5 Mayıs 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

5 Mayıs 1939 CUMHURITET tZMÎR MEKTUBLARh Izmirin güzel bir parçası: Serbest Fikirler KARŞIYAKA Burası bir nahiyedir; fakat, Türkiyede birçok vilâyet merkezlerine bile nasib olmıyan ' asrı konfora maliktir Adlî hedefimiz neler olmalıdır? Türk milletinin geçirdiği büyük inkılâbın içinde yaşıyan, her ferd, bılâihliyar kendisini büyük bir iş hamlesine tevdi eden bir millet efradından olduğunu hissediyor, duyuyor. Manevî sahada teessüs eden bu his, filhakika bir millet için nekadar büyük bir kazancdır. Maddiyatını, bütün servetlerini kaybeden milletler müttehiden istihsal için çalıştıklan takdirde pek az zaman zarfında bütün iktısadî refahlarını elde ederek mensub oldukları camiayı kuvvet ve saadete kavuşturdukla" nnı tarihte görmüyor muyuz? Hatta bunu pek yakın bir mazide zamanımızda da görebiliriz. Binaenaleyh yeni açılan şu iş devrinin bizde iktısadî hayatımızın kuv vetlenmesine; çok mühim tesiri olan adlî hedefimizin neler olması lâzım geldiğini tayin etmeğe çahşmak üzere fikirlerimizi yazmak istiyoruz. Karşıyakadan bir görünüş Kemalpaşa caddesi îzmir (Hususî) Bir nahiye ki; bel Sağırlar, Körler ve Dilsizler müessesesi Medenî muamelâtımızı tanzim için yalde gene Karşıyakadakı eserler arasındaki Türkiyenin en güzel parçasıdır: nız Avrupa kanunlarını almak kâfı deNüfusu yırmi bmi mütecaviz olduğu dır. ğıldir. Asıl mühim olan nokta, bu kanunSabahleyin ilk vapurlarm kalabahğına halde, müstakıl bir belediyesi bulunmj ları tatbik edecek olan adlıye cihazımızı yan, istasyonundan hergün tnüteaddid bakarsanız, binlerce talebenh İzmire akAvrupa tekniğine uygun olarak emsali katarlar gelip geçen, iskelesine her yanm tığını görürsünüz. gibi çalıştırabilmeğe muvaffak olmaktır. Liselere, ticaret, san'at mektebierine saatte bir vapur uğrıyan, yollarında Bu takdirde mılletin iktısadî, içtımaî büntramvaylar, otobüsler, otomobiller işliyen gidiyorlar.. yesini canlandırmağa hizmet ederek, azaKarşıyaka, çocuklan en çok okuyan bir nahiye.. Eski Arnavudluk Kralı Zogo ile Kramî randıman alabiliriz. Burası, Izmirin Karşıyakasıdır. O, yerdir. Karşıyakada gazete sarfiyatı da liçe Jeraldin, dün de öğleye kadar otelde Geçen sene baro tatilini Berlinde geçibiraz da Kadıköye benzer, fakat hususi onun münevver ve kültürlü oluşile müteistirahat etmişler ve saat 1 7 de otomobille riyordurn. Berlınli bir meslektaşım delâyetleri daha fazladır. Vapur, tren, ara nasıb bir sevıyededır. şehirde bir gezinti yapmışlardır. Baharla beraber, hususî banyolarda letıle Berlin mahkemelerini gezmış, oraba, tramvay, otomobıl sesleri, hiçbir yerSabık Arnavudluk hükümdarları, bu de bu kadar yakın mesafe içinde birbirı kadınlı, erkekli genclerin rengârenk ma da bazı meslekî tetkiklerde bulunurken gezinti esnasında bir müddet de Park One karışarak duyulmaz. Sahile sıraİan yoları gözükmeğe başladı. Yakında bü davalarm nekadar zamanda kat'iyet kes telıne uğramışlar ve bir çay içmişjerdir. mış evlerinin bir kısmı çok güzel, yenı ve yük Karşıyaka banyolarile sahil kazino besttiğini de anlamak istemiştim. Asliye, Krahn hemşireleri de ayrıca çehırde bahçelidir. Gerçi bir nahiyedir amma, lan da açılacak ve pazar günlerinin ak istinaf ve temyiz mahkemeleri gibi üç de gezintiler yapmışlardır. halkının yüzde sekseni münevverdir. Hat şam saatlerinde Izmirin yansı gene bu receden ibaret olan Alman adlî cihazınEski Kral, beraberinde getirdiği sekiz ta yalnız münevver değil, ta karşıda gö raya taşınmağa başhyacaktır. Bu saatler da, en müşkül davanın bir buçuk sene ka otomobili için Perapalas civannda hususî züken asıl Izmirin varhğında, idaresinde, de, Karşıyakanın sahil caddeleri, bir boy dar bir zaman zarfında mahkeme derece bir garaj kiralamıştır. Kral Zogo ile Kradan bir boya İzmirden gelenlerle dolar ve lerinden geçerek, hak sahibinin hakkına ticaretinde, işinde hâkim ve nazırdır. liçe Jeraldin bundan sonra kendi hususî Büyük memurların mühim bir kısmı rengârenk bir insan dalgası, ağır ağır yü kavuştuğunu gördüğüm vakit düşünmeğe otomobillerıle gezeceklerdir. Sabık hüvarmıştım. Davalarm mahkeme dereceleburadadır. Birçok meb'uslar, avukatlar, rür, gider.. hümdarların uzun bir müddet otelde kaMehtablı gecelerde, sahil kazinoların rinden geçtiği şu müddet, diğer ecnebı tacirler, fabrikatorlar burada yerleşmiş lacakları anlaşılmaktadır. lerdir. Buada hayat, bariz bir şekilde dan yükselen saz ve hanende seslerine, memleketlerde de, aşağı yukarı, hemen Sabık Krahn maıyetındeki zevat dün moderndir. İnsanlarının servete ve kon denizlerdeki sandallardan da sesler ka aynidir. muhtelif gruplar halinde şehri gezmişlerînsanlar mademki cemiyet hayatında fora malik bir sosyete te$kil ettikleri de rısır. Hayat, güzel ve sevilecek bir şekıl ahr.. yaşamaktadır. Yekdiğerıle muamelâtı dir. İstanbul tarafında bir otelde ikamet rnuhakkaktır. etmekte olan bazı eski nazırlar Beyoğlu 5unu da unutmıyayım: hukukiyede bulunmağa mecburdur. MeGene bu sebeble, yalı ve çarşılarında Karşıyakanın birçok maruf simaları, deniyet seviyesi yükseldikçe, ihtiyaclar otellerindeki meslektaşlannı ziyaret etgördüğünüz insanların kıyafeti de aşağı mişlerdir. yukarı birbirini itmam eder gibidir. Izmi mevsimi gelince, zevk için, keyif için ba arttıkça, şu muamele de daha ziyade arBirçok ecnebi gazetecilerin muracaatrin en iyi gıyınen halkına, yanılmıyorsam, lık avına çıkarlar ve bu da, esasen çok tar, çoğalır, bazan da ihtilâflar tevlid elerine rağmen, eski hükümdarlar, herhanKarşıyakada tesadüf edilir, dıyebilirim. sıkı olan Karşıyaka münasebetleri içinde der. Haklarını, rızalarile alamıyanlar bu gi bir mevzu etrafında beyanat vermekbir eğlence, bir espiri mevzuudur. gayelerini temin için devletin adalet kuvBir yaz günü, şöyle saat on dört, on ten imtina etmektedirler. İskele karşısındaki geniş kahvehane vetine müracaat ederek, onun yardım ve yedi arasında Karşıyakaya çıkarsanız, lerde, bütün dünya ve memleket meselecaddeleri dolduran bol güneş altında, dehimayesini isterler. Şu vaziyette kalan, leri konuşulur: rin bir sessizligin suların sükunetile elele ve bir an evvel hakkına kavuşmak için Politika, ticaret, felsefe, hekimlik, verdiğini görürsünüz. mahkemelere gidip gelen insanların davaterbiye, neşriyat, moda, herşey, herşey.. larını bitirinciye kadar ne büyük asabiyetSokaklar tenhadır, balkonlar, pencereVe bu arada nargileler horuldar, tavla ler boştur ve herkes, uykudadır. Maama zarlannın sesleri duyulur. Burada, Izmi ler geçirdiğini, heyecanlarından, ıstırab fih ayni hale, kışın da rasgeiirsiniz. Çün rin eski ve tanınmış birçok tipleri, müte larından, sıhhatlerini kaybettıklerini, ve kü bu yirmi bin küsur nüfusun kazandığı kaidleri de vardır: hatta bu yüzden en samimî dostun birıbive çalıştığı yer burası değil, Izmirdir. Zaman zaman, eski yıllann yaprak rine hasım kesildiğini çok biliriz. Yekdi Onlar İzmirde kazanır, Karşıyakada va larını açarlar ve bol bol dinlersiniz. ğerine en sıcak bağlarla merbut aile ef şar ve otururlar. Izmirin Yamanlar kampı da Karşıya radı arasında bazan mühim geçimsizlık" Sabah, öğle, akşam vapur ve trenlerin kanın arkasmdaki sırtlardadır. Pazar gü ler tevlid eden bu hâdiseleri hayat içinde, de görülen kalabahk da bundan ileri nü kurulan pazarında, hertürlü gıda mad hergün birer şahidi olarak görmüyor mugelmektedir. desi, bol, taze ve ucuz olaıak bulunur: yuz? Bu bir nahiyedir amma, elektriği de Bereketli, zengin, güzel, hatta ve hatta Bizde münevverlerin çoğu, hayatın çevar, otomatik telefonu ve bir yığın mek «mes'ud» denebilecek bir nahiye.. tin safları, dalgaları içinde onunla bılfıı! tebi de.. Türkiyede birçok vilâyet merkezleri, mücadele etmeden, ıstırablanle karşılaş İzmir Kız Muallim mektebi burada şu küçük ve toplu kasabacığın yanında madan yetiştiği içindir ki amelî hayattaki dır. Ortamektebi, sahıldedir. Bu sene, muhakkak ki, çok silik kalırlar. Halkevi bu hâdiselerin nekadar acı olduğunu bılhususî bir lise de açılacaktır. Kendi sine de var, spor teşekkülleri de, sahası da.. mezler, veya nazarî bilgilere müsteniden Ne diyeyim: sinde bir hususî lise yaşatabilecek olan veya işiterek vâkıf olduklarından tesirini Darısı birçok vilâyetlerim'zin, kaza ve başka bir Türk nahiyesi var mıdır ki!.. kadar hissedemezler. Fakat itiraf et Türkiyenin yegâne müessesesi olan nahiyelerimizin başına.. mek lâzımdır ki hayatta tesadüf edılen şu müşküller, insanları maddî, manevî en çok hırpalıyan pek mühim içtimaî arızalar ve hastalıklardır. Tesadüfen mahkemeye gelmek mecburiyetinde kalan bir münevverin bimizle ne acı mükâlemelerde bulunarak sabırsızlandığını çok biliriz. Eski Arnavudluk hükümdarları Zogo ve Jeraldin dün de gezinti yaptılar ^^Wwww»*» ** . Irlanda tedhişçilerinin Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından yaptırılan f aaliyeti devam ediyor Londra, 4 (a.a.) Saat 9 da Lonkapalı yüzme havuzu Ankaralılar için drada yeniden iki bomba infilâk etmiştir. Bu infilâklar, Euston Road ve Charing çok faydalı oluyor Ankarada kurulan güzel bir müessese Londrada patlıyan yeni bombalar Yukarıda resmini gördüğünüz bu adam, on üç senedenberi, eski fıçılardan, tenekelerden yapılmış bir kulübede yaşayan Teodor Lamb isminde bir İngilizdır. Sırtına çuvaldan başka birşey giymez, vücudünü çamurla yıkar, gelenden geçenden para ister. Pısliğinden dolayı, civar köye girmesi yasaktır. Bu Ingilız Diyojen'inin para babası olduğu söyleniyoc Bunun içindir ki efrad arasında zuhur den ihtilâfları mümkün olduğu kadar sür'atle halletmekte cemiyetin faydas> olduğunu kabul etmek lâzımdır. Davalann senelerce uzamasında, cemiyetin maddî Yüzme havuzunun içinden bir görünüş ve manevî mühim zararları olduğunu, bu Ankara (Hususî) Spor tesisatı ve, temizlendığı gibi mecburî bir duşta da yüzden ferdler arasında veya aile mües sahaları itıbarıle, îstanbulu çok geçmiş vücudü bir dereceye kadar temızlenır sesesinin, içtimaî ve iktısadî nizamın bo olan Ankara, son zamanlarda kapalı bir Ondan sonra büyük havuzun bulunduğu zulması gibi pek mühim mahzurlar tevlid yüzme havuzu kazandı. Bu güzel ve kısma girer. Orada da duşlar vardır. Bu edeceğini söylersek hepimizin bildiği mü~ Türkiyede başka bir eşi bulunmıyan duşlarda iyice yıkanarak vücudü tertehim bir hakikati tekrar etmiş oluruz. Şu yüzme havuzunu Ankraaya hediye mız olduktan sonra büyük havuza girer Böylece büyük havuza kirli ayaklar ve halde adlî hedeflerimizden birinin, kanun eden Çocuk Esirgeme Kurumudur. Başkirli vücudlerle girmenın önüne geçil larını aldığımız memleketlerde davalar kan Kırklareli meb'usu Dr. Fuad Umay, miştir. nasıl bir buçuk sene gibi kısa zamanlarda ayni zamanda, Çocuk Esirgeme Kuru Yüzme havuzundan çıkanlar, artık te bitiyorsa adlî cihazımızı da o tekâmüle muna, iyi bir varidat kaynağı da temin mizler koridorundan geçerek ikinci ka etmiştır. doğru götürmek suretile işletmek ve hak Havuzun uzunluğu 25, genişliği 9 pıdan kabinesine girer. Soyunma yer sahıblerının, senelerce devam eden ıstırabmetredir; derinlıği 1 buçuk metreden lerinden bir defada asgarî 100 kişi isti larına, nihayet vermek lâzım olduğunu, 3 buçuk metreye kadardır. Havuzun fade edebilir. Havuzun sıcak su verecek tertibatı ol ve bu icraatın her sene neşredilecek adlî dört tarafında üç katlı seyirci balkon istatistikler üzerinde etüd etmek imkânla lan bulunduğu gibi bir de kazino yeri duğundan kışın su sporlan idmanlarm rının temin edilmesi icab edeceğini tespit vardır ki havuzda yüzenler buradan ve müsabakalarına devam etmek isti etmek lâzımdır. Bunun nasıl olabileceğini gürülür. Havuzun bir tarafında ayn ayrı yenler için, mükemmel bir tesistir. Ya nmdaki kazino da gene muhtelif kış eğ meslek mecmualarımızda ayrıca münaka kabme tarzmda banyolar, duşlar, ayak lencelerine tahsis edilebilir. şa ve izah ettiğimiz cihetle biz burada yıkama yerleri tesis edilm:ştir. Havuza Avrupada emsali çok olan böyle bi girecekler, muntazam soyunma kabine yalnız bu lüzumu bir kere daha teyid elerinin birinci kapısmdan çıkar, küçük müessesenin Tiirkiyede ilk defa Anka deriz, bir kavuzdan geçerek otomatik bir su rada kurulması. güzel devlet merkezimi rette ayaklannı yıkar, burada ayakları zi spor tesisatı bakımmdan bir kat dah Münim Selek Cross Road'da iki iş bürosunda hasarata bais olmuştur. Müstahdeminden iki kişi aralanmış ve hastaneye kaldınlmaları mecburıyetı hasıl olmuştur. İki infilâk daha Londra, 4 (a.a.) Bu sabah erkenden High Hobborn'da bir infilâk vukua gelmiş, birçok camlar kırılmıştır. Bir müddet evvel bir polis memuru, başka bir bombayı patlamasından evvel meydana çıkarmış idi. Birkaç saat sonra tedhişçiler, tarafından konulmuş olan bir bombanın infilâkı Londranın Euston mahallesi sekenesini uykularından uyandırmıştır. Bu bomba, bir otomobil mağazasınm önünde patlamış ve mağazanın vıtrinlerini parçalamıştır. Arka arkaya patlayan üç bomba, Coventry şehri halkmı dehşet içinde bırakmıştır. Birinci infilâk bir mobılye mağazası önünde vukua gelerek mühim hasarata sebebiyet vermiştir. Daha şiddetli olan ikinci infilâk, gaz kumpanyasının tecrübe salonunda vukua gelmiştir. Uçüncü infilâk, bir kooperatif mağazası önünde ve tam bir polis bombayı bulup fitilini çıkarmağa uğraşırken vukua gelmiştir. Nüfusca telefat yoktur. Libya umumî valisi Mısıra gidiyor Kahire 4 (a a.) Lıbya umumî valisi Mareşal Balbo'nun 8 mayısta buraya gelmesi bekleniyor. Mareşal Balbo'nun bu zivareti birkac gün sürecektir. zenginleştirmiştir. Fakat burası yalnız bir spor müessesesi değil, ayni zamanda ucuz ve modern bir halk hamamıdır da. îstiyenler, gidip yıkanabilirler, yüzme b'lmiyenler kışın, ilkbahar ve sonbaharda, havuzda yüzme üğrenebilirler. Böyle bir kapalı ve sıcak sulu yüzme ha vuzunun, Türkiyenin en çok deniz sporu yapan şehri olan îstanbulda da yapıl * masını temenni etmemek kabil değildir. Çocuk Esirgeme Kurumunu böyle sıhhî ve spartif bir müessese vücude getırdiğinden dolayı tebrik ederiz.