27 Nisan 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Aylık San'at ve Salon mecmuası 1 Mayısta çıkıyor MAGAZİN Sekiz tablo, zengin resim ve tanınmış muharrirlerin vazılarile 100 sahife Cağaloğlu Kızılay caddesl Oçak Basımevi V Tel 24008 J umhuriyet Zelzele felaketi Rni1 ÎSTANBUL CAĞALOĞLU Î OUll Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Ğ Ğ kutusu: İstanbul. No 246 Posta Teleforr Basmuharrir ve evi: 22366, Tahrir heyeti: 24298, İdare ve matbaa kısmı 24299 24290 AS1LZ4 DELER Yeni Çıktı, Tanesi 50 kuruş SEYRÇDDİN Bahar veÜUebekler A. Halid Kitabevi L\ 07 U 1QQQ NIS3I1 1300 j Dnem verecejjımiz iş: Turizm emleketımizin tarihî eserlerî üzerinde âşıkça bir heyecanla meşgul olmakta devam eden oldukça yaşlı sayın bir ecnebi dostumuz geçen gün bize dünya yıizünde turistık bakımdan birinci derecede dikkate lâyık memleketin şimdi artık Türkiye olduğunu anlata anlata bıtiremiyordu. Diyordu ki: « Meselâ Italyada herşey meydandadır, seneler ve senelerdir orada herkes hep ayni şeyleri görmekten doymuştur. Yunamstanda bıle meydana çıkarılmamış hıçbır eskı eserın en ufak parçası kalmamıştır. Halbuki Türkiye bu noktadan henüz el sürülmemiş denilecek bir memlekettir. Bellibaşlı üç dört medeniyetin üstüste yığıldığı İstanbul bile bu bakımdan değil yalnız İtalyaya, hatta bütün dünyaya listün sayılacak zenginlikte bir şehirdır. Bilen % gören bir gözle bakıle dığı zaman İstanbul şehrinin bılhassa eski İstanbul tarafı başlıbaşına ve baştanbaşa bir müzedır. Onda gömülü hazneleri ortaya dökünüz, göreceksiniz ki bütün dünya bir kere gelip bu muhteşem tarih sayfaları önünde günlerce ve günlerce durmağı en büyük zevk bilecektir. Dünyanm hicbir tarafmda böyle şey yok. Bu hazneler insan elile de yapılamaz. Çünkü o ancak tarihin mahsulü olabilir, ve İstanbulda olan budur. Sonra bütün Anadolu, hususile yarımadanın garb kısmı hep yer yer çok kıymetli böyle haznelerle doludur. Onlarm istifade olunacak vaziyete geçirilmeleri için bir parçacık, fakat ıttıradlı ve heyecanlı himmete ihtiyac vardır. Işte o zaman Türkiye turistik bakımdan hiç şüphesiz dünyanın birinci memleketi olacaktır...» Sayın ve dost yabancı bılgininin bu sözlerindeki yüksek kıymeti pek iyi takdir ediyoruz. Ortaya çıkarılacak medeniyetlerin şu veya bu millete mensubiyetlerı üzennde asla büyük bir fark gözetmeksizin onların hepsini ayni ehemnıiyet ve itina ile ortaya koymalıyız. Meselâ Istanbulda tamamen tarihe inkılâb etmiş medeniyetler biri biri üstüne yığılmıştır: Burada başlıca Romen, Lâtin, Bizans ve Türk merieniyetleri yekdiğerini takib eylemiştir. Her devri bulunabilecek büyük küçük kendi eserile tebarüz ettirmekte bizim nesle düşen büyük bir medeniyet vazıfesi vardır. O medeniyetleri yaratan idareler göçerek çoktan tarihe intikal etmistir. Fakat bıraktıklan eserler bugün artık bızım öz malımızdır. Bu nasıl yapılabilir? Doğrusu bu iş lâyık olduğu büyük ehemmiyetle mütenasib bir meşguliyet sahamız olabilmek için onun devletçe takdir edüerek mıitehassıs bir heyete tevdi olunması lâzımdır. Nihayet bu, devletçe turizm işinin ciddiyetle ve azimle ele ahnmasının en canlı işaretini teşkil edecektir. Kaldı ki turizm meselesi bahse mevzu olmasa dahi biz memleketimizdeki tarihî eserleri bize kendi devirlerinden en belâgatli haberleri verecek veçhile diriltmek ve belirtmek medenî mecburiyetindeyiz. Bu vazifenin turizmden istifade etmek kaygısile yapılması onun şanına noksan vermez. Belki daha iyi yapılmasına yanyacağı için daha iyi bile olur. Herhalde çok geç kaldığımız turizm işine el atmaklığımız için artık bundan daha fazla geçirilecek zamanımız olmadığını takdir etmeliyiz. Yıkılan yerleri imar için Bütün Yunanistan Türk Başvekilini hararetle hükumet 500 bin lira istiyor selâmlamıya hazırlanıyor Parti Meclis Grupu dün toplanarak Dahiliye Vekilinin izahatını dinledi ve tasvib etti Ankara 26 C. H. P. B. M. M. Grupu bugün Antalya meb'usu Dr. Cemal Tunca'nın reisliğinde toplandı. Son günlerde Kırşehir ve havalisinde vukua gelen hareketi arzdan pek büyük zararlar görmüş ve evlerini kaybederek çadır altında kalmış olan köylerımiz halkı hakkında kış gelmeden hükumetçe ne gibi tedbirler alındığına dair Antalya meb usu Rasih Kaplan ve Kırşehir meb'usu Lutfi Müfid Özdeş ve arkadaşlan tarafından verilen takrir üzerine, açılan müzakerede takrir sahiblermin mütalealan dinlendikten sonra kürsüye gelen Başvekil vekili ve Dahiliye Vekili Şükrü Kaya felâket sahasında yapılan tetkikleri anlat tıktan sonra bugün açıkta bulunan bu köyler halkının kış gelmeden evvel birer çatı altına girmelerinin hükumetimizce esaslı mukarrerattan bulnduğunu beyan ederek hükumetin bu hususta aldığı tedbirleri şu suretle hulâsa etti: 1 Felâket mıntakasında yaptırılacak yeni köylenn tesisinden evvel ileride hal kımızın bir daha bu gıbi felâketlere ma ruz kalmaması için jeolojik tetkikat yap tırılmakta olduğunu ve bu tetkikat neticesine göre köy mahallerinin tayin edilece ğini, 2 Küçük köylerin bir araya getiri îerek asri ve medenî bütün ihtiyacı cami köyler tesisi için etüdler yaptırılmakta bulunduğunu, 3 Felâkete maruz kalan köyler için 500,000 liralık tahsisat isteneceğini ve kanun lâyihasınm Meclise derhal takdim edileceğini, 4 Köyler teessüs edinciye kadar Kızılay, Millî Müdafaa Vekâletinden ve diğer müesseselerden gönderilen ihtiyaca kâfi çadırlarla kamplar tesis edilmiş bulunduğunu ve bu kampların sıhhî, inzıbatî tedbirleri alındığını, bu kamplardaki halkımızın işlerinin de tanzim edildiğini beyan etti. lArkası Sa. 7 sütun 1 de] Celâl Bayar bugün Atinada Atinada meşhur Akropol harabelerinin uzaktan görünüşü Atina 26 (Sureti mahsuda giden elçimiz Ruşen Eşref Ünaydın ve Başvearkadaşımız bildiriyor) Başve kil General Metaksas'ın Hariciye Husukilimiz Celâl Bayarla Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Aras, maiyetlerindeki zevat ve Yunanistanın Ankara elçisi M. Rafael'i hâmil olan hususî tren, bu sabah Elen arazisine girmiş ve saat 23,15 te Selâniğe vararak istasyonda Makedonya Umumî Valisi namına M. Kirinis, Atina sî Kalem direktörü M. Andrulis, Türk, Yugoslav ve Rumen konsolosları ve kesif halk kütlesi tarafından karşılanmıştır. Mızıka, İstiklâl ve Yunan marşlarınî çalmış, Bayan Celâl Bayara Selânik gençleri tarafından bir buket takdim olunmuştur. tArkası Sa. 7 sütun 3 te] Sofular köy.ünde 23 nisan bayramı: Bir talebe şiir okuyor Siidet Almanları meselesi Çek hükumeti Haylaynın tekliflerini reddediyor Çekoslovak gazeteleri Südet Almanları reisinin nutkunda Hitler'in dahli bulunduğunu yazıyorlar Londra 26 (Hususî) Çekoslovak hükumeti Südet Almanları reisi M. Haynlayn'ın tekliflerini redde karar vermiştir. Bu münasebetle neşredilen bir tebliğ M. Haynlayn tarafından serdedilen mütalebatın müzakere zemini teşkil edemiyeceğinı, bununla beraber Prag hükumetinin Çekoslovak ana yasası dairesinde Südet fırkası tarafından seçilecek murahhaslarla müzakereye girişmeğe amade olduğunu bildirmektedir. Zelzele felâkelinden bir mucize eseri olarak knriulan Sofular jandarma karakolu Zelzele mıntakasım baştan başa dolaşmakta ve hasaratı bizzat tetkik etmekte bulunan arkadaşımızın son vaziyeti bildiren telgraf ve mektubu 7 nci sahifemizde FRANSIZ İNGİLİZ YAKINLAŞMASI M. Daladye ve Bone bugün hareket ediyorlar Londrada iki gün sürecek olan müzakerelerin neticesi büyük bir alâka ile bekîeniyor Hindsstanda kanlı bir hâdise Polis ateşi altında otuz iki kişi öldü Haynlayn'ın programı ve görüşmeler Paris 26 Südet Almanlan meselesinin Londrada İngiliz ve Fransız nazır lan arasında yapılacak olan görüşmelerİArkası Sa. 6 sütun 5 te] Siidet Almanlaruun reisi Haynlayn Fılhakıka turizm yalnız eski eserlerin ortaya çakırılıp itina ile iyi muhafaza edılmelerinden ibaret değıldir. Memlekette gerek dahilî, gerek haricî bakımlardan tunzmi yürütmek için bu eski eserlerin ihyasından başka yapılacak daha bir çok iş vardır. Devlet mekanizması içinde bu isle ve bu işin her tarafile uğraşacak bir kurum yaratmaklığımız lâzım geliyor ki, eğer mütevazı ve musır çalışmalarile Fransanın Londra sefiri M. Korben İngiltere Hariciye Nazın Lord Halifaks varlığmı idame edıp gelen Turing KulüParis 26 (Hususî) Başvekil M. Nezareti Avrupa şubesi Umum Müdübümüz clmasa, bu yolda memleketimizde bellıba«=lı devamh bir teşebbüs yapılma Daladye ile Hariciye Nazın M. Bone rü ve bir atase refakat edecektir. İngiliz ve Fransız nazırları perşembe mıs olduğunu da bu vesile ile bir daha yarın (bugün) öğleden sonra tayyare ile günü sabahleyin ve ögleden sonra, cuma Londraya hareket edeceklerdir. gdrmüs bulunuyoruz. M. Daladye'ye Başvekâlet Kalemi günü de öğleye kadar müzakerelerde buTuring Kulübümüzün o kadar istediğimiz halde maatteessüf hazır bulunama Mahsus müdürile bir ataşe, Hariciye lunacaklar ve cuma akşamı Londradan dîğımız son umumî heyeti ıçtımaında o Nazırı M. Bone'ye de, Hariciye Neza aynlacaklardır. lArkası Sa. 7 sütun 6 da] kunan güzel ve müdellel raporunu dik reti Umum Kâtibi M. Leje ile, Hariciye IIIIIIIIIIMIIIIIIIinilllllllllllllllllllMllilllllllllllltlllUlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll katle gözden geçirmiş olmaktan pek ziyade memnun, olduğumuzu bu münase metimizin, gerek Belediyemizin ve diğer kadaşlarımız vardır, ki devamh çalışmabetle tebarüz ettırelim. Kulübün yaptığı bazı müesseselerimizin candan alâkaları larile bu yolda yüzümüzü ağartıp gidii=Ier büyük değıldir, kendi mahdud vesa nı sevinerek gördük, ve cümlesine içten yorlar. itine göredir. Fakat yapabildikleri turistik teşekkür etmek arzularını duyduk. Herhalde devletçe bu turizm işine lânoktai nazardan memleketimizde hemen Bize göre Turing Kulüble memleketi yık olduğu ehemmiyeti vermeğe başladıhemen hiç birşey yapılmıyor dedirtmiye mizde yapılacak turistik teşkilâtın nüvvesi ğımızı gösterecek ilk ciddî adımm hatta cek kadar güzel ve ciddidir. Raporda bu elde mevcud demektir. Kulübde işi olan bu yıl bütçesinde atıldığını görmekle bah^>iricik turing teşebbüsümüzle gerek hüku ca ehemmiyetile takdir eden kıymetli ar tiyar olmak isteriz. YUNUS NADt Bangalor (MysoreHindistan) 26 Kolar mıntakasında Vi durasvatan kasabasında «kongrecilerin» yani Hind milliyetperver Frankistlerin ileri hareketi lerinin bir tovlantıstnda hazır buBarselona neticesiz kalan lunan on bin kisiden mürekkeb bir halk üzerine polis tarafından acılan ateş neticesinde 32 kişinin ölmüş ve 48 kisinin aeır surette varalan mıs olJııou söylenmsktedir. Ahali Misor hükumeti tarafın dan kongre bayras*ı çekilmesi memnuiyetine karsı kovmak için top lanmış ve dağılmaktan imtina etmisti. Ispanya cephelerinde devam ediyor, dün bir hücum yapıldı Bir Yunan gemisi Çanakkalede karaya oturdu ve kurtarıldı Barselonun son manzaralarından: Frankocuların bir bombardımanından sonra şehir sokaklannda yaralıların nakli Çanakkale Boğazında Kilya civarında Boğal; mevkiinde Yunan bandıralı Londra 26 (Hususî) Frankistler TeEreklea vapuru 280 ton buğday hamu ruel cephesinde üç gün zarfında yirmi lesile Yunanistana giderken dünkü gün kilometre ilerlemişlerdir. İzona civa sis yüzünden ehemmiyetli derecede ka rında da bugün kanlı muharebeler ceraya oturmuş ve Çanakkalede istasyoner reyan etmiştir. Havanın muhalefetine Alemdar kurtanna gcmisini imdadına ça rağmen Frankistlerin ileri hareketi değırmıştır. vam etmektedir. Kurtarma gemisi kazazede dün gece salimen kurtarmıştır. motörü leri, bu sabah saat 5 e doğru Barselon üzerinde uçmak teşebbüsünde bulun muştur. Tayyare dafıi toplar derhal faalıyete geçmiş ve pek şiddetli olan ateş 10 dakika devam etmiştir. Bomba infilâkları eşitilmemiştir. Saat 5,20 de sükun avdet etmiştir. Dığer taraftan geceyarısına doğru Barselonda hücumlar yanlış bir tehlike işareti verilmiş Barselon 26 Frankistlerin tayyare tir. (a.a.).