28 Nisan 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

FOTO MAGAZiN Aylık San'at ve Salon mecmuası 1 Mayısta çıkıyor V Cağaloğlu Kızılay caddesl üçak BasımevJ Tel 24008 J Sekiz tablo, zengin resim ve tanınrruş muharrirlerin yazılarile 100 sahife umhuriyet Jfll : 5012 Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet. tstanbul Posta kutusn: tstanbnl. No. 246 TeJefon: Başmuharrlr ve evl: 22366. Tahrlr heyeti: 24298, İdare ve matbaa fasmı 24299 24290 Doktor Hasan Kimyaker izz Hava ve Dirim Erksal 28 NİSail 1938 Kitabuu her vetandaşın okumaaı, bilmesi ve öğrenmesi lâzımdır. 427 sahife ve 89 resimlidir. 150 kuruş. Hastahkları,*ifedavisi ikbal Kitabevi Fransız nazırları Londrada Ingiliz kabinesi dün toplanarak müzakeratın ruznamesini tesbit etti. Görüşmelere bugün başlanıyor Siyaset dünyasındaki büyük teüeddül vrupanın aklı başına gelmek ıçın Almanyanm Avusturyayı topsuz tüfeksiz, adeta sessiz sadasız kendısine ilhak etmesı lâzım geldi. Gerçi bu is önunde sonunda bu fılî neticeye varacak bır iştı amma vanştan vanşa fark vardır. Macerada İtalyanın bıle şaşırtıcı bır sürprize uğramış olduğunu söylemek, hâdısenin ehemmiyet ye vehametinı go«termeğe yetmehdır. İtalyaya Habeşistan futuhatmı sağlıyan Berlin Roma mıhverı Almanyaya dünyayı yerinden oynatacak bir manivelâ vazifesini gördii, ve Avusturya işinin arkasmda büyük yeni bir dünya harbinin kara çehresi ak dişlerile sırıttı. Bu korkunc ihtimalin tahakkuku İtalyaya yalnız tehlikeler getirebilirdi. Onun için vaziyetin süratle ıslahı bir zaruret oldu. Müspet neticeye varan İngılız İtalyan müzakerelerinden sonra Fransız İtalyan anlaşmasınm konuşulmasına başlanmasının sebebi buradadır. Ve biz zannediyoruz ki Fransız italyan anlasması İngıliz İtalyan anlaşmasından daha kolay olacaktır. Çünkü Fransız İtalvan anlasması, hemen hemen İngiliz İtalyan anlaşmasınm dofcunduğtı ayni mescleler üzçrinde olacaktır, ve İtalyamn İngiltereyi memnun eden muvafakatlerini artık Fransaya karşı değiştirmesine sebeb ve ihtimal yoktur. Müzakere mevzuu olan noktalarm en ehemmiyetli iki parçasmı Ak ve Kızıl denizlerin emniyeti teşkil ediyor. îtalya, İspanya işinde hususî hiçbir maksad takıb etmedığini ve İspanyol dahılî harbi neticesinde İspanyanır toprak bütünlüğüne tamamıle riayet edeceğini İngiltereye temın etmıştir. Bu teminat şimdiden Fransaya da şamıldi' Bu maksadla İtalyanın İspanyadaki asker ve silâhlarını son neferine ve son tüfeğine kadar geri alacağı tasrih olunmuş bulunmaktadır. Bu, sulh lehine bir alâmet ve hatta birinci alâmettir. Hakikaten başka türlü düşünüşten bir Avrupa harbi çıkabilirdi. Avusturya ilhakından sonra İtalya böyle çok tehlikeli bir harbin ancak İtalyadan başkalarma faydalı olabileceğine kanaat getırmiştir. Süveyş kanalmm harbde ve sulhta devamı teyid olunan serbestlıği, Habeş seferi esnasında imtıhanmı geçirmiş bir iştir Kızıl denizin Hind denizine götüren aşağı noktalânnda İtalya ile İngiltere arasmdaki karşılıkl. taahhüdlerin diğer milletlere ve bu arada Fransaya da şamil Siste yolunu şaşırarak kayalara bindiren Saadet vapuru olmamasına sebeb yoktur. Fransa îtalya Evvelki gece Marmaraya çöken kesif ru, sabaha karşı kesif siste yolunu şaşıile Habeşistan havalisi için daha evvel, sis yüzünden maalesef gene bir kaza ol rarak kayalıklara oturmuş ve içindeki hatta Fransa hesabına fedakârlıklı bir anyolcular korkunç ve feci saatler geçirlaşma yapmıştı. Bu anlaşmanın Habeş muştur. [Arkası Sa. 6 sütun 4 tel Denizyolları İdaresinin Saadet vapu mişlerdir. seferine bir başlangıç noktası teşkil etmiş Paris 27 (Hususî) Basvekil M. Daladye ile Hariciye Nazırı M. Bone, bugün saat 15,50 de Burıe istasyonunda tayyare ile Londraya hareket etmişlerdir. Başvekıl M. Daladve, hareketinden evvel, gazetecilere şunlan sdylemıştir: « İngıliz milleti gibi hürrıyet ve sulha candan bağlı olan büyük bir mıllete karşı besledığimiz dostluğu teyid için Londraya gitmekle bahtiyarım. Mülâkatımızın, aramızdaki anlaşmayı dünya sulhu lehine bir kat daha takviye edeceğini ümid ediyorum.» Londrada Londra 27 (Hususî) Fransız Başvekilile Hariciye Nazırını hâmil bulunan Fransa Başvekili M. Daladye tayyare saat 17,30 da Kroydon tayyare meydaruna inmiştir. Fransız nazırları, Fransız sefarethanesînde ziyafet îngiltere Hariciye Nazırı Lord HaliLondra 27 (Hususî) Fransız sefiri faks ile, Fransız elçisi M. Şarl Korben M. Korben, bu akşam sefarette Fransız tarafından karşılanmışlardır. nazırlan şerefine bir ziyafet vermiştir. M. Daladye, İngiliz gazetecilerine aFransız ve îngiliz nazırlan yarın sabahşağıdaki kısa beyanatta bulunmuştur: tan itibaren görüşmelere başlıyacaktır. « Seyahatimiz mükemmel geçti. Saatte 325 kilometre mesafe katederek raGörüşülecek meseleler hatça Paristen buraya geldik. Burada îngiliz kabinesi bu sabahki toplantısınbize karşı gösterilen fevkalâde hüsnü kada müzakerelerin ruznamesini kat'î şekilbulden son derece memnunuz. ingiliz de tesbit etmiştir. dostlarımızla iyi çalışacağımızı ümid edelArkan Sa. 7 sütun 5 te] rim.» Türk Yunan munzam paktı dün merasimle imza edildi Bütün Atina coşkun tezahürat içindedir. General Metaksas ve Celâl Bayar matbuata samimî beyanatta bulundular geceki ziyafette mühim nutuklar söylendij Atina 27 Başvekilimiz Celâl Bayarla Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Aras ve maiyetle rindeki heyeti getiren hususî tren, bu sabah saat 1 de Atina istasyonuna vâsıl olmuş ve Başvekil M. Metaksas, bütün nazırlar, as kerî ve mülkî erkân, belediye reisi ve a zaları, Yugoslav ve Rumen elçilerile kordiplomatiğe mensub birçok zevat ve binlerce halk tarafın dan tezahüratla karşılanmıştır. takdim merasimin * den sonra Başveki limiz ve Hariciye Vekili, kendilerine refakat eden M . Metaksas'la otonao billere binerek Yu nan hükumeti tara fından ikametlerine tahsis olunan «Bü yük Britanya» ote line gitmişlerdir. îs* tasyondan otele ka * dar uzıyan cadde ve yollarda on binlerce halk tarafından şiddetle alkışlanan devlet adamlanmız, o telde yanm saat kadar istirahat ettikten Başvekilimizin misafir edildiği Atinada Büyük Britanya oteli sonra saraya gitmişf Başvekilimiz Celâl Bayar, trenden karşılaşması, çok samimî tezahürata vesile ler ve defteri mahsusu imza etmişlerdir. inerken saf halinde bulunan Efzun kıt'ası, olmuş, askeri teftiş eden Başvekilimiz, sü Bundan sonra Hariciye Nezaretinde Başselâm resmini ifa etmiş, mızıka Türk ve rekli ve şiddetle alkışlanmıştır. vekil M. Metaksas ziyaret olunmuş, YuYunan millî marşlarını çaimıştır. Bayan Celâl Bayara çck güzel bir bu nan Başvekili de bu ziyareti iade etmiştir. Dost ve müttefik iki hükumet reisinin ket hediye edılmiş ve on dakika süren İArkası Sa. 1 sütun 1 del Başvekilimizin Atinada gunu •I II Sureti mahsusada giden arkadaşımız bildiriyor: Bandırma açıklarında bir deniz kazası Saadet vapuru, siste kayalıklara bindirdi 168 yolcu, korku ile geçen saatlerden sbnra iki motör tarafından kurtarıldı, bir tahlisiye gemisi kaza mahalline gidiyor Mısır hükumeti Kabinede dün bazı değişiklikler yapıldı Şehir Meclisinde Bakırköyüne henüz su verilememiş olmasî, Nişantaşı taraflarında suyun sık sık ^ kesilmesi münakaşalara yol açtı Kahire 27 Kral, Mehmed P a 5ehir Meclisi dün ması hakkındaki tekşa Mahmudun isti birinci reis vekili Ne lif kabul edildi. Befa^ını kabul etmiş ve cib Serdengeçtinin lediye ve İdarei Humumaileyhi yeni ka riyasetinde toplandı. susiyeye aid mektum bineyi teskile memur înşaat ruhsatna emvali haber verip etmiştir. Yeni kabi meleri hakkında tan ısbat edeceklere bir ne derhal teşekkül zim olunan talimat nisbet dahilinde ik etmiştir. Bundan name projesinin tet ramiye verılmesi tasevvelki kabinede 16 kık ve tasdıkına da vib olundu. nazır mevcud iken ir bulunan teklif, Su meseleleri üzebu kabinede ^ n a Mülkiye ve Nafıa rinde münakaşa zır vardır. Tadilât Mehmed Paşa Encümenlerine, radSular İdaresinin „ , Mahmud tan başlıca nezaret, ı ,* Sular Mudurü Ziya Galib Bahüyar antenleri hakkın n 2 7 y o ler müteessir olmamakta ve biri nasyona da yapılan talimatname projesinin tasdi yj/ yılı bılançosu Iist, diğeri müstakil olmak üzere iki dev kma dair olan teklif de Mülkiye Encüme hakkındaki tetkiki hesab encümeni mazlet nazırına yeni kabinede yer verilmeme nine gönderildi. batasının geçen celsede Terkos müdürüsi meşrutiyetçi liberallerin nisbetini arttırnün huzurile müzakeresine karar veril Kadıköy 3 numaralı arazi tahrir komismıs bulunmaktadır. mişti. yonunun Eminönü kazasında çalıştırıl[Arkası Sa. 3 sütun 5 te] Intihabat neticesinde vücude gelen hükumet partilerinin koalisyonu eski vaziyetini muhafaza etmektedir. (a.a.) Küçük Antant Konsey içtimaı alâka ile bekleniyor Dün Ankarada yeni bir zelzele daha oldu yan müzakereleri dahi şu birkaç gün zar dinamik kuvveti milletleri yeni bir dünya harbine sürüklüyordu. İspanyada yanan fmda başlıca prensipleri itibarile ve kolaylıkla sonlarma ermiş olacaktır. Bu ış ateş, Çiride parlıyan yangın bu yeni hailemayısın 9 undan evvel böyle bıtmiş ol nin nirengi noktalarmı teşkil etmeğe Belgrad 27 (Huausî) Küçük Antant malıdır. Çünkü o tanhte Milletler Cemi başlamıştı. Dünya hartası üzerinde gelikonseyi mayısın dördünde Sinaya'da yeti toplanacak ve Habeşistanın ilhakı şigüzel değişiklikler arzusunun ne kortoplanacaktır. Görüşülecek meseleler kunc felâketler doğurabileceğini İtalya şunlardır: orada tasdik edılmiş bulunacaktır. Ara yerde Alman devlet ve hükumet çabuk gördü, ve nihayet mihverin şim1 Milletler Cemiyetinde Küçük Antasfiyesi tantm îtalyaya karşı takib edeceği si Ancak Fransa şimdi Fransız Somali reisi M. Hitler İtaljayı ziyaret edecek dilık dinamik kuvveti itibarile sile Cibuti Adisababa Fransız şimendi ve aylardanberi hazırlıkla'rı yapılan tan tercıh edıidı. Bu tasfiye iki ilhakla kapa yaset, 2 Tuna üzerinde seyrüsefer işleri, ferini terrınat altına almak ihtiyacında tanalı bir kabulle izaz olunacaktır. M. nıyor: Avusturyanm Almanyaya ve Ha3 Çekoslovakya üzerindeki Alman beşistanm İtalyaya. Netice itibarile Hadır. Bunun böyle yapılmamasına ise seMussolini'nin Berlini ziyaretinde Almanlar pek parlak şenlikler yapmışlardı. M beşistan ilhakı, Almanlığı kesif bir kütle tazyiki meselesi, beb tasavvur edılemez. 4 Macaristana yaklaşma meselesi. Akdenizde her taraf kendi vaziyetini Mussolinı daha parlak olmasma itina halinde Adriyatik mailesine indiren ASiyasî mehafilde, Küçük Antantm bu tahkimde serbest olacaktır. Ancak teda edeceği bır mukabeleden geri kalamazdı. vusturya ilhakına mal olmuştur. Almanseferki toplantısma büyük bir ehem füî mahiyeti haiz yeni tahkimattan yek Bundan anlaşılır ki Berlin Roma mih yanm şimdi Akdenize ve şarka doğru miyet atfedilmektedir. diğerin haberdar edılmesi şart koşulmuş verine sarılan Alman İtalyan dostluğu davası yeni vaziyetleri ihdas etmiş bulutur. Bunun manası âkidlerin uzun müd da devam etmektedir. Sulh hesabına nuyor. Herhalde Berlin Roma bağı en PEK YAKINDA : det birbirlerine karşı harb fıkrinden fera memnun olunacak bir iştir nihayet. An kuvvetli kısmmda esnemiş ve çözülmüşgat ettiklerinin ilânıdır. Filhakika böyle cak mihverin eski dinamik kuvvetinden tür. Bu mihverin verimi bu kadarmış debir harb Avrupaya ancak yeni yeni felâ çok kaybettiğini kabul edebiliriz artık. mek olur. İtalya şimdi artık harb tarafınketler getirebilirdi. Teslihatın ağırlığı al Hatta Alman İtalyan Japon müselle da değil, sulh safmdadır. Türk Akpınar köyünün harab olan bir köşesi Siyasî tarihin cereyanmı hakkile ve tında ezilen milletler bu ağırlığı yüz kasinin bile. İtalva İngiliz ve Fransız anlaşAnkara 27 Bugün saat 12,45 te yapılacaktır. Daire ve idareler direktörtına çıkaracak bir harbin kanlı külfetini malanna avdetle, Almanyaya karşı dost hakikatile takib etmiş olmak için acele şehrimizde hafif bir zelzele olmuştur. lerile resmî mekteb müdürlerinin davet ihtiyar etmekte tereddüde düsmüşler ve luğunu bozmağa hiç de yer olmaksızın tahakkuk eden bu büyük tebeddülün Vilâyette bugün büyük bir edildikleri bu toplantıya iştirak edecek hic olmazsa gavrimuayven bir müddef vaziyeti normalleştirmeğe lüzum görmüş Avusturya ilhakından doğduğunu daima lerin sayısı yüzü mütecavizdir. ToplanhYazan: Z1YA ŞAKİR hatırda tutmahdır. toplantı yapılıyor tür. Bu, sulh fıkrine avdetin ifadesidir. için soldangeri etmişlerdır. da Kırşehir felâketzedelerine yapılacak YUNUS NAD1 Filhakika Berlin Roma mihverinin Yukarıki izahlara göre Fransız ItalBu sabah vilâyette büyük bir toplanb lArJeast Sa. 7 sfitvjı 5 te\ olduğunu iddia etmekte bile hata yoktur. Bu bakımdan Habeşistanın İtalyaya ilhakını tasdik edecek devletlerin başmda mantıkan Fransa bulunmak lâzım gelir. 1935 Roma anlasmasında Laval hükumeti İtalyaya Habeşistanda hareket serbestisi vermiş olduktan sonra şimdi bunun neticelerini kabul etmemekte bittabi ısrar ederr.emek lâzımdır. llt • • •• ııı ııımııııııııiMiııııırnııımııııııiıııımııııııııııııııııiıtııııııııııııııııııııı tlillllllll ••••••ıııuıaılll •lllltllll l l t l l l ••MIIMIIIIMIIIIMIIIIIHIIHIf l l l l l II lllllllll III1IIII Kırşehirliler, zelzele felâketi dolayısile yurddaşların gösterdiği alâka karşısında minnet ve şükranlarını bildirdiler Napolyon karşısında Türkler : Büyük tariiıî roman