r Herkesin okuduğu ve Beğendiği eser: Viyana Dönüşü M. Turhan Tan'ın Fevkalâde tarihî romanı nnrinrriflnnfl uıl ravı . 4 7 7 7 UnOOruUnCU Jfll Sajlı 4 / I I umhuriy ISTANBUIİ C A 6 A L 0 G L Ü Telgraf ve mektub adresl: Cumnurlyet, tstanbul Posta kutusn: îstanbül, No 24& «,, oül\ ı Telefon: Başmuharrtr ve evi: 22366. Tahrlr heyetl: 24298. tdare ve matbaa tnsmi 24299 24290 Manevranın ı I Bütün resimlerini Foto Süreyyada Bulursunuz. Don Kişotvari bir taarruz Eğer gemilerin mensub ol dukları memleket ve hükumetleri yakinen bilseydik ne söylenecek söz, ne yapılacak iş için tzvestia ile Pravda dan yol göstericilik bekle mezdik anakkale açıklarında meçhul bi denizaltı gemisinin meş'um faa liyetile gene bir denizaltı gemisinin Marmarada görülmesi şüphesi üzerine yazdığımız 23 tarihl makale Moskovadan hiç beklemedigımiz yersiz bir taarruz davet eylemiştir. İzoestiya ve Pravda gazetelerinin sütunlarından ayni zamanda fışkıran bu müşterek ve teksif edılmiş taarruza göre bizim meçhul denizaltı gemisi nin Alman ve Italyan faşizmlerine aid olduğunu sarahaten söyleyip geçecek yerde işe Rusyayı da karıştıran faraziyeler ileri siirmekle dost Rusyanm hatırına toz kondurmuş olduğumuza ve çünkü o yazıdaki faraziyelerle Italyan ve Alman faşizmlerini koruduğumuz nisbette Sovyetler idaresini iftiraya maruz bırakmış bulunduğuımıza hükmetmek lâzım geliyormuş. Halbuki biz Türkiye vatanını çok yakından alâkadar eden o deniz kor sanhkları karşısında ne Italya ile Almanyayı korumuştuk, ne de Sovyetler Rusyasını itham etmiştık. Haricî bir harb haline sokulan sözde dahilî lspanyol cidalinde alâkalı devletler gözden geçirilirken bu denizaltı faaliyetlerinde münasebet ve mesuliyeti enaz muhtemel devletin Rusya olduğu yazımızda kâfi sarahatle okunur. Üsttarafı sözde bu dahilî îspanyol cidali etrafında çarpışan yekdiğerine muarız iki ideolojinin her fırsatta yekdiğerini itham etmelerinin bu vesile ile canlandınlmış hikâyesinden ibaretti. Makalemize onda olmıyan manalar vererek şahsımıza hücum vesilesi çıkarmak için ya onu ters anlamış olmak veya ne olursa olsun böyle bir hücuma zaten hazırlanmış bulunmak lâzımdır. Birinci şık hafiflıkle harekettir, ikinci şık bizce sadece şaşılacak bir vaziyet sayılır. Çanakkale dışuıda iki îspanyol gemisini batıran korsan faaliyetinin aleti denizaltı gemisi veya gemileri hakkındaki malumatımız bugün dahi maatteessüf henüz faraziyeler derecesini geçememekte bulunuyor. Eğer o gemilerin mensub oldukları memleket ve hükumetleri yakinen bilseydik ne söylenecek söz, ne yapılacak iş için îzvestiya ile PraüJa'dan yol göstericilik beklemezdik. Bu türlü taarruz lar yalnız ve ilk defa olarak bizim sahillerimiz yakınmda vuku buluyor değildir. Çanakkale civarı hâdiselerinden evvel ve sonra garbî Akdenizde hatta sözde daıilî îspanyol mücadelesine yabancı devetlere mensub gemiler bilhassa meçhul .ayyarelerin taarruzlanna uğramışlardır « uğramaktadırlar. Ingiltere ve Fransa 3U taarruzlar karşısında henüz tahsisan "ilân veya falan devleti muhatab tutmı^arak şımdilik sadece bir taraftan kendi icaret gemilerini melhuz tehlikelerden coruyacak tedbirler ahyorlar, dığer taaftansa bu korsanlık hareketlerinin menelerini araştınyorlar. Bu hâdiselerde ılâkadar olmaları muhtemel taraflar, >aşta Franco ile Valans, arkalarmda bir araftan İtalya ile Almanya, diğer taaftan Sovyetler Rusyası hâlâ yekdiğeri tham için bağınsıyorlar. Uzun söze ne ıacet, îşte Izvesiiya ile Praüdanm haksız r ere bize hücum eden son yazılan bile ıçıktan açığa neden îtalya ile Almanya ıleyhinde vaziyet almıyoruz diye bize .ızmakla beraber bu meyanda öbürlerini tham eden feryadlar değil midir?.. Sözde dahilî îspanyol cidalinin hakikî nahiyetini bilmiyen yoktur. Bunu bir Wupa harbi haline sokmakta herkes, lahilî îspanyol cidalinin yakın alâkadarın kadar hafiflıkle ve adeta delilik saroşluğu ile gelişıgüzel orsaboca yürüyeıez, ve işte yürüyemiyor. Arasıra biz de ızıyoruz amma insafla düşünülürse büin o ademi müdahale tedbir ve terribleinin çok kere akıl ve mantık karşısında ahiren çok nahoş bir zayıfhkla sıntan ksakhklannm derin hakikati ve acı hikıeti buradadır. Dünyada bir delilik ce*yamna yol vermekte kendi hesablanna mfaat bulanlar vardır. Milletlerin kenhududları dahiline maksur olmak lâgelen ideolojileri etrafa ve dünyaya Büyük Zaferin Yıldönümü Yurdun her yerinde muazzam merasim yapıldı Istanbulda sabahleyin ordu tebrik edildi, resmi geçidden sonra Taksim abidesine çelenkler konuldu, halk sabahlara kadar eğlence içinde bir bayram gecesi yaşadı DUMLUPINARDA Başkumandanlık meydan muharebesinin yıldönümü tezahüratla kutlulandı 4 Merasimde on binlerce kişi bulundu, muhtelit hitabelerle bu tarihî günün ehemmiyet ve azameti tebarüz ettirildi Dumlupınar 30 (Hususî) Başkumandan meydan muhare • besinin yıldönümü merasimi sa • at 11 de başladı. Sahada on bin lerce halk bulunuyordu. Tezahü ratta hazır bulunmak üzere askerî kıtaat, hava filosu; Afyon, Kütahya, Manisa vilâyetlerinden teşkil edilen atlı halk kıt'aları; Afyon, İzmir ve Manisa izcilerinden mürekkeb birer kıt'a; Ankara ve İstanbul Üniversitelerile yüksek mektebleri temsil eden talebe gruplan, Afyon, Kütahya, Manisa, Balıkesir, İzmir, Aydın, Isparta, Burdur, Denizli, Konya, Seyhan, Eskişehir, Bilecik, Kocaeli, An kara, Bursa ve İstanbul vilâyetlerinden Halkevleri; Parti ve şehir namına üçer kişilik heyetler gel mişlerdi. lArkası Sa. 9 sütun 3 îc] Profesör Afet Bükreşte Dün tayyare ile giden Tarih Kurumu Asbaşkanî, orada tarih kongrelerine iştirak edecektir Türk Tarih Kurumu Asbaşkanı Bayan Âfet dün yanmda Bayan Münire Gürer ve daktilosu olduğu halde Devlet Havayollarının pilot Tahir idaresindeki «Can» ismindeki tayyaresile Bükreşe gitmiştir. Bayan Âfet Yeşilköyde Riyaseticumhur Başkâtibi Hasan Rıza, saylavlardan Ali Kılıç, Cevad Abbas, General Seyfi ve birçok 2evat tarafından teşyı edilmiştir. Tayyare dün sabah saat 10,50 de Ye§ilköyd«n kalkmıştır. i Dünkü geçid 30 ağustos zafer bayramının 15 inci yıldönümü, dün memleketin her tarafında olduğu gibi şehrimizde de büyük bir he • yecanla kutlulanmıştır. Program veçhile dün sabah saat 8 dcn 8,50 ye kadar bütün devlet dairelerinde ve millî kurumlarda toplanılarak 9,15 e kadar bayram kutlulanmış ve Vali ile hükumet rüesası kolorduya giderek ordumuzu tebrik etmiştir. Bayrama iştirak edecek kıtaat da sabahleyin erkenden garnizonlarından çıkarak Beyazıd meyda nında ve Universite etrafmda kendilerine resminde bataryalanmız geçerken tahsis edilen yerleri işgal etmişlerdir. Ordu namına Taşkışladan bir, Selimiyederi bir, Davudpaşadan bir olmak üzere üç alay ve bir de süvari bölüğü mevki almış bulunuyorlardı. Saat 9,15 te Millî Müdafaa Vekili Orgeneral Kâzım Özalp, di ger kumandanlar, Vali ve hükumet erkânı Beyazıd meydanma gelmişler ve tribünde kendilerine tahsis edilen yerleri Işgal etmişlerdir. Bu esnada Istanbul Kumandan vekili Korgeneral Cemil Cahid, yanmda Tümgeneral Osman Tufan, lArkası Sa. 8 sütun 1 de] Atatürkün teşekkürü îstanbul 30 (A.A.) Riyaseticumhur Umumî Kâtibliğinden: Otuz ağustos bayramı münasebetile yurdun içinden ve dışından gelen tebrik telgraflarından Atatürk pek mütehassis olmuşlar ve teşekkürlerile tebriklerinin iletjlmesine Anadolu Ajansını memur etmişlerdir. BŞftreşe muvasalat ve istihbal Bükreş 30 (Hususî muhabirimiz tele fonlajbildiriyor) Bayan Âfet Havayollarının tayyaresile bugün öğle vakti buraya geldi; ve Hava meydanında Bükreş elçimiz Suphi Tanrıöver, başkâtib Bülend Uşaklıgil ve diğer elçilik er kânı, Bükreşe evvelce gelmiş bulunan Bayan Âfet profesör Yusuf Ziya ve 17 nci beynel yarecilik müsteşan ve tayyarecilerden milel antropoloji ve tarihten evvelki mürekkeb kalabalık bir grup tarafından etnografi kongresi kâtibi umumisi dok karşılandı. tor Minoviçi ile diğer profesör, sivil taylArkast Sa. 3 sütun 6 da] Eskişehirdeki merasim Atatürk kızı Sabiha Gökçen dün tayyareci diplomasmı aldı Ordu kumandanı ve mekteb müdürü Sabiha Gökçenin meziyetlerinden bahsetti ve kahraman tayyarecimiz şerefine ziyafet ve balo verildi Bir îspanyol gemisi daha batırıldı Fransa, Mussolini ile Franco'nun telgraflarını protesto etti Paris 30 (Hususî") Madrid hüku metine aid Cıtta di Madrid adındaki îspanyol gemisi bugün Akdenizde meçhul bir denizaltı gemisi tarafından batırılmıştır. Meçhul tahtelbahir îspanyol gemisini bir torpille batırmıştır. Harb şiddetleniyor IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIHIHI,,,,,,,,,,,,,,,,,,, IIMHMIIIIIIIIIMIIIIIIttlMlMII llllllllllllllllllllllllllıa Çin umumî seferberlik ilân ederek 27 sınıf askeri silâh altma çağırdı Bir Amerikan gemisi Çinliler tarafından bombalandı; Japonya itilâfgirizlik gösterirse Ingiltere, sefirini gerî çekecek i Valânsiya bombardıman edildi YUNUS NADt 5a. 9 sütun 5 tel , Paris 30 (Hususî) General Franco'ya aid üç tayyare bu sabah ValansiLondra 30 (Hu » yayı bombardıman etmiştir. susî) Nankuı lspanyol Müdafaa Nazırının hükumeti bugün ressözleri men umumî sefer Valencia 30 (A.A.) Müdafaa berlik ilân ederek Nazırı, neşretmiş olduğu bir tebliğde 18 den 45 yaşına Santander'in asiler tarafından değil, İtal kadar bütün eli silâh yanlar tarafından zaptedilmiş olduğuna tutanlan silâh altma ehemmiyetle işaret ettikten sonra şöyle çağırmıştır. devam etmektedir: Londra 30 (HuHürriyet için yapmakta olduğumuz susî) Nankin muharebe, şimdi ecnebi istilâsına karşı den bildirildiğine gö bir istiklâl muharebesi haline gel re, Çin mehafili, miştir. Tebliğde İspanyolların harbin a Joponyayı resmen lacağı şekıller ve gireceği safahat ile ilânı harbetmiş te manevî kuvvetlerini asla tezelzüle uğrat lâkki ederek uzun Tunceli harekâtındaki parlak muvaffakivetlerinden sonra Sabiha Gökçene Başvekilimiz tarafından madalya takılırken... maksızın zulum ve cebre karşı mücade bir harbe hazırlan Eskişehir 30 (Hususî) Kıymetli din Sabiha Gökçenin nasıl tayyareci leye devam hususund'aki sarsılmaz a mağa karar vermişayyarecimiz Atatürk kızı SabLha Gök olduğunu ve ne gibi hizmetlerde bu zimlerden bahsedilmektedir. tir. çene bugün parlak merasimle diploma lunduğunu anlatmış ve ordu namına ilk Hükumetçilerin zayiatı Bir Amerikan verilmiştir. Sabiha Gökçen Ordu Evin Türk kadın tayyarecisine teşekkür et Salamanca 30 (A.A.) Nasyo gemisi de şehrimizde bulunan Atatürkün hem miştir. nalistlerin askerî makamatı, hükumetçi bombalandı şireleri Bayan Makbule ve diğer misaMüteakıben kendisine diploması ve lerin Aragon cepihesindeki zayiatnın Şanghay 30 (A. 'irler şerefine bir öğle ziyafeti vermiş rilmiştir. resmî miktarını bildirmektedir: A.) Dört tayyatir. Misafirler ziyafetten sonra, saat 16 Atatürk kızı Sabiha Gökçenin diplolArkast Sa. 3 sütün I de] re President Hoo da otomobillerle Tayyare mektebine gi ma merasiminden sonra, mektebin zi ver ismindeki Amederek mektebi gezmişlerdir. yafet salonunda misafirlere bir çay zirikan posta vapuruSaat 17,10 da mekteb kumandanı Ih yafeti verilmiş, gece de şerefine Taynu bombardıman etyare mektebinde büyük bir balo ve an, mektebin sinema salonunda bir Dün Ankara Harbiye mektebin miştir. Mermiler nutuk irad ederek, Sabiha Gökçenin rilmiştir. Balo sabaha kadar devam etÇin şehirlerine giren Japon askerlerinin sevincî miş ve çok eğlenceli olmuştur. e bin küsur gencimiz diploma al gemiye isabet etmis.nasıl yetiştiğini anlatmıştır. Sabiha Gökçenle misafirler, yann sa mıştır. Tafsilât üçüncü sahifede tir. Vapurun sıhhî^mdad istenıesi üzerine Bunu müteakıb Sabiha Gökçen bir Bombardıman neticesinde ölen ve yara • bah saat 10 da İstanbula hareket ede dir. nutuk söylemiştir. Cumberland ismindeki İngiliz harb gemisi lananlarm miktan henüz belli değildir. Son olarak söz alan General Fahred ceklerdir, Fresident Hooyer'in jmdadına gitmi§tir. lArkast Sa. 9 sütun 1 de] ( I I Harbiyede merasim