Büğün resmen bildirildiğine göre, İngi- liz - Irak ittifak muahedesi hü. kümleri mucibince, büyük İm - paratorluk kuvvetleri, Irakta mü nakale yollarını açmak için Bas. raya gelmiştir. Yeni Irak idaresi, Seyit Raşit Ali Elgeylâni'nin verdiği ilk te- minata sadık olarak tam kolay- lıklar göstermektedir ve İmpa- İratorluk kuvvetlerine kumanda eden İngiliz subayına “hos geldi. niz,, demek ve her türlü terti - bati almak suretiyle bu İngiliz subayı ile işbirliği yapmak üzere bir yüksek subayı Basraya gön- dermiştir. Gecen harpte İngiliz ve Hin - distan askerlerinden iyi hatu lar muhafaza etmis olan mahalli halk İmparatorluk kıtalarına ha. raretli bir hüsnü kabul göster - miştir. Bu hareketin icrasında Trak, larının gösterdiği işbirli-) rada İyi bir intiba yarat. mış ve pek yakında İki memle - ket arasında daha normal müna- sebetlerin teessüs edeceği ümi. Yeni Yunan Başvekili muavini KODZLAS ! YUNANİSTAN Sonuna Kadar Harbedecek —— Kabine Toplantılarına Bizzat Kral Riyaset Edecek ça. Başvekil Muavini İ 6) (Sonu:Sa5;Sü7) Sinir Şayiaları Bir Tarafa Bırakarak Yalnız Kendi Kaynaklarımıza Kulak Verelim , Ankara, 19 (TAN Muhebirin-! den) — Falih Rıfkı Atay yarın Şıkacak Ulus gazetesinde “siair| harbi nasıl yapılır. başlığı altın- da şu makaleyi neşretmektedi Dün mebus arkadaşlardan bi- Ti, bir otelin kapısında “— Ba-| nız, şu gençten sorunuz!,, De-| di. Naklettiği iki havadisten| birisi: Afrikadaki bütün Alman âr imha edilmiştir. Ikinci hava dis de buna benzer bir şey! Bir başka şayisdan bahseden bir tanıdık, bu haberin müşte - Tek ahbaplarımızdan birine bir #efir tarafından verilmiş oldu - #unda ısrar citi, Telefonla ken- Gini aradım: “Iki haftadanberi #etir yüzü gördüğüm yok?,, ce- Vâbını verdi. Selâniğin düştüğü akşem An- karanın bütün sokaklarında is Ürdat havadisi dö dolüğtu Almanlar Solluma gelirken, yanın geri alındığım Lon Kodzias Kabine Listesini Hazırlıyor Atina, 19 (A.A) — Atina A- Jansı bildiriyor: Kral sabahın ilk Saatlerine kadar muhtelif şahsi- yetlerin mütalealarını dinledik - len sonra Atina valisi Nazır Konstantin Kodzias'ı bugün hü - kümet erkânının listesini tanzi- me memar etti. Bu istisnai ah - valde Kral bizzat meclisin içti - malarma riyaset edeceği için Kodzlas Başvekil muavini sıfa - radyosurdan dinlemiş olanlar) tiyle vazife görecektir zuhur etti. Kodzias bunu müteakip aşa - Sinir harbi top, tüfekle olmaz: ğıdaki beyanatla bulunmuştur; Şayia ve rivayetlerle zihinler) | “Başvekil muavini Sıfatiyle ye aktüst edilerek biribirine zıt ha-|ni hükümet erkânının İistesini berler halkı nikbinlikle bedbin */ Krala takdim etmek vazifesini ü- lik, yeisle sevinç arasında çal -; zerime aldığım için ilk fırsattan kıyarak hayaller ve hayal sükut-| istifade ederek bütün Yunan ları birbirini kovalıyarak, usta| milletini ve altı aydanberi Yunan bir taktikle vukua gelir. silâhlarına şan ve şeref kazan - (Sonu: Sa 5; Sü 5) — | dırmış olan ve müşkül şertlar al- r, Harbi Bir Konferans Toplanıyor Konferansta Yugoslav Sahasının Tanzimi İşiyle Uğraşılacak mii Berlin'e (o Gitmekte Olan Fon Papen de Konseyde Bulunacak Berjin 19 (A.A) — “DNB. Hitler, Alman kızılhaç cemiyet ne İkinci yardım senesi münas&- betiyle Alman milletine hitaben bir beyanname neşretmiştir. Bu beyannamede bilhassa deniliyor ki: Hnümüzde çok çetin bir harp senesi vardır. Alman milletinin, hürriyeti ve istikbali için yap- tığı bu en büyük savaşta bü s8- ne tarihi bir ehemmiyeti haiz ©- lacaktır, Tarihi kararlar verile. cektir. Fakat evlâtlariyle yeni- den iftihar edecektir. Onler bu kahramanlık devresinde gelecek Alman nesillerinin yaşamasını te- min için hayatlarını feda ediyor. lar. Hitlerin seyahati Ankara, 19 (Radyo gazetesi) — Londra tarafından Hitlerin e# nubu şarki Avrupayu geldiği bil diritmektedir. Fakat hangi şe- hirde bulunduğu tasrih edilme - mektedir, Askeri Vaziyet —— YUNANLILAR ŞİDDETLE DAYANIYOR (Askeri Muharririmiz yazıyor) YUNAN CEPHESİNDE — Al- man motörize Kuvvetleri on iki günde Yugoslav ordüsürnü teslim olmaya mecbur ettikleri halde, Tesalyada İngiliz ve Yunanlıların tesis ettikleri kuvvetli müdafaa hattımı bir türlü yarmıya muvaf. fak olmamışlardır, Almanlar bu cepheye en güzi- tında da emsalsiz mücadeleye ayni kahramanlıkla devam eden VATANDAŞ İi| eaükeminel Yunan kıtalarını ne - Her işittiğine i- j| lamlamayı kendime bir vazife nanmal, Her bil. $| bilirim. diğini söyleme! İl Bu mücadelenin 28 teşrinlev - VATANDAŞ !İ! vel 1940 da olduğu gibi sonuna Sİ Süküten alim 3) kadar ayni safiyet nâmus ve olduğu devir bu || güzellikte devam etmesi için hü gündür; susma sını bilmek va- « İanma etmektir! i hizmet || duya ve kümetin namuskâtane bir suret- te elinden geleni yapacağını or- millete temin ederim. (Sonu: Sa 5; Sü 4) de kuvvetlerini göndermişlerdir. Adetçe de İngiliz VE Yunan kuv- vetlerinden üstün oldukları anla- şalatıştır, Öyle olduğu belde A) imanları burada cepheyi yarmı- ya muvaffak o olamamaları dik- kate şayandır, Alman erkâniharbiyesinin. ge- rek Polonyada, gerek Belçika ve Fransada takip ettiği taktik bu- rada umdukları neticeyi verme- miştir, > 4Sonu' Sa 5: Sü 2) . . Kayalar #örsferye e . Kal Mototot Pravda Diyor ki: Sovyet - Japon Paktı İhtilâfın Genişlemesine Mani Olacaktır —— Gazete, Bu Paktı Amerikan Siyasetinin İflâsı Telâkki Ediyor —— Alman Sefiri Moskovadan Berline Geldi Moskova, 19 (A.A.) — “Ofi, : Pravda gazetesi, “Sovyet - Ja- pon pektı karşısında yabancı matbuat,, başlığı altında uzun bir makele neşretmiştir. Pravda, paktı memnuniyetle karşılıvan Japon, Alman ve İtalyan matbu. atının mütalâalarını tetkik et - mekte ve Ankara matbuatının da hâdiseyi ciddiyetle nazarı dik. kate alarak bunun Sovyetler Bi İliğinin dünya harbinin genisle - mesine mümkün olduğu kadar mâni olmak arzusunu ve sulh azmini gösterdiği müşahedesin - de bulunduğunu kaydeylemekte. dir. Pravda diyor ki; “Sovyet - Japon paktının si- yasi ehemmiyeti âşikârdır. O de. rece âşikürdir ki, bu pakt: Yal- nız harbin yeni pe niş e o le hoşuna gidemezdi.,, Pravda, bundan sonra, İngiliz. Amerikan matbuatındaki akis - leri tahlil ederek anlaşmanın e. hemmiyetini küçümsemeğe çalı- san mütalâalerla alay etmekte ve yazısına şöyle devam eyle- mektedir: (Sonu: Sa 5; Sü 3) Yunanistandaki son harp vaziyetini bu haritadan takip edebilirsiniz. Viyana'da Bulgarlar Harekete Geçtiler Bulgar Kıtaları Dün | Makedonyayı İşgale Başladılar kali Kva Makedonya Hareket Merkez Komitesi İhdas Edildi Sofya 19 (A.A) — “D.N.B.,, Resmi bir menbadan bildirili- yor Bugün Bulgar kıtaları, Alman kıtaları tarafından kur. tarılmış olan Bulgar mintaka- larının rını, halkın men. İaatine olarak sükün ve nizamı idame için, isgal etmistir. Sofya I9(AA) — “D.N.B., Makedonyada Üsküm'te bir Ma- kedonya hareket merkez komite. si tesis edilmistir. Bu komiteye Makedonyalı Bulgarların en mü- him mümessilleri dahil bulun- maktadır. Bir bölükti pişdarları, sim: vasalat 6 i ibaret o Bulgar diden Üskübe mu Amerikaya Sipariş Edilen Tayyareler Ankara, 19 (Radyo gazetesi) — İngiltere tarafından Amerikaya ısmarlanan büyük ve yeni sistem harp tayvarelerinden bir grup Amerikadan ucarak bir hamlede İngiltereye varmıslardır. VATANDAŞ! Ağzını Kapa, Yerin Kulağı Vardır. Yinemi Almanların Şiddetli Hücumları Püskürtüldü Muharebe Meydanı Alman Ölü ve Yaralılariyle (o Dolu Almanların Cepheyi Yarma Teşebbüsü Akim Kaldı Atina 19 (A.A.) — Ati yosu, Yunun - İngiliz kitalarının şiddetli Alman hücumlarını dur- durmakta devam ettiklerini bil. dirmişti Muharebe o meydam Alman ölü ve yaralıları ile dolu- ur, Spiker, dün bir mımtakada bir Yunan mukabil hücumu netice - sinde Almanların geri çekilme- ğe mecbur edilmiş olduklarını İ- lar Almanları şid - detli bir mukabil hücumla, Kalamabakan şimalinde Grebe na mıntakasında geri püskürt- müşlerdir. Makedonya cep» hesinin merkez bölgesi olan burada Almanlar, merkez ova» girmek maksadiyle dağlar arasından cepheyi yarmak isti. yorlardı. Yunan kitaları bu bölgede Almanlar üzerine bil. hassa kuvvetli bir tazyik va- parak, bu Yunan taarruzu ne- tcesinde bir miktar geriye çe- kilmeğe mecbur etmiştir. Cepheden gelen haberler, &sh€- ri vaziyeti müttefikler hakımın- dan şayanı memnuniyet olarak göstermektedir. Almanlar fevkalâde ağır zayi- at vermektedir. Makedonya cep- hesindeki muharebe meydanı Al man ölü ve yaralıları ile doludur. Avustralyalılar ve Yeni Zelan- dalılar, Almanları geri püskür- türken gösterdikleri. narlak ma- haret ve secaatle her gün tema- yüz etmektedirler. Bunlar, Al manlar arasında panik yapmak- tadır. Arnavutlukta, İtalyan höcum- ları, her zaman mütat olduğu gi- « tür. (Sonu: Sa 5;Sü1) G NN Yugoslavya'da |. Muhasamat Sona Erdi İ ! v | Başvekil Bir Deklârasyon | Neşrederek Mağlübiyetin | Sebeplerini Anlattı İ Yazısı beşinci sayfamızda çe Amerikan Karikatürü: a TOP YEKUN || HARP “b Avrupanın
