1 Mayıs 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

1 Mayıs 1938 CUMHURİVET Büyük davalar HâdîseSer ° arasınâa Tam bir sulha doğru ki türlü millet var: Biri kendini sulh halinde, öteki harb halinde farzediyor. Kendilerini sulh halinde farzeden milletlerin dışarıda gözü yoktur. Bütün istekleri, dış politikalannda ellerindekini kaptırmamak, iç politikalannda sosyal ve ekonomik inkılâblar veya ıslahlarla inkişafa çalışmaktır. Bu milletlerin çoğu, herşeyden evvel bir sulh ve emniyet rejimi, bir istirahat rejimi olan demokrasiye bağh kalmakta mahzur görmüyorlar. Demir muhafızlar casus Atatürkle Arnavudluk kralı arasında... teşkilâtı yapmışlar Teşkilâtın bütün devlet müesseselerinde, Genel kurmayda, silâh ve tayyare fabrikalarında adamları olduğu anlaşıldı Biikreş 30 Eski Demirmuhafız teşkilâtı merkezlerinde yapılan araştırmalarda yeniden ele geçen vesikalara göre, mez kur teşkilâtın reisi Kodreanu, asıl ismile Zilinski, devlet müesseseleri dahilinde bir casus teşkilâtı vücude getirmiştir. Zilinski tarafından davet edilen birçok muhbirler nasıl çalışacaklanna dair talimat alıyor lardı. Zilinski'nin emirlerini ifa etmiyenler hain telâkki olunuyordu. Bu talimatı iyi ifa edenler ise vatanperver addolunuyorlardı. Muhbirler bütün devlet müesseselerinde ve bilhassa polis müdiriyetinde, emniyet işleri genel direktörlüğünde, genel kurmayda ve fabrikalar, silâh ve tayyare imalâthaneleri gibi mühim hususî müesseselerde çalışıyorlardı. • İtalyan Alman münasebatı Yazan: P. GERTZON Pariste çıkan Le Temps gazetesinin hususî muhabiri, M. Hitlerin yapacağı Roma seyahati münase betile bir makale yazmıştır. Bu yazının Fransız noktai nazarını göstermesi itibarile şayani dikkat bazı kısvmlannı iktibas ediyoruz: İtalya, Hitlerin ziyaretini kabul et mek üzere, misli görülmemiş hazırlıklar yapmakla mesguldür. Daha Bren ner'den itibaren, Alman Başvekilini hâmil olan treni, hepsi harb madalyah en güzide İtalyan şimendifer mühen dislerile lokomotif makinistleri tesel lüm edeceklerdir. Tren güzergâhı, Romanm birkaç kilometre berisinden itibaren donanmış bulunacaktır. Hitlerin treni, bu ziyaret dolayısile sureti mahsusada inşa edilen yeni bir istasyonda duracaktır. Hitlerin fevkalâde parlak bir surette istikbal edilmesi için azamî derecede çalışılmıştır. Führer'in etrafında millî bir hevecan havası uyandırmak baslıca hedeftir. Yeni istasyon binasmdan, Hitlerin, devlet reisi sıfatile Kralın misafiri olarak ikamet edeceği Qurinal sarayma kadar beş kilometrelik mesafe dahilinde alınan tertibat işitilmemiş bir derecededir. Alman Başvekili, Romaya gece vakti muvasalat edeceğinden, tenvirat ciheti fevkalâde itina ile hazır lanmıştır. Tribünler yüz binlerce kişi istiab edecek surette yapılmıştır. Führer, Konstanten takınm altmdan geçtiği sırada tezahürat harikulâde bir şekil alacaktır. Meydanlarda ve yol ağızlarmda, Roma Berlin mihveri timsali olarak taklar kurulmuştur. Pek çok kimselere, evlerini boyatmaları emre dilmistir. 25 bando mızıka ve binlerce kişilik koro heyeti vatan şarkıları çalacaklar; millî kıyafetlerile binlerce çiftin dans edeceği halk baloları verilecek; Mussolini forumunda, Lohengrin operasmm ikinci bir perdesi temsil edilecektir. Hitler şerefine yapılacak tezahürat bundan ibaret değildir. Askerî tezahürat daha parlak olacaktır. Haftaiardanberi, Almanlarla ttalyanlar arasında teati edilen birçok ziyaretler. Hitlerin seyahatine bir nevi giriz gâh teşkil etmektedir. Almanyadan, îtalvaya doğru, profesörlerden, hâkim lerden, avukatlardan, doktorlardan, talebeden, hatta polis memurlarından, orman bekçilerinden mürekkeb sayısız kafileler, arka arkaya Alpleri aşmışlardır. Zihniyetleri, yaşayış tazlan, âdet leri itibarile birbirinden çok farklı iki millet arasmda derin bir kalb ve fikir kardeşliği tesisi hakikaten ümid mi ediliyor? En tanınmış İtalyan muharrirlerinden birkaçı bunu kat'î olarak ifade ettiler. Hatta, meşhur kalem erbabın dan biri, Roma Cermen mukaddes İmparatorluğunu Roma Berlin mihve rile mukayese ederek, bunlardan birincisini, orta çağ Avrupasmda sosyal, siyasî ve beynelmilel bir nizam tesisi yolunda büyük bir teşebbüs, ikincisini de, bugünkü şuriş içinde, nizam tesisine matuf, ayni şekilde bir hamle olarak tarif etmiştir. Bu muharrir, mukaye sesinden sonra, şu neticeye varıyor: «Eğer Almanya ile İtalya müttehid bulunurlar ve aralarmda, her türlü ihtilâf sebeblerini ortadan kaldırırlarsa, bun dan elli sene sonra Avrupamn yalnız mihveri degil, bilfiil ideal Avrupa ola caklardır. Nasıl ki, bundan bin sene evvel de böyle idi.> Lâkin, mukaddes Roma İmparator luğunun, Papalık Romasile Cermen İmparatorları arasında, siyasî ve dinî bir anlasma olduğu malumdur. Bir ta raftan. dünyaya salible hâkim dinî bir reis. diğer taraftan, kılıcla hâkim cis manî bir reis bulunuyordu. Bu ittihad ortasında, iki taraf, asırlarca çatışmaktan ve çaroısmaktan başka bir şey vapmadılar. Hakikatte, mukaddes Roma İmparatorluğu, Alman İmparatorunun Panava zorla taktıgı bir boyunduruktan başka bir şey değildi ve İtalya, bu boyunduruğu nefretle taşımıştı ve ancak 19 uncu asırda, Papalığın gayretile bundan sıyrılabildi. Bugün, ayni şekilde bir tarzı tesviye bulunsa ve nasyonal sosvalist Alman ya ile faşist İtalya ittihadı tahakkuk etse, Papalık, vaklile olduğu gibi muta vassıt rolü oynamıyacaktır. Katolikli ğin, Avusturya plebisitinde hiçbir te siri olmamıştır. Ortaçağ devri kapan mıştır. Bugün, ortada, biri 73 milyon Cermen nüfusunu, diğeri 43 milyon îtalyan r.üfusunu toplıyan iki devlet vardır. Bunlardan birincisi, ikinciye fazlasile faik, muazzam bir ekonomi ve malzeme kudretine sahibdir. Metod, teşkilât, disiplin, itaat bakımlarından yeryüzünde eşsizdir. Yani, bizzat hâ diseler, bu ittihadı muvazeneden mahrum kılacaktır. Gerçi, eskiden olduğu gibi, Roma, manevî otoritesini tamamen muhafaza edecektir. Fakat, gene eskiden olduğu gibi, hâkim kuvvet Alplerin şimalinden kendini gösterecektir. Al manva, Roma Cermen mukaddes İm Daratorluğu zamanında o\Tiadığı rolü, îtalyaya karşı başka bir sahada tekrar etmek üzere her şeye sahib olacaktır. Sezar, başka bir şekilde tekrar ortaya çıkacak ve vaktile olduğu gibi, garbe hâkim olmağı tahayj'ül edecektir. Şu halde, Führer şerefine hazırlanan bu harikulâde tezahüratm sebebi nedir? Başta, Duçenin Berlin seyahatinde, onu karşılamak üzere vapılan muazzam tezahürat vardır. Hitler, o za man, halkın nazi rejimine karşı nasıl derin bir bağlılık gösterdiğini anlat mak istemiş ve ayni zamanda, Alman ların teşkilâtçılıktaki kudretini ispat etmek maksadım beslemişti. Duce, bu hususta geri kalmak istemivor. Kendisi Almanyada nekadar şerefli surette karşılandıysa, misafirinin de İtalyada ayni şekilde istikbal edilmesini arzu ediyor. Diğer maksadı da, İtalyan faşizminin, Alman nazizmi kadar kuvvetli bir teşekküle ve millî bir heyecana istinad ettiğini göstermektir. Ayni za manda, Almanlara, yeni îtalyanm as kerî kudretini ve siyasetinin hakikî bir kuvvete davandığını ispat etmek arzusundadır. «Brenner'den geçilmez» de mek ve mihveri tes'id etmek emelin dedir. Bu mihver, semeresini verdi. Gerçi, semerelerden biri olan Anşlus, İtalya için pek acı olduysa da, Avus turyanm bundan böyle Almanya demek olmasma mukabil, Habeşistan da, 52 devletin muhalefetine rağmen İtalvandır. Faşists siyasetinin esaslı hedefi olan İmparatorluğun tanınması keyfiyeti tahakkuk etmiştir. İspanya işi, Berlinle Romanm temenni ettikleri şekli almaktadır. Bu siyasete niçin devam etme meli? Hitler, bir dereceye kadar Mussolini'ye minnettar kalmıştır. Anşlus sırasmda, Mussolini'nin vaziyetini asla unutmıyacağını söylememiş miydi? İtalyan hükumet reisinin, mukabele beklemek hakkı değil midir? İtalyan ef kârı umumiyesi, Führer'in, İtalyadaki müsafireti esnasında siyasî beyanatta bulunacağmı ümid ediyor. Duçenin hazırladığı muhteşem tezahürler, bu beyanata çerçeve vazifesi görecektir. Hulâsa, İtalyanların hazırladıkları bayramm saiki, Alman Başvekilini lâyık olduğu şekilde karşılamak, iki rejim arasmdaki benzerliği kutlulamak, Führerin nazarı dikkatini İtalyan askerî kuvvetine celbetmek, İtalyan Alman muvaffakiyetinin uyandırdığı sevinci göstermek ve bundan biraz daha menfaat temin eylemek gibi düsüncelerdir. Ha zırlanan tezahürat, daha iyisini yap ma§a imkân olmıvacak kadar azamidir. Mihver. nihaî haddine yükselmistir. Her mihanikî alet. nekadar kuvvetli olursa olsun, azamî kudretini gösterdikten sonra. verimini kavbeder. Mihverin akıbeti de bu olacaktır. P. GENTİZON D Samimî tebrik ve teşekkür telgrafları teati olundu Romanyada siyasetten uzaklaştırma hareketi Belgrad 30 «Romanyada siyasetten uzaklaştırma hareketi» başlığı altında Svetovski imzasile «Samuprava» gazetesinde intişar eden bir makalede inkinci Cristea hükumeti tarafından Demirmu hafızlara karşı alınan tedbirlerin ehemmiyetinden bahsedildikten sonra ezcümle şöyle denilmektedir: «Devletin otoritesi artmış, Romanyanın dahilî vaziyeti d« iyileşmeğe yüz tutmuştur. Büyük Harbden şimdiye kadar bundan evvel gelen hükumetlerin hiçbiri siyasetten uzaklaştırmak sahasında bu kadar radikal bir harekette bulunmak cesaretini göstermemişti.» (a.a.) Ankara 30 Arnavudlar Kralının izdivacı dolayısile Reisicumhur K. Atatürkle Majeste Birinci Zogu arasında aşağıdaki telgraflar teati olunmuştur. Majeste Birinci Zogu Arnavudlar Kralı Tiran Dost Arnavudluğun tes'id ettiği mes'ud hâdise dolayısile samimî tebriklerimi ve şahsî saadetlerile Kral ailesinin saadeti hakkındaki çok samimî temennilerimi kabul etmelerini Majestelerinden rica ederim. K. ATATÜRK Ekselâns Kemal Atatürk Türkiye Reisicumhuru Ankara Gündermek lutfunda bulun dukları temennilere karşı en samimî teşekkürlerimi ve şahıslarile asil Türk milleti hakkındaki samimî dostluk hissiyatımı kabul etmelerini Ekselânsımzdan rica ede rim. Kendilerini harb halinde farzeden milletlerin dışarıda gözü var. Çünkü Büyük Harb onları doyurmak şöyle dursun soyup soğana çevirmiştir. Nüfuslan artıyor. Açıkça toprak, müstemleke, ham madde ve sanayi mallanna çarşı arıyorlar. Bir sürii istismar, işgal, istilâ projeleri kuruyorlar ve bu projeleri baskın veya harb yolile tatbik ediyorlar. Bu milletler kendilerini bir ordu nizamile teşkilâtlandırmışlardır. Tereyağını baruta ve tereyağ kadar nefis hürriyetlerini barut kadar sert bir disdpline feda etmekten çekinmiyorlar. Bütün dava kendilerini sulh halinde farzeden milletlerle harb halinde farzeden milletler arasındadır. İlk defa olarak Ingiltere İtalya anlaşmasile, iki taraftan da birer millet, aradaki uçurumun geniş bir hüsnüniyet adımile aşılmıyacak kadar büyük olmadığmı ispat etti. Çünkü iki taraf da: «Hakkın var!» sözile işe başladı. Hakikatte dünya ne tam sulh, ne de tam harb halindedir. İki taraf da bunu anlarsa tam bir harb ihtimalinden kurtulmak ve tam bir sulh haline kavuşmak niçin mümkün olmasın? nmnınınılllllllirillllllllllllinilIllllllllllliniHlinilBllllltlıliHiımıııı,,,, Çeklerle Südetler Küçük Antant arasında bir hâdise konseyi toplanıyor Bir arbede oldu, ve Çek Son siyasî vaziyete aid polisi bir Südet gazemühim meseleleri tecisini yaraladı görüşecek Bratislava 30 Geçen akşam Avus turya Çek hududu civannda polisle Henlein taraftarlan arasında ciddî hâdiseler çıkmıştır. Resmî bir tebliğe göre, Viyana yolunda hududa yakırı bir yerde beş kişinin almanca yazılmış gamalı haçlı ilânlar yapıştırmakta oldukları Bratislava polis müdürlüğüne haber verilmiştir. Bunun üzerine haber verilen yere bir ünifor malı polisle bir sivil polis müfettişi gönderilmiştir. İlk olarak hâdise mahalline gelen polise yumruk ve tekmelerle hücum edilmiştir. Bir müddet sonra gelen müfettiş de taş yağmuruna tutulmuştur. Müfettiş 0 zaman tabancasile ateş ederek Südet Almanları partisi azasmdan ve Die Zeit ismindeki Heinleinist gazetesinin mu harrirlerinden Potzki'yi yaralamıştır. Potzki'nin arkadaşları bir müddet son ra tevkif edilerek Bratislava'ya sevke dilmişlerdir. Südet Almanları partisi, vak'anın bu suretle cereyan etmediğini iddia etmektedir. Bu parti neşrettiği bir tebliğde 1 mayıs münasebetile parti azasınm polisten ilân yapıştırmak için müsaade aldığını ve iki sivil şahsın hüviyetlerini bildirmeden müdahale ederek ilânlarm yapıştırılmasına mâni olmak istedikle rini kaydetmektedir. Bu esnada bir arbede çıkmış ve hudud karakollarmın birinden bir asker vak'a mahalline gele rek büâihtar tabancasile ateş edip Potzki'yi yaralamıştır. Bükreş 30 (Hususî) Küçük Anîant daimî konseyinin önümüzdeki çarşamba günü Sinaya'da yapacağı toplantı için şimdiden büyük hazırlıklara başlanmıştır. Yugoslavya Başvekili M. Stoyadinoviç'le, Çekoslovakya Hari ciye Nazırı M. Krofta salı akşamı Ro manyaya muvasalat edeceklerdir. Küçük Antant konseyi ruznamesin de aşağıdaki mühim meseleler vardır: 1 Avusturyanın Almanyaya ilha kından sonra tehaddüs eden vaziyet, 2 Almanya Çekoslovakya miina sebatı, 3 Habeşistan meselesi hakkında Milletler Cemiyetinde ittihaz edilecek müşterek hattı hareket, 4 Orta Avrupa ye Tuna havzası vaziyeti. Romanya Kralı Majeste Karol, Yu goslav ve Çekoslovak murahhaslarını kabul edecektir. BİRtNCİ ZOGU *** Ankara 30 Yugoslav Kral Naibi Prens Pol'un doğumu yıldönümü münasebetile, aşağıdaki tel graflar teati olunmuştur: Altes Ruvayyal Prens Paul Karageorgeviç Yugoslavya Kraliyet Naibi Belgrad PEYAMt SAFA K. ATATÜRK Ekselâns Reisicumhur Atatürk 1 Ankara Beni derin surette mütehassis eden Ekselânsmızın samimî temennilerinden dolayı hararetle teşekkürlerimi bildiririm. Altes Ruvayyalinizin doğumu yıl' dönümü münasebetile size en hararetli ve en dostane tebriklerimi bildirmekle bilhassa bahtiyarım. Akkâda açlık grevi yapanlar Dün dört kişi öldü, protesto grevi büyüyor Kudüs 30 Akkâ kampmda bulu! nup bir müddettenberi açlık grevi yapan] mevkuflardan dördü dün akşam ölmüştür.Mevkuflar lehinde başlanan protesto; grevi Filistinin şimal şehirlerinde devam ediyor. Bu grevin son ölü vak'aları do; layısile Filistinin Arablarla meskun bütün merkezlerinde başgöstermesi muhte| meldir. (a.a.) PAUL Kızılayın senelik içtimaı Ankara 30 (Telefonla) Kızılay Cemiyeti 1938 senesi içtimaını bugün saat 10 da memleketin muhtelif mahalle rinden gelen murahhaslardan mürekkeb bir heyet halinde akdetmiş, 1938 1939 bütçesini tasdik ve 1936 1937 senesi hesabahnı kabul ederek merkezi umumî hevetinin zimmetini ibra eylemiştir. Yurdumuza 5 yılda 2 milyon Türk gelocek Nakliyat için 50 milyon lira sarfedilecek Ankara 30 (Telefonla) Göçmen meselesine aid büyük devlet programının hazırlanması bitmiştir. Bu programla göçmen işleri yepyeni bir sahaya girecek ve devletin temel işlerinden biri haline gelerek yurd dışında yaşıyan Türklerin en kısa bir zamanda ana vatanda yerleşmeleri temin edilecektir. Balkanlarda iki milyona yakın Türk vardır. Bunlardan 490 bini Romanyadadır. Bunun 170 bini müslüman Türk, 300 küsur bini hristiyan Türk olan Gagauzlardır. Balkan larda en kesif Türk unsurunun yaşadığı yer Bulgaristandır. Bulgaristanda bir milyona yakın Türk vardır. Yeni iskân programına göre, iki mil yon vatandaşın ana vatana gelerek yerleşmesi ve müstahsil hale gelmesi için kırk milyon dekar toprağa ve elli milyon liraya ihtiyac vardır. Yeni hazırlanan program beş seneliktir. Ve her sene 400,000 Türkün ana vatanda yerleşmesini hedef tutmaktadır. Üç senedenberi devam eden faaliyetle alınacak 74 bin göçmen getirile bilmiş olması, yeni programm şümul ve ehemmiyetini anlatan bir miktardır. Bulgar hükumetile orada yaşıyan Türklerin nakli hakkmda diplomatik müzakereler başlamak üzeredir. Dost Yugoslavya ile başlamış olan müzakereler çok müsaid şartlar altında devam etmektedir. Romanya ve Yugoslavya ile müzakere mevzuumuzun baş meselesi evkaf işidir. Varidatı yüksek olan bu evkaflardan Türk hakkmın korunması için formüller bulunmaktadır. İki milyon Türkün anavatana gelmesi için sırf hesablanan 50 milyon lira, yalnız malzeme ve mütedavil sermayeye tahsis edilecektir. Hükumet, yeni iskân mıntakalan tesbit etmektedir. Bunlar, yeni beş yıllık endüstri plânı mucibince tesisat yapılacak sahalarla bilhassa Akdeniz kıyı landır. Yeni bir teşkilât kanunile İskân Umum Müdürlüğü, müstakil bir ofis haline getirilecektir. Şehir Meclisinde son celse [Baştarajı 1 tnci sahifede\ *Sandık mensublanndan biri mec burî hizmetini tamamlamadan evvel vazifeden ayrilır veya cezaen işinden çıkarılırsa bıraktığı aidattan kendisine hiçbir şey verilmez.* Şeklinde idi. Bir kısrm aza kendi ar m zusile zamanmdan evvel işini bırakan lara para verilmemesi doğru olduğunu, fakat ceza suretile çıkarılanların kendi ellerinde olmıyarak işlerinden çıkanldıklan gibi bu cezanın sandığa karşı olan vecibe ile de alâkası olamıyacağını ve binaenaleyh bu gibilere bir nisbet dahilinde birşey verilmesi lâzım geldiğini ileri sürdüler. Cinlilerin bir galebesi Hankov 30 Röyter ajansınm mu habiri bildiriyor: Südet Almanları bugün Çinliler 24 saat süren şiddetli bir munümayiş yapacaklar harebeden sonra Tanşeng'i istirdad etLondra 30 (Hususî) Çekoslovakya tiklerini bildirmektedirler. (a.a.) daki Südet Almanları, 1 mayıs bayra Papa, Romadan ayrıldi mı münasebetile yarm Çekoslovakyada Londra 30 (Hususî) Papa bu akşam büvük nümayişler yapmıya karar ver Romadan ayrılarak Castel Gondolfo mislerdir. Südet fırkası tarafından neş daki savfiyesine gitmiştir. Siyasî meharedilen bir beyanname, Çekoslovakya filde. Papamn pazartesi günü Romayı daki bütün Almanları yarınki (bugün ziyaret edecek olan M. Hitlerle görüş kü) nümayişlere iştirake davet etmek mek istemediği için Romadan uzaklaştedir. tığı zannediliyor. Beyannamede aşağıdaki şayanı dikkat satırlara tesadüf edilmektedir: Londra 30 (Hususî) Trablusgarb «Südet Almanları, 1 mayıs nümayişlerine iştirak ederek M. Henlayn ile be Umumî Valisi Mareşal Balbo bugün raber olduğunuzu bilfiil bütün dünya tayyare ile İngiliz müstemlekesi Ken ya'ya muvasalat etmiş ve îngiliz makaya isoat ediniz!> matı tarafından merasimle karsılanmışCekoslovakyamn bir tekzibi tır. Kenya Valisi, Mareşal Balbo şereLondra 30 Çekoslovakya elçiliği. fine bir ziyafet vermiştir. Mareşal BalÇek zabitlerinin memleketin Südetlerbo'nun gavriresmî surette Kenva'yı zile meskun kısmmda bir hâdise çıkar varet ettiŞi haber verilmektedir. mak gayesile hareket eden bir kom ploya iştirak ettikleri hakkmda Al KI8A HABERLER man matbuatı tarafından verilen ha * VAŞİNGTON 30 Ruzvelt, parlamenberleri tekzib etmektedir. Valinin izahatı Vali ve Belediye Reisi Muhiddin Üstündağ bu hususta izahat verdi. İstanbul itfaiye teşkilâtınm Türkiyede en ileri bir teşkilât olduğunu, diğer vilâyetlerde de itfaiye teşkilâtı yapılmakta olduğu ci hetle burada acemi olarak işe almanla nn biraz yen'ştikten sonra taşralardaki teşkilâta daha müsaid şeraitle gidebile ceklerini, buradaki kadronun boşalma ması için tedbir alınması lâzım geldiğini söyledi. Neticede, gerek kendi arzusile vaktinden evvel çıkacaklara ve gerekse tecziye suretile çıkarılacaklara bir şey verilmemesine karar verildi. Mareşal Balbo Kenyada Barselonda vaziyet îngiliz hava ordusu Şehirde 39 kişi öldü, 60 kişi varalandı Londra 30 (Hususî) Frankist tav yareleri bu sabah biri saat 8,30 da, diğeri 11,30 da olmak üzere Barselonu iki defa bombardıman etmişlerdir. Bom bardıman neticesinde, 39 kişi ölmüş, 60 kişi de yaralanmıştır. Hükumetçiler, Frankist bombardı man tayyarelerinin şehrin merkezi üstünden uçmasına mâni olmuşlarsa da, şehrin kenar mahalleleri, bombardı mandan çok müteessir olmuştur. c Istihsalâtı artırmak için yeni bir plân hazırlanıyor Londra 30 Hava ordusunun inkişafı plânının tatbikı için Vinterton'un riyasetinde teşekkül eden ve Hava Nezaretinin askerî meselelerile uğraşan nezaretler arası komitesi gelecek iki sene içinde hava endüstrisi istihsalâtmı artırmağa matuf yeni bir plân hazırla maktadır. Bu plânla hava ordusunun genişletilmesi istihdaf edilmektedir. (a.a.) Sofyada asayişi bozmak istiyen bir teşekkül Sofya 30 Mefsuh Ratnidzi teşküâ tının, memleketin asayişini umumî tahriklerle birkaç keredir bozmak teşebbüsü üzerine polis bu teşkilâtın merke zinde araştırmalar yapmış ve dosyalannı musadere eylemiştir. Teşkilâtm re isi ve azalarından birçoğu hakkmda takibata başlanmıştır. (a.a.) Almanyada umumî af Berlin 30 Avusturyanın Alman yaya iltihakı üzerine Hitler, 10 nisan dan evvel parti mahkemesi nezdinde alevhlerine takibata girişilmiş olan nasyonal sosyalistler hakkında umumî bir af ilân etmiştir. Haklarında tard kara rı verilmiş olanlar bu aftan istifade eiemiyecelkerdir. toya bir mesaj göndererek Amerikada iktLsadi inhisarlar meselesinin daha iyi bir tetkike tabi tutulması için 500,000 dolarlık tahsLsat kabul edUmesini istemiştir. * RİO DE JANEİRO 30 Yerli ve haricden getirilen petrolün tasfiye endustrlsinin millileştirilmesi ve bir milli petrol meclisi kurulması hakkında bir kararname neşredilmiştir. * BELGRAD 30 Miloçer şatosunda iki hafta geçiren Ikinci Piyerie Valide Kraliçe Mari ve Prens Tomislav ile Andre, dün Kotor'dan hareketle Belgrada dönmüşlerdir. * ROMA 30 Kont Ciano, gece Tirandan buraya gelmiştir. * BELGRAD 30 Budapeşteden bildirildiğine göre Naib Horti Budapeşte bey nelmilel fuarındaki Yugoslav paviyonunun açılış merasiminde bulunmuştur. * BELGRAD 30 Niste toplanan par lamentolar birliği konferansının mesaLsine iştirak eden meb'usan meclLsi reisi çiriç Belgrada avdet etmiştir. * BELGRAD 30 ilk beynelmilel ilk bahar fuarı bugün Belgradda merasimle açılacaktır. Diğer talimatnameler Bundan sonra margerın imalâthanelerine, mezad idaresine ve şehir dahilindeki asfalt ve betonlu yollann tahribden vi kayesini temin için hayvanla çekilen ara baların tâbi olacakları ahkâm hakkmda* ki talimatnameler de okunarak tasvib e dildi. Ruznamede müzakere edilecek bir şey kalmadı. Amerika iki yeni zırhlı daha yaptıracak Vaşington 30 Yeniden iki zırhlı yapılması için Ruzvelt tarafından istenen tahsisat hakkmda bahriye mehafilinde beyan olunduğuna göre, bu iki zırhlı derpiş edilen deniz silâhlanma programına dahil değildir. Çürüğe çıkarılmak zamanı gelmiş olan zırhlılar yerine yapılacak olan ye nilerinin adedi bu suretle son defa altıya iblâğ edilmiş oluyor. Son celse kapanırken... Vali ve Belediye Reisi Muhiddin Üstündağ söz alarak geçen intihab devre sinde meclisten gördüğü muzaheretten dolayı teşekkür etti. Bu beyanat alkışlarla karşılandı. Birinci reis vekili de meclis namına Vali ve Belediye Reisine teşek kürde bulundu. Son devrenin son celsesine aid zabıt tanzim ve imza edildikten sonra meclis dağıldı. Varşovada kanlı kavgalar Varşova 30 Krakovi'de 1 mayıs tezahüratı için beyannameler dağıtan Marksistlerle demokratlar arasında kanlı bir kavga olmuştur. Marksistler, demokratların üzerine bıçaklarla hü cum etmişlerdir. Her iki taraftan da bir çok yaralı vardır. Franko tspanyasındaki yeni bir millî bayram Burgos 30 1808 tarihinde Napol yon'un idaresine karşı İspanyalıların yaptığı isyan hareketinin yıldönümü olan 2 mayıs tarihi Dahiliye Nazın ta rafmdan millî bayram günü olarak ilân edilmiştir.