28 Mart 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

28 Mart 1939 CUMHURİYET Hâdiseier arasmda Ne zaman? Büyük davalar îngiliz İmparatorluğunun müdafaası Mecburî askerlik ihdası müşkülâta uğruyor IBastarafı 1 tnct sahtiede< ir okuyucu soruyor: «Ne zaman, mecmualarımız, insanlığın güzel kadından başka ideali yokmuş gibi, her sayılarının kapağına rasgele bir kadın portresi basmaktan kurtulacaklar?» üçüncii Reich'ın zaruretleri Yazan: LUCIEN ROMIER ÇekoSlovakyanın uğradığı son felâket münasebetile, nazilerin doctrine değiştirdikleri, Hitler'in, üçüncü Reich imparatorluğuna yalnız Alman ırkına mensub milletleri ilhak edeceği yolundaki prensipine muhalif hareket ettikleri söylendi. Bu mülâhaza, üçüncü Reich'ın hareketlerini önceden tahmin hususunda ekseriya yapılan metod hatasmı gösterir. Bu hareketler, sanki ideolojik görüşlerin yahud hissiyatın neticeleri imiş gibi hesab ediliyor. Halbuki bunlar, Hitler devrinin daha ilk yılında tespit edildikleri şekilde tatbik edilen ve Alman çalışmasının bizzat formülünde ve mekanizmasında mündemic bulunan fizik bir zaruretin icablaridır. Hitler Almanyasının karakteri, ne ihtiyat parası, ne kredisi, ne haricî varidat fazlası bulunmadığı halde, sür'atle, muazzam bir müsellâh kuvet sahibi olmak istemesidir. Bunu, ancak, cezrî bir otarşiye katlanmak sayesinde yapabilirdi. Fakat, bu kararı verince, bu tarzda tasavvur edilen bir kuvvetin büyüyüp genişlemesi için başlıca şart olan otarşinin mihanikî zaruretleri, nazarî sözlere rağmen, herşeyin fevkinde tutulmak iktıza edeceğini de biliyordu. Bir gün gelecek, kuvvetin temini için otarşinin beslenmesi, en bellibaşlı hedef olacaktı. gıda maddeleri ziraatinde kâfi derecede çalışacak kol bulamamasını intac etmekte ve Almanya, İtalyadan, on binlerle ziraat işçisi tedarikine mecbur kalmaktadır. İşte bu vaziyet, hep o askerî otarşinin zarurî tazyikile, sanayici ve harbci Al manyanm yambaşında ve onun himayes altında, geniş bir gıda maddeleri ziraati sahası vücude getirmek fikrini telkin ediyor. Bu saha, orta ve şarkî Avrupadadır; üzerinde, ne sanayici, ne de muharib ol mıyan Slavlar çalışacaklardır. Almanyanın şarkta ihracat pazarları aradığını söyliyenler yanılıyorlar. Almanya bilir ki, kendi ticareti için bu pazarlar, ne garb pazarlarının, ne de deniz aşın pa zarların yerini tutamazlar. Onun şarkta aradığı, iaşesini temindir. İşte bu sebebledir ki, ırk başkalığı, yayılma hareketini durdurmuyor. Yalnız, müdafaa edilen tez, eski feodalite devrinde olduğu gibi, sosyal, siyasî, askerî statü farkıdır. *** |HEM NALINA MIHINA Esarete lâyıktırlar 1 îngiliz milletinin bu işe pek yanaşmıyacağı, Amele partisinin tamamen muhalefet edeceği anlaşıldı tini teşkil etmektedir. Nazırlar arasmda bu hususta çıkan ihtilâf dünkü tefsirleri izah etmektedir. Mecburî askerlik hizmetine taraftar olan Lord Halifaks Başvekili bir dereceye kadar noktai nazarına iştirak ettireSilmişse de Hoare ve Simon bu fikre şid detle itiraz etmekte ve mecburî askerlik hizmetini kabul ettiği takdirde hükumetin gelecek intihabatta kaybetmesi mu hakkak olduğunu ileri sürmektedirler. Intihabat hakkmdaki bu düşünccler, hükumetin şimdiye kadar bu hususta bir karar ittihaz etmesine mâni olmuştur. Söylendiğine göre imparatorluk mü dafaa komitesi, son celsesinde bir nevi mecburî hizmet şekli lehinde karar vermiştir. Fakat amele partisi mecburî hiçbir hizmet şekli kabul etmemektedir. Daha doğrusu Çemberlayn'in otoritesı al tında böyle bir hizmetin ihdasını istemeAmele partisi mecburî askerlik mektedir. istemiyor İyi haber alan mahfillerde hasıl olan kanaate göre nihaî karar beynelmilel vaStirling «îskoçya» 27 (a.a.) Aziyetin inkişafına ve harb tehdidinin ço mele partisi meb'uslarından eski Mührüğalmasma veya azalmasma bağhdır. has Lordu Johnston, dün akşam beyanatEski îngiliz Hariciye Nazırımn ta bulunarak mensub olduğu partinin tavsiyeleri mecburî askerlik hizmetine muarız olduGrinsby 27 (a.a.) Dün akşam bu ğunu ve milletin niçin askere çağırıldığım rada bir nutuk söyliyen Eden, sulh ta bilmek hakkını haiz buîunduğunu föyleraftarı olan Avrupa devletleri arasmda miştir. Mumaileyh amele partisi azasmm bir birlik vücude getirilerek Almanyanın emperyalist maksadlar için çarpışmaktan genişlemesıne mâni olmak içın bütün par imtina edeceğini, meselâ Cibuti hakkıntilerin iştirakile derhal yeni bir kabine da Fransa ile İtalya arasmda bir harb teşkilini teklif etmiştir. Hatib demiştir ki: çıktığı takdirde bu harbe iştirak etmek « Birleşiniz ve derhal harekete ge istemiyeceğini tebarüz ettirmiştir. çiniz. Kaybedilecek bir dakikamız vok Johnston, Mussolini'nin Berlinden aytur. Öyle hareket ediniz ki dünya îngil rılmasının temini için Süveyş kanalınm ve terenin uyanık buîunduğunu anlasm. Cebelüttarıkın beynelmilelleştirilmesini Partiler arasmda mütareke taraftan olar» tavsiye etmiştir. Okuyucumuza verilecek cevab elde bir. Bunlara fikir mecmuası değil, garb dilile magazin diyiniz. Magazin, yani koyu fikir gıdalarını temsil kabiliyetinden mahrum zekâlara, parlak ve renkli kabuklar içinde, iptidaî bilgilerin yemişlerini sunan hasiyaset adamlarını derhal çağırınız. Müm fif mecmua. VVagner müziği yanında kün olduğu kadar geniş bir esasa müste Arjantin tangosu ne ise, Kant felsenid bir hükumet teşkil ediniz. Bu hüku fesi yanında bu nevi mecmuaların pazara çıkardıkları fikir çerezleri de, metin vazifesi şu olacaktır: aşağı yukarı, odur. Avrupada ve A1 Haricde yeni tecavüzlere mukamerikada magazinlerin çoğu kapakvemet etmek için sulh taraftan memleketIarına yalnız kadın resmi koyarlar. leri bir araya toplamak üzere geçen paTürkiye, bu bahiste, okuyucumuzun zartesi Lord Halifaks'ın teşebbüs ettiği teessüfüne değer bir istisna kurbanı sekilde azimkârane bir haricî siyaset tadeğildir. kib etmek. Bu siyaset bütün partileri sineTeessüfe değen şey, bu çeşid masinde toplayan bir hükumet tarafmdan takib edildiği takdirde muvaffakiyet şans gazinlerin yanında bellibaşlı bir tek fikir mecmuası olmamasıdır. İnkılâb ları çok büyük olacaktır. hâlâ bunu yaratamadı. Gözleri her2 Dahilde, bu hükumetin vazifesi memlekete mümkün o'cluğu kadar kısa bir hangi bir saat, gün, ay, yıl vadinden müddet içinde azamî askerî gayretler sar kaçan meçhul yarınlann sonsuzluğufetmek imkânmı verecek tedbirleri almak na dikili, mahzun fikir adamı şöyle sorsa yeridir: Ne zaman, bu memleve tatbik etmek olacaktır. Haricde ve dahilde bu şekilde bir kette, fikir denmeğe lâyık bir fikir haysiyetile ve hayat denmeğe lâyık program tatbik edildiği takdirde memîebir hayat kaynayışile, tam bir fikir kette ittihad vücude getirilmiş olacaktır.» hayatı başlıyacak? Ne zaman, adı ister münevver, ister fikir adamı, ne olursa olsun, Türk düşüncesini temsil davasında olanların halisini kalpmdan, samimisini şarlatanmdan, karakterlisini tornistancısmdan, feragatlisini istismarcısından, kibarını açgözlüsünden ve lüpçüsünden, cevherlisini orta malı fikir, kof cümle ve yavan ibare pazarcısından ayıran bir şahsiyet miyan ve kıymet disiplini ortaya konacak? Ne zaman, büyük Avrupa milletleri kadar değil, hatta şu küçük Balkan memleketleri kadar zekâya, san'ata ve bilgiye aid kıymetleri üste çıkaran, onlara inkişaf muhitlerini ve vasıtalarını hazırlıyan bir tekâmül şuuru doğacak? Ne zaman, memleket resmî pabuccu dükkânı kadar ışıksız ve mesafesiz bir köşede alıcı beklemekten, memleket kitabile dünya şaheseri, yanyana, köpek tersi ve insan topuğu hizasım aşmıyan sokak işportalarmda sürünmekten kurtulacak? Hava sefinesi Clipper tayyaresi 21 yolcu ile sefere çıktı Baltimore 27 (a.a.) «Yankee Elipper» tayyaresi, içinde 21 kişi olduğu halde dün saat 19,34 te mükemmel şerait altında 40 saniyede havalanarak Avrupaya hareket etmiştir. Derpiş edilen ilk merhale, Horta'dır. Yankee Elipper'e «PanAmerikan hava yolları» başpilotu yüzbaşı Herold Gray kumanda etmektedir. 42 ton ağırhğında olan bu tayyare, dört motörlüdür. 16,000 litre benzinle yola çıkmıştır. Ticarî sürati saatte 240 kilometre, azamî sürati de 300 kilometredir. Tayyare, havalanmadan evvel yüzbaşı Gray, takriben 18 saatlik bir uçuştan sonra pazartesi sabah: Horta'da buiur.acağmı ümid ettiğini söylemiştir. Tayyare bundan sonra geceyi Açore adalarnda geçirecek ve oradan da Lizbon, Marsilya, Southampton ve Foynes'a hareket edecektir. Tayyaredeki 21 kişiden 14 ü mürettebattır. Diğer 7 si de «PanAmerikan hava yolları» nın, Bahriye Nezaretinin, Harbiye Nezaretinin ve daha bazı idarelerin müşahidleridir Litvanya kabinesi Memeli Almanlara verdiği için istifa etti Londra 27 (Hususî) Litvanya kabinesi bugün istifa etmiştir. Almanya ile akdettiği anlaşma ile Memel'i Almanyaya terkettiğinden dolayı kabinenin istifa etmek mecburiyetinde kaldığı söyleniyor. General Şenus, yeni kabineyi kurmaya memur edilmiştir. Muhaliflerin de yeni kabineye iştirakini temin için müzakereler yapılmaktadır. Daha birçok misaller meyanında, bir tanesi de Almanya ile İngiltere arasındaki münasebattır. Hitler'in ilk yazılarında, gene Bismark'ın prensiplerine riayetkâr kalarak, evvelâ İngiltere ile anlaşma Meseleyi, bütün şümulile ele almağa yapmağı derpiş ettiğini okuyoruz. Bu filüzum kalmadan, otarşinin askerî gayelere kir neden değişti? Çünkü Britanya devletinin mahiyeti, tatbikı suretile, Hitler düşüncelerinin nasıl şekil değiştirdiğine, birkaç şayanı dik şartları ve zaruretleri, bu derece geniş bir otarşinin inkişafına, esas itibarile muhakat misal zikredebiliriz. liftir. Deniz teslihatına mukabil kara tesAdolf Hitler, ilk yazılarında büyük şehirlerin medeniyetini ve insanlann, sa lihatı; şahsî ticarete mukabil devlet ticanayi uğrunda ifrat derecede köleleştiril reti; kredi genişliğine mukabil mübadele mesini takbih etmişti. Bismrk'ın eski na genişliği; serbest rekabete karşı cebrî zariyesi mucibince, onun ideali de köylü mübadele; tekeffül edilmiş nakid üzerine lerden ve askerlerden mürekkeb bir mil banka varakasına mukabil, sun'î nakidle letti. Halbuki, dünyada hiçbir memleke alışveriş... İki sistem, her noktada biribiritin, üçüncü Reich kadar sür'atle ve ke ni tehdid ediyor. Orta Avrupada olduğu safetle sanayi kuvvetini artırdığı görülmüş gibi İngiliz sistemi kazanırsa, Alman otarşey değildir. Eli ayağı tutan erkeklerin, sisi kaybediyor. Alman otarşisi kazanırsa, hatta kadınların fabrikalarda bu derece İngiliz sistemi zararda. îngilterenin deniz büyük bir kütle halinde çalıştırıldıklari, teslihatı Almanyayı iezab ediyor. Çünkü, bütün bir milletin, teknikten mülhem bir Reich'ın Avrupa kıt'asmdaki teslihat disipline bu derece kuvetle boyun eğdiği içinde, bunun da karcılıgı yoktur. * * * de asla görülmemiştir. Alman ortarşisi mekanizması, Almanya, kuvetlenme hususundaki ihtiraslarmı tahdide 'muvafakat etmedikçe, müsakmet tarikile duramaz. Ve Almanya, buna, bizzat kendi organizminin gerginliği, vahim bir tehlikeye doğru gidildiğini hissettirdiği takdirde ancak muvafakat edecektir. Fakat şimdiye kadar, Avrupa sulhu nun temini için, müessir siyasetten ziya de, kalabalık cümleler sarfedildi. Amerikalılar bitaraflık kanununu tadil ettiler mi? İngilizler mecburî askerliği kabul ettiler mi? İtalyaya, sorulması icab eden asıl sualler soruldu mu? ün gelen fransızca haftahk İllustration gazetesinin birinci sahifesinde, Alman ordusunun ÇekoSlovakyanın merkezi Prag'a girişıni gösteren büyük bir resim var. Çek polisleri halkı, caddeye taşmaktan menediyorlar. însanların yüzünde, infial, ıstırab, husumet, nefret, kin okunuyor. Kurusıkı bir tehdid halinde, havalanmış bir ıki yumruk bile var. Resmin altında «Bir milletin münfail ıstırabı» ibaresi yazîlı. Çeklerin ıstırabmı ve infialini anlıyoruz. Avusturya idaresinde senelerce istiklâli için mücadele eden ve Büyük Harbde, alay ve fırkalarla kütle halinde karşı tarafa teslim olarak Habsburg saltanatınm yıkılmasını temin eden bir milletin, 20 sene sonra, tekrar esir olması acı birşeydir. Fakat ÇekoSlovaklar, bu akıbete lâyık olduklannı bütün dünyaya göstermişlerdir. Evvelâ, Avusturya idaresinden kurtulduktan sonra, kendi memle ketlerinde kalan Almanlara uşakken efendi olan sonradan görme bir türcdi gibi, en ağır hakaretleri, tazyikleri vapmışlar, sonra da, istiklâlleri için döğüşmek cesaretini gösterememişlerdir. Ya lınayak, başıkabak Habeşliler bile ÇekoSlovaklardan, çok daha kahramandılar; en modern silâhlara karşî çakmakh tüfeklerile harbetmekten yılmadılar; zehirli gazlere, tayyare bombalarına, makinelitüfek ateşlerine, seri ateşli toplann yayhmhrına o çıplak göğüslerini gererek öldüler. Silâhsız Habeşlilerin bu kahramanhğına mukabil, ÇekoSlovaklar ise, sıra sıra kaleleri, dünyanın en iyi silâhları, en mükemmel harb sanayii, üç milyon insanı seferber edebilecek muazzam askerî teşkilâtları, bir milyonluk ilk hat ordulan ve 1500 tayyareleri varken tek silâh atmadan Almanyaya teslim olduhr. Tarihte, bir milletin ölümden bu kadar korktuğu görülmemiştir. Asırlardanberi askerlikten ve harbden nefret an'anesile yetiştiriimiş olan uzun saçlı Çinli bile saçını kesip siâha sarıldı; iki senedir yüzbinlerce kurban veriyor. Buna mukabil ÇekoSlovakya, hep başkalarından imdad bekledi. eklerle Slovaklar düşünmediler ki kendi kendisini müdafaa etmiyen bir millet için, kimse tırnağını bile kesmez. Çekler, esareti ölüme tercih edeceklerine «ilâha sanlsaydılar, ağlebi ihtimal, yardımlarına koşacak milletlcr bulunur du. Kimse yardım etmese bile kahramanca döğüşür, kahramanca ölür ve tarihe kahraman bir millet olarak geçerlerdi. Halbuki Almanlan kendileri çağırdılar; iimdi de Alman askerlerine yumruk sallıyorlar. AJmanları bir halâskâr gibi alkışlamalan, kendilerine daha ziyade yaraşırdı. Çünkü korktuklan ölüme bedel, kendilerine lâyık oldukları esareti getiren Almanlardır. Namusile, şerefile ölmeği bilmiyen milletler esarete, köleliğe lâyıktırlar. Türk Ticaret Bankası umıımî içtimaı Başka bir yolcu tayyaresi düştü Oklahama 27 (a.a.) Chicago Dellas hattında çalısan bir yolcu tayyaresi düşmüş ve içinde bulunanlardan 8 i yanmış, 4 ü yaralanmıştır. Çinliler ilerliyor Hongkong 27 (a.a.) Çin ajansı bildiriyor: Cuikovda Hann şehrini geçmeye te • şebbüs eden Japon kıt'aları tamamile imha edilmiştir. Şunking 27 (a.a.) Çin ajansı bildiriyor: Şantung eyaletinin şarkmda birkaç gündenberi şiddetli muharebeler olmaktadır. Çin kıt'alarının. Veyhayvey, Fonten ve Miupini istihdaf eden taarruzları muvaffakiyetle neticelenmiştir. Bu şehirler elde edilmiştir. Düşman, geri çekilmektedir. Düşmanın zayiatı mühimdir. Çinliler, mühim miktarda ganaim de ele geçirrnişlerdir. Anara, 27 (a.a.) Türk Ticaret Bankası hissedarlar umumî heyeti bugün toplanarak bankanın 1938 senesi muamelâtına aid idare meclisi ve murakıblar raporlarile kâr ve zarar hesablarını tasdik etmiştir. İdare heyeti raporuna nazaran 1938 yılında bankaya yapılan tasarruf tevdiatı 1.377.515 lirası vadesiz olmak üzere 3 milyon 329 bin 544 Iiraya varmıştır. 1937 yılında yapılmış olan tasarruf tevdiatı yekunu 2.504.454 iira idi. Gene rapora göre, umumî mevduat hesablannda 1937 senesine nazaran 2 mil yon 908 bin 713 liralık bir tezayüd var dır. Bankanın 1937 sonunda 682.721 ii kuvvet münasebetlerinin zarurî kıldığı bir ra olan tutar gayrisafi kârı bu sene 103 netice olacaktır. Acaba yakın istikbalde böyle bir hâlirası geçen yıldan müdevver olmak üzedise beklenebilir mi? Mussolini'nin nutku re 1.026.027 Iiraya baliğ olmuştur. Profesör Pittar Ankarada o kadar siyasî ve mahirane ki bunu şimdiden kat'î olarak kestirmek kimse >çin Ankara 27 (Telefonla) Türk fa mümkün değil; ancak, Fransaya karşı rihi etrafında kıymetli neşriyatile maruf isteklerinde mütevazı davranması ve nutCenevre Üniversitesi Antropoloji profesö kunda umumiyetle yumuşak bir lisan kulrü Pittar, bir seri konferans vermek üzere lanması Paris ve Londra matbuatında refikasile beraber şehrimize gelmiştir. memnuniyet, hatta sevinc uyandırmıştır. Konferanslar, Halkevinde ve Gazi Ter Hemen bütün hükümler şu karara varıbiye Ensfitüsünde verilecektir. yor: Müzakere kapıları açık. Anlaşma Eskişehir Valiligi ihtimalleri var. Ankara 27 (Telefonla) Öğren Önümüzdeki haftalar zarfmda Avrudiğime göre Millet Meclisinin beşinci pa siyaset âleminin enteresan safhalar gedevresinde Çanakkale meb'usu olan ve çireceğini bekliyebiliriz. yeni Meclise dahil bulunmıyan Şükrü Yaşin, Eskişehir valiliğine tayin edılnıekNADİR NADl tedir. Niçin? Çünkü bugün, askerî kuvvetin büyük bir kısmını sanayi kuveti teşkil ediyor ve yalnız otokrasrye müstenid di ğer bir tabirle, krediye değil, çalışmaya dayanan çok hızh bir silâhlanma, bilhasNe zaman, yakalarma inkılâb mü sa ersafz'lara muhtac bir memlekette, milnevveri rozetini takmağa devam e lî sâyin sanayileşmesini zarurî kılıyor. •?» 3JC 3(* denler, Türk zaferinin destanını ve Türk inkılâbının tahlil kitabını yazaBu, bizi, yalnız Almanyayı alâkalan caklar, ne zaman iyi kötü bir dünya dırmakla kalmıyan diğer bir hâdiseye gögörüsüne sahib olduklannı toplu bir türüyor. eser halinde ortaya koyacaklar ve ne Askerî kuvetin sanayileştirilmesi, hatzaman bu işe kabiliyetsizlikleri çok ta sulh zamanmda bile, fabrikalara, gemi tan belH «^^nlara Türk düşüncesini tersanelerine ve orduya haddinden fazla temsil hakkı verilmiyecek? insan doldurulduğu için, üçüncü Reich'ın, Herhangi bir okuyucu bu ne zamanların cevabını benden isterse, yüzleri kapalı ufuklara dönük, yalnız IBaştarafı 1 inci sahifedei ve dilsiz kayaların aksisadasile tekrarlanm: Ne zaman? Ne zaman? Ne yanda bahriyenin takviyesi, sınaî seferberlik ve iş saatlerinin artırılması hakkında zaman? f PEYAMt SAFA mühim tedbirler almmıştır. Hariciye Nazırı Bone, Londrada yaptığı temaslar hakkında izahat vermiştF. Kabine, bu münasebetle, elde edilen ne[Başmakaleden devam] ticelerden dolayı Cumhur Reisi Löbrön'ü Bir cümleye sığdırılmış olan bu fikir, tebrik etmiştir. Kabine, aynca Mussolini'nin son nutMussolini'nin takib etmekte olduğu siyasetin ana prensipini büyük bir kuvvetle kunu da tetkik etmiştir. Başvekil Daladifade ediyor. İtalya, Almanyanın yanm ye çarşamba akşamı radyoda mühim bir da mevki aldıysa bu, kuvvet münasebetle nutuk irad edecektir. Başvekil bu nutkunrinin zarurî kıldığı bir netice idi. İtalya, da Fransız îtalyan münasebatından da Almanyanın yanından ayrılırsa bu, gene bahsedecektir. Lucien ROMIER Mussolini'nin nutkundan sonra... Mussolinin nutku Daladye, arkadaşları namına Löbrön'ü tebrik etmiş ve mumaileyh tarafından Londraya yapılan ziyaretin ingiliz Fransız tesanüdünü takviye ettiğini söylemiştir. Bu sabah alman tedbirlerin tamamlanması için Nazırlar Meclisi çarşamba günü bir içtima daha akdedecektir. Bugünkü içtima esnasında bundan maada millî simendifer sirketinin umumî müdür muavini Surleau'nun Marsilya Valiliğine tavinine karar verilmiştir. İsmet Inönünün teşekkürü IBaştarafı 1 inci sahifedei nmın sevgi ve teveccühlerini ifade eden birçok telgraflar alıyorum. Yürekten teşekkürlerimi kabul buyurmalarını rica ederim. Türkiye Reisicumhuru ve C. H. P. değismez Genel Başkam İSMET INÖNO Meclis 3 nisanda açılıyor Ankara, 27 (Telefonla) Yeni Meclisin üç nisandaki açılışı için hazırlıklar yapılmaktadır. Meclis, Cumhur Resi Ismet Inönünün bir nutku ile çalışmalarına başlayacaktır. Vekiller Heyeti, istifa edecek, ve tekrar teşekkül ederek programını bildirecektir. Meb'uslardan bir kısmı şimdiden şehrimize gelmişlerdir. Mussolini'nin nutkunun akisleri Ankara, 27 (Telefonla) Feridun Manyastan açılan İstanbul Ticaret ve Zahire Borsası Komiserliğine İktısad Vekâleti murakıb komiserlerinden Mahmud Tekin tayin edildi. îstanbul Ticaret ve Zahire Borsası Komiserliği Matbuat Umum Müdürlüğü Memleket Masası Müşavirliği Ankara 27 (Telefonla) Bu defa intihab edilmiyen eski Kütahya meb'usu Naşid Uluğun Sadri Ertemden açılan Matbuat Umum Müdürlüğü Memleket Masası Müşavirliğine tayin edileceği söyleniyor. Dr. Göbels Atinaya gidiyor Berlın, 27 (Hususî) Propaganda Nazırı Dr. Göbels bu gece Peşte ve Atinaya müteveccihen Berlinden hareket etmiştir. Doktor Göbels Atinada bir müddet kaldıktan sonra Rados adasına gidecek ve 15 gün orada ıkamet edecektir. Dr. Göbels'in tatılini geçirmek üzere Radosa gittiği söyleniyor. Varşova 27 (a.a.) Mussolini'nin nutku hakkında Gazeta Polska'nın Roİtalyan menabiinden alman malumata ma muhabiri şöyle yazıyor: göre, Fransa ile İtalya arasmda birkaç «Bu nutukta kuvvetli sulhperverane gündenberi gayriresmî müzakereler cere sözler vardır. Nutuktan anlaşıldığına göyan etmektedir. İtalyanm aşağıdaki talebre İtalya muayyen arazi imtiyazları istelerde bulunduğu söyleniyor: miyecektir. Bununla beraber açılacak 1. Akdenizde İtalyaya müsavi hukuk muhtemel müzakereler esnasında İtalya tanımak, 2. Laval Mussolini anlaşması yeri nın bu şekilde taleblerde bulunup bulunne yeni bir anlaşma ile Süveyş, Cibuti ve mıyacağını kestirmek şimdiki halde gücdür. Mussolini'nin Fransaya yaptığı tekTunus meselelerinin halli, 3. 1915 tarihli Londra anlaşmasında lif ayni zamanda anlaşmak mümkün olmadığı takdirde tedricen büyüyecek müşki İtalyan taleblerinin tatmini. küllerle karşılaşacığını bildiren bir ihtar Tasdik edilen kararnameler Paris 27 (a.a.) Nazırlar Meclisi, mahiyetindedir. Roma Berlin mihverine bu sabah memleket müdafaasınm takvi tahsis edilen kelimeler Alman İtalyan yesine dair tanzim edilen bazı kararna tesanüdünün sarsılmıyacağı manasını ifameleri tasdik etmiştir. Bu kararname neş de etmektedir. redilmiştir: Nutkun Akdenize aid olan kısmı, 1. Bahriye kadrosunun takviyesi, münhasıran İtalyan ve Yugoslav menfa2. Askere alma usullerinin tadili, atlerine tahsis edilmiş olan Adriyatik hak3. Deniz mühendisleri miktarınm arkmdaki sözlere bakılacak olursa, mani tırılması, dardır. 4. Sahil müdafaasınm takviyesi, Mussolini'nin Bohemya veya Slovak5. «Endüstri seferberliği» için tahsisat ye. kelimelerini telâffuz etmemesi îtalyaayrılması. Bone, beynelmilel vaziyet ve Löbrön nın Çek meselesile Slovak meselesine ayün Londrayı ziyareti münasebetile Fran ni gözle bakmadığını ve şimdiki halde sa ile îngiltere arasında yapılan görüşme İtalyanm bu husustaki düşüncesini ilân etmek istemediğini göstermektedir. ler hakkında izahat vermiştir. Gayriresmi müzakereler Şeker fabrikaları umumî heyeti Ankara, 27 (a.a.) Türkiye şeker abrikaları şirketi hissedarlar dördüncü umumî heyeti bugün toplanmıştır. Şirketin 1939 senesi muamelâtı ve hesabatı hakkmdaki meclisi idare ve murakıblar •aporlarile bilânço ve kâr ve zarar hesabları tasdik edilmiş ve yeni idare heyeti azaları seçilmiştir. Umumî heyet şirketin muamelâtından husule gelen 1,612.355 İira safî kârdan üzde on adi ihtiyat akçesi ayrılarak geri lcalan kısmından vergiler indirildikten ionra tediye edilmiş sermayenin yüzde ,45 ine tekabül eden mikdarını hissedarlara temettü clarak tevziine ve artacak bakiyenin senei âtiyeye devrine karar vermiştir. P. T. T. Umum Müdürlüğü Ankara 27 (Telefonla) Şerafeddinden açılan Posta Telgraf Umum Müdürlüğüne vekâleten Nâzım tayin olunmuştur.