1 Mayıs 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

1 Mayıs 1938 CUMHURtYET Arnavudluk Kralının düğün merasimi Boynunuza dikkat! Oraya tarif ettiğimiz şekilde masaj yapmız! Kadınm boyunu vücudün çok hain bir kısmıdır. Gözlerden, alından, yanaklardan evvel mensub olduğu insanın yaşını derhal ifşa eder. Yüzünüzde kırışıklıklar hasıl olmadan boyunda kataıerler peyda olmağa başlar. Böyle bir vaziyete düşmek üzere bulunanlar, dikkat! Boynunuzun bu hale giriftar olmaması için ihtiyatlı davranınız! Günde beş on dakikalık bir meşguliyetle vücudünüzün bu kısmının size hıyanet etmemesini temin ediniz. O sayede üzerinize çullanmak istiyen ihtiyarlığı geri çevirmiş, onu mağlub etmiş olursunuz. Geceleyin yatmazdan evvel aynanızın önüne oturunuz ve boynunuza masaj yapınız. Fakat bu masajı gayet meharetli yapmak lâzımdır, yoksa aksi bir netice hasıl olur. Böyle bir vaziyete mahal vermemek için size nasıl hareket edeceğinizi tafsilâtile anlatalım. Elinizin orta, işaret yüziik parmaklarını iyi bir kreme batırarak boynunuza götürünüz. Orada aşağıdan yukarıya doğru bir daire çizecek şekilde masaja başlayınız. Boynunuzun sol tarafmı sağ elinizle ve sağ tarafını sol elinizle masaj yapmanız lâzım olduğu gibi hangi tarafınızla meşgul oluyorsanız başınızı aksi tarafa çeviriniz. Parmaklarınızı fazla kuvvetli basmayınız. Çünkü boyunun derisi çok nazik ve hassastır. Onun kısımlannı bu hareketle birbiri üstüne bindirmeyiniz. Bu masajdan maksad, sade orada kanın fazla cevelanını temin etmektir. Elinizin yetişebildigi derecede ensenize kadar uzanmız. Enseye Gene kızlar için çok pratik bir bahar kıyafeti. İpekli emprimeden ceket ve geldiniz mi masajı bir yoğurma şekline etek. Düğmeler ve yaka siyah kadifeden. Beyaz bir cicek bu elbiseyi çok iyi çevirebilirsiniz. Çünkü ensenin derisi daaçar. Şapka tabiî hasırdan, kenan ve alt kısmı siyah kadife tezyinatlı. yanıklı ve az hassastır. Orada eti parmaklarınızm arasma alıp hafifçe çimdikliyebilirsiniz. Bu faaliyeti parmaklannızı gül suyuna veya ona benzer dığer bir menkua ba Peline aramyor Baharda gene kızlar Bir Çingene, çocukken Kontese Kraliçe olacağını söylemiş Fransız gazetelerinden: Arnavudluk Krah Zogo ile Kontes Jeraldin'in evlenme merasimi nisanm 27 nci günü, Tiranda icra edilmiş ve bu mes'ud hâdise şerefine atılan 101 pare r top, Arna\ udluğun o dakikadan itiba ren bir Kraliçe kazandığını ilân et miştir. Nikâh merasimi, sarayın kütübhanesinde, Arnavudluk Meb'usan meclisi reisi B. Evangeli tarafmdan icra edil miştir. Marasim esnasmda, sarayın civarmı büyük bir kalabalık doldurmustu. 101 pare top atılıp bittikten sonra, Kral ve Kraliçe, sarayın balkonuna çıkarak halkı selâmlamışlardır. Kral, büyük üni formasmı giymişti. Kraliçenin arka sında. inciler ve elmaslarla süslü, uzun etekli bir gelin esvabı vardı. Kralm arkasmda, nikâhta şahidlik vazifesi gören Kont Ciano, Abdülhamidin küçük oğlu Hâmid ve onlarm ya nında, Kraliçenin şahidi Kont Şarl Aponyi görülüyordu. Kralın üç hemşiresi de. amazon kıyafetlerile ve kılıcları omuzlarında olduğu halde orada hazır bulunuyorlardı. Kral ve Kraliçe, halkın dakikalarca süren alkışları bitinciye kadar balkonda kalmışlardır. Nıkâhtan sonra, saraya sureti mahsusada ilâve edilmiş olan kısımda yüz yirmi kişilik bir ziyafet verilmiş, Tıran şehri, bütün gün ve bütün gece, neş'e ve eğlence içinde çalkanmıştır. Vaktile, Macaristan Çingenelerinden bir falcının, henüz küçük bir kız olan Kraliçe Jeraldin'in falına bakarak söylediğı «sen kraliçe olacaksın» sözü işte bö'ylece tahakkuk etmiştir. Valde hanının temelinde torbalarla altın varmış! Sultan Azizin anası Pertevniyal kadın han yıkılırsa yaptırmak için temellere altın doldurmuş Ev kadmımn vazifeleri Yiyecek, içecek satm almanın ve onları iyi muhafaza etmenin yollarını bilmeliyiz Ziraatin ıslahı için ahnacak tedbirler [Başmakaleden devam] de daha az sahada toprağı daha iyi hazırhyarak, tohuma daha fazla önem vererek. Bunun için müracaat olunacak vasıtaların başında bizim kara sapanın pullukla değiştirilmesi vardır. Fşkat pulluğu rastgele her hayvan, bilhassa her öküz çekemez. Buna ya cüsseli ve kuvvetli öküzler lâzımdır, yahud beygirler. Görüyorsunuz ki daha ilk adımdayız, iş birdenbire büyüyüverdi. Beygir köylü çokluğunun hasretini çektiği bir lüks gibidir. Büyük cüsseli ve kuvvetli öküzlere gelince bu köyde sığır cinsinin ıslahını zarurî kılan diğer bir şekildir. İyi sığır cinsi bizim memlekette yapıldığı veçhile hayvanları, gıdalannı kendileri tedarik etsinler diye ovaya ve dağa başı boş bırakıvermekle yetişemez. Cüsseli ve kuvvetli öküzün aslı olan iyi sığır cinsi, temiz ahırlarda bol ve kâfi gıdalarla beslenerek muhafaza ve idame olunabilir. Bunların hepsi şimdiki halde köylünün kudretini geçen bir sürü külfetlere mütevakkıftır. tırarak bütün boynunuzda piyano çalar gibi gezdirerek bitirebilirsiniz. Yattığmız zaman tek yashk kullanmaga ve mümkün mertebe arkaüstü yatmağa çalısınız. T a ki boynunuz kırılmasın, gergin dursun. Sabahleyin bu kadar uzun değilse de boyunun kısa bir tuvaleti gene vardır. Yıkandığmız zaman onu hafifçe muhtelif istikametlere doğru ovmak çok faydalıdır. Bu ovmalan da daima aşağıdan yukarıya bir daire çizme şeklinde yapınız. Sonra havlu ile basaraktan kurulayınız ve üzerine akşamki masajlan yalnız bir iki defa tatbik eder şekilde gene krem sürünüz. Bu usul boynunuzun uzun müddet gencliğini ve tazeliğini muhafaza etmesine kat'î bir caredir. Saç tuvaletleri Her zaman tekrar ettiğimiz bir söz vardır: Moda işie rıne aıd hususlarda geçici göreneklere ehemmiyet vermemeli, esash ve ciddî temayülleri kabul etmelidir. Meselâ şu son birkaç sene içinde baş tuvaletleri nekadar muhtelif tarz değiştirdiler. «Alagarson» tarz, erkek kuvafürlerini andırdığı için tutmadı. «Kudüvan» yahud «Alaşiyen» dedikleri biçimlerin çarçabuk modası geçti. Son zamanlarda umumî ve ciddî temayül saçların gene uzun olmasındadır. Koyduğumuz modellerden biri uzun bir tresin başın geri tarafında bir devir yapması ve alt tarafm ensenin üzerinde toplanması tarzını gösteriyor. Diğeri ise orta uzunluğunda bir saçın basm gerisinde toplanmış, ön ve yan tarafların kabarık tarzda geniş dalgalar halinde tanzim edılmis şeklini canlandırıyor. Kulakların üst kısmı yandaki saçlarla örtülüdür. Gerek çarşıdan, pazardan, gerekse sokaktan geçen satıcılarla alışveriş etmek ve malın iyisini ucuza satın almak bugün ev kadmımn en mühim vazifelerinden birini teşkil etmektedir. Hayat mücadelesindeki fazla meşguliyetlerine ilâveten bir de bu işi erkeklere yükletmek doğru değildir. Bizde sokaktan geçen satıcıların sat tıkları mal ekseriya ucuz, fakat daima aşağı cinsindendir. Onun için çarşıdan veya mahallenin bakkal, kasab ve zerze vatçılanndan alışveriş etmemiz daha muvafıktır. Muayyen dükkânlara müşteri olmak, maldan anlamak şartile daha iyidir. Hergün veya iki günde bir sabahleyin, o gün eve alınması icab eden eşyanın bir listesini yapmamız lâzımdır. Eğer fazla eşya alacaksak hizmetçimiz varsa onu da birlikte götürmemiz icab eder. Yok, yükümüz o kadar ağır olmıyacaksa, küçük bir iki paketi elde taşımaktan kat'iyyen çekinmemeliyiz. Eşya çarşıdan gelir gelmez, onların her birini mutfaktaki yerlerine hemen yerleştirmeliyiz. Sebzeleri havadar bir yere bırakacağınız sepete koyunuz. Eti de kâğıddan çıkararak bir tabağa koyup üzerine de bir tabak örtünüz. Et, hiçbir zaman alındığı gün pişirilmemeli, mutlaka ertesi güne saklanmalıdır. Etin her tarafınm üst tabakasını, zeytin yağile bastan aşağı yağlayımz ki oralara hava dokunup siyahlatmasın, diğer taraftan da zeytin yağı onu yumuşatsın. Bu suretle hazırla dığınız eti artık teldolaba yerleştirebilirsiniz! Yiyecek ve içeceği alırken dikkat edeceğiniz bazı noktaları da izah edelim: Balıklann malum ya, taze oldukları kulaklarmın kırmızılıklarından belli olur. Fa Bahar ve yaz şapkalan Bahar şapkalan kışın giyilenler kadar ağır ve kalın olmazsa da yaz şapkalan kadar da hafif değildir. Şu orijinal ve üstü püs küllü bere bicimi şapka bu fikrimizi isbata yarıyacak mühim delillerden biridir. Bu model, ilk bakılışta insana buIunması pek kolay gibi gelirse de Kristof Kolomb'un yumurta durdurusu gibi marifet onu birinci defa meydana çıkarmaktadır. Yaz şapkalan tabiî baharda giyilenerden daha hafıf olacaklardır. Onardan da size iki nümune takdim ediyoruz. kat onlan boyama suretdle hilekârlığa kalkışanlar da vardır. Ayrıca gözlerin şeffaflığına, karnın beyazlığına ve katılığına da dikkat etmek lâzımdır. Piliç ve tavukların tazelik veya bayatlıklannı kokuları belli eder. Ayni zamanda derinin gevşekliği de fena alâmettir. Kart olmı yan tavukların ayakları yumuşak olur. Öyledir amma bu işin de başka rürlü Ağır ve kemikli tavuklara yağlıca tavukçıkar yolu yoktur. iyi ziaat için köylüları tercih etmelidir. nün, öküz veya beygir, herhalde iyi hayKoyun veya sığır etlerinin tazelerinin vana ihtiyacı vardır, ve bu hayvanlara da elyafı beyazdır. Kokuları olmaması ve iyi bakılmak lâzımdır. Burada ziraî kredi sinek oturmuş bulunmaması lâzımdır. ve sigorta ile karşılaşıyoruz. İyi hayvan Sebzeler sıkı ve parlak renkli olurlar. için paraya ihtiyac vardır. O hayvanı baKavunlar da malum ya alt taraflarının rmdıracak ahırın iyi olması lâzımdır, ve yumuşaklıkları olgunluğa delâlet eder. bu bayvanlar için köylü tıpkı kendi gıdaHavuçların diplerinin yeşillikleri tazelik smı tedarik ettiği gibi gıda temin eylemek lerine delâlet eder. Portakalların ağır ol mecburiyetindedir. malan sulu olduklarının bir delilidir. Ü Beş altı dönümlük bir yoncalık, çayırzümlerin sapı elâstikî olmalıdır. lık bir iki hayvanm yaz ve kış iyi gıdasını Sebzelerin ekserisini toptan alabilir vermeğe kâfidir. Köylü bunu yapacak ve siniz. Hele karnabahar, lâhana gibi seb artık hayvanlarını ovaya veya dağa salızeler çok dayanırlar. Onları torbalara ko vermiyecektir. Onlara iyi bakacak, inekyarak mutfakta münasib yerlere asabilir ten fazla süt alacak, öküzlerle beygirlere ise iyi iş gördürecektir. Bunları yapmağa sınız. muktedir kılmmış her köylünün yıllık ziraat kazancı şimdikinin en aşağı iki misli olacaktır. Emin olabiliriz ki bu vasıtaları kendisine temin ettiğiniz zaman köylü yapılacak işlerin en güzeli nelerden Biri beyaz panamaibaret olacağım hepimizden daha iyi oladandır, kırmızı deri rak hatırlıyacaktır. tezyinatla süslenmiştir. Bu şapka yazlık Eğer ziraat iyi hayvanla ve pullukla açık renk elbiseler, yapılacak olursa tohum saçma suretile spor pardesüler, hadeğil mibzerle ekilir. Böylelikle yalnız fif gündüz elbiseletohum tasarrufu hemen hemen yarı yarırile çok iyi gider. ya olduğundan kazanc daha ekimden Diğeri siyah fantezi başlıyor demektir. Ve böyle bir ziraatin hasırdan güzel bir verimi ortalama olarak en aşağı 1 2 1 4 bonne. Kordelâ tür. Hayvanlarm hizmetleri ise şimdiki dan tezyinatı vardır mevcudlara nisbetle en aşağı bire üç dört ve üstünde bir tutam nisbetinde daha fazladır. Köylü itina ile badem çiçeğile süs ziraat edeceği mahdud tarlalannı bu lüdür. Bu şapka hayvanların gübrelerile gıdalandırmış da daha ziyade koyu olacaktır. renk elbiseler, öğle Ziraat sahası koca bir âlemdir: Yukaden sonra kıyafetlerile iyi gider. Hat rıki satırlarda bu âlemin ancak binde bita akşam yemekleri rine dokunduk. YUNUS NADİ için de giyilebilir. Valde hanında yıkılmasına Eminönündeki Valde hanını ziyaretten geliyorum. Yakın zamanlara kadar, an kovanı gibi işliyen bu içerlek hanm, kendi adını taşıyan kahvehanesi, şimdı bir yığın enkaz halinde... Bu enkazın arasında, gözüm, kıraathaneci Abdullah Çavuşun eli nargileli silüetini anyor. Çıplak pencerelerde, insan başlan yerine, uzun dişlerini gösteren kazmalann gölgesi var. Karanlık bir kovuğun agzında durduk. Bu kovuk, bundan daha bir ay evvel, nekadar şendi. Akşam olunca, beyaz örtülü masaların etrafı, gam dağıtmağa gelen insanlarla dolardı. Nazik bir ses, beni daldığım düşün ceden ayırdı: Size, kendimi tanıtayım, diyordu, ben Rasim... Valde hanının yıkıcısıyım... Siz de galiba gazetecisiniz! Sonra, ilâve etti: Yıkıcı sözü belki hoşunuza gitmiyecek! Fakat, yıkıcılar olmasa, yapıcı lara iş kalmazdı! Bay Rasimle böyle bir dekor içinde Valde hanından başka neden bahsede bilirdik: Hayırlısı olsun, diye söze başla dım.. Bütün binayı kaç ayda yıkabileceksiniz?... Mukavele mucibince iki ayda, tâmam olacak... Bu kısmı bitirdikten sonra da, Mısırçarşısma giden adayı, yıkmağa sıra gelecek! Bay Rasim, bunlan anlatırken, aklıma geldi: İstanbulun Prost plânına uy gun ilk imar hareketi, Valde hanının yıkılmasile başladığına göre, ilk kazmayı vuran işçi de, silik bir şahsiyet olmakla beraber, yeni İstanbulun tarihine geçe cekti. Yıkıcı amele arasmda, bu şerefli işi, kimin üzerine aldığını sordum. Ameleden biri; atıldı: ilk kazmayı ben vurdum efendim.. Adın ne bakahm?.. Ali... Safranbolunun Karabey köyündenim.. Aha, şu damın üstüne çık mıştım! Aferin Sanbolulu... diyecek oldum. Oteki işçiler, Safranboluluya gösterilen bu iltifatı çekemediler: Efendim... Siz, asıl înebolululara bakın... Neden o?.. Içlerinden biri gülümsedi: Meşhur meseldir: «Inebolu, Kastamonu, Zafranbolu ikisi boş, birisi dolu...» derler. Bunların içinde «dolu» su înebolulu lardır!.. Bay Rasim, işi tathya bağladı: Anadoludan boş adam çıkmaz!.. Hepiniz dolusunuz!.. Kırk sekiz saattenberi, tarihe karışmağa başlıyan Valde hanının iç ve dış cep hesindeki dükkânları, birer birer saydım: Tramvay caddesinde, biri eczane, biri manav, dördü piyango bayii, ikisi piyazcı, biri şekerci, biri bakkal, biri mahallebici olmak üzere tam on bir dükkân vardı. Halice bakan kısmını da dört büyük nakliye ambarile bir ahçı dükkânı işgal etmekte idi. İç tarafta da, her dükkânın üstüne bir oda isabet etmek üzere on iki oda ve on iki dükkân bulunuyordu. Dükkânların biri Valde lokanta ve birahanesi idi. Öteki dükkânların biri Notere, geri kalanlar da komisyonculara, kolonyacılara, berberlere filân kiralan mıştı. Han, Padişah Sultan Azizin annesi Pertevniyal kadınm vakfıdır. Tahmi nen 1280 tarihlerinde yaptırılmıştır. Yıkılan duvarlar arasından granit sertliğindeki tuğlalara bakarak, binanın inşaatmda birinci sınıf malzeme kullanıldığmı anlamak kabil oluyordu. Vaktile Has köyde kurulan büyük tuğla fabrikası, en pişkin tuğlalarını, Valde hanı için ayır mış!.. başlanan Valde kıratanesi Valde hanının yıkıcısı muharririmizle görüşüyor de açmıştım. Bıyık altmdan gülümsedi: Temelleri daha açtırmadık!.. Bu gülümseyişin sebebini sorunca: Bana, herşeyi söyleteceksiniz, de di, yalnız rica ederim gazeteye yazma yın... Sonra; kulağıma eğilerek fısıldadı: Ben burada bir define arayıcısı vaziyetindeyım I • Define arayıcısı mı?.. Demek Valde hanının temelleri altında define var... Evet... Hem de ne define... Riva yete göre çil çıl altınla dolu imiş!.. Kim bırakmış bu defineyi?.. Bay Rasim, bizden gazeteye yazmıyacağımıza dair, tekrar teminat aldıktan sonra şu izahatı verdi: Valde Pertevniyal kadının, hanı yaptınrken, temellerin içine, torba doluları altın gömdürdüğüne dair benim de kulağıma kadar gelen bir rivayet var. Doğru mu, değıl mi bilmiyorum amma, rivayet o kadar tatlı ki gözü kapalı ina nacağım geliyor... Defineyi bulursanız, ne yapacaksınız?.. Tabiî derhal hükumete haber vereceğim. Bulunan definenin yansı ihbar edene aid olduğuna göre, zahmetimiz boşuna gitmiyecek demektir! Eminönünün eski vaziyetini bilen ihti yarlar da Bay Rasimi teyid ettiler. Bu rivayeti onlar da duymuşlar, ıçlerinden biri: Çocukluğumda, söylerlerdi.. diye anlattı, Valde kadın, zelzeleden pek korkarmış. Günün birinde, zelzele yüzündea han yıkılırsa, yeniden yapılabilsin diye, temellerin içine birkaç torba altın göm dürmüş... Valde hanından çıkarken, şakacı bir zat olduğu anlaşılan müteahhid Rasim, arkamızdan seslendi: Gazeteye yazmamak şartile, ele geçecek definenin yüzde onu sizindir! Gülümsiyerek başımı çevirdim ve içinde cinlerin cirid oynadığı sabık Noter dairesini isaret ederek: İsterseniz, dedim, şimdiden içeri girip mukavelemizi yaptıralım! SALÂHADD1N GÜNGÖR Siirdin su ihtiyacı temin ediliyor Siird (Hususî) Şehrimizin asırlardanberi başlıca derdini teşkil eden su meselesi esas itibarile halledilmiştir. Tesisat, Belediye Bankasından ödünç olarak almacak 150 bin lira ile yapılacaktır. Borc altı yılda belediye ve vilâyet bütçelerinden müştereken ödene cektir. Ağac ve yeşıllik bakımmdan pek yoksul olan şehrimizin teşçırı takarrür etmişti. Bu münasebetle başlıca cadde lere kâmilen akasya fidanları dikilmiştir. Sıirde birkaç kilometre mesafede bulunan Botan suyu kıyılarına da bir milyonu mütecaviz kavak fidanı dikil miştir. Bunların bir kısmı satılıp va Binanın temelleri, herhalde çok derin ridatile şehrin imarma gayret edilecek, de idi. Bu düşüncemi müteahhid Rasime bir kısmı da başka yerlere dikilecektir.