6 Nisan 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

6 Nisan 1935 ! Camhurivef' (Anslus sözünü isit> » mek istemiyoruz!)) Adapazarında yol faaliyeti Sakarya üzerine beton bir köprü yapılacak Adapazan (Hususî) Valimiz Faik Türel, Adapazan, Sapanca ve Hendek kazaları üzerinden Bolu hududuna kadar vilâyet yollann • da ve civar taş ocaklarında bir görme gezmesi yapmıs ve bu arada da Adapazarında iki gece kalarak îyi görüsler ve konuşmalar yap mıstnr. t Adapazan Bolu yolu üzerinden Adapazan civarından geçen Sakarya üzerine Bayındırlık Bakanlığı beton bir köprü kurmayı kabul et miştir. Büyük Ada • Bolu yolu üzerine beton bir Sakarya köprüsü kuruluşu, cidden büyük ve yerinde bir eser olacaktır. Bu köprünün 80 90 bin liraya çıkacağı anlaşılıyor. A • dapazan civanndaki taş ocakla>'inın da ;ehre d'ekoville bağlanması düşünülüyor. Bu da yapılırsa, bu ocaklardan kışları da istifade im • kânı elde edilecek demektir. Valimiz, Adapazaruıdaki 7 ılkmektebin ihtiyaca cevab vermedi • ğini görmüş ve bu sene içinde yeni bir ilkmekteb için 15 bin lira tahsisatı bütçeye hazırlamıştır. Bundan sonra da diğer ilkmekteb binaları esaslı bire> tamir göreceklerdir. Kültür Bakanlığı da, Bakarun buradaki tetkik seyahatinden sonra ortamekteb binasını yenilemeğe karar vermiştir. önümüzdeki yapı mevsimi, Adapazan için hayırh olacaktır. Vilâyet sıtma mücadelesi, ha raretli bir faaliyet içindedir. Geçen sene Gökçeviran gölü bataklığının kurutulması için açılmasma başlanan büyük kanal bu sene sona erecektir. Bundan sonra Ada Bolu yolunun kapanmas*aa ve civar köyler sağlığina büyük zararlar veren Mudurnu suyu bataklığının kuru tulmasi ve Sakaryaya akıtılmasına balanacaktır. Ziraat Bakanlığı, meyvasile ün alan zümrüd Sapancamizda meyva ağaçlarma dadanan zarntlı haşe ratla uğraşmak için Sapancada bir mücadele istasyonu açacakiır. R. S. Raşid Rızanm Ankara temsilleri «Samsun» hakikî bir muvaffakiyetle oynandı Dün yapılan maçlar Millî takîm namzetleri, Galatasarayı 3 0 yendiler, Fenerbahçe de Halice 8 3 galip geldi Prens Stahrenberg mühim bir nutuk söyledi Viyana 5 (A. A . ) lnnsburkta, Helmvehr reislerinden 700 ünün karşı sında söz söyliyen Prens Stahrenberg «artık Anslus sözü nü isitmek iste miyoruz» demiştir. Sonra, impa ratorluğun tek rar ihyası isine geçerek «Avru pa ekonomik sa hasinin ideali» o lan eski Avustur Prens Stahrenberg ya Macaristan İm nutuk soylerken paratorluğunu teessürle anmış, fa kat, bir dereceye kadar bunun yerine geçecek olan Avusturyayı is tihlâf eden devletler arasında siyasal ve ekonomik anla«malar yapıl • masını temenni etmitir. Nihayet, bugünkü vaziyette Habs • burgların avdetinin Avusturyanın muhakkak surette istilâsına sebeb olacağını söyliyerek demiştir ki: « Habsburglarm tekrar tahta gecmeleri meselesi, ancak Küçük ttilâf devletlerinin inkişafı ve bizzat Avusturyada ittifakın teminile kabi] olacaktır.» Calatasaray ve millî taktma namzed oyuncular bir arada Millî takıma girecek oyunculardan teşkil ed'ilen bir takımla Gala tasaray takımı arasında dün Tak • sim stadyomunda bir maç yapıl • mıştır. thzari millî takım şu oyun culacdan mürekkebdi: Hüsamettin Necdet, Hasan Feyzi, Lutfi, Enver Eşref, Şeref, Rasih, SalâhattJn, Muhteşem. Galatasaray takımı da hasta olan Avni ve Fazüdan mahrum olarak söyle idi: Hrzır Lutfi, Osıtıan Kadri, Fahir, Iteahim Necdet, Münevver, Adnan, Semsi, Danyal. Ciddî bir maç seklinde yapılan feu karşıla<ma havli hararetli ol muttur. Oyunun 35 inci dakikasma kadar iki taraf ta mütekabil akın • lar yapmıstır. Bu sırada Salâhattin millî takımın ilk golünü kaydet • miitir. Ikinci devrenin 20 nci dakika • sında Rasih iki gol atmıs, oyunun sonlarına doğru da Muhteşem üçüncü golü yapmntır. Galatasaray, oyunun bircok kısmında hâkim oynamıs ve miiteaddid gol fırsatları kaçırmıştır. Istanbul koşu şampiyonası tstanbul mmtakası tarafından tertib edilen beş bin metroluk ko şu dün yapılmış, müsabakaya yedi koşucu girmistir. Müsabakayı Be • şiktaştan Remzi kazanmıştır. Giineş takımı Peraya yenüdi Güneş takımı dün sabah Taksim stadmda Pera kulübile bir maç yapmış 12 mağlub olmuştur. Bir boksör miisabaka yapmak istiyor Aziz Besim isminde bir genc dün matbaamı za gelerek bok sör olduğunu, 56 kiloda bulundu ğunu ve kendı sikletindeki boksörleri miisaba kaya çağırdiğı nı söylemiştir. İs tenilen yerde ma çı yapabileceğıni söyliyen Aziz Aziz Besim Besim, rakiblerinin 1,65 ten fazla boylu olmamasını da sart koş • maktadır. Avusturyanın talebi ve Ingiltere Londra 5 (A.A.) Ingiltere hükumeti, Avusturyanın mecburî as kcr lik hizmetine dair olan talebî hakkında, ancak Cenevreye müra caat vaki olduğu zaman vaziyet alacalacaktır. tngiliz hattı hareketi notayı müdafaa eden delillere ve diğe ralâkadar devletlerin görüşle • rinp göre tesbit edilecektir. Sen Jermen muahedesindeki askeri şartlar FenerbahçeHaüc müsabakası Fenerbahçe stadında Fenerbah çe Halic takımlan arasında şild maçı yapılmıştır. Zaman zajTy\n Fenerbahçe kalesini sıkıştu an Halic liler üç gol yapmağa muvaffak ol • muşlardır. Fenerbahçe ilk devrede iki gol yapabilmiti. tkinci devre ye baslanınca Halicliler arka arkaya iki gol atarak evvelâ beraber • liği temin etmişler, biraz sonra bir gol daha yapatak galib vaziyete çıkmışlardır. Oyun bundan sonra sert bir cereyan almış ve Fenerliler altı gol daha yaparak maçı 8 3 kazan • tnışlardır. Haliç takımının dünkü güzel oyunu takdirle karşılanmış • tır. ;* Futbolcuları davet İstanbul Futbol h«yetlnden : " * .•* *• • *' İsimlerl yaztlı sporcuların 7 nisan 935 pazar gtmu akşamı saat 18 de nuntaka merkezıne gelmeleri teblığ olunur. Aaltınordudan • Halld, Nıhad, Anado. ludan: Ahmed, Liva, Mes'ud, Beylerbe yinden Mazhar, Eyubden: Kuçuk Neşet, buyuk Neşet, Kasımpaşadan: Şaban, Mehmed, Hılâlden Akif, Nevzad, Rauf, Zeynel, Top!capıdan Salâhattin, Meh med, Salâhattin, Kârrul. Avusturyamn da Almanyayı takliden, kendisini bağhyan andlaşmanin askerî ahkâmım yırtmağa ve gönüllü ordu usulü yeine mecburî askerlik usulünü kabule karar verdi^ini dün yazmıstık. Bu münase betle AvıiîiMrya ordusu hakkında biraz malumat vermek istiyocuz. Yalnız daha evvel, dün dalgınlıkla yaptığimiz bir yarlışı düzeltelim. A • vusturyanm elini ayağını bağhyan andîa^manîn ismi Sen Jermen ol • duğu halde, dünkü sayımızdaki resim ve serlevhada yanlışhkla Nöyî diye yazmısız. Bu vanlısı düzelttikten sonra gelelim Sen Jermen andlaşmasmin askerî maddelerine: Macarlan bağhyan Triyanon ve Bulgarların imzaladığı Nöyi and lasmaları gibi, Sen Jermen andlaşmasının askerî maddeleri d"e hep Vosay muahedesinin askerî ahkâmına benzer: Avusturya ordusu mecburî hiz met yerine gönüllü efraddan mü rekkeb olacaktır. Orduda 10,5 luktan agır topçu, tayyare, tank, ze hirli gaz, a!ev saçicı makîne, tayyare ve büyük erkâniharbiye bulunmiyacak • tır. Ordunun mevcudü zabitler de dahil olmak üzere 30,000 kiiyi geçmiyecektir. Nitekim ordu mev cudü 1934 bütçesinde 1379 zabit, 1371 küçük zabit, 18,300 gönüllü ordu neferi ve 8000 de kısa müd detli muvakkat yardımcı asker ol mak üzere 29,050 kişi idi. Avusturya ordusu, simdiye ka dar, 6 muhtelit liva halinde tesek kül etmis olup 6 piyade alayı, 6 dag avcı alayı, 2 müstakil avcı taburu, 2 müstakil dağ avcı taburu, 4 oto mobilli nakliye taburu, 6 bisikletçi taburu, 6 süvari bölüğü, sahra, dağ, obus ve siper havanı olmak üzere 32 batarya topçu, 6 istihkâm taburu, 1 köprücü bölüğü, 6 muhabere 12 nakliye taburvmdan mürekkebdi. Bütün orduda 800 ağur ve hafif makineli tüfekle 128 top vardı. Sen Jermen muahedesi, Avusturya ordusunun en büyük birlik olan fırkadan tutunuz da bölüklere varıncıya kadar, bütün birliklerin asgarî ve azaml mevcudlarını da ta • yin etmişti. Beher tüfek, makineli tüfek ve top başına verilen cepane miktarı da muayyendi. Meselâ, tü fek basına 500 fişek, top basına 1000 atım gibi .. Avusturya ordusunun, bundan sonra barış zamanında 70,000 kişiden mürekkeb olacağını telgraflar haber veriyor. Avusturyanın nüfusu 6,760,000 olduğuna göre, hacb zamanında ferah ferah 600,000 kişi seferber edebtlir. Uzun sürecek bir harbd"e ise bir milyon insanı silâh altına alabilir. Çünkü Büyük Harbde, bazi milletler, nüfuslarının yüzde 17 sini silâh altma almışlardır. Avusturya nüfusunun yüzde 17 si ise takriben 1,150,000 tutar. 'tSamsun» piyesinden iki sahne: Sağda Rafid Rtza ve Şa*tyet Macidle kartsı r&lunde, solda Huseyin Kemal, Şaziye ile beraber Münir Feyzi ve Müfid roîünde Ankara (Hususî) Ankarada • rine dalarak unutacaktır! ki temsillericıe kısa bir aralık ver • Raşid Rıza Macid rolünde, bü mis olan Raşid Rıza heyeti, bir gatün fenalığı, iyilik ettiklerinden göla gecesi ile yeniden Lşe koyuldu. ren bir adamın ıstırablarını yaşattı Kalabalık ve güzide bir seyirci Kayalar gibi sert bir yaradılışın kütlesi, lâpa lâpa yağan kara rağkarşısında piyesim Macidinden damen yeni salonu doldurmuştu. ha kuvvetliydi. Beklemesini bildi ve silâhını yalnız rakibine değil, Müsamerede Hanri Bernsteinin kendi varlığındaki engellere kar Samsun piyesi temsil edildi. Bu eşı da çekti. Raşid böylece, Macide ser, evvelce tückçeye çevrilmiş ve kansı Müfideyi, kendisine de se • bir aralık gene Raşid Rıza tarafınyircilerin pek yerinde alkışlarını dan oynanmıştı; fakat bu seferki kazandırdı. «Samsun» eserin türkçeye adapte edilmiş şekliydi. Çok ince ve çok güç olan rolun de Şaziye cMacidin karısı Müfide» Kısaca anlatmak icab ederse piyi bütün canlıhğile gösterdi ve temyes, meşhur Samsun efsanesini ör> silin başından sonuna kadar sıra • nek alan bir sonu ortaya koyuyor: lanan sahnelerde, san'atte kuvvet • Samsun, iki muazzam sütunu bir linin kendini her zaman göstere * dev gibi sarsarak koskoca mabedi bileceğine, güzel bir örnek oldu. düşmanlarının kafasına indirmiş, Müfidenin, biran gönlünü çalmıs kendisî de arada ezilmişti. Bu pi • olan Münir Feyzi rolünde Hüseyin yeste, hatnallıktan milyonerliğe kaKemalin, Şemsi rolünde de Neca • dar yükselip değişmis olan Macid tinin tabiiliği de çok beğenildi. de, rakiblerini mahvetmek için kendi mahvini göze almıştır. Mısır baGala gecesindeki bu muvaffakikırları aksiyonlacını düşürerek boryettir ki, Raşid Rıza heyetini, ha • sayı hem kendinin, hem de düşmanzırlandığı turneden alıkoymuştur. larının ba«ına göçertiyor. Gözleri Maamafih, kadroyu yeni eleman • oyulmuş Samsuna, eski kudretini Iarla kuvvetlendirmek zarureti de bir anda geri veren intikam hissi, yok değildir. Bu sebebledir ki Ra • karısı tarafından yüreği delik deşidle Hüseyin Kemal yakında İs şik edilmiş Macidi de sarmıştır. tanbula giderek, kendilerine 3z vermiş olan artistleri alıp gelecekDört perdelik haile, asağı yukalerdir. Bu artistlerin kimler olduğu rı tatlıya bağlanarak kapanıyor. henüz pek te belli değilse de, içle • Borsa kralı, aşk uğruna müflis ol • manm acısını, kendisini artık ya • rinde Neclâ ile Yaşann bulunaca ğı tahmin edilebilir. Af. S. ESEN dırgamıyan karısmın ışıklı gözle Annesinin mücevherlerini aşırmış ••««* Nîşantaşinda Papazyan apartıma • nmda oturan Nesimenln küçük kızi 12 yaşlannda Pakize, annesinin bütün mücevherlerini aşirarak Ağob ve Hü • seyin adlarmda iki kişiye satmiştir. Polis Ağobla Hüseyni yakaliyarak mücevherleri geri almiş ve bunları Adli • yeye vermiştir. «Yeni Türkiye fikrinin in kişafına hayran oldum» • "'"*•* (BttS tarttfVbtrincl sahifeâe) rupa meselesidir. Bu misaklarin Uzak şarkla bir alâkası yolctur. Bununla beraber, Japonya Avrupada sulhun muhafaj^sindan, dolayisile, a!âb»dardır. Ve Avrupa sulhunu temine matuf o lan herşey tarafimizdan müsaid surette karşıîanir. Bittabi Sovyet Rusyayı ve komsularmı alikadar eden işlere karsı da lâkayd kalamayiz. Bu sebeb le Japonya bu memleketlerin siyase • tini alâka ile takib e'mektedir. Japonya Çin münasebatt Çinle daha dostane bir şekil almlf olan münasebatimizdan memnunuz. öyle zannediyorum ki bu komşumuz, kendi mukadderatlarim kendileri idare etmekten kârlı çıkacaklarini ve U • zakşarkta sulhun ancak iki alâkadar hükumetin teşriki mesaisüe muhafaza edilebileceğinî artık anlamiştir. Mançuri, şimalî demiryolunu Sov yet Rusyadan sahn almistir. Bu iki memleket ve Japonya, üç komşu memleket arasında dostane münasebaun teessüsüne engel olan bu meselenin hallinden dolayı çok mes'uddurlar. Çünkü, ne denirse densin, Japonya Sovyet Rusyaya karşi aslâ bir teca • vüz emeli beslemiyor ve ona hiçbir veçhile muşkülât çikarmak istemiyor. Verilen sadakayı az bulmuş! Hasköyde dün garib bir hâdise ol muştur. Eskici Mordonun evinde oturmakta olan hammal Avrama Musevi Fıkaraperver Kurumu tarafından yar • dim olmak üzere bir miktar para ve • rilmiştir. Avram verilen paranin azlı • ğma hiddetlenmiş ve kürültü kopar • mağa baslıyarak yumruğunu cama in • dirmis ve cam paramparça olmuştur. Avram bileğinden yaralanmiş ve Ba lat hastanesine kaldirilmijUr. Konyada at!ı spor kulütü Konya (Hususî) Konyada bîr «Atlı spor kulübü> kuruldu. Kulüb için memleketteki teşekküllere tahsis edilen hükumet meydanmdaki binada iki oda ayrılmıştır. Kulüb ilk is olarak bir piyango tertib etmis tir. Piyangonun büyük ikramiyelerî hali» kan tngiliz ve Arab taylacı olacaktır Japonya Amerika münasebatt Japonya • Amerika birleşik hükumetler münasebatı çok mühimdir. Hiç kimse bu iki memleket arasında bir harb ihtimali görmekten memnun ol maz. Bu iki memleket iktısadiyatinm birbirlerile olan sikı münasebeti o derecededir ki, hali harb ihtimalini son derece uzak bulundurmaktadir. Fil • hakika Japonya Amerika pamuğunun % 70 ini ithal etmektedir. Biz de, birçok mahsulâtimizi, bilhassa ipek is • tihsalâtunlzı Amerikaya ihrac etmek • teyiz. tpek, ihracahmizın mühim bir kismini teşkil etmektedir. Elbette, bu ve diğer bazi sebebler, Ame • rika Japonya arasında bir harbı hemen de hnkânsiz bir hale getirmektedir. lzm rde likmaçları ; tzmir 5 (Hususî) Bugün burada yapılan lik maçlannda Altay, Göztepeyi 40, Altınordu, Izmirsporu 21, Buca, Türksporu 90 yen mişler, Karşıyaka ile Şerefspor arasında oynanan maç ta yarıda kalmıstır. Japonya ve Uluslar Karuma Japonyanin tekrar Cenevreye dönmesine ihtimal verecek şimdilik hiçbir emare yoktur. Uluslar Kurumo iki sene evvel Mançuri hükumetini ta • nimağı reddetmişti ve bugün bu fikir • den vazgeçecek gibi de görünmüyor. Bu şerait altmda Japonya Uluslar Kurumuna dahil devletler arasındaki ye* rini yeniden isgal edecek değildir.» Manğala düştü Beşiktaşta Ortabahçe caddesinde 48 numarah evde oturan Madam Angili dün mangal başinda oturmakta iken her nasilsa mangalin üzerine düşmüş ve yüzü yanmıştir. Yaralı madam Balıklı hastanesine kaldirıüniştir. Dünyanın en büyük vapuruna denize çıkacak yol hazırlanıyor Dun yapuan koşuya istirak eden atletler [Soldan ikinci koşucu, yan$ın birlncisi Beşiktaşlı Remzldir ] Bozdoğanda yeni yapılan Siimer Bankın staj için Belediye binas? göndereceği talebeler Sümer Bankın Nazilli fatrikasında çalışmak üzere ecnebi memle • ketlere gönderilecek gencler bugün Bakırköy fabcrikasında toplanacaklardır. Bu gencler ecnebi memleketler de kendi ihtısaslan dahilinde basmacıhk işlerinde yetiştirilecektir. Bunlar çinkograf, pantograf, ince tornacı, maden ve ahşab üzerine oyma işleri yapanlardan seçilecektir. Nazilli fabrikasmda ustabaşılık ve ustabaşı muavinliği yapacak olan bu genclerin ekserisi Sovyet Rusyada staj görecekler ve altı aya kadar döneceklerdir. Bozdoğan (Hususi) Burada B«lediyemiz, kasabanin imarı içm büyük bir faaliyet göstermektedir. Kasabada büyük caddeler açılmakta, Bozdoğanı Muğlaya bağhyacak olan yolun inçasi bararetle devam etmektedir. Bu arada Belediye için de güzel bir bina yapıl • miştir. Gönderdiğim resim yeni Bele • diye binajuu gösterraektedir. Dünyantn en büyük trantatlântiği olan Normandie vapurunun Sen Naze rde kuru havuzda alınmtf bir resmi re, Sen Nazer Iimanmdan açtk deFransızlar, dünyanın en büyük Büyük tarak gemisi her defasmnize kadar mevcud olan geçidi de • vapurunu yaptılar. 72,000 tonluk da 3600 ton kum ve taş yüklemek te, 11 mil süratle açık denize gö olan Mormandie transatlântiği, Sen rinleştirmek ve genişletmek lâzım gelmektedir. Bunun için de dün • türüp dokmektedir. Nazerd'e kuru havuza çekilmiş oyanın en büyük tarak gemisi olan Vapur 3600 ton çamur ve saireyi lup, karinesi temizlendikten sonra, Piyer Löfor, geceli gündüzlü çalıs50 dakika ile bir buçuk saat ara tecrübelerine baslanacaktu*. Va maktadır. 102 buçuk metro boyunsında denizin dibinden çikarmak • pur mayıs nihayetinde Havr lima • da olan bu büyük tarak gemisi 1800 tadır. Geminin tarama sürati saat • nından Nevyorka giderek ilk sefebeygir kuvvetinde bir Dizel motö te 4 ilâ 8 kilometrodur. rini yapacaktır. Fakat bu koca gerile. mücehhez olup bu motör iki Bakalım, dünyamn en büyük vaminin Sen Nazerden açık denize büyük emme tulumbasile saatte 10 puru, sürat itibarile Ingilizlerin çıkması kolay değildir. Çünkü bubin ton su çekmektedir. Baska bir Kraliçe Meri gemisini ve Almanla ralarda deniz sığdır. Vapur, 11 tarak vapurunun da yardımile 1935 rın saatte 30 mil giden ve Atlas subatma kadar denizden 2,300,000 metro 16 santim su çektiğine ve 36 Okyanusunu geçme rökonmu ellerinmetro mikâbı taş, toprak ve kum metro 30 santim eninde ve 313 metde tutaa 0*op« •« Br« çıkarılmıştıc. ro 75 santim bojrunda olduğuna gölaruu geçeoiiecek mî f