5 Mart 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

PAŞALIK KALKTI Yazanı Payami Safa Yarınki sayısında NAZIM HİKMET SUAD DERVİŞ, EŞRfEF ŞEFI um uriyet SBn8 NO. 3 8 8 1 Telçraf ve mektup adresi: Cumhuriyet, Istanbu] . Posta tntvsn: tstanbul No. 248 ve matbaa fcısmile Matbaacıiık ve Hayat * Ansiklopedisi inci cüzü çıktı 75 5&İI 5 Wârt 1 9 3 5 Neşrlyat şirketl 24*299 • 2429a Teıefon. Baştnuharriı <re evi: 22366, Tahrlr heyetl: 24298 tdare Isvana şarkî Makedonya da iştirak etti Venizelos, Giridde mevcud kuvvetler ve harb gemilerî ile Yunanistana taarruza hazırlanıyor M. Titüleskonun nutku ferberlik Yun anistanda kısmî seferber tanda kı Tayyareler Giriddeki asi gemilere yeniden taarruz ettiler, Venizelosun evi de bombalandı Plastras Fransada ortadan kayboldu, Fransız gazeteleri Yunanistanda krallığın ihyası ihtimaüerinden bahsediyorlar, asiler gfitüremedikleri harb gemilerini tahrib etmişler Romanya dış işleri bakanı diyor ki Her meseleyi anî olarak tahmin ve ihata edebilmek hassasını tsmet İnönü kadar haiz kimseye tesadüf etmedim Bukref 4 (A.A.) Rador ajansi bildiriyort tsmet tnönunün Basbakan ve Tev • fik RSstu Arasin Dı*an tsleri Bakanı olarak onuncu yildönümleri münase • betüe, Balkan Antantı baskani M. Ti • tülesko bugün Disan tsleri Bakanlı • ğinda bir öğle riyafeti vermistir. Ziyafette hükumet azasi, Balkan An* tantı ve Küçük Anlaşma memleketlerinin orta elçileri, Fransa ve Sovyet • ler birligi orta elçileri bu elçiliklerin ve Dişarı tsleri Bakanlığinin yüksek memurları hazir bulunmuslardir. M. Titülesko asağıdaki nutku söy • lemiftir: c Benim Balkan antantımn ve o* nun îhdası ve devamlı inkişafı için en ziyade teveccüh gösteren memIeketlerin mümessillerinî bugün davet etmekliğime saik olan şey bir tesrifat raecburiyeti değil, kuvvetli bir zarurettir. tsmet tnönü ve Tevfik Rüftü A* ras, on senedir vatanlarmm ve soysal barifin büyük neFme «l«r«lr fa • sılasız Basbakaolık ve Dısan tsleri Bakanlığını ifa etmektedirler. E Şarkî Makedonyada Hükumet kuvvetleri Serezi aldılar, asileri Şarka doğru püskürtüyorlar Atina 4 (Hususi) Hâdiselerin inkişafı, isyan hareketintn sadece en* trikacı birkaç zabitin eseri olmaytp, ikbdan ele almak için Venizelosçu • lar tarafından ivice tetkik edilip hazirlanmif bir planin tatbiki oldugu nu ispat etmektedir. Âsüer tarafından, bashca harb gemuerinin d e geçirilmesi, Salamin tersanesinde yapilan bozgun hareke* ti yalniz hükumet memurlarmm suç ortakbklarile yapilabilmistir. Diger taraftan Şarki Makedonya • daki âti kuvvetlerin hükumet kuv • vetleri karşisinda ricat «ttflderini bQ> diren bir telgraf, isyan hareketma yalniz Girid adasile donanmanin bir kismimn degfl fakat Yunanistanm kara mintakasmm bir kummm da i f tirak ettigin! ük defa olarak meydana çikarmaktadir. Makedonyaya sfiratle kuvvet sev • kedilmektedir. thtiyat kıtaat süah altina çağınlmistir. Serez sehri hükumet kuvvetleri ta* rafindan ifgal edüerek asilerin elin • den geri alinmisUr. Gelen son haberlere gore hüku • met kuvvetleri Şarkİ Makedonya asi* Ierini farka doğru püskürtmüflerdir. Gazeteler, General Kondilisin almmiş olan askeri tedbirlere nezaret etmek üzare bu hafta içmde Makttdonyaya gideceğini haber vermektedip" ler. Makedonyaya asker sevld ve se ferberlik aiiratle flerlemektedir. KütU halinde gönuHüler kaydedilmek • tedir. Romanya Dış işleri bakatn M. TUMesko ger her tarafta Kamil Atatflrke Urihte misli oknıyan ve bütün bir milleti degistirmek, onun eski itikadlannın yerine beseriyetin bu gün ittihaı edindigi en yüksek fll kuleri tkame etmek ve her an e» Urkası befinci tahltedt) Uyamn ilfrevoel patlak verdiği Satâmin tertanesînin şehrimize dün gelen Atina gazetelerinde münderiç bir resmi Atina 4 (Hususî) Hükumet 1930, 1932 ve 1933 sınıflafını »ilih aitına çağırmıstır. Bu davet bütün Yunanistana samil degil, Mora yarımadası, orta Yunanistan ile Eviya, Ege ve Kiklat adalan efradına aiddir. ridde mevcud bütün kuvvetleri toplıyarak Atinaya karsı nihai bir te • sebbüste bulunmak üzere asi gemilerle sevkedecektir. , Yunan ihtilâli drahmi kıymetini sıfıra indirdi Dün İstanbul Borsasuıda drahmiye fiat verilmedi, Ingiliz Ijrası da düşüyor Son günlerde Atinadan gelen ha { berler, isyan ham'ceti ve hükumetin aldığı tedbirlerin vüzuhsuzJuğu tstanbul borsası üzerinde tesir yapmaktan geri kalmamıştn*. Dün İ s tanbul borsasında drahmiye hiçbir kıymet verilmemiş ve drahmi üzerinden hiçbir muamele kaydedil • memistir. Dün borsaya gelen bir haberde Atina borsasının hükumet tarafın dan kapatddtgı bildirilmiştir. Bu haber üzerine ellerinde drahmi buistanbul kambiyo bonanntn ba lunan bazı müesseseler bunları borlanduğu DSrdüneu Vakıf hant saya arzetmiler, fakat alıci bula • mamışlardır. D>*ahmiler için hiçbir da sirayet etmistir. tstanbul borsa • alıs fiati açılmamıştır. ıımfa Londra ve Paris borsasına UJ yarak Ingiliz lirası normal gün o • tngiliz lirast da düfüyor lan cumartesi aksnmına nazaran 0 Avrupa borsalarında birkaç günpuan düşmustür. denberi tngiliz lhası üzerinde gö Urkası beiinci tahiiede) rülen düsüklük tstanbul borsasına • , mrorsnTımmımmııiMiMiınımm^^^ Venizelomn beyannamesi Suda limanındaki asi gemiler, Venizelosun ikametgâhmdan pek uzakta bulunmıyorlar. M. Venizelosun hükumet aley • hinde bir beyanname nesrederek Giridin muhalefet fırkasına mensub âyan ve meb'usan azasını toplan • mıya davet etmiş olduğu zannolu • nuyor. Fevkalâde icra heyeti General Kondilia, Dosmani* ve Metaksastan mürekkeb bir f e v o Atina muhabirimizden gelen ilk mektub Tersanenin önünde duran esrarengiz otomobiller«İsyan başladı, ileri!»Harb gemileri denize Harbiye talebesi nasıl ayaklaUirfld.1 Giride giden tayyareler 22 bombardıman tayyaresi, ''asi gemileri bombardıman etmek üze • re, bugün hareket etmislerdir. Averof zırhlmna yeni bir, bomba düştü Dün Giride gidip dönen tayyareciler, verdikleri raporda, attıkları bir bombanın Averofa düştüğünü ve gemiden uzun bir duman sütu • nunun yükseldlğini gördüklerini söy!emi;lerdir. Geminin mühim hasara uğradıjri zannedilmektedîr. Diğer taraftan asilerin elinde bulunan ve Serigo adası etrfaında cevelân etmekte olan iki toepido muhribi, hükumet tayyareleri tarafından bombardıman edilmistir. Netice malum değildir. tsyantn ük baçladığt gun Yunan Bahriye Naztrt Haci KiryakoM tersaneye giderken lâde icra heyeti te;ekkül etmistir. Bu heyet hükumetçe ittihaz edilmis olan kararlarm tatbikine hududsuz bir talâhiyetle nezaret edecekler dir. İki muhrib ve bir tahtelbahir hasara uğradı Son haberlere göre Niki ve Le on ismindeki iki torpido muhtibi ile bir tahtelbahir hükumete sadık İArkan betinct laMfede) Tahrib edilen harb gemileri Asiler tarafından Salaminde hizmet edemiyecek bir hale getirilmis olan yedi harb gemisinin tamkinin bugün biteceği haber verilmekte Giridde vaziyet Giridden alınan malumata göre M. Venizelos Girid adasım idare i çin bir üçler meclisi tesis etmistir. Asi gemiler, Giriddeki kuvvetler tarafından hiçbir mukavemete maruz kalmam'^iar ve Suda limanma ser bestçe demir atmışlardır. Ada halkı asi donanmaya iltihak «tmtslerdir. Donanmaya Amiral Demestikas kumanda etmektedir. Girid1 radyosu, adadaki hükumet crkânmm tevkif edildiğini ve Gi riddeki kuvvetlerin Venizelosu ta kibe hazir olduklarun bildirmistir. Zannedildiğine göre Venizelos, Gi Atina 2 (Husust mnhabirhniz dea ) Atina halkı dün aksam işlerinden, gücle • nnden çnnp ta evlerine giderlerken birdenbire Akro polun karsısındaki Likavido tepesînden yükselen top M. Musolini Fransayı korumağa yemin etmiş! Pariste İtalyan muhariblerinin yaptıkları nümayişte, M. Laval mühim ve manidar bir nutuk söyledi Paris 4 (A.A.) Roma itnaflanm tes'id için sabık İtalyan muhariMeri tarafından tertib edflmiş olan bir nü • mayiş esnasında bir nutuk söyliyen M. Lavl, 1935 senesinin Avrupa sulhu nun tahakkukuna şahid olacağı ömidini izhar eylemiştir. Bu sözler şiddetle aUasluımıstır. Fransu akademui namma Lm Mad len, ttalya matbuab nrmına Sulliotti, Generl Ezio Garibaldi ve Fransız bakanlarından Rivoletm so^levlerinden sonra, M. Laval alkışlar arasında de • miştir ki: « Garibaldicilere teşekkür ede • rinv Bütün Fransızlarm ttalya üe Fransanın yanyana bulunuslarmm oe kadar nvurdar oldugunu anladıklannı ümid ederim. . f, Frnsız ttalyan dostluğu Fransu harb meydanlzrmda ebediyea kurulmustur. ' * M. Laval 1931 senesindenberi bir» biriie darguı olan iki memleket ara » seslerfle neye ug ^sy^ş^ı iştirak eden Atina Harbiye jnektfibi taieberadıklarmı şaşırdi . tinin hâditeden btr gün evoel yapftkiart manevrada lar. Gerçi bu ses • * * ^ ' * >* . alınan resimler • ler Atina için yabancı sayıhnaz * I vatgt davete başladüar. Nihayet büyük ıddelerde tanklar, zlrhh otomobiller sa da bugünlerde böyle seylere ihtoplar da meydana çikinca kulaktan timal verilmiyordu. Fakat top sesleri kulağa söylenmekte olan isyan hazir temadi ettiğine göre artık ciddî bir hâ* Uklannm doğru oldugu, isyanm pat • disenin bas gösterdiğine inanmak Iâ zim geliyordu. Bu toplarin mezun o lak verdiği tahakkuk etti. lan asker ve zabîtleri müstacelen va • Fakat uyan eden kimdi? Hükumet zife bafina çağirmak için aüldtğı so ilk tedbir olarak gazetelerin ikind tabı kaklarda koşusan zabitlerden aniasi • yapmalannı menettigi için hiçbirçey hyor, bu suretle tehlikenin büyüklü • öğrenilemiyordu. Ancak sababa karşi ğü bir kat daha tebarüz etmiş oluyormesele anlaşilmağa balandı. Venize du. Biraz sonra polis ve jandarma gi • •îos ve Plastras taraftarları isyan çı bi inzibat ve asayif memurlan açik olan mağaza, dükkân ve eğlencc ma • (Arkan bettnd taHifeiM hallerini kapatmaga, halkı evlerine gft< rranta ftariciye Naztrt M. Laval f ~ > İGece yartstndan sonra aldtğırmz \telgraflar besinei sahifemizdedir. Tarihi bir resim: M Venızeloa 1905 te Giritte çtkarttığt Uyan çsnasında sındaki münasebetleri* tekrar kurmağa çalıstığını ilâve etmiş, iki memleket dostlugunu kurmak için çahsanlan bil(Arkan hetfncl lahifede)