28 Mart 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Richard Coudenhave Kalergı'den tercüme cden Galib Kemalî Söylemezo?lu (cski Moskcva sefırı), Totaliter Devletlerle Domokrat devletlerin tesadüm etiiği şu anda bu eserin mütaleası tavsiyeye şayandır. F atı 50 kuruştur. K A N A A T K i T A B E V İ insan ve totaliter devlet GUnUn en miihim kitabı umhuri n FOTO== = MAGAZİN Aylık salon mecmuası Salı 28 Mart 1939 Mart nüshasını mutlaka okuyunuz. . . . . S3]fl UfiDBŞIfiCfl jfll Dü4r „1 tSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresl: Cumhurlyet tstanbu] Posta feutusu: fcstanbul No 246 Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22366 Taiırlr heyetl: 24298 Fransız kabinesi Lobrönün riyasetinde bir loplantı yaptı Mîllî müdafaaya taalluk eden işler hakkında nr';Him kararlar verildi. M, Daladie yarın bir nutukla MussolîniVe cevab verecek Mussolim'ırn nutlcu rta Avrupadd geçen son hâdiLeler karşısında Italyanın ne düşünduğü merakla beklenıyordu. Yarımadanın şimalınde büyük bir Cermen kütlesinin teşekkülünü, bizzat Italya hesabına tehlikeli görenler çoktu. Bunlar şöyle diyorlardı: İtalyanın tabiî olan müttefikleri garb demokrasileridir. Tarih boyunca yapacağımız biitün araştırmalar bize bunu ispat eder. Şımalde kuvvetlenen Almanya daıma Akdenize sarkmak istemiş ve İtalyanın başına belâ olmuştur. Orta Avrupadaki son değişiklikler, BerlinRoma mihverine fazla bağlanan faşist hüM. Daladie, Hariciye Nazırı M. Bone ile görüşüyor kumetini herhalde müşkiil vaziyete sokParis 27 (Hususî) Kabine bu sa mıştır. Kabine, millî müdafaa bakımınmuş olsa gerek. Zaten Italyayı içinde dan mühim kararlar vermiştir. Bu mebulunduğu çıkmaza sokan da gene daha bah Cumhur Reisi Löbrön'iin riyasetin[Arkası Sa. 3 sütun 4 del ziyade garb demokrasilerinin Habeş har de üç saat süren uzun bir toplantl yapbi başlangıcında takib ettikleri sakat politikadan başka nedir? Mılletler Cemiyetini, yani Versay'm ortaya koyduğu topal muvazeneyi devam ettirmek gayretile hareket eden Fransız ve İngiliz muhitl«ri 0 zaman Laval'in ve Hull'ün fikirlerini dinlemiyerek Mussolini'yi yalnız bıraktılar. O da çaresiz olarak Hitler'in kucağına atılmaya mecbur kaldı. Bu kucaklaşmadan en çok istifade temin edenin Hitler olduğunu dört senedenberi görüyoruz. Fakat vaziyet ebediyen böyle devam edemez. Kuvvetli ve yaygın Cermen kütlesi, İtalyanın tepesine basan ağır bir kâbustur. Faşist hiikumeti için er veya geç demokrasılerle tekrar anlaşmaktan başka yapacak iş yoktur. Aksi kanaatte bulunanlar da yok değildi. Bunlara nazaran Roma Berlin mihveri siyasî olmaktan ziyade ideolojik bir cephedir. İki dıktatör, herşeyden önce, komünizmi temizlemek, dünyaya faşist nizamını yaymak gayesile birleşmiş bulunuyorlar. Aralarında, faaliyet ve nüfuz mıntakalarmı taksim eden bir gizli muahede, bir de program vardır. Binaenaleyh, henüz gayeden uzak bulunulan bir devirde mihverin kopacağını zannetmek hatalıdır. *** Dünya matbuatı arasında bu münakaşalar devam ederken Mussolınfnin gür sesi duyuldu. Şimdi biitün gazeteler, bu Fransız Cumhur Reisi ve refikası, ingiliz Kral ve Kraliçesüe beraber şereflerine verilen bir müsamerede sesin ifade etmek istediği manayı tahlille meşguldürler. Nutuk okunduktan sonra, Paris 27 (a.a.) Londradan bıldi ne göre mecburî askeılik hizmeti meseleedinilen ilk intıba şudur: Mussolini bu riliyor: si İngiliz kabinesinin başhca meşguliyelArkast Sa 3 sütun 1 del sefer kat'î ve açık bir lisan kullanmıyaİyi haber alan mahfillerde söylendiğiIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIimilllMHIIIIIIIIIIII I1MIIIIIIIIIIMIIIIMIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIMII1IIIIIIIIIII1IIIIMIMII1IIIIİIII1IIIIIIIIIIIIIIIII rak, «siyasî» konuşmayı tercih edıyor ve 1935 tenberi de ilk defa olarak Fransaya karsı yumuşak bir tonla sesleniyor. Aylardanberi İtalyan matbuatı tarafmdan nakarat halinde tekrar edılen: Cıbuti'yi isteriz, Tunus'u isteriz! Feryadları, Duçe'nin ağzında mütevazı birer iktısadî ve siyasî müsaade talebi olmuşlardır. Mussolini Korsıka'dan, Nis'ten bahis bile etmiyor; yalnız Cibuti'ye. Tunus'a ve Süveyş kanalına dair bazı haklar il^ri sürerek bunlarm Italya için meşnı istekler olduğunu ispata çalışıyor. sonra... îdars ve matbaa fcısmı 24299 24290 Cumhur Reisimiz İnönü, meb'us seçiminde reyini kullanmak üzere Belediyeye giriyor Hırvatlar, Yugoslav kabinesine giriyor İki muhalefet teşekkülü Maçek'e salâhiyet verdi ismel inönünün teşelclcürü Meclis, Cumhur Reisinin bir nutkile açılıyor Vekiller Heyeti 3 nisanda istifa edecek, tekrar teşekkül ederek programını okuyacak Anadolu ajansına Meb'us arkadaşlarımın ve vatandaşla[Arkası Sa. 3 sütun 6 da] Belgrad, 27 (Hususî) Başvekil Isretkoviç Zağrebe gitmek üzeredir. Orada Hırvatlar lideri Dr. Maçek ile görüşecek ve Hırvatlar namına dört nazırm •cabineye girmesini teklif edecektır. Sifasî mahfıller Hırvat meselesinin kat'î Ankara, 27 (a.a.) Reisicumhur surette ve sür'atle halline doğru gidildi Ismet Inönü aşağıdaki mektubun neşrinı ğinde müttefiktir. Anadolu ajansına emir buyurmuşlardır: Maçek'e verilen salâhiyet İngiliz İmparatorluğunun müdafaası Mecburî askerlik ihdası müşkülâta uğruyor İngiliz milletinin bu işe pek yanaşmıyacağı, Amele partisinin tamamen muhalefet edeceği anlaşıldı Paris. 27 (a a.) Havas bıldırivor: Belgraddan gelen haberlere göre, Maek ile yapılan mühim bir konferansı müteakıb, harb müşterek muhalefet gurupu ve Yugoslav Millî Partisi yani iki Belgrad muhalefet teşekkülü hütumet ile Hırvat muhalefeti arasında yakında yapılacak görüşmelerde, kendi adlarma da hareket etmek üzere Maçek'e tam salâhivet vermiştir. Belgrad muhalefet teşekkülleri ve Maçek, görüsmelerinin yalnız Hırvat meselesme ıir hal sureti hazırlamağa matuf olarak akıb edilecek usul üzerinde yapılması ahsinde mutabık kalmıslardır. Diger araftan, Bayan Tabouis'in Oeuvre ga:etesinde yazdıeına göre, Almanlar, bir icaret muahedesi akdetmek ıcin Yugoslavya üzerinde tesir icra evlemekte ve Hırvatistanın Macaristana ilhakı icin de iddetli bir propagandayı ilham etmekedir. Yugoslavyadaki 450 bin kisilik Alman ekalliyetini temsil eden üc Alman parÎArkasi Sa 9 sütun 2 del Danzig meselesi canlanıyor Almanya, Polonyadan da bazı taleblerde bulundu Bu haberlerin tekzib edilmesine rağmen Lehistanda askerî tedbirler almıyor ve halk Almanya aleyhine nümayişler yapıyor tlllf î I Slovak heyeti Peşteye vardı Vaziyeti tekrar mevzuubahs olan Danzig şehrinden bir manzara Londra 27 (Hususî) Salâhiyettar Nimresmî kaynakların tekziblerine rağ mehafılde, Almanyanm Lehistandan ta men, Lehistanda askerî tedbirler alın [Arkası Sa 9 sütun 3 tel Budapeşte 27 (a a.) Hududlann tah Jeblerde bulunduğu temin edilmektedir. H ,1,1111,1 | MIMII I > 1IIIIII1IIIMMMIII1IIIIMIII1IIIM •IKIIIII m IIIIM tll IIIM11 • 11 llllllllllll llllllllllll dıdı hakkında müzakerelerde bulunacak lan Slovakya Hariciye müsteşarı Zvrsîovec'in riyasetindekı Slovak heyeti, bu sabah buraya gelmiştir. Macarlarla Slo/aklar arasında ilk müzakereler öğleden »onra başlıyacaktır. Orta elçi Vornle'nin nyasetindekı Macar heyeti, bılhassa as<erî eksperlerle teknıkçilerden mürekîeb olacaktır. Hududun tahdidi müzakerelerine başlanıyor Birdenbire çöken apartıman! Madrid'in son günleri Taarruza geçen Franko ordularına, dü i on binden fazla hükumet askeri teslim oldu Hududda vaziyet «Siyasî» olmakla beraber nutuk, îtalyan Başvekiline hâs realizmden mahrum değildir. Bılhassa, Fransızların ikide bir ortaya attıkları, ırkî karabete temas eden kısım mühimdir. Mussolini diyor ki: Hâdiselerin isükbaldeki inkişaflan ne şekilde olursa olsun artık «biraderlik», «kardeşlik», «amcazadelik», gibi saçma akrabalıklardan bahsedilmesini istemiyoruz; çiinkü devletler arasmdaki münasebeiler sadece kuvvet münasebetleridir ve bu kuvvet münasebetleri onlann siyasetlerini tayin eden, başhca unsurdur. Bratislava, 27 (a a.) Slovakyadaki Almanlarm naşiri efkârı olan Grenzbote azetesi, Macarlann Slovak hududuna taarruza devam ettiklerini yazmaktadırBu gazeteye göre Macarlar müzakereler başlamadan evvel mümkün olduğu kadar en müsaid noktaları işgal etmek tasavvurundadırlar. Hl'nka, muhafızlarının erkânı harbıye reisi, Macarlara mukavemet ederek bunlann ilerlemesine calıan Slovak kıt'alarım teftiş etmiştir. Macar topçu kuvvetleri dün Revista, Michalokye ve daha bazı nahiyeleri bombardırnqn etmişlerdir. Adliye, vak'a şahidlerini dinlemeğe devam ediyor ^^ Topuzçu sokağında umumî bir tetkik yapılması zarurî görüldü, Belediye Fen Heyeti teknik tetkiklere başladı Macarlann zayiatı NAD1R NAD1 lArkası Sa. 3 sütun 3 del Hukumet kuvvetleri son bir müdafaa denemesinde bulunmak üzere Madridde toplanıyorlar (Yazısı S inci sahifemizde) Budapeşte, 27 (a.a) Slovak tayyarelerinm 23 ve 24 martta yaptıklan hücumlar neticesinde Macarlann uğradığı zayiat şunlardır: Nagyberejnada 4 yaralı, Szobrane'de 17 ölü, 44 yaralı, 4 otomobil, 3 traktör ve sekiz ev harab olmuştur. Ungvar'da "bir yaralı, 3 otomobil harab, Roznyo'da bir yaralı, bir otomobil harab ve henüz tespit edilemiyen diğer bazı tahribat. Poloc'de 3 yaralı, iki otomobil ve ev harab olmuştuB, Topuzçu sokağında birdenbire çöken apartımanın enkazı kaldırılırken (Yazın 7 nci sahifemizde)