23 Mart 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Az masrafla bol işık veren S E T ampulleri en ucuz ve m da yanıkh atnpullerdir L raunof deposu fstanbul Celâl Bey HanN.2 T Onbirincı sene No. 3896 Te\^t ve mektup adred. c ^ î S e t SlanbiîfpJa1 kutusu: btanbni. NO. 246 Teıefon: Başmuoarrir re evl: 22366. Tahrlr heyetl: 24298. îdare umhuriyet Cumartesi 23 Mart 1935 ve matbaa tosmile Matbaacılı* ve Neçrlyat şirketı 24299 24290. Hayat ÂDSiklopedisi ncı cüzü çıktı 76 Italya emrivakii kabul etmiyecek! Sir Con Simon Avrupanın siyasal Durumu nerede Karar kılacak? lmanyanın Versay andmı bozan karar ve hareketle rini ilkönce ve öyle anlaşıldığına göre biraz yumuşak ve kapalı bir yöntemde Ingiltere, on dan sonra da Fransa ile Italya protesto ettiler. Artık olarak Fransa Uluslar Derneğine de başvurmuş bulunmaktadır. Ilk haberlerde Fransanın Uluslar Derneğinden konseyin hemen toplanmasını istiyeceği de bildirilmişti ama sonradan bunun doğru olmadığına hük* metmek lâzım geldi. Ingiltere Fransanın Uluslar Derneğine başvurmasını bile hoş görmemiş ve çünkü böyle bir hareketi Almanyanın yeniden Uluslar Derneğine dönmesine enejel olabilir saymıştır. Düşünme ve araştırmalanmı zın konusunu (mevzuunu) tam lamış olmak için İngilız nazırları nın yarından sonra Berline gide ceklerini ve daha önce Fransada Fransız, Ingiliz ve Italyan harici yelerinin bir toplantı yaDacağını ve bundan sonra Fransız Hariciye Nazırı Mösyö Lavalin Moskova ya gideceğini yazmaklığımız lâ zımdır. Şimdi bütün bjı çeşidli çahşmaların hangi amacjara doğru yol almak istedi&ini v« nfhayet Avrupanın siyasal durumunun nerede karar kılacağını seçmeğe ça lışahm: İlkönce Ingiliz siyasası: lngil • terenin batışı tutmağa özen ver diğinde kuşku yoktur. tnsanhğın ve insanhk içinde İngilterenin selâmet ve rahatı barışın ayakta durmasile olabilirlik gösterebilir. Ancak bu isteğin bir gerçeklik olmasında ingilterenin durumu görüşü kendi bakımından bazı ayır* dımlar belirtir. Barışm bozulması İngiltereye ya doğrudan doğruya dokunabilir, yahud dolayısile do kunabilir. Almanyanın karada, denizde ve havada alabildiğine si lâhlanması İngiltereyi doğrudan doğruya Büyük Britanya adası nm selâmeti bakımından kaygı sız koyamaz. İngilterede bu kaygı başlamıştır bile. Hatta Almanya da Versay andının yırtılmasından çok önce. Almanyanın haklarda denklik temeline dayanan iddia larile el altından silâhlanmakta olması İngiltereyi aşırı sekide kuşkulandırdığı için bu uluş kjndi ülke ve ulusunu koruma sayımına bir sürü düzenlere özen vermek zaruretinde olduğunu gizlemedi. Durumun böyle anlaşılışı ingilterede bütün Ingiliz ulusuna yayıl mış bir haldir denilebilir. Bu halin ilk işaretini Mister Baldvin meş hur nutkunda şu sözlerle vermiş oldu: İngilterenin Avrupa smlrları Ren nehri boylarıdır! Demek oîuyor ki Almanya batı ve hele şimal yönüne dönecek her hareketinde İngiltereyi karşısında bulacaktır. Bu Avrupa siyasasının İngiltereyi doğrudan doğruya alâ kalandıran parçasıdır. Bunun dışmda İngiltereyi, Av rupa işlerini daha az sinirli ve daha çok oluruna bağlayıcı yollarda görmekliğimiz oranı (ihtimali) yok değildir. Şu kadar var ki bugün başgösterecek bir savaşta Avru panın doğusunu batısını ayırd etmek pek kolay olmıyacağı için İngiltere herhangi bir anlaşamamazlığın silâhla çatışmağa kadar ileri gitmemesi için elinde olabilecek kudretin bütünile ve bütün bir ö zenle çalışmaktan geri durmıya cağına doğru olarak hükmoluna bilir. İngiltere bu işi banş yolile, tatlılıkla kandırarak hoşlukla elde Yunanistanda istisnaî kararlar Ayan yerine korporaAlmanyayı ikinci Garp syon Meclisi kurulacak getirebileceğini umuyor Kabine fevkalâde işler için arayı umumiyeye müracaat ediyor. Divanıharb bitmek üzere... Atina 22 (Hususî) Yeni kabine dün Başbakan Çaldarisin riya • setinde toplanarak miıhim karaır lar vermistir. Bütün kabine azası nın ittifakile verilen kararlar »unIardır: 1 Mayısta yeni intihab yapılması. 2 Hükumetin, isyan hareketini bastırdıktan sonra vaziyetin tasfiyesi için ittihaz ettiği hükümlerin değismemesi, memurların istikrar hakkı, âyanın lâğvile yerine b> lik i korporasyonlannı temsil eden bir meclis konulması ve bütün bu istisnaî kararlar için ârayi umumiyeye müracaat edilmesi. Bakanlar heyetinin bu kararları hemen tatbik edilmeğe başlanacaktır. Meclisin hitamından sonra ga zetecilere beyanatta bulunan M. Çaldaris «memleketteki anormal vaziyetin pek çabuk düzeleceğine ahalinin kat'î kanaat getirmesi lâ • zımdır» demistir. Varşovada fikîrler, Almanya lehinde... Amerika, bu işlere kanşmak istemiyor Alman matbuatı, tekrar Ccnevreye gitmeği reddcdryorlar Berlin 22 (Hu susî) Bugünkü görünüşten anla • fildığına göre Ingiliz efkârı umumiyesi vaziyeti hiç te tehlikeli bulmamaktadt*. Bilâkis Sir Con Saymonun Ber lin sevahatinden soroa Avrupa için daha emin serai te istinad eden bir siyasî duruş te • min edileceği kanaati vardır. Rusya, vaziyeti 914 ten| daha tehlikeli buluyor ltalyanın, Almanya meselesinde Fransa ile birlik hareket etmesi memnuniyetle karşılandı Moskova 22 (Hususî muhabiri mizden telsiz telgrafla) Son hafta zarfuıdaki hâdiseler dolayuîle, gazeteler, Avrupanın siyasî vaziyetini pek vehim görmekte, 1914 e nis • betle daha tehlikeli bulmaktadıriar. M. Eden Moskovada dört gün kalarak Avrupanın umumi meselelerinden maada Sovyet Ingiliz hususî münasebetlerini de gözden geçire • cektir. Sovyetler tarafından İngiltere ve Japonyannt isthaküe Uzaksarkta bir andl°şma teklif edflecegi söylenmektedir. Haricî siyasetinde simdiye kadar İngiltereyi takib eden ttalyanm ahiren Alman islerinde Fransızlarla birmuhtelif görüsmeler neticesinde tavazzuh edecek vaziyeti dört dev let hep birlikte tetkik edebilecektir. likte bareket etmesi, Fransanın Ce • miyeti Akvama şikâyeti, buranın si ya» mehafilinde memnuniyetle karsılanmışhr. Romanya Hariciye Nazın M. Ti • tuleskonun Paris ve Londraya gide ceğini haber veren matbuat, Balkan jAndlasmasUe Kiiçük ltüaf hükumetleri namma da şark mis?kınm akdi nin tacfl edthnesini taleb edeceğini budirmektedir. Burada, Almanyanın Versay mu ahedesine tecavözünfi, Fransanın a • lel&eele Cemiyeti Akvama vermesi, Sir Con Simonun Berlin müzakera hnı müsküllestirecektir kanaati var dır. olarak gittiğini, her Ingilizin Al manya ile karsı karsıya kouusmak lizun geldiği mütaleasinda bulundugunu ve Simonun »eyahatinin İıaflıça gayesi d e iste bu olduğunu i o n anda hatırlattu M. Herbert Sannıele göre, lngil • tere bizzat kendi yolunu takib et lArkast alüncı sahifede) Yunan Basbakam Çaldaris Hariciye Bakanlığında da bir müsteşarjık tesis edileceği ve buraya Kültür Bakanı Hacakis ve ya • hut eski Makedbnya Umum Valisi Dragumisin getirileceği teeyyüd etmistir. lArkast altıncı sahifede) Adalar U. Valiliği Atina 22 (Hususî) Bakanlar heyetkıce Sakız, Midilli ve Sisam adalanndan mürekkeb bir adalar umum valiliği ihdas edilmistir. Dört devlet görüşmeleri Reuter Ajan unın bildlrdiği • ne göre, Sir Con Simon, Avam KaStr Herbert Samuel marasındaki be yanatında ltalyanın simalinde bir ?«hirde toplanacak olan ikfnci garb deyletleri konferansına Almanya nın da davet edilmesi muhtemel olduğtınu »öylemiştir. Bu takdirde İngilterenin yola Taymi* gazetesi «öyle bir yazı neşr«tmektedlr: * * " * «M. Herbert Samuel, Dısan İ» • leri Bakan Sir Simonun Berljne bütün tngiliz milletinin mtutfewili Türkiyenin 934 yılındaki ticarî vaziyeti 1934 yılındaki mallarımızın satış fiatlerinin yüksekliği ve bazı malların rekoltesindeki fazlalık yurddaşların yüzünü güldürdü İş Bankası Umumî heyeti toplanıyar Ankara 2 2 (Telefonla) Türkiye tş Bankasmin hissedarlar alelâde umumî heyeti pazar günü toplanacaktır. Toplantıda idare meclisi ve murakıb • lar tarafından yazilan raporlar 31 kânunuevvel 1934 tarihli bilânço ve kâr ve zarar hesabları okunarak tetkik edilecektir. İş Bankasinin 1934 senesi içindeki çalişma vaziyetini gösteren raporda Türkiyenin ekonomik vaziyeti de an latılmaktadir. Bu kuimda Cumhuri yet hükumetinin, Türk ekonomisinin sağlam ve rasyonel temeller üzerinde kuruiarak genişleyip yükselmesini, beynelmilel çalişmağa ve teşriki mesaiye hiçbir vakit aykın telâkki etmediği, ekonomik politikamizin 1934 senesin de olgun meyvalarmı verdiği kaydo • lunmaktadir. Filhakika 1933 te esasen düşme nisbeti azalmiş olan dis ticaretimizin kiy Mülteci Yunan zabitleri Lord Eden Pragı da edecek dün Istanbula geldiler İngiltere Küçük ililâfJa General Anagnastopulos siyasî birşey söylemekten çekinerek Türk Yunan dostlugundan bahsediyor siyasî münasebetleri kuvvetlendiriyor Londra 2 2 (A. A.) Lord Ede • nin Pragı ziyareti haberi, beklenil • mez bir haber değildi. Bu ziyaret, M. Edenin Mos • kova ve Varsova seyahati görüsülürken düfunSlmüs tü. Çekoslovak hü • kumetile yapıla Lord Eden cak bir konferans, İngilterenin em • niyet misakl?rı hakkmda fikir almak için gösterdiği faaliyette yeni bir mer(Arkası üçüneü sahifede) Zkonomi Bakanı Celâl Bayar met bakımından gerilemesi, 1934 de durmuş krizden beri ilk olarak bir yiik(Arkası üçüncı sa Yeni zabıta romanımız j Nevruz bayramı Dün İran konsoloslu^unda merasim yapıldı So.i : fehrimlzdeki mülteci Yunan zabitleri resmî elbiselerile otelden sokâşa çtkıyorlar, sağda yukartda General Anagnastopulos ve asağıda Beyoğlu caddesinde dolaşan bır Yunan mulâzimi Mülteciler ailelerlni getirtmek istiyorlar Venizelos ihtilâliuin mağlub ol ması üzerine bir motöı le Midilli den topraklarımıza iltica eden Yunan zabitleri dün sabah Mersin va purile Canakkaleden tstanbula gel mrş ve Beyoğlunda Emperyal ote line inmişlerdV. cümanlıgile bir muharririmize *unları söylemiştir: « Serezden kalkarak Dırama İskece yolile Dedeağaca, oradan da bir motörle Midilli adasının Molova köyüne gittik. Biı gün bu köyde kaldıktan sonra ayni motörle Babakaleye çıktık. Nahiye müdürü Rı za hüviyetimizi tesbit etti ve bize iyi muamele yaptı. Oradan beygirle Gülpınara gîttik ve yolumuza de vam ederek Ayvacık nahiyesine vardık. Bayram münasebetile 8 gün orada kaldıktan sonra Çanakkale » ye gittik. Oradan da Mersin vapu rile Istajjbula geldik. YUNUS NADI {Arkası ikinci sahifede) Başında Serezdeki 6 ncı topçu fırkası kumandam General Dimitri Anagnastopulosun bulunduğu bu grup 1 miralay, 3 binba?ı, 3 yüzbası, 1 mulâzimi evvel ve 4 mü Sonuna kadar burada mı kalâzimi »ani olmak üzere on üç kilacaksınız ? siden mürekkebdir. Vatanımıza dönmek imkânı General Anagnastopulos dün, oluncıya kadar, yani bir af çıkın • kadar burada kalacağız. Şa • mükemmel türkçe bilen Serezli top I (jkrkası üçuncu sahifede) cu rüzba&ısı Yasil Merkuriunun ter Vevruz bize bahan geti.i İranhlarin bir nevi ulusal bayramı olan Nevruz dolayısile dün Cağal oğlunda İran konsoloshanesinde res • (Arkası uçuncu sahifede) (2.392) adIı tefrikamız yarın bitiyor. Onun yerine pazartesi gü nünden itiba • ren yeni bir roman neşri • ne başlıyaca • ğız. Yeni tefrikamızm is • mi (Katil G ö l g e ) dir. (Katil Gölge) Amerikalı muharrir (S. S. Van D'ne) nin e*erHir. Amerikanın (Conan Doyle) i diye «öhret alan (Van Dine) i karilerimiz pek iyi tanırlar. «13 temmuz cinayeti» isimli eseri gazetemizde bundan bir müd • Katil Gölge det evvel intişar etmiş, m e r a k ve lezzetle o kunmuştu. (Katil Gölge) muhar ririn en iyi eserlerinden biridir. Sim diye kadar yazılmış za bıta roman larından bam başka bir mevzuu vardır. Van Dine bu oriji nal mevzuu yüksek kudretile cidden emsalsiz J»nebi!ecek şekitde işlemiştir. Yeni tefrika mızı zevk ve heyecanla takib edeceğinize kanüz. r Pazartesi günü başlıyoruz D