28 Mart 1939 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 1

SA ORASD TU GDT UDU T <af <ü SÜced. ÜÜ . Cee Öe... —< <e TÜRKDİL 28 MART SALI 1939 İlk öğretim sa hasında radi- kal hamleler: —e 1) Eğitmen teşkilâtı, 2) Köy öğretmen | okulları. | Ük tahsil meselesi modern | devlelin — bel kemiğidir. | Maarifi Tuba ağacına ben zetenler feodal — telâkkiye tercüman olanlardır. Demok- rasl devrinde bu telâkkı is tihfafla karşılanır. Cumhuriyetten evvel meş rütiyetde dahil olduğu hal- de, ilk tahsil işile katiyen Uğraşılmamış her — şey tabil Seyir ve tekâmö'üne bira kılıııılıv Cuümhuriyetten ev Vel ilk okullarımızda talebe Suyısı 336061 di Bunun 62954 dü kızdı. Bu yekân Süumhuriyet devrinde her se- ve külliyetli nlsbette arta tak bügün talebe — sayın 766878 | bulmuştur. Bunun 203328 | kızdır. Bu halden Memnun olübilir miyi2?Dün- kü vaziyetimizle mukayese edecek olursak elbette. Fa kat başka vaziyotlerle mu- kl:yııı edecek — olursak we Bu gün Türkiyede tahsil Şağındaki çocukların miktarı 1800 000 dir Demek ki şöy le böyle bir milyon çocuğu nüz okutamıyoruz. Bundan Memnun değiliz. Sonra di #or devletlerle mukayesele re girişecek olursak bu me selede de hayli yaya kaldı faoızı görüyoruz.Bundan da tabii memnun değiliz. O halde ilk önce bu kem. Miyet meselesini — Türkiye için en elverişli bir tarzda halletmek zarureti vardır Türkiyenin ve kadar ilk okul öğretmenine — ihliyacı vardır? Takriben 40 bin öğ tetmene 40 Bin öğretmen diyip geçmeyiniz. 40 Bin öğretmenin yalaız monaşı 50 ter Hiradan sevede 25 mil- Yon İlra eder 40 Bin öğretmen yetiştir burl askerlik hizmetinin kabul mek için her sene sarf edi lecek milyonları da —hesaba katacak olursak o BN İşle tahammül — hududunu açlığını görürür ııuclıl:rl.n—hınıı.d. :' balâsık r takım üsüllerle ve radikal olarak hal etmek icap eder. Maarif Vekili Saffet Arı kan şu düşünce tarzda hareket etmekle me- selenin ballini İmkân dahi Üne sokmuştur: Türkiyede tüfusu 400 den aşağı tak tiben 32 bin köy — vardır Bu köylerde üç sımıflı — ve tek öğretmenli birer okul *çmak zaruridir. — Netekim Avrupada bir çok köylerde veya daha fazla sınıflı ** tek öğretmenli mektepler Yeuttur. “d? halde çocuklara bu İP | malümatı — veren, ço- Arın gözücü açan, #Ira: * köylüye de zirast va- (S"“ ikinci sayfada ) ile ve şu LEHISTAN SEFEİN BERLİK İLÂNETTİ. Almanya İsviçrehududunda tahşidat yapıyor, hududa ya- 'kın şehirlerde oturan halk asabiyet içinde. Londra, 27 (A.A.) — Pa- zür gazetelerinin — ekserisi Varşova mahrecile, Polon yada umumi seferberlik ilân edildiğinden bahseden heya canlı haberler neşretmekte dir. Tagilterede yakında mec edileceği hakkındaki haber- ler de bugüvkü gazetelerde büyük harflerle intişar et miştir Bern, 27 (A A.) — Alman kıtalarının İsviçre hududla rında — tahşit edildiğine dair dolaşsn gayialar kar ysnda Bale vesair büyük İiviçre — şehirlerinin halkı asabiyet Izhar etmektedir. İyti haber alan mehbafil- lerde temin edildiğine göre Bir İngiliz kru- vazörü denize indirildi. Glasgow, 27 ( ALA. ) — Ohoebe kruvazörü denize | indirilmiştir. Keuvazörün le- | mini Kontes Elgin koymuş- | ' YınMı a Atina, 27 (A.A.) — Milli bayram mününasebetile, tem- muz 1938 de wukubulan Hanya lsyan bareketi mah kümlarının yarı cezaları af edilmiştir | Mebusü Ha yrettii Fuat Bilal — amen Gönlerinden Terinden BNN ı Umum İYeşriyat | (imtiyaz Sehibi: Belikesir in Karan Müdürü Yıllığı — : 800 Alh Aylığı: 400 Sayısı: 3 Kuruşlur Adres: Türkdlli Balıkesir ka Her Gün Çıkar. ON ÜÇÜNCÜ YIL SAYL: 4138 GÜNDELİK SİYASAL GAZETE haberler İsviçre makamlarının hudud aslı olmıyan bu ları takviye etmeleri üzeri ne çıkmışlır. Alman askeri hareketleri görrener n aK EEaKER UN AM ENa,, Cumhurrei- ; sinin teşek- kürleri Askara; 27 (A A.) — Retsicumhur İsmet İaönü, açşeğıdaki mektubun neyrlol Anedolu —ajamaıına emir $ buyurmuşlardır; 5 Anadolu ajanına $ Mebus ırkıdııiuııun! : . ve vatandaşlarımım — sevgi teveccühlerini — ifade eden — birçok - telgrafi alıyorum. Yürekten te- şekkürlerimiz kabul bu yurulmasını rica ederim Türkiye Retstcamhuru ve C. H.P- Değişmez ve Lichteastetn preneliğinin işgalt hakkındaki haberler (Sont ikimel sayfada) (—;a_nakkale Doğu - Cenup Avrupası- nın strateji Bir İngiliz gazetesiniz Boğazların siyasi ve askeri öhummiyeti hakkındaki müaleası. Genel Paşkamı lemet İoönü e K $ : $ : ve | Böğaziçi k _anahtarı Çanakkale boğazı Londra, 27 (AA ) — & Serutator|» evvel emirde Siyasi vaziyeti tahlil eden | *fâbltanma gayretlerini iki İSpâhî;da Frarıkistler taarruza geçtiler . Madridin teslimi için cereyan eden müzakereler akim kaldı Franko kubvetleri Partı, 27 (A.A.) — İspan- | yada Frankist — kuvvetler | dünden — itibaren taarruza geçmişlerdir Parls, 27 — Madridin ter- Tni için bir iki gündenberi careyan eden müzakerelerin henüz neticelenmediği bura ya gelen haberlerden anla- (Sonu dördündü sayfada) mtsline çıkarmak lüzumunu” kaydettikten sonra diyor ki Daha da Fazla — yapmarlı yız. Cebir Tatimali Yesp ede | ceği-ehvali gözönüne alarak şimdidan, en İptidal ihtiyat kaldesi namına, bize yardıma âmade olanları kendimize temin etmekliğimiz icap eder Sovyetler Birliği, Togiltere ve Fransa ile teşriki mesa- iye âmadedir. Fakat aradak! Iki devlet Polonya ve Ro manya Sovyetlerin silâhli teş- riki meralsini — istemiyorlar Ancak bu iki — memleket bitaraflığı takdirinde Sov. yet Birliği ne yapılır? Bun dan başka bir İagiliz- Fansız Rus ittifakının — Franko ve Mussolini - özerindeki tesiri ne olacaktır. «Serutatorbbundan sonra, mecburl askerlik hizmetinin müdafilerini tenkid ediyor âyrılarak gerl kalan — Seçi;n_eîfG tirak Etti. bataları Pazar göcü yurdan her tarafında olduğu gibi. şehrl mizde ve vilkyetimizin bü tün kazalarında mebus veçi mi yapılmış ve ildeci mün- tehipler müttefikan Cumhu- riyet Halk Partisinin Başkası İsmet İnönünün gör terdikleri namzetler üzerin de reylerini kallanmışlardır Ogün seçime çehrimizde saat B 30 Hılhvvnddı bııı landı. İatihap sandığı Ha” kevi bandosu İle Belediye- dem alınarak Partinfü Ebe di Şefi Atatörkün Ve Müli Şef İnönünün rıdılnlıiA taşıyan Parti tııyrıklııılıdoıııı tılmışbir otorsobile konulara Halkevine getirildi Halkevi salonu ikinci llünlıhlpııvlı dolmuştu Saat öna bitmişti. Derhal landi. Çok '“m,d. lardan da netlesler Şeker sedarların doğru Tatihap tasnife bar n kazar bildiril> -» fabrikalarımız Şeker a 12355 lira kâr temin etti. nede Ankarı, ZT ( AA ) Türkiye — şeker iıbıılulu; girketi hissedarları d&ıdmı. amuni heyeti İ lanmış, yeni idare hey '. saçmiş ve şirketin ıiı-'ı lâtındav — büsüle — £ 1612358 lira eaf kârdan çei ihtiyat ak yüzde on âdi B caktır. Bununla berabet, Vâ- kit vardır. Acele etmek İcaP ediyor. Almanya - bizi ted- kik etmektedir. Ve biliyo - ruz ki biz, İşe bir kere giriştik mi, kendisinin en tehlikeli düşmanıyız Bovyet- ler Birliği — ile Polonya Ve Romannanıt Yardımını faz la ıovıuıııoııllyıı.lhlıyııı olmak için yalnız Fransa ile kendimize güvenmeliyiz Hiç şüphesiz Almanya Hia- Jino hattımı zorlamağa — te- şebbüs etmiyecektir. Batı da harp bilhassa havada ce reyan edecek ve deniz kuvvet lerinin makul bir şekilde kullanılması kati rolü oyas” mağa imkân ir. Da ğu Akdenizile doğu cenvop pasının stcatejik anah- ye diyor kiz Avraj Franss, Belçika, Holanda | tarı Çanakkale Boğazı ve ve İsviçrede dahil olmak üze | Boğaziçidir Orada müsta re bir. İngiliz kara müda- | kil vaziyetimizi muhafaza nan içiü ssebüri — his. | stmekdiğimiz icap eder- Bu- met ne kadar — zarur! | rası ayni samanda, gerek ine, doğu — cenup Avrupa- Akdenizde ve Eğe denizin sında bir harp mevzuu bahe | deki harekât için, gerekse olduğu zaman bu mecburt #t halk mezdinde o de gbetiirliğe uğrıya. recede v Balkanların taarruza kargı askerl müdafaası için kiy metti bir Gesü olacaktır. Vilâyetimizde İntihap 6 İİZ-ITI-ICİ Müntehip İş- Mebuslara Dün Maz- Verildi. di. Teftiş heyeti yaptığı tae- nif sonunda bütün yilkyet dahilinden 1166 ikinel mün- tehibim seçime iştirak ettiği ve reylerini möttefikan Par. tiain namzetlerine verdikle vi anlaşılaıaktadır. Bütüü mebuslarımızı teb- rik eder, keödilerime” mib let ve memleket ileri üze rinde sonsuz muvaffakiyet- ler dileriz. Wabuslara intihap mazba- faları dün verildi. Teftiş heyeti dün mebur İarımızın tatihap mazbatala- ça hazırlumıştır. Teftiş beyetince tmzalı ve vilüyetçe tasdik edilmiy olan mazbataların — birer püshan dün kendilerine verilmiştir. Mauzbataların diğer bir müş- hasi da Dahiliyo Vekileti- ne gönderilecektir fabrikaları his- ın toplantısı aa bir se- dan — vergiler 1adirildikten sonra tediye edilar'ş serma- yenin yüzde altı kırk beşine tekabül eden miktarın hle: sedarlara — tevzilne ve artacak bakiye- nin senal Atiyeye devrine karar verilmiştir. Ticarat bankast hissedar- Jarının toplantısı. Ankaza, 27 ( AsA- ) — Türk Ticaret Bankan hise darlar umuml! heyeti de bu- güc toplanmıştır. Baokanıa — 1939 — senesi muamelâtına aldidare mec- llsi ve mürakipler raporları ile kâr ve zarar hesapları tasdik edilmiştir. 1938 Yılında — bankaya yapılan * uf — tevdiati 1377515 lirası vadesiz ol mak üzere 3329544 Hiraya yarmıştır. —HYK Rüusyanın nüfusu. Moskova,27fA.A.| 1939da Sovyetler Birliğinde yapılan müfus tahririnin j muvakkat mları neşredilmiştir. Bu 'a göre umuml! nü- fas 170 milyon 126 bin ki şiyi bulmaktadır. Kati neti- celer nlsanda — belli olacak- tr. nti Üi