24 Kasım 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

24 İkinciteşrin 1937 CUMHURIYE1 SON HâdiseSer arasında Bir dosta düşmanlığımız Büyük davalar Gönüllülerin çekilmesine Franco, razı olacak mı? Burgos hükumeti, kontrol heyetini teşkil edecek olanların isimlerinin bildirilmesini istiyor Londra 23 (A.A.) îyi malumat almakta olan mehafil, Frankist İspanyanın Ispanyaya bir tahkik komisyonu gönderilmesine müteallik olan cevabının komisyonun ancak gönüllülerin miktarı hakkında anket yapması ve gönüllülerin geri alınması şartlarını takarrür ettirmek meselesine yanaşmaması lâzım geleceğini beyan etmekte olduğunu söylemektedir ler. Burgos hükumetî, kontrol heyetini teşkil edecek olan zevatın şahsiyetlerini kontrol etmek hakkını ve bu zevatın isimlerinin peşinen bildirilmesini istemektedir. Nefyedilen albay Lizbon 23 (A.A.) Röyter ajansı muhabirinden: Kral Manuel'in son yaveri ve Angola'nın eski valisi albay Coucheiro, İspanyadaki vahim vaziyet hakkmda alenî ifşaatta bulunmuş olduğundan dolayı iki sene müddetle nefyedilmiştir. Muma ileyh, bu vaziyetten hükumeti mes'ul addetmektedir. Neşredilen bir tebliğde albaym bu iddialannm asılsız olduğu ve kendisinin siyasî maksadlarla efkân umumiyeyi te lâşa düşürmek istediği beyan olunmak tadır. lllıımııttıuııntH»! ».« Alman Macar görüşmeleri Denizbank lâyihası encümenden çıktı Macaristanın hukuk mü Lâyiha yakmda umumî savatı talebi konuşulacak heyete seykedüecck Paris 23 (A.A.) lyi malumat almakta olan mehafil, Berlinde Macarlarla Almanlar arasında yapılmakta bulu nan görüşmelerin iktısadî ve siyasî mahr yette olduğunu beyan etmektedirler. Ankara 23 (Telefonla) Meclis iktısad encümeni Deniz Bank teşkiline dair kanun lâyihasmın müzakeresini bitirmiştir. Lâyiha, maliye ve bütçe encümenlerinde de görüşüldükten sonra umumî heyete sevkolunacaktır. îktısad encümeni Denîz Bank merkezinin îstanbulda olacağına dair olan fıkrayı aynen bırakmıştır. Fakat bu nokta üzerinde diğer encümenlerde de tevakkuf edileceği tahmin ediliyor. ıllardanberi, Pierre Loti'ye sataşmak modadır. Geçen gün, gene bir muharrir arkadaş, yazısında onun hatırasına bir fisYazan: ELEMER HANTOS ke çamur atıyordu. Pierre Loti'nin suçu nedir? FranPeşte Üniversitesi profesörlerinden sanın ve dünyanın büyiik muharrirle 2 rinden biri olmak mı? Türkiyeyi büNuremberg kongresinde ittihaz edilen delerin büyük bir kısmmı, Britanya İmtün Avrupanın parçalamak istediği zamanlarda, bir başına, gırtlağmm kararlar, Almanyanm iktısadî siyasetin paratorluğu haricinde bulunan araziden bütiin kabiliyetile haykırarak müda de esaslı bir değişiklik husule getirmek tedarik etmektedir. Fransız müstemlekelerinde, keza, kâfi miktarda petrol, pamuk, faa etmiş olmak mı? Şüphesiz, ona tedir. yün veya bakır yoktur. Amerika, iptidaî hücum edenler bu kadar cahil ve bu İthalât eşyasına olan ihtiyacının mühim kadar nankör değillerdir. Pierre Loti bir kısmını teşkil eden iptidaî maddeler madde hususunda, Çinden müstağni kanin kaleminde, bugün bazılanmızın haricden celbetmeğe mecbur olan Al lamaz. Almanyanm, iptidaî madde ba hoşuna gitmiyen şey, onun, şarkta manyanın, bunların yerine başka mad kımından ihtiyaclarını temin için müstemTürkiyeyi müdafaa etmiş olmasından deler ikame etmesi iki sebebden dolayı lekeye muhtac olduğu yolundaki tezi, iktısadî vakıalar karşısmda hiçbir kıymet ziyade, Türkiyede şarkı sevmiş olmakabil değildir. Bu sebeblerden birincisi, ifade etmez. Hangi müstemleke vardır ki, sıdır. plânın tahakkukuna mâni olan malî müş Almanyaya, hemen civarında kâin Tuna Dün Pierre Loti yahud bugün külât, diğeri, elinde, esası teşkil edecek devletleri kadar süratle ve ucuz fiatla, Georges Duhamel gibi garb medeni mevaddın bulunmamasıdır. Almanlar tayetine doymuş ve o medeniyetin son rafından, otarşi sahasında sarfedilen me zarurî iptidaî maddeleri ve gıda maddelerini temin edebilsin? radan görmeleri olmıyan milletlerin sai, mayi mahrukat, iplik ve kauçuk is Bu mülâhazalara cevab olarak, Al çocukları için, bir Türk selvisinin atihsalâtında, çok büyük neticeler vermiş manlar, iptidaî madde meselesinin, an sude gölgesine uzanarak, insanin refahını temin için icad edildiği halde, tir. Fakat, tahminlere göre, Almanya, cak, müstemlekeleri ve manda altındaki bazan, rahatının en büyük düşmanı son derece büyük himmetlere ve birçok araziyi, umumu memnun edecek şekilde kesilen motör gürültülerinden uzak, masraflara rağmen, mayi mahrukat ve yeniden tevzi etmek suretile halledileceebediyi faniden ayırd ettiren kıymet mensucat mevaddı bakımmdan, ihtiyac ğini ileri sürüyorlar. Müstemîeke mah leri aramak bir ihtiyacdır. Onların Şi larını ancak üçte bir ve dörtte bir nisbe sulü iptidaî maddelerin âdilâne bir şekilraz bahçelerinde kızaran güllere, tinde temin edebilmektedir. «Buna» de de taksimi, ne mamul eşya piyasası me Türk kıyılannın sıcak sessizliği için nilen sun'î Alman kauçuğu, senelik istih selesini, ne de taksim edilen iptidaî madde elenen ve demlenen saf renklere lâkin pek cüz'î bir kısmmı temine kâfi delerin dövizle tesviyesi tarzını bir hal hasreti, bizim çarka, uskura, pervane gelmiştir. çaresine bağlıyabilir. İptidaî madde muye karşı yeni doğan sevgimizle çatıBu hale nazaran, görülüyor ki, iptidaî bayaası ecnebi dövizi olarak sermayeye şıyor. Onlann garb medeniyetine kamaddeler otarşisi için vücude getirilecek sahib olmağa vabestedir; bu ise büyük rınları tok; bizse, Descartes'm üç yüz plânlı bir taazzuvun da tabiî hududlan müşkülâtla tedarik edilebilmektedir. Alelli sene evvel, üstüne ilk nimetlerini vardır. Sun'î mevad fabrikalarını geniş manya, iptidaî madde tedariki hususundizdiği bu mekanik ve riyaziye sofda, harice, herhangi bir devletten fazla rasına oturalı kırk elli sene ya var, ya etmek, muazzam sermayelere muhtacdır. muhtacdır. Fakat halihazırdaki şerait daVe buna rağmen, bu fabrikalar, ihtiyacın yok! İptidaî maddeler meselesi IHEM NALINA MIHINA Fitre ve zekâtınızı Hava Kurumuna veriniz! vet, fitre ve zekâtınızı Hava Kurumuna veriniz. Böyle yapmakla en büyük sevabı işlemiş olursunuz. Çünkü, hem dinî mükeîlefiyetinizi ifa, hem de memleketin müdafaasr na yardım etmiş olursunuz. Havacılık Kurumuna verdiğiniz paraların tamamile yerine sarfedildiğini ordulu'jzdaki çelik kartalların hergün artan sayısmdan ve Türkkuşunun daima çoğalan faaliyetinden anlıyabilirsiniz. Türk Hava Kurumuna teşekkülündenberi milletin yaptığı yardım 50 milyon lirayı geçmiştir. Havacılık ve Spor mecmuasının son sayısında, gördüğüm bir cetvel, büyük milletimizin havacılığın ehemmiyetini pek iyi anlamış olduğunu göstermektedir. A'ağıya aynen aldığım bu cetvel. 19251926 yılından bu seneye gelinciy* cadar Hava Kurumuna yapılan yardımarı göstermektedir. (Yüzler hanesindek: küsurat alınmamıştır) Macaristanın, İtalya tarafından yapılmi" olan tahdidat sebebile kendi hububatı için Almanyada bir mahrec bulmak arzusunda olduğu ve iki memleket arasın daki ticarî mübadeleleri tevsi etmek emelinde bulunduğu söylenmektedir. Diğer taraftan iktısad encümeni Deniz Macaristanın hukuk müsavatı meseleBanka intikal edecek müesseseleri göstesindeki mütalebatının da bu görüşmeler esnasında derpiş edilmiş olduğu rivayet ren maddede tadilât yapmamıştır. Şu haIe göre Akay îdaresinin Istanbul Beleedilmektedir. dıyesine verileceği hakk'ndaki bazı neşriVon Neurath'ın nutku yat henüz erken sayılabilir. Zira lâyihaDaranyi ve de Kanya şereflerine dün nın iktısad encümeninden çıkan maddeleakşam verilen ziyafette, von Neurath rinde Akay idaresi hükumetin eski teklisöylcdiği nutukta ezcümle demiştir ki: findeki şekilde, yani Deniz Banka intikal « Gözlerimiz, memleketlerimizin edecek müesseseler arasındadır. Ancak müruru zamana uğraması kabil olmıyan lâyihanın diğer iki encümendeki müza hayatî haklarına ve bu yolla ayni zaman kereleri sırasmda bu yolda bir karar alında hakikî ve mutedil bir Avrupa sulhu ması veya hükumetin böyle bir teklifte asil hedefine dikilmiş durmaktadır.» bulunması da ihtimal dahilindedir. Akay İdaresi mümessilinin bu münaseMühim bir istatistik betle Ankaraya çağınlnvş olduğu da doğhazırlanıyor ru değildir. Deniz müesseselerinin yeni Ankara 23 (Telefonla) İstatistik bütçeleri dolayısile Denizyollan müdürü Umum Müdürlüğü âmme teşkilâtına Sadeddin, Havuzlar müdürü Cemil ve mensub memurlarla başlıca millî banka Akaydan müdür muavini Halid Anka lar ve şirketlerde çalışanlar hakkında bir raya gelmiş bulunuyorlar. jstatistik hazırlamaktadır. Başvekâletten Geçenlerde de Liman müdürü Raufi alâkadarlara yapılan yeni bir tamimle bu gelmiş ve avdet etmişti. Bu idarelerin istatistiğin ehemmiyetine işaret olundu. müdürleri yeni bütçeler hakkında İktısad Dağıtılan sual varakalarını bizzat doldu Vekâletinde bugün de temaslarda bulunracak memurlarla tevzi, toplama ve kon dular. trol işinde çalışacaklara ince bir dikkat ve Balkan devlet bankaları itina göstermeleri tavsiye edildi. Bugün Pierre Loti görüşünü yerenlere, onun ezelilik ve ebedilik endişesi, belki de Şeyhi Ekberin metafiziği kadar bayat geliyor. Fakat bu arkadaşların çocukları veya torunları da, günün birinde garb medeniyetinin nimetlerine doyduktan sonra, o kültürün kıymetleri arasında nafile ile halisi ayırd etmek için başlannı dinlemek isterlerse, belki de, Eyübdeki »elvilerden birinin altma bir lâhza uzanacaklar ve Şiraz bahçelerinde kızaran giillerin hasretini duyacaklar! Bu hasret, medeniyetlerin en eskisine sahib olmanm gunırunu taşıyan bir millet için ne medenî, ne de modern olmağa mânidir; bilâkis, geçici raoda ile halis modern arasındaki fajrkın anlaşılmasına yardım eder. PEYAMt SAFA İtalya, İngiltereden istikraz yapacak mı Ingiliz sermayesi Italyaya para vermege hazırmış... Roma 23 (A.A.) Agencia Eco nomica, İtalyanm İngiltereden ödünc para almak istediği hakkındaki şayiaları ekzib ederek diyor ki: «Ingiliz sermayesi İtalyaya para ver meğe hazırdır. Çünkü îtalyanın borclarına sadık olduğunu bilir. Fakat îtalya, enelerdenberi kendi yağile kavrulmasmı bilmiştir. Eğer ihtiyacı olursa altını ken di vatandaşlarından istiyecektir.» Tribune gazetesi de şöyle yazıyor: «Mussolini'nin siyaseti göstermistir ki, faşist ekonomisi v maliyesi bir irade ve kuvvet mahsulüdür.» Bir demir imtiyazı feshedildi Ankara 23 (Telefonla) Fikir ve arkadaşlan uhdesinde bulunan Çanak kalenın Lâpseki kazasına bağlı Görecı köyündeki demir madeni imtiyazı fasholundu. konferansı Selânik Belediye reisi Ankaraya gelecek Atina 23 (Hususî) Selânik Belediye reisi Merkuris'le Belediye umum Belgrad Ticaret Odasımn kâtibi Vizas yakmda Ankaraya gidecekbir teklifi lerdir. Irak sefaretinin yeni binası Reisle umum kâtib, Türkiye Cumhur Ankara 23 (Telefonla) Belgrad Ankara 23 (Telefonla) Irak sefaReisi Atatürkün doğdukları evin Selâ Ticaret Odası, Balkan devletleri mer eti, Çankayada yaptırdığı yeni binaya nik şehri tarafından kendilerine hediye kezlerinde bulunan Ticaret Odalannı aşmmıştır. Sefaretin çok mükemmel ; edildiğine dair olan kararnameyi Atakarşılıklı bir çalışamaya davet etmiştir. surefte inşa ve tefriş edilmiş olan yen türke takdim edeceklerdir. Bu davete göre, Odalaı, enternasyonal binasma nakli münasebetile bir küşad resmi vaoılacaktır. Küçük san'atlar kanunu pazarlarda Balkanları alâkadar edecek lâyihası Meclis Iktısad hâdiseleri birbirlerine bildirecek, her devletin iktısadî, içtimaî teşkilât: hakkında Encümeninde Ankara 23 (Telefonla) Meclis mütek^bilen malumat verilecektir. Ankara 23 (Telefonla) Emniyet kanununa göre, Dahiliye Vekilinin riyasetinde Büvük Türkâriıharbiyenin bir mümessili ile Emniyet Umum müdürü, Jandarma, Gümrük ve Orman Muha faza umum kumandanları ve Vekâletçe seçilecek lüzumu kadar umumî müfettiş ve validen mürekkeb bir emniyet komisyonunun senede en az bir defa toplanması lâzımdır. Komisyonun An karadaki azaları her ay toplanacağın dan ilk toplantı günü yakında tesbit eYaptığı eşyayı satılığa çıkarmayı mes dilecek ve komisyon içtimaa çağırıla lek edinmesi şarttır. Lâyihada çıraklık, caktır. kalfalık, ustalık, çıraklık mukavelesi, ustaların çıraklara karşı vazifeleri, kalfalık mukavelesi ve küçük san'atların inkişafı Paris 23 (Hususî) Paris borsasının için alınacak himaye tedbirlerile sergiler, bugünkü kapanış fiatları şunlardır: Londra 147,15, Nevyork 29,40 1/2, Ber kooperatifler ve teşkilâtlara dair esaslı lin 1190, Brüksel 508,25, Amsterdam ^ıükümler vardır. 1634, Roma 154,75, Lizbon 133,50, Ce Gandi iyi! nevre 680,50, kurşun 16,3,9, bakır 41 1/2Bombay 23 (A.A.) Ağır hasta olan 43 1/2, kalay 181,5, altın 140, gümüş 19,11,16, çinko 14,18, 1 1/2. Gandi, bugün daha iyidir. îktısad encümeni bugün öğleden sonra toplanarak küçük san'atlar kenun lâyihasının müzakeresine başladı. Lâyihaya göre, bir ustanm kendi nam ve hesabına ve başlıbaşına kendi mes'uİiyeti altında e vinde veya hususî bir yerde ailesi efra dından olan veya olmıyan ve sayısı 10 u geçmiyen çırak ve kalfalarla birlikte (ayn bir nizamname ile tesbit edilecek olan) san'atlardan birini, el emeğini ve ihtısasını kullanarak yapması, küçük san'at addolunur. Ankara 23 (Telefonla) Balkan Antantları devlet bankaları konferansına bugün devam edildi. Öğleye kadar tâli komiteler, Cumhuriyet Merkez Bankasmda muhtelif mevzular üzerinde çalışmp'^rda bulundular. Öğle üzeri umumî heyet içtimaı oldu. Maliye Vekili Fuad Ağralı tarafından bu akşam 21 de misafir devlet bankaları mümessilleri şerefine Ankarapalasta bir zivafet verildi. Emniyet komisyonu toplanıyor PARİS BORSAS1 * ATİNA Yunanistanda karışıklık çıktığına dair haberler asılsızdır. Memlekette tam bir sükun vardır. * PARİS Zabıta, dün gece şehirde araştırmalar yapmış, mühim vesikalar bulmuştur. Teşkilât, mühim keşifler arifesindedir. * BÜKREŞ Başvekil Tataresco bir beyanname neşretmiş, hükumetin sınıf mücadelelerini takbih ettiğini bildirmiştir. Millî köylü partisi reLsi Mihaloche siyasî hayattan çekilmiştir. * TİRAN Arnavudluk isliklâlinin 25 inci yıldönümü şenlikleri için hazırlıldar devam ediyor. * TUNUS Grev yüzünden münakalât tamamen durmuştur. * LONDRA Ingiltere ile Siyam arasındaki dostluk, ticaret, seyrLsefain mukavelesi imzalanmıştır. * BUDAPEŞTE Lispe mevkiinde çok bol iki petrol kaynağı bulunmuştur. * PARİS Harbiye Nazırı, Başkumandan Gamelin'le beraber şark hattını teftişe çıkmıştır. * KUDÜS Ingiliz komiserinin af hakkı, idam kararlarında tatbik edilemiyecektir. * PARİS Hududda 6 casus yakalanmıg, Rusyada tutulan 2 Alman casusu da mahkum olmuştur. ancak bir kesrini temin edebilmekte ve hilinde, kendi mahsulâtının, yabancı pibunu da çok yüksek fiatlara mal etmek yasalarda alıcı bulduğu nisbetle müte nasib olarak ithalât yapabilecektir. Al tedir. manya, müstemlekelerini istirdad ettikten İptidaî maddelerde millî otarşi tesisi, sonra, gene geniş mikyasta ithalâta de bunu yapan memleketlerin hayat seviye vam mecburiyetinde kalacaksa da, hiç olsini indirmekte ve bundan başka, halihamazsa, iptidaî maddelere olan ihtiyacı nrda iptidaî madde müstahsili olan memçok sadeleşmiş, çünkü, endüstrisi için za eketler için, fazla istihsalâttan bekledikrurî olan iptidaî maddelerin bir kısmmı, leri gelirin afete inkılâbı şeklinde bir tehkendi hakimiyeti altında bulunan arazi like teşkil etmektedir. îptidaî maddeler, den temin etmiş olacaktır. bu cihetten fakir olan memleketlerin o Lehistan da, konferansta, buna ben tarşi emelleri yüzünden büyük bir zarara zer mütalealar yürütmüş, döviz meselesimaruz bulunuyor. ne bağlı siyasî mahiyeti tebarüz ettirmiş Dünya iktısadiyatı bünyesinde husule tır. gelen bu tahavvül, mensucat maddeleri Görülüyor kî, îptidaî maddelerden basahasında göze batacak kadar barizdir. zı memleketlerin mütenaim olmasının ikhPamuk ve jüt kırpıntılarından yapılan saden imkân dahiline girmesi hususundaiplikler, Amerika pamuk mahsulâtı için ki münakaşalar, alâkadarlann hepsinin büyük bir tehlike haline gelmiştir. Al noktai nazarile mütenasib değildir. man iplik sanayii, 1935 senesinde, millî İptidaî maddelerden yana fakir olan piyasaya bu maldan bir buçuk milyon memleketlerin ekserisi için, iptidaî mevad balya sürmüştür. Halbuki, Alman nüfupiyasasına girebilmek, sadece açık kapı sunun normal ihtiyacı, o zamana kadar siyasetile halledilemiyecek bir iktısad bir milyon balya pamuktan öteye geçmiproblemidir. Şüphe yok ki, ticarî tahdiyordu. Binaenaleyh, tabiî mahsulün yedatın ilgası, beynelmilel sahada serbest rine sun'î iptidaî maddenin ikamesi, paticaret prensiplerinin tekrar tesis ve bunun muk satışını % 50 nisbetinde tenezzüle bilhassa iptidaî madde müstahsili olan uğratmış oluyor. Şurasını da nazarı dikmıntakalarda yapılması, bu mevaddın kate almak gerektir ki, sun'î iplik, yalnız tedarikini kolaylaştıracaktır. Fakat, unutiptidaî maddeden mahrum memleketlermamalıdır ki, başlıca iptidaî maddeler de yapılmakla kalmamış, İngilterede ve ve beynelmilel ticaret mevzuunu teşkil Amerikada dahi başgöstermiştir. eden emtia, kartel kaidelerine, yahud kiç Sun'î iptidaî madde harbini idare e olmazsa mühim tahdidata ve satış fiatladenlerin bu yolda ne dereceye kadar iler rı üzerinde muayyen itilâflara bağlıdır. liyecekleri ve kimyanın, bu mücadelede, Bu şerait dahilinde, hakikî bir açık kapı tabiati ne dereceye kadar yeneceği, he siyaseti, ancak beynelmilel kartelleri tah" nüz muallâkta bulunan ve birdenbire did ve bu lâfzı murad valorizasyonları halledilemiyecek olan meselelerdir. menetmekle kabil olabilir. Şunu da nazaDünyada mevcud iptidaî maddelerin rı itibara almak lâzımdır ki, gayrimahdud bütün milletler arasında makul bir şekil miktarda iptidaî maddenin, bütün dünya de taksimi, geçenlerde Cenevrede topla piyasalarına şamil oldukça düşük bir fiat nan beynelmilel konferansm müzakere seviyesinde piyasaya arzı, beynelmilel mevzularından birini teşkil ediyordu. mübadelelerdeki müşkülâtı izaleye kâfi Konferansa iştirak etmiyen devletlerle, değildir. Dövizlerin mahdud pluşu ve iştirak edenlerden Japonya ve Lehistan kredi sahasında mevcud fıkdan, ithalât gibi bir iki devlet, iotidaî maddeler me imkânlarına sed çekmektedir. Esas nokta daima aynidir. Fakir memselesinde başlıca problemin, zarurî ipti daî maddeleri, onları ihtiva eden top leketler, ticaret tamamile serbest bırakılınraklan. hakimiveti altmda bulunduran c», muhtac oldukları iptidaî maddeleri memleketten ve o memleketin parasile nasıl tedarik edebilirler? Bu mevaddın tedarik etmek olduöu rrütaleasındadırlar. bedelini ecnebi dövizile ödemek pek zayıf Nüfuzlu İngiliz ve Fransız devlet ri bir ihtimaldir. Şu halde kredi tariki veya cali ise, bir müddettenberi, ilkönce Al malen tediye şekli kalıyor. En tabiisi, iki manya tarafından ileri sürülüp bilâhare usulü birleştirmektir ki, bu da, iptidaî başka devletler tarafından tekrar edilen maddeleri, bunları kullanan memleketlemüstemleke mütalebatının, iptidaî mad rin, kredile satın aldıktan sonra, bedelini, bu mevadla mamul emtia halinde veya delerin yeniden taksimi cihetine imalesidünya piyasasında mevcud diğer mamul ne sarfı gayret ediyorlar. Bu fikrin sa eşya ile ödemeleri şekli olur. Büyük müshibleri, dünyadaki emniyetsizliğin sebebtemlekelerde, iptidaî maddelerin tevzii lerinden biri, iptidaî maddelerin fena icin şirketler veya bankalar tesis edilir. taksim edilmesi olduğunu iddia ediyorlar Bunlann rolü, iptidaî maddelerden mahve, iptidaî maddelerin, ilmî bir şekilde, rum memleketlere, dünya yüzünde mevve her milletin menafiine en uygun olacud bu mevaddı, kredi ile taksim ve bunrak taksimi sayesinde bu halin önüne geların bedelini, onlardan, mamul eşya olaçilebileceğini söylüyorlar. Sırf iktısadî orak ta'ısil etmekten ibaret olur. lan bu mesele, müstemleke meselesile bir iptidaî maddeler piyasasının bu şekilarada tetkik edilmek istenildiği takdirde de venideıı tanzimi, bütün dünyanın bu hiçbir netice veremez. Zira, dünya sanayiinde kullanılan iptidaî maddeler, müs mevaddı tedariki bakımmdan, açık kapı temlekelerde ve manda altındaki memle siyasetinin tecdid ve tamiminden daha faydah olacaktır. Çünkü, açık kapı prenketlerde değil, ekseriyet itibarile, müstasipi, ancak müstemlekelerde istihsal edikil devletlere aid arazide bulunur. Mü len mevadda münhasır kalacak ve bey tehassıslann tahminlerine göre, Almanya, nelmilel malî yardım meselesini bir hal eski müstemlekelerini işletmek suretile, çaresine raptetmiyecektir. İptidaî madde bugünkü ithalâtmın altıda birini bile te itibarile fakir olan memleketlerin ekserisi min edemez. Bizzat İngiltere, muhtac oliçin, bu mesele, bir müstemleke işi değil, duğu gıda maddelerinin ve iptidaî madiktısadî ve malî bir problemdir ve bu maI* İ k yazı dünkü sayımızda çıkmıştır.l hiyetini de muhafaza edecektir. 192526 : 2,968,000 lira 192627 : 5,446,000 » 192728 : 6,894,000 » 192829 ı 7,497,000 » 192930 t 6,056,000 » 193031 : 5,564,000 » 193132 : 4,234,000 » 193233 : 3,827,000 » 193334 : 3,583,000 » 193435 : 2,978,000 » 193536 ı 4,998,000 » 193637 : 4,760,000 » jr A Yekunu 50 milyonu geçen bu paralar, hep, Türk havacılığını kemiyet ve keyiyet itibarile yükseltmeğe tahsis edilmiştir ve bu 12 senelik yekun, Türk milletinin göğsünü iftiharla kabartacak kadar büyük bir hamiyet yekunudur. Birkaç yıla kadar Türk havacılığının anası vazıyetine gırecek olan Türkkuşunun faaliyetlerini de hulâsa etmek isterim. Çünkü, bu faaliyet, o hamiyete mukabeedir. Plânörcü yetiştirmek için 1936 da açıan Türkkşunun İnönü kampına aid cetelde şu rakamlarla karşılaşırsmız. 1936 da kamp mevcudu: 120 A broesi alanlar 108 B brovesi alanlar: 91 1 brovesi alanlar: 54. 1937 de kamp mevcudu: 141 A broesi alanlar: 141 B brovesi alanlar: 28 C brovesi alanlar 107. Türkkuşu paraşütçülüğe başlıyalı üç ıl olmuştur. 1935 te 22 1936 da 61 1937 de 55 paraşütçü yetiştirmiştir. Bu son rakam birinciteşrine kadardır. O akittenberi paraşütçü yetiştirmekte deam etmektedir. Paraşütle atlayışların artısı da şöyle olmuştur: 1935 t 883 e 1936 da 1000 1937 de birinciteşrine kadar 1000 den azla olup atlamalar devam etmektedir. Türkkuşunun 1935 ten şimdiye kadar yetiştirdiği plânörcü uçman sayısı da şudur: 1935 te 12 1936 da 71 1937 de 199 1838 de 750 olacaktır. Türk Hava Kurumu, yalnız orduya, yüzlerce son sistem tayyare temin etmekle kalmamış, Türkiyede sivil tayyareciliğin temelini de atmıştır. Bu temelin üstünde muhteşem bir bina yükselmektedir. Bu binanın pek yakında göklere değdiğini göreceğiz. Elverir ki her Türk Hava Kurumuna yardımı millî bir iman, millî bir borc saymakta devam etsin. Viyanada büyük bîr talebe nümayişi Polis, dün Üniversitelilerden 50 kişiyi tevkif etti Viyana 23 (A.A.) Tıb fakültesinde tahsil müddetinin uzatılmasına dair neşredilen kararname, beklenilen sükuneti temin edememiştir. Viyanalı talebeler, bu sabah kapıları kapalı duran Üniversite civarında nümayiş yapmışlardır. Polis, 50 kişiyi tevkif etmiştir. Gratz'da zabıta Üniversite civarım tahliye ettirmek mecburiyetinde kalmış tır. Dersler muvakkaten kesilmiştir. Habeşistanın eski Paris elçisî Londra 23 (Hususî) Altı hafta evvel Kenyaya iltıcr. eden Habeşistanın eski Paris elçisi M. Tekle Howariat Kenyada yerleşmek arzusunu izhar et miştir. Kenya hükumeti bu talebi reddet • « miştir.