' Cumhuriyet' 4 Mart Jürklerle Sungü Süngüye No. 119 NakıH: A. DAVER Çanakkalede Tütün alma kanunu Istanbul t ü t ü n tacirleri İktisat İşleri Alman firmaları Alman firmalarının bir teklif i; Berlin Türk Ticaret Odası tarafından alâkadarlara bildirilmiştir. ö tedeoberi iktısadçılari düşündüren bir meseleyi halledecek gibi görü • nen bu dikkate şayan teklif ehemmiyetle tetkik olunmaktadır. Almanyaya ihrac edilen Türk mallari ötedenberi Triyeste tariki • le yapılmaktadır. Hatta bizde Al • manyaya gidecek mallar için Tri • yeste teslimi muamele yapmak artık bir teamül haline gelmiştir. Soylendiğine göre bunun laşlıca sebebi Triyeste yolunun daha ekonooıik oluşudur. Alman tacirlerinin ve Berlin Türk Ticaret odasının iddiası ise Triyeste yolundan ziyade l*tan • bul Berlin şimendifer yolunun kı*a ve ekonomik olduğudur. Almanya, ihrac esyamızın baş hca müşterisi oldugu için bu me • se!e tetkik edilmektedir. Fakat işe büyük bîr ehemmiyet verdiren mesele Almanyaya ihracatımızda t • talyanm oynadıği çok mühim rol dür. ttalya Triyeste teslimi olarak gösterilen fakat sonradan Ham • j R A D YO Bu aksarnki orogram J tSTANBUL: 18 Fransızca ders 18,30 dans mtısiklsl ve muhtelif parçalar 19,30 haberler 19,40 keman solo, Kâzım 20 Strobel ve Ali ve arkadaşları, iki piyano ve vokal kuartet 20.30 senfcnik numara 6, Bet. hoven 21,15 son haberler 21,30 Bedriye Tüzün, radyo, caz ve tango orkes tralarL VtYANA: 17.15 gramofonla sesli filim parçaları18,05 eskı Viyana havaları . 18,45 piyano konseri . 19.15 köylulerin zamanı 19,40 ingilizce ders 20,20 karaaval musildsi 21,45 eğlenceü karnaval neşriyatı 22,05 muhtelif neşriyat . 24,05 son haberler BERLİN: 19,10 gencl?rin zamaru . 19,35 piyano kotıseri 20.25 gramofon 20,45 gunün akisleri 21,05 haberler 21,15 muhtelif neşriyat . 23.05 haberler 23,25 Stut grattan nakil. BUDAPEŞTE: 18.05 senfonik konser 19,10 ders 20,20 gramofonla konser 20 35 temsil 21.05 koro konseri . 23,50 bir aylık ha . berlerm hulasası: İngilizce 1,05 son haberler. BELGRAD: 18.05 orfcestraflehalk havalan 19.25 konuşma 19,30 almanca ders 20,05 reklâmlar . 20,10 gramofon . 20,20 ha berler 20,30 ulosal neşriyat 21,08 opera binasından naklen opera temsili. PRAGt 16,55 hafif musikı konseri 17.55 çocukların zamanı . 18.10 konuşma 13 20 gramofon 18,30 konuşma 18,40 gramofon 18.50 şarkılar . 19,10 ekim ko nuşması 19,20 almanca neşriyat 19,55 haberler 20,10 gramofon 20,15 rusca ders . 20,30 gramofon 20,40 konuşma 20,50 dört kigilik heyet tarafından konser 21,05 askerliğe aid neşriyat 22,05 keman ve orkestra konseri 23,05 haberler . 23,15 gramofon . 23,30 almanca haberler. Zığındere muharebeleri, Gelibolu yarımadasında nin bufirünkii tooJanhsı Ihracatımız için Triyeste Hamburg yolu yerine cereyan eden muharebelerin en kanlısı olmustu! Bugün Ticaret Odasında İstan İstanbuî Berlin yolunu teklif ediyorlar buldaki bütün tütüncülerin iştira • Kaniı bir taarruz başiıyor kile büyük bir toplantı yapılacaktnr. Almanyada Türkiye ile iş yapan murga nakledilen eşyaları İtaJya • Ordu kumandanı General Li man, bugünkü taarruza büyük ehemmiyet veriyordu. Ve bizzat cenub grupuna gelerek 5 temmuz günü akşama kadar burada kal mıştı. Nihayet 5 temmuz günü saat 3,45 te taarruz başladı; düşman şiddetle mukabele etti. llk anlar, muvaffakiyet haberleri geldiyse de neticede anlaşıldı ki 3 üncü fırka kısmen açıktan ilerlemek suretile ilk hattı geçer geçmez yerlere serilmiş, 5 inci fırka ise bu kadanna da muvaffak olamıyarak oradaki kuvvet halitasının içine kanşmış, taarruza iştirak edecek ve etmiyecek olanlardan 56 birj kişi bir saat içinde saftan haric kalmıştı. Ordu kumandanı General Li man, öğleden sonra taarruzun tekrarını emretmişse de bunun zayiatı çoğaltmaktan başka bir ne • tice hasıl edemiyeceği kendisine arzedilerek taarruzun tekranndan yaz geçirtilmiçti.» Bu toplantıya İnhisarlar Umum miidürü Mithat ta çagırlmır«tır. Top Iantı, bu sene tatbikjna baslamlan 2506 mnnaralı tütün alma kanu • nile alâkadardır. Kanuna göre, ekiciden tütün «1mak için karsılıklı bir mukavelc yapmak, ayrıca bir de beyanname vennek lâzımdır. Bu mukavele ve beyannamelere *vn ayrı puilar yapisttrmak ta icab etmektedir. Ekonomi ve İnhisarlar Bakan • Irklan yaptıkları tetkikat netice sinde mukaveleden ayrı bir de beyaaname vermeyi farla bir foronalite olarak görmutler, pul paralarının da bilhassa fakir ekiciler için agır bir yük oldugu neticesine var • miflardır. Şimdi bu m e m üzerinde Ticaret Odalarmm mütalealan ao • rulmaktadrr} Birkaç gün ervel toplanan. Tİca . ret Odası tütüncüler zümrest bu meseleyi tetkik etmts, mukareleye ban üâveler yapmak «uretüe beyanname külfettnin ortadan kaldınla • bileceği, pul ma;>afının d» (25) kuru a indtrilmesi muvafık olaeağı fikirleri üzerinde ekseriyet hasıl oU musrur. Maamafih, tütüncüler zümre»i bu isi daha etraflı bir sekilde görüsmek ve en akla uyar »ekli bul< mak üzere bütün tütün tüccariarı • nm istirakile bugünkü toplanttyı yapmağa karar rtrm*ftir. ya ithal edilmiş gibi kabul etmek • tedir. Bu şekilde memleketimiz bîzden çok mal alan İtalyadan fazla eşya almak vaziyetinde kal • maktadir. ttalya bizim ticaret muvazenemizde daima Türk malı it • halâtçılartnın başında geknekte • dir. Bu aoktadan Alraanyadan gelen teklife ayrı bir ehemmiyet at i edilmektedir. Pamuklu ve ySnlü ithalâh Fransız modisinde bulunan eş • ya ve bu modue benzer olarak eşya ithal edilen diğer memleketler eşyasına karşı tatbik edilen tenzi • lâtsız rümrük tarifesi dolayısile bu tarifenm konulmasından evvel çok ith?.'ât yapılmıştt. Alâkadar ma • kamlarm yaptıfı bir istatistîğe göre şubatın son haftasında bu şekil dolayısile ithal edilen pamuklu ve yiinlü eşyanın kıymeti 1,5 milyon liraya yakındır. Piyasada da ha evvel büyiikçe bir stok bu • lunduğundan şimdilik Fransa ile anlaşma müddeti nekadar uzarsa uzasın piyasada bir fiat yüksehnesi muhtemel görülmemektedir. D.) Liman Paşa dersten istifade kabiliyetinde ol madığını göstermiş oluyordu. A. Tecrübeden ders almıyan bir kumandan Mevcudları 13,000 kişi olan 3 üncü ve 5 inci fırkaların bugünkü zayiatı 4991 kişi idi. Cenub cephesinde bulunan diğer 6 fırkamız da 28 hazirandan 5 temmuza kadar, yani bir hafta içinde 10,858 kişi zayi etmislerdi. Bu suretle cenub grupu 8ekiz gün içinde 16000 "işiye yakın zayiat vermişti. Bu • 14,000 kişisi Zığındere mınZığındere muhare'e. simdiye kadar ^a cereyan '•"nlısı ol Merhum kaymakam Nihadın konferansını biraz daha takib edelim: « 5 temmuz günü biterken vaziyet gene buhranlı olmustu. Sağ cenahtaki halitaya bir de 3 üncü ve 5 inci fırkalar girmişti. Merksz kanşmıştı. Yalnız 12 inci fırka bir dereceye kadar el altında idi. Bütün yanmadada I 2 taburlu 4 üncü fırkadan başka taze asker yoktu. 8 inci fırka da buraya gelmek üzere yola çıkmıstı. Tarafeyn siperleri arasmda kalmış olan binlerce şehid ve yaralıyı toplamak ve gömmek için ordu kurnandanımn emrile 8 temmuzda İngilizlere dört beş saatlik bir mütareke teklif edildise de reddettiler. Cesedler, cephe ilerisinde, iki taraf hatlan arasında kaldı. Yumurtacılar şirketı kurulamadı Gönen köyierinde yenı muhtar Yumurtacılar strketini teşkil e • seçimi ve seçilen fadın üyeler decek olan 12 kişilik heyet Türko • fis müdürü Hayreddinin de hazır bulunduğu bir içtima yapmışlar, şirketin esaslarını tesbit ederek hisseleri taksim edip bir de raukavele imzalamışlardir. Ertesi günü Ofiste iştn teferrüatı için toplanıldığında bazı aza fazla hisse iste diklerinden bu hayırlı is te neticesiz kalmıstu*. ADLtYEUE Sahtekârın muhakemesi Yüz liralık sahte para yapmakIa suçlu traklinin muhnkemesine dün Ağrrceza mahkeraesînde ba kılacaktı. Fakat bu husustaki ev • rak tetkik edil mek üzere Adliye Vekâletinden istenmiş ve oraya gönderilmiş oldugundan dava başka güne bırakılmıştır. Lüzumsuz bir iaarruz taarruza lüzum var mıydı) aa hiç te yoktu. llk gün*m eden muharebeler, Sarbinin mahiyetini ; yanına düştü, ar »bi düşüncelerin mev>esınde muhım bir teh.»yacağı lüzumu kadar oe edilmişti. Şu halde ma uemki haziranın 18 inci ve 19 uncu günlerinde düşman tesbit edilmişti. Artık, kaybedılen siperleri geri almağa çalışmakta ısrann manası yoktu. Bundan sonraki ikinci bir mukabil taarruz teşebbüsüne ise, gene tecrübeye nazaran, herhalde epey zaman lâzımdı. Nite kim seferin nihayetine kadar vaziyet böyle kaldı ve bundan hiçbir mahzur çıkmadı. Binaenaleyh bu akan kanlar beyhude aktı. Taaruzda şimdiye kadar edinümiş olması icab eden tecrübelerden istifade edilmiyerek, hücum acemi bir ka rargâh tarafından tertib ve idare edilmiş, bu da tabiî zayiatın artmasında müessir olmuştu.» Bu kadar kanlı zayiata uğrıyan cenub grupu fırkalarını değiştir mek lâzım gelmişti. Temmuzun ilk günlerinde ikinci ordunun Canakkaleye gönderilmesine karar verilerek nakliyata başlandı. Bu ordu İstanbuldaki 5 inci kolordu ile Edirnedeki 14 üncü kolordudan yani 8 inci, 10 uncu, 13 üncü ve 14 üncü fırkalardan mürekkebdi. Bu ordunun kumandanı Vehib Paşa idi. Vehib Paşa, 9 temmuz günü sabahı cenub grupuna gelersk kumandayı deruhde etti. [Arkatt var] Yaralanmafia sebebiyet davası Unkapanında otaran Kürd Hü • »eyin bir gün tabaıteasım evde bı rakmış; tabanca patlıyarak kanst Fattna yaralanmtştır. Bundan dola> ft Hüseçia aleyfcjne dtkkateisltkla mecruhiyete »ebebiyet suçundan d»l«yı açıta'n dftvaya dun öçUnctt ceza mahkeraesinde bakılmı» ve fakat karısınm fahti istidatı ohnadıgmdan davanın »ukutuna karar •erilmiştir. TURKÇI SOZLU V I $ARKIU EVDALARr Gönenin 105 köyünde köy kanunu mucibince yeni muhtar ve köy he • yeti üyeleri seçilmeğe baslanmnttr. Seçilen yeni köy muhtarlartnın dört a«Ü ve dört yedekten ibaret 8 iiyesinin ikisi kadın ve altisi erkektir. Bualann pek çogu okur yazardır. Köylerde kadın ve erkeklerin seç • tiğî bu muhtarlarla üyeler dört se> ne vazife göreceklerdh*. Nöbetçi eczaneler Bu gece nöbetçi olan eczaneler çunlardlr: Mehmed (Büyükada), Tanas (Heybeli), Hüsnü Haydar (Eminönü), Slrn (ÇcmİMrlitaf), Asador (Gedikpa şa), Necati (Cibalı). t.mail Hakkl (Şehzadebaşl). Şeref (Aksaray), Kıdvan (Samatya), Nâzlm (Şehremini), Kemal (Karagümrük). Hilâl (Baklr köy), Arif ÇFener), Yeni Türkiye (Haaköy), Yeni, Turan (Kaslmpaaa), ' Nail (Befiktaş). Merkez (Galata, Do&rtıyol). Malkoviç (Tünel). Re'BÛl Kemal (tstiklâl caddesi), Şark Merkez (Şişli). Seadet (Kadlköy, Muvakkithane), Osman Hulusi (Söğüdlüçes » me), tttihad (Üsküdar, Çarşiboyu). MOSKOVA GeceJeri Bu perşembe akşamı SARAY S i n e m a s ı n d a JULE> GLARETTE'in ua. de 5 5 inci fırkai. İlk tecrübe ve 5 temmuzdakidaha az tahkim edil miş mevzilerdeydi. O vakittenberi geçen haftalar zarhnda düşmanın tahkimatı çok daha kuvvetlenmişti. Daha zayıf tahkim edilmiş mevzilere daha taze kıt'alarla yapılan baskınlar muvaffak oiama dığı halde, daha iyi ve kuvvetli tahkim edilmiş mevzilere daha yorgun kıt'alarla yapılan baskın lardan nasıl muvaffakiyet bekle nebilirdi? Sonra, birkaç gün evvel, düş man güpegündüz, iyi bir topçu ateşi hazırlığından sonra yap tığı bir taarruzla bize göstermisti ki topçu hazırlıksız yapılan baskından ziyade iyi topçü hazırhğile yapılan taarruz daha muvaffakiyetli olmaktadır. Nitekim düşman, Zı ğmderedeki siperlerimizi böylece ele geçirmişti. Liman von Sanders, topçu hazırhğile yapılan bir düşman taarruzu neticesinde elinden çıkardığı siperleri, şimdi topçu hazırlıksız baskınla geri almak isti yor, bu suretle hiçbir tecrübe ve Bir liraya mahkum oldu . Zabıtadaa vesika almıyarak rub.•atsız gazete ve mectnua satmak ve bu auretle matbuat kanununa tnu • halif harekette bulunmakla suçlu Hayreddinin mubakemesine düa üçüncü ceza tnabkemesinde bakıl • mıs; bir lira para cezasile cezalandırılmasına ve bu cezanto da teci • line karar verilmistir. Y A VR UM d k i meşhur sepri, emsalsiz bir tema*a TEŞEKKOR Kiymedi ve scvgüi aüe retsimiz mülga Yenikapı mevlevî şeyhi Baki Baykarantn anî bir rahatsizlığı müteakıb vefatile hasıl olan büyük teessü • nimüze iştirak eden ihvana ve cena ze merasimme iştirak suretile elemle rimizi paylasan dostlariroiza minrust ve şâkranlarunizi sunariz. Karisi Çocuklan Damadl Son derece hissî ve möessir bir filim, dahiyane bir şaheser 4» Homi* : ZAHABİADİS Bcyoz m*ya mogasesı, bu filimdeU MÜ«şsir vaya («vincli sahn*Uri görüp ağlırocak olaa ssyirdlcr* göx yaşlantu fhtnrtmak *çm birr kiiçiik m«nh d i ECNEBt MEHAFİLDE Japon Elçisi Ankaraya gttti Japonyanın Ankara büyük elçisi M. Togugava dun akşamki trenle Ankaraya gitmiştir. M. Togugava bu hafta içinde Reisicumbur Ata • türke itimadnamesini takdim ede • cektir. PAUL THEO LÎMANDA sakarya vapurunda yanan mallar Vapurculuk şirketinin Sakarya vapuru Samsundan tütün yükliye rek tstanbula gelirken ambardaki tütün'er, ates almış ve yavaş ya • vaş yanraa|a başlamwtır. Vapur tam Kavaklara gelince tayfalar ateşi görerek koşuşmuşlar ve sondürmeğe çal*;mışlarsa da tutünlerje birçok tüccara aid mallar yanmıştır. Yan(m zorlukla söndürülmüş, tahkikata baslanmıştır. Tütünlerio ve diğer mallarla vapurun hasaratı tesbit ediiecektir. Yangımn sebebi mec huldür. Şorhılı •• muaifcili f«vko!âde komvdisinde görünecektir. Gala müsali için bU«t)er şimdid«n satıİMaktadır. Telefoıu 42851 B O Y L E B İ R K I Z UNUTULUR M U ? HORBİGER D0U.Y HAAS • Te L1NGEN ile beruber teuıeil etttkleri SUMER Sinemasında WİLLY F O R S T Bir sinema harikası olan Madam Buterflay ftlminde alkışianan S LVİA SiDNEY va CARY GRANT fi.minde büyük kabiliyetlerini bir daha ispat edeceklerdîr. Matbaamızı gezen KoIIej talebesi OTUZ GUN PRENSES Pek yakında N E L E K Sinemasında önümüzdeki perşembe matinelerden itıbaren en son eserleri: ROMATİZMA AGRILARINlN DURMASI Romatizma ağrlsl ilk hiasedildiği zaman, adaleler yahud mafsallarda sertlik hasil olunca, oğuşturmamak şartile Sloan's Uniment sürünüz. Sloan'a Liniment cevelânl demi uyandirlr, ağrlyan adalelere yeni kan getirir, ma razln doğnıdan doğruya müvellidi o lan kan terakümüne tesir ederek İs Urabl imha eder. Oğuşturmaya lüzum yokrur, çiinkü Sloan's Liniment der • hal nüfuz eder, lslUr ve ağriyl teskin eder. Küçük bir çişesi uzun müddet devam eder ve idarelidir. Umum ro matizma ağrilarl, lumbago, siyatik, arka ağrilarl, burkulma ve umumi yetle mafsal ağrilarl ve nevraljiler i çin Sloan's Linimenti tecrübe ediniz. Felâketzedelere yardım Hilâliahmer cemiyeünden: Marmara yer sarsmtısı için muhterem halkm verdigi ianedir. Kuruş 3300 Yüksek mual. mek. memur ve talebesi Cumhuriyet. vas. 3750 Yüksek Iktısad ve tic. mek. muallim. taraf. 3613 Şisli Terakki lisesi Uk kısım tal Cum, vas. 300 Zapyon lisesi taraf. 255 Bilecik Ukmekt. başmual Seyfi Uraf. 1314 Robert KoUej mek. erkek kıanı taleb. taraf. 12532 Yekun 69384,50 eakl yekun 81916,50 Butün yekun İ P E K Sinemasında bütün şehir LiANE HAiD'i İstanbuî Kolleji kız kısmı talebelerinden bir grup dün matbaa mıza gelerek bir gazetenin muü çıktığı hakkında tetkikatta bulun muşlardır. Misafirlerimize matbaamızm yazı işreri kısmından başIıyarak, mürettibhane, klışehane ve tabı kısmı gezdirilmiş, her kı sım hakkında izahat ve mafumat verilmiftir. Talebeîer bu suretle bir gazetenin nasıl çıktığı hakkında malu mat edinmişlerdir. Resmimiz bu ziyaretten İki infabadır. en son eseri, güzel şarkıiarla süslenmiş ANS L \ N I ME N T Üsküdar Hâle Sinentasfnda Bitmemis Senfoni Uâveten: Dünya haberîeri SEVDA GECESİ ülminde alkışlıyacaktır.