15 Eylül 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 8

CUMHURİYET 15 Eylul 1937 Nyon itilâfı dün imzaland Anlaşma bugün tatbik mevkiine giriyor, Ingiliz ve Fransız filoları derhal işe başladı [Baştarafı 1 inci sahijede] manevî kıymeti Akdenizde emniyetin teessüsünde büyük rol oynıyacaktır. An laşma yarından itibaren mevkii tatbika girecektir.» duğunu göstermiştir.» Samouprava, bundan sonra Nyon konferansının Balkan Antantı namına Yu goslavya murahhası M. Pouritch tara fından yapılmış olan teklifi kabul etmiş olduğunu ve bunun Balkan itilâfının sulhu temine matuf olan hertürlü teşebbüs lere ve bilhassa Avrupada sulhun muhafazasını istihdaf eden hertürlü hareket lere iştirake amade olduğunun bir delilini teşkil etmekte bulunduğunu yazmak tadır. Yunanistanm vaziyeti, şüphesiz, hayli nazikdir ve M. Metaksas'ın memleketin müdafaası hususunda sarfettiği bütün gayretlere rağmen, Yunanistan, bitaraflığmı müşkülâtla muhafaza edebilecektır. Yugoslavya veya Türkiye, bilâkis, harb vukuunda, istiklâllerini muhafaza edebilmek için kâfi derecede kuvvetli dirler. Yugoslavya, îtalya ile bir dostluk mualıedesi imzalamıştır. ve bu muahede, Gentlemen Agrement'm himayesi altında imzalandığı için, Yugoslavyanın, dostluğuna çok kıymet verdiği İngütereye de kay'iyyen müteveccih değildir. Türkiyenin îngiltere ile olan müna sebatma gelince, bu münasebat, son senelerde çok dostane bir mahiyet almış tır. îtalyan Türk münasebatı ise Montrex mukavelesinde, îtalyanın imzası bulunmamakla beraber, Habeş harbinden sonra çok düzelmiftir. Malum olduğu üzere, îtalya Sovyet filosunun Akdenize geçmesine müsaade verilmesini tecviz etmiyor, bu müsaade nin, Akdenizde bir Rus müdahalesine sebebiyet verebileceğini söylüyordu. Halbuki, Türkiye dahi, Rusyanın Akdenizdeki salâıhiyetini tecavüz etmesine taraftar bulunmadığından, Ankara ile Roma arasında bir anlaşma husulü ihtimali vardır. Îtalya ile îngiltere arasında bir an aşmazlık zuhur ettiği takdirde, gerek Türkiye, gerek Balkan devletleri bitaraf kalacaklardır. Görülüyor ki, Balkan devletleri ve bilhassa, Trakyada ve Anadoluda iki istinad noktası bulunan, beynelmilel mü • nasebetleri çok büyük ehemmiyet arze den, Avrupada Balkan Antantı, Asyada Saadabad muahedesile bağlı olan Türkiye, büyük bir rol oynıyacak mevkide dirler. Maamafih, şüphe yok ki, günün birinde birbirine karşı muhasım vaziyet bulunmalan muhtemel iki tarafm muvazenesinin bozulmaması, ve iki taraftan birinin galibiyeti halinde, o galib tarafm Akdenizdeki hakimiyctinin fazla mahsus bir dereceye çıkmaması da, Balkan devletlerinin menfaati iktızasıdır.» Çin ordusu Şanghay'da geri mevzilere çekildi (Batfarafı 1 inct sahifede) mmtakalardaki Çin kuvvetleri arasmda irtibatm teminine daha müsaiddİT ve Japon harb gemilerinin top menzilleri ha ricindedir. Tahliye olunan mevziler, esasen alelâcele ve fena tahkim olunmuştu. Bu mevziler, beş hafta süren Japon donanmasınm şiddetli bombardmıanlan neti cesinde tamamile harab olmuş bulunu yordu. Müesseselerin yapacağı dahilî talimatname îş dairesi bu esasların ne suretle hazırlanacağını bir tamimle izah ediyor (Baftarafı 1 tnct sahlfede) Cumartesi gününe, bayram günleri arifesine ve çahşıldığı takdirde pazar ve bayram günlerine aid günlük işin ve mecburî dinlenrnelerin mukannen başlangıc ve bitme zamanlannuı tespiti. B : Yıluı muhtelif mevsimlerine, îş yerinin muhtelif bsımlanna, Kadın ve erkek işçilere, 18 yaşını doldurmuş veya heniiz doldurmamış olanlarla küçüklere ve muhtelif işçi gruplarma göre dıinlenme zamanlannın başlama ve bitme saatleri değiştiği takdirde bu vaziyetler için, ve müte addid işçi postalarile çahşılıyorsa her işçi postası hakkında, Yukanda «A» bendinde yazılı hu suslann ayrı ayn gösterilmesL 5 Haftalık muntazam çalışma müddetinin tespiti ve lüzumu halinde, Yılm muhtelif mevsimlerine, îş yerinin her bir kısmarta, îşcilerin erkek veya kadm olmalarına, Yaşlanna, nı mecburiyet haricinde temin edilen hizmet ve muavenetler karşıhğı gibi se beblerle ve yahud İş kanununun 22 ncî maddesi hükmüne tevfikan yapılan ke * sinti miktannın tayini. Bu kesintilerin tahsil veya iadesi usulile bunlann işçi tarafmdan da tetkiki neticesinde vaki olacak itiraz üzerine yaprlacak muamelenin tespiti. Akdenizde tngiliz torpidoları Londra 14 (Hususî) Dokuz muhribden mürekkeb dördüncü îngiliz küçük filosu Akdenizdeki kontrola iştirak et mek üzere bugün Ingiltereden Cebelüt tanka hareket etmiştir. Bu suretle Ak dcnizde mevcud Ingiliz muhriblerinin miktarı kırka baliğ olmaktadır. Tokyonun tebliği ttalya kararı reddetti Fransız gazetelerinin neşriyatt . T' Londra 14 (Hususî) Salâhiyettar mehafilden ahnan haberlere göre îtalya Nyon konferansı mukarreratını tetkik ederek kendisine teklif edilen Adriyatik denizinde karakol vazifesini ifa edemi yeceğini bildirmiştir. îtalya Akdenizde hayatî menfaatlerini ve coğrafî vaziyetini ileri sürerek Akdenizin umumî kontrolunda Ingiltere ve Fransa ile müsavi haklar istediğini resmen bildinniştir. Bir denizaltt hücamu ve mütemmim malumat Belgrad 14 (A.A.) Selânikten Politica gazetesine gelen bir habere göre bir îngiliz harb gemisi, bir denizaltı Golos açıklannda bir Sovyet petrol ge misini torpillemek üzereyken bu denizaltıyı yakalayıp zaptetmiştir. Denizaltı Ingiliz harb gemisinin toplannın tehdidi albnda stop etmiş ve bütün müretteba tının esir edilmiş olduğu rivayet edilmektedir. Politica gazetesi muhabiri, bu denizaltının tabiiyeti hakkında hiçbir şey söylememektedir. Londra 14 (A.A.) Amirallık dairesi, bir Ingiliz harb gemisinin Golos açıklannda bir Sovyet petrol gemisini torpillemek üzere bulunan bir denizaltıyı yakalamış olduğuna dair bir Yugoslav gazetesinde intişar etmiş olan haberden ademi malumat beyan etmektedir. Buna benzer bir haber bu sabah Londrada da şayi olmuştur. Bu haberde bu harb gemisinin Malaya zırhlısı olduğu ilâve edilmekteydi. Halbuki bu zırhlı, Mondros'ta demirlemiş ve Amirallık dairesine yalnız oraya vusulünü iş'ar ederek hiçbir hâdiseden bahsetmemiştir. Paris 14 (A.A.) Epoque gazetesi, yazıyor: Nyon itilâfının imzası, Fransa rle îngilterenin kontrol işinde Îtalyanın daha büyük bir mikyasta teşriki mesai etmesini kabul etmelerine mâni olmıyacaktır. Eğer ümid edilmesi lâzım olduğu veç hile bu sahada anlaşma imkânı hasıl olacak olursa Habeşistan împaratorluğuna hatime çekilmiş olduğunun tebyini için teşebbüste bulunmak kabil olacaktır. Bunu müteakıb îtalya ile îngiltere arasmda mukarenet vücude getirilmesine müteallik teşebbüslere devam edilecek ve bu teşebbüsler Fransız îtalyan mukareneti için bir mukaddeme teşkil edecektir. Petit Parisien gazetesinden: «Nyon'da yapılan müzakereler es nasında Îtalyan nüfuzu tamamile tehdide maruz kalmış olduğundan ve Sovyet Rusyanın rolü Karadenizin kontroluna hasredilmiş bulunduğundan M. Musolini'nin Akdenizde kendisine bırakılmış olan vazifeyi deruhde etmekten imtina etmesi pek nahoş olacaktır.» Populaire gazetesi, diyor ki: «îtalya, Nyon'a gitmekten imtina etriğinden dolayı müzakerat haricinde bırakılmıştır. Îtalyanın emrivaki karşısında serfüru etmekten başka yapacağı bir şey yoktur. Almanya ile Portekizin ademi müdahale komitesi nezdinde şikâyette bulunmak niyetinde olduklan beyan edilmek tedir. Boşuna zahmet, Londra komitesi, hiç bir şey yapamaz. Korsanlığa karşı mücadele işi, Akdeniz konferansı tarafından halledilmiştir. Nyon, mühim bir merhaledir. Hiç şüphesiz Cenevrede bunun farkına varılacaktır.» Ere Neuvelle, gazetesinden: «Ihtimal Chigi sarayında işlerin uzun sünnesi bekleniyordu. îhtimal,' ardı arası kesilmiyecek olan ihtilâflara ümid bina ediliyordu. Halbuki böyle hiç birşey olmamıştır. Romanm bugün ortada değişmiş hiç birşey olmadığını öğrenmesi lâ zımdu. Bundan şikâyet edecek olanlar herhalde sulh dostlan değildir.» Tokyo 14 (A.A.) Japon ordusu 13 eylulde sabahleyin saat 8.50 de Şanghay'ın yeni belediye dairesini işgal etmiştir. Çin ordulan kumandanlığının merkezi olan belediye dairesinin ifgalinden sonra Japon kıtaatı, Kiangwan istikametinde garba doğru ilerlemişlerdir. Ayni günde Japon tayyareleri sabahleyin Kiangvvan şeJnrini ve Şanghay'ın cenubunda kâin Longhoua tayyare meyda nım bombardıman ederek Çinlileri mühim zayiata uğratmışlardır. Times gazetesinin bir yazın Akdenize giden Fransız filosu Brest 14 (A.A.) Audacieıuc, Fantasque, Terrible muhriblerile Cyc lone, Mistral, Sirrocco, Tyhon, Alcyon ve Toınade torpitoları bu sabah Akdenize hareket etmişlerdir. • Romada telâkkiler . f: P Roma 14 (A.A.) Havas ajansı muhabirinden: lyi malumat almakta olan îtalya mehafili, Nyon konferansında elde edilmiş olan neticelerin Chigi sarayında pek so ğuk bir surette karşılanmış olduğunu gizlememektedir. Evvelâ îtalyaya aynlmış olan pek mahdud hisse, kabule şayan gibi görülmemektedir. îtalyanın hassasiyetinin îtalyaya ikinci derecede bir mevki vermek suretile ce rihadar edilmiş olduğu gibi Nyon itilâfı, Chigi sarayına tebliğ edilmeden evvel neşredilmek suretile de cerihadar edil miştir. Halihazırda îtalya ile Almanya arasmda müşavereler devam etmektedir. Maamafih, Almanyanın kontrol işinin haricinde bırakılmış olması keyfiyeti, îtalyanlann serdetmekte olduklan mü talealara zemin teşkil etmemektedir. Bilmukabele Sovyet Rusyanın kon troldan haric bırakılması, îtalyanın na zan itibara almasına lüzum hissetmıye ceği kadar tabiî bir hâdise telâkki olun maktadır. Yunanistan Başvekilinin tetkikleri Atina 14 (Hususî) Başvekil Metaksas dün Deniz Umum Erkânıharbiye Reisi Amiral Sakelariu ile uzun müddet birlikte çalışmıştır. Başvekil Amiraldan sonra Hariciye Nezareti yüksek memur larile de uzun süren müzakerelerde bu lunmuştur. Bu müzakerelerde Nyon korrferansının mukarreratından Yunanistana taalluk eden kısmm tatbikatı için hazırlıklar yapılmış olduğu anlaşılmaktadır. Vekiller Heyetinin tetkikleri Ankara 14 (Telefonla) Vekiller Heyeti bugün öğleden evvel ve öğleden sonra olmak üzere îsmet Inönünün reisliği altında iki toplantı yapmıştır. Bu toplantılarda gene Akdeniz itilâfının tetkik edilmiş bulunduğu anlaşılıyor. ltilâfnamenin bugün imzalandığına göre Hariciye Vekilimize imza için son tali matın verildiği kuvvetle tahmin edilmektedir. *** Times gazetesi Istanbul muhabirinin gazetesine çektiği şu telgrafı aynen naklediyoraz: «Îtalya ile Sovyet Rusya arasında haşin notalar teatisi hakkında gazeteler temkinli davranmakla beraber hiç şüphe yok ki bu meesle memlekette endişe tevlid etmektedir. Coğrafî vaziyetinden dolayı daha başka kargaşalıklann Türkiyeyi nazik bir vaziyete düşürmesinden korkulmak tadır. Daha şimdiden Sovyet gazeteleri Türk matbuatını dost olmamakla itham etmektedirler. Çünkü Çanakkale haricinde vuku bulan denizaltı hücumlan hakkında beyanı fikir eden bir Türk gazetesi, deneme maksadile, Rusyayı muhtemel mücrimlerden biri olarak göster mişti. Ayni zamanda tahmin edildiğine göre Türk sulan iç veya yakınında Is panyol gemilerinin batınlması karşısında Türkiyeye izafe edilen soğukluk sadece Türk matbuatına inhisar etmemektedir. Maamafih Sovyetlerin bu noktai na zarlarını haklı görmek güçdür. Çünkü Rusya ile îtalya arasındaki bu anlaş» mamaz'lıkta Türkiye bitaraf kalmak h temektedir. Türkiye hali hazırda sadece sulan içinde ve civannda seyrü seferi emniyet altına almayı düşünmektedir. CUMHUR/YET : Taymis muha birinin bahsettiği Türk gazetesi biz isek bizim yazımızda hiçbir deneme maksadı yoktu. Biz makalemizde vaziyeti sadece öbjektif olarak tahlil etmiştik. Şimalî Çinde 12 eylul tarihindeChülpou şehrini işgal etmiş olan Japonlar, Tatung istikametinde Çinlileri takib te Tarung'u işgal etmişlerdir. Pekni Suiyan ve Pekin Hankow arasmda bulunan mıntakada cenub garb istikametinde ilerlemekte olan Japonlar, 13 eylul tarihinde saat 10 da Shan Si eyaletinin hududunda kâin Kvvangliang mevkiini işgal etmişlerdir. Bu işgal üzerine Tdıahar eyaleti düşmanr dan tamamile tathir edilmiş bulunmakta ecek fazla çalışma saatlerile bunlann dır. bir sene içinde tatbik edilebilecekleri Cenubî Çinde Japon donanmasının günlerin tespiti. Fazla saatler için veriletayyareleri, 12 eylulde Swatow yakının cek munzam ücretlerin tayini. daki Kityang tayyare meydanmı ve Can7 îş kanununun 41 nci maddesi ton Kovvloon demiryol\ınun tam orta mucibince iş yerinde tatbik edilen çalışsmda bulunan Sheklung şehrini bombar ma ve dinlenme müddetlerine aid saatledrman etmişlerdir. Japon donanması da rin ve mevkideki hangi saate göre ayar Canton nehrinin mansabındaki Bias kör edildiğinin tasrihi. fezi sahillerini bomıbardunan etmiştir. 8 Gece, Bu bombardıman, bir Japon müfrezesi Cumartesi günü saat 13 ten sonra, nin karaya çıkmasma medar olmuştur. Pazar günü ve Donanmanın tapları tarafından himaye 29 ilkteşrinde, edilen bu müfreze, körfezin kalelerinden İş yerinin bazı kısımlarında mukannen birine hücumla zaptertikten sonra surette çahşıldığı takdirde bu kısımlann topu tahrib ve barut depolannı berhava ve orada çahşan işçi gruplarınm gösteril etmiştir. 13 eylulde Japon donanması, mesi. bu körfezin diğer noktalannm bombardı9 İş kanununun 46 nci maddesi manına devam etmiştir. nin 3 numaralı bendinde yazılmış oldu ğu üzere, iş yerinin kanunî bir mecburiUmumi Japon taarruzu Tokyo 14 (A.A.) Şanghaydan yet olmaksızın müe$se«ece ittihaz edil gelen telgraflarda Japonlann ihrac etmiş mis usule göre bazı günlerde kapanması oldukları kuvvetlerin bu sabah Wou halinde, işbu günlerde çalışmiyan işçilere soung ile şimal istasyonu arasuıda yan verilecek ücretlerin tespiti ve şayed o yerde bulunmakta olan KLangouan'da günlerde müessese kâmilen kapanmayıp ki Çin mevzilerine karşı umumî bir ta da ancak bazı kısımlan işlemeye devam arruza geçmiş olduklan haber verilmek ediyorsa, bu kısunlarda çalışacak işçi gruplannın ve onlara verilecek ücretle tedir. rin tasrihi. 20 İş veren, iş kanununun 13 üncü maddesile işçi lehine temin edilmiş olan mühlet ve'tazminat miktarlarından daha iyi şartları işçilerine tatbik etmek isterse, bu usul ve şartların tasrihi. 21 İşçinin kendisine aid olup işi görmek için getirmeğe mecbur olduğu alât, edevat ve hayvan'lar gibi vasıtala nn tayini ve işçinin bu hususta îş kanu nunun 28 inci maddesine göre hakkı olan tazminaü alması yolunun gösterilmesL 22 İlk sıHıî imdad, müessese doktoru tarafından bakılma, hastaneye kaldınl ma, ilâclar ve saire gibi tıbbî tedbirlerle işçinin «ve arlesi efradının» müessese ta» rafından tedavi edilmesi yolunda talfcik' Dahil olduklan gruplara göre ve her olunan usullerin gösterilmesi. posta için bu müddetin ayn ayrı tayini. 23 Sağlık koruma ve iş emniyeti 6 Îş kanununun 37 nci maddesi bakımından aşağıdaki noktalarda işçi • mucibince işçilerin mukannen çalışma rnüddetlerinden daha fazla çalıştıklan lerin riayet etmeğe mecbur olduklan şart ş kısımlarile işçi gruplarınuı gösterilme ve usullerin tespiti: Yangmdan korunma, si. Günlük ve haftalık olarak kabul ediİş yerlerinin ve işçilerin temizliği, Iş elbisesi ve işçinin kullanacağı ko • runma eşyası «korunma gözlüğü, hususî eldiven, ayakkabı v. s.» gibi. Makine, alât ve iptidaî maddelerin kullanılması, Noksanlarm ve hasann bildirilrnesi. Teh'likeli yerlere girme ve oralarda bulunma şartları. 24 îş inzıbatınm bilhassa aşağıdaki hususlarda temin edilmesi: îş saatlerine riayet, İşçilerin giriş ve çıkışlanru kontrol, İşçilerin muvakkaten ve beklenmiyen bir sebeble iş yerinden ayrılmalan, İşçinin çalışma yerini muvakkaten terketmesi ve iş yerinin diğer kısımlarına girmesi, Mecburî dinlenmelerde işçinin bulu nacağı yer, Iş esnasmda yemek ve içmek, İşçinin amirleri ve arkadaşlarile mü • nasebetlerinde riayet edeceği muamele tarzlan ve işçi o'lmıyanların iş yerine gi rebilmeleri şartlan. Kanton Honkong arannda harb Canton 14 (A.A.) Beş Japon harb gemisi, Canton ile Hongkong ara smda yanyolda kâin olan Bocatigris kalelerini bombardıman etmiştir. Kaleler, mukabelede bulunmuştur. Bu sırada Japon harb gemilerine taarruz etmek üzere Çin tayyareleri havalanmıştır. Tay yareler, Japon gemilerini hasara uğrat tıktan sonra dönmüşlerdir. Kalelerin de hasara uğramış olduğu tahmin edilmek tedir. Çin tayyarelerinin bombardımanı Şanghay 14 (A.A.) Çinlilerin bombardıman tayyareleri, AsahiMaru admdaki Japon hastane gemisine bom balar atmışlardır. Gemi, hasara uğramıştır. Fakat telefat yoktur. Fransız ve tngiliz kumandanlarının karart Konferans mukarreratı devletleri ve Balkan Bir Rumen gazetesinin mütaleaları Bükreşte çıkan «Le Momert» gazetesi, Akdenizde bir anlaşmazlık zuhuru halinde, Balkan memleketlerinin oradaki durumlarının kat'î olacağını, şarkî Akdenizin sevkulceyş ehemmiyeti noktasmdan, Balkan devletlerinin siyasî vaziyetinin îtalya içn büyük bir ehemmiyet ar zettiğini, Belgradm, Atinanın ve Ankaranın sempatisini celbetmek hususundaki Fransız, Ingiliz ve İtalyan teşebbüsleri nin bundan mütevellid bulunduğunu izah eden bir makalesinde, îngilterenin, Fransanın ve îtalyanın, Akdenizdeki müte kabil vaziyetlerini, sütunlarımızda müteaddid defalar tafsil ettiğimiz şekilde an lattıktan sonra, sözü, Balkan devletleri nin Akdenizdeki vaziyetlerine getirerek ezcümle diyor ki: «Arazisi, îtalyan tayyarelerinin harekât mıntakası dahilinde bulunan dev letler için, ve meselâ, şehirleri, îtalyan üslerine birkaç saat mesafede bulunan Yunanistan için, îtalyaya karşı vaziyet alnvak zordur. Diğer taraftan, asla bü yük harbi kaybetmemeği prensip ittihaz eden îngiltereye karşı da vaziyet alamaz Belgrad 14 (A.A.) Nyon kon feransının elde etmiş olduğu neticeler hakkında mütalealar yürüten Samoup rava gazetesi, bu konferansm mesaisine îtalyan Sovyet hâdisesinin vukuu esnasında başlamış olduğunu ve davet edil miş olan bütün memleketlerin bu konferansa iştirak etmemiş olduklarını beyandan sonra diyor ki: «Bütün bu mülâhazalar nazan itibara alınmak suretile şu netice istihsal olunabilir ki Nyon konferansında ittıhaz edilmiş olan kararlar, Avrupa için pek ehemmiyetli olan bu denizde sulhu ve intizamı temine matuf olduğu için son derecede mühimdir. Konferansm îtalyanın kontrol edeceği bir mıntaka derpiş etmesi keyfiyeti, konferansm gayesi çok vahim olan bir mese leyi muslihane bir surette halletmek ga yesini takib etmis oldugunu ve ayni zamanda Avrupanm menfaatinin galib ik devletin bu pek mühim olan işe iştiraklerini âmirfoulunrJnîrıinijisnat evl^mekte ol Şanghay 14 (A.A.) Öğrenildiğine göre Şanghay'daki Fransız ve Ingiliz Polonya Reisicumhuru hasta askerî makamatı, müsellâh Çin kuvvet Varşova 14 (A.A.) Resmî bir lerinin imtiyazh Fransız mmtakasına ve membadan bildirildiğine göre, M. Igna eski Ingiliz mmtakasına girmelerine mânı co Mosciki, rahatsrz clduğundan Riyase olmağa karar vermişlerdir. Şanghay'da îtalyan askerleri ticumıhur şatosundaki resmi kabuller teŞanghay 14 (A.A.) Bokserleı hir edilmiştir. Müşarünileyh, gripten muztaribdir. isyanmdanberi Çine ihrac edilecek olan ilk Îtalyan kıtaatı, Comte Biancamane Muradlı gümrük idaresi vapurile buraya gelmiştir. Bu kıtaat, 781 Şimdiye kadar Hopa Gümrük Baş kişidir. îtalyan kıtaatmı karşılıyanlar a memurluğuna bağlı bulunan Muradlı rasında îngiliz kıtaatı zabitleri de buluGümrük idaresi buradan ahnarak Rize nuyordu. gümrük müdürlüğüne bağlanmıştır. Türkiye Turing ve Otomobil kulübü azalarına Türkiye Turing ve Otomobil kulü bünden: Turing kulübünün vapur gezintisi eylul ün 18 inci cumartesi günü yapıla caktır. Heybeliada plâjında öğle yemeği yenildikten sonra Boğaza doğru çıkılarak nihayet saat sekizde Köprüye avdet olunacaktır. Azamız ve dostlan için iştirak ücreti ve plâj ücreti dahil olarak bir liradır Davetiyelerin cuma akşamına kadar kulübden aldırılması rica olunur. Va pur Köprüden saat ona çeyrek kala hareket edecektir. Amerikan protestosu Şanghay 14 (A.A.) Central New Çin Ajansı, Canton'daki Amerika konsolosunun Amerika sefırinden Can ton yakınında kâin Huitcheou'daki A merikan hastanesinin bombardrman e dilmesini Çindeki Japon sefiri nezdinde protesto etmesini taleb etmiş olduğunu bildirmektedir. Tabancasını temizlerken Fatihte oturan 30 yaşlarında Şerefeddinin tabancası, bir temizleme esna sında birdenbire ateş almış ve çıkan kurşun beynine isabet ettiğinden anî olarak ölümüne sebebiyet vermiştir. 25 İşçinin doğrudan doğruya bağ« lı bulunduğu amirlerin gösterilmesi, müessesedeki âmirler arasmda derece sırası, bu amirlerin hak ve vazifeleri ve işçilerin 10 «Hafta tatili» ve «ulusa'l bay dilek ve şikâyetlerini ne yolda bildireram ve genel tatiller» hakkındaki kanun ceklerinin tayini. lara göre cumartesi günü öğleden sonra 26 Iş kanununun 30 uncu maddeve pazar günleri çahşıldığı takdirde bu si hükümlerine uygun şekilde alınacak suretle işletilen işçHere haftanın hangi para cezalarının ne gibi sebeblerle ve ne günlerinde tatil verileceğinin tespiti. hallerde tahakkuk ve tahsil ettirilece • 11 İşçi postalan kullanılan işlerde ğinin tespiti, bu cezalardan toplanan paiş kanununun 43 üncü maddesinin 4 nu ranın sarfedilebileceği yerin ve bu cezamaralı fıkrasına göre postaların ne su ya karşı işçi tarafından vaki olacak itiraz rerle sıraya konulduğu. üzerine yapılacak muamelenin tasrihi. 12 Gün, saat, hafta, ay veya başİ H T A R 1 Yukanda yazılı nokka bir zaman ölçüsü ve parça veya iş talardan maada iş veren, iş kanunile bumiktan üzerinden ücreti hesablanan işle na müteferri nizamname. talimat, genel rin ve işçi gruplannın gösterilmesi. emirlerin ve iş hayahna müteallik sair 13 Işçiler parça veya iş miktarı ü mer'i mevzuatın hükümlerine muhalif zerinden ücret aldıklan takdirde, parça olmamak ve bu mevzuattaki hükümlerin veya iş miktarına göre ücreti hesablama netice veya icablannm tekran mahiye usullerile bu hesablann işçi tarafından tinde bulunmamak şartile kendi iş yeri da tetkiki neticesinde vaki ölacak itiraz için bazı hususî şartları varsa bunlan da üzerine yapılacak muamelenin tayini. dahilî talımatnamesine ilâve etmekle mür 14 Türlü işlere ve işçi gruplarına kelleftir. verilecek asgarî ücretlerle tecrübe devreİ H T A R 2 Bu resmî tebliğin neşlerine aid asgarî ücretlerin tasrihi. rinde işlemekte olan ve îş kanununun 15 İşçi gnıplanndan bazılannın şümulüne dahil bulunan iş yerlerine aldıklan ücretten başkaca yemeleri, iç aid olarak tanzim edilecek dahilî tali meleri ve yatmaları gibi zarurî ihtiyacla matnamelerin, iş verenler tarafından 2 rının da tatmin edilmesi usul ittihaz edil ay içinde ilgili «îş Dairesi bölge âmirlimiş olduğu takdirde, verilecek istihlâk ği» ne, tasdik edilmek üzere tevdi edil maddelerinin ve yatı şartlannın ayn ayrı mesi mecburidir. tasrihi. İ H T A R 3 İşbu resmî tebliğin 1. 16 İş kanununun 19 uncu maddesi 2, 3, 8, 10, 11. 13, 18, 20, 21,22 ve mucibince işçi ücretlerinin hergiin mü. 25 numaralannda yazılı hususlarm yirhaftada bir mi, iki haftada bir mi, veya mi veya daha az sayıda işçi çalıştıran iş aydan aya mı tesviye edildiğinin ve han yerlerine aid dahilî talimatnamelerde gi gün ve saatlerde ve iş yerinin hangi gösterilmesine lüzum yoktur. kısmında ödendiğinin tasrihi. Asıl iş yeri dışmda çahşan işçiler varEsnafa verilecek kredi sa, ücretlerinin ödeneceği yer, gün ve Esnafa kredi temini için, evvelce vesaatlerinin aynca bildirilrnesi. rilmiş olan karar mucibince, vaziyeti 17 Işçinin, aldtğı ücretin ne suretle hesablandığım anlıyabilmesi için gerekl tetkik etmek üzere bir komisyon dün usulün «pusula vermek veya işçinin ya Esnaf cemiyetleri merkezinde toplan mıştır. Bu toplantıda iptidaî bir görüşnında bulunan deftere bu hesablan yaz me yapılmış ve esnafa ne şekilde kredi mak gibi» ve bu hesabın işçi tarafından temin olunabileceği tetkik olunmuştur. da tetkiki neticesinde vaki olacak itiraz İleri sürülen fikirler, bilhassa her ceüzerine yapılacak muamelenin tespiti. miyetin kendi bütçesindeki yardım tah18 İşçinin, borclar kanununun sisatmı birleştirmesi ve bu paradan 327 nci maddesine göre avans alması ve muteber bir kefille para verilmesi merbunu ödemesi şartlanntn tespiti. kezinde olmuştur. 19 İşçi ücretlerfnden kefalet akçeAynlan komisyon toplantılarma de«i ve vahud isci lehine müessesece kanu vam edecektir.