6 Mart 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

UVl.M.tt4l Çünkü Türkıyenin en heyecanlı gazetesidir 5 înci sayısı çıktı N E D EN KAPIŞILIYOR? MECMUAM umhupty NO. 3 8 8 2 Telsraî ve mektup adresl: cumhuriyet. Istanbuı . Posta kutusu: tstanbnl. No. 248 ve matbaa kısmile Matbaacılı* ve Hayat Ansiklopedisi inci cüzü çıktı 75 ÇarŞEmba 6 Mai*t 1935 Neşriyat ŞLrketi 24299 24290. Teiefon: Başmuharrtr ve evi: 22366. Tahriı heyeü: 24298. İdare Şarkî Makedonyadaki asiler ihata edildiler Güzel bir eser: lstanbul Şehri Rehberi Venizelosta Giridde birtaraftanaskertoplıyor, Teçhizat yenilenecek ve öbür taraftan firar hazırlıkları ^örüyor şebeke genişletilecek €İki büyük cihanın mülteha • mstnda, Türk vatanının ziy • cneti, Türk tarihînin terveti, *Türk milletinin gözbebeği ff.tstcaıbuli biitün vatandaşla«tnn kalbinde yeri olan bir «şehirdir.» Posta ve Telgraf ihya ediliyor Denizde ve karada dün de kanlı çarpışmalar oldu Isyanı Şimalî Yunanistana sirayet ettîrmek teşebbüsleri akim kaldı. Limanlar torpillerle kapatıldı. Plastrasın Brindiziye geldigi bildiriliyor Devlet dairelerinden de ücret alınması için bir lâyiha hazırlandı, teiefon hatları artırılıyor 0 Krnnâl AtotSrk stanoul Beledîyesi çok güzel olduğu kadar çok ta faydalı bir eser çikardı: tstanbul Şehri Rehberi. Bu eseria kendi memleketimizde basümasi için uzun uzun emek ve özen verildiğini vakit vakit oğrenmekte ve hatta bazi fcazı görmekte idik. Eser bitirilip ortaya çikarüdığı zamansa onun müketn • meüiği karşisinda saşakaldığimizi işte açik söylüyoruı. Bu mükemmellik bi • zim düşünebfldiğimiz sekilerin (dere • celerin) kat kat üstüne çikmiştir. Biz Avrupada da birçok şehir rehberleri görmü; ve onlarin yolgöstericfliğinden faydalanmak istemisizdlr. Kendi tayi • miza Svünerek itiraf ederiz 1" bizim şehir rehberimiz mükemmellikte me selâ Pari» ve Vİyana rehberlerini geçmistir. tşin çok temiz olmasi için dik katü çahsmanin en ilerflerine gidilmif ve tstanbul gibi büyük olduğu kadar çok dağtalk bir şehir için ortaya ger • çekten derlitoplu bir eser çikarilabü1mistir. lstanbul Vali ve Beledîye reisi Muhittin üstündağin bu ejere ötedenberi çok değer verdiğini biliyorduk. Onun bitirîlmiş durumunu gördükten sonra kendisinin bu uğurdaki artık Szeninin gerçekten yerinde olduğunu anTamif bulunduk. tstanbul Şehri Rehberinin mfikem • melliği basihşi bakimmdan daha çok esaslarinin hazirlanişmda, siraya ko • nulusunda ve en sonunda da istenildigi gibi yapilabümesi için çok emek verilisindedir. Rehber tetkik olunduğa zaman onun uğrunda sarfolunan dik • katli çaliımalarin ozunluğu ve çoklu ğudur ki insana sonsuz şaşakalmaklıklar veriyor ve yürekleri bu iş için ça • hşmif olanlara karşı takdir duygularile dolduruyor. Zaten en raükemmel eserlerin üzerlerinde en çok çalisilan eserler olacağinda kuşlra yoktur. İstan • bul Belediyesinîn ileri ge!en memurla • rindan Bay Osman Nuri bu işin başa • rümasinı kendi üslüne almis ve bu u • ğurda yillar ve yillardir usanmak bil • miyen çok dikkatli bir çahşma ile uğ • rasmiıtir. Yapdacak isi ve onu yapilabüir bir duruma götürmek için geçilecek geçidleri büen ve bir kez varila • cak son konağı iyice belirttikten sonra adim adim ona doğru yürüyen çok değerli bir yurddaş. Bay Osman Nurinin rehbere koyduğu sozlerde ortaya çikardığı eserle idealine kavuşmuş o • lanlartn sevinci pek açik görülüyor. Bu sevinç pek yerinde ve pek hakhdir. Hatta biz tstanbul Belediyesinîn bu eserle açiktan açiğa ovünebileceğini soylemekten çekinmeyiz. Bu kitab, eğer yo» lu yordamOe çalisihrsa Türk yapicilı • ğinm en zorlu isleri başarabüeceğini gosteren parlak bir belgedir. Bulgaristan hudutlarını takviye ediyor asiler oraya ilticaya başladılar Atina 5 (Hususi) Şarkî Make donyada dün çok fiddetli muharebe • ler olmustur. tsyanın bu sahadaki va • ziyeti şudur: Şarkî Makedonyalı an kuvvetler, tstrimon ırmağmm ötesine ricat etmeğe mecbur olmuşlardır. Asi kuvvetler, fimdi hükumet kuvvetleri tarafından çevrümis bulunmaktadırlar. Islah edüeeeği anlaşılan tttanbul telgraf hanesinden bir görunüş Ankara 4 (Hususî) Devlet da • irelerinin de posta ve telgraf ücretle • rine tâbi tutulması hakkmda hazirla • nan lâyiha, mütaleslan almmak üzere vekâletlere gönderilmistir. Posta, telgraf idaresi devlet dairelerine olduğu gibi, bir takım yanresmî muesoeselere de parasız olarak çok genif mikyasta hizmet etmektedir. tdare hükmî sah • siyeti haiz, ticarî mahiyette bir mues» sesedir. Avrupadaki emsali gözönüne alınırsa, böyle bir müessesenin, parasız if görmesini gayritabü addetmek Iâzun gelir. Garb memleketlerinin hemen hepsinde resmî dairelerin bütün {Arkast befind tahifed*) Hitler hasta, Berlin konuşmaları geri kaldı Venlzelonm tayyarelcr tcmıfınâan bombardtman edilen Hanyadaki eoi Atinadan ikinci mektub Yunanistan ve Şarki Makedonyada» ki harekât tahatuu gösterir har'ta Londra hükumetinin seyahat arifesindeki beyanatı Almanyaya karşı bir ihtar addolundu Hükumet tersanede isyan çıkacağını 4 saat evvel haber almıştı . Venizelosun evi cepane deposu imiş! Tivada bir üsera karargâhi kuruldu Atina 4 (Muhabiri mahsusu • ı muzdan, tayyare postasile) Bundan evvelki mektubumda isyanın birinci gecesi topplıyabildîğim ha • berleri bildirmiştim. Gün geçtikçe vaziyet daha iyi anlaşılmaktadır. Dün oğrendiğime göre, hüku • met cuma akşamı için muhalifler tarafından bir isyan hazirlandığmı cuma günü öğle vakti haber almış, bu sayede zamanmda tedbir ittihaz ederek Atina ve Piıredeki hareket • lerin ccıüne geçmeğe muvaffak olabilmntir. Venizelosun Atinadaki evinin bahçesinde taharriyat yapdırken [Bu taharriyat neticesinde mühim miktarda esliha ve mühimmat bulun • muştur. ] Hükumet kuvvetleri Selânîkten gelen kitaatla miralay Yalistrasm ku • rnrndasında bulunup tskeçeden geçerek bütün mukavemeti unkânsız bı • rakmıs olan hrkadan mürekkebdir. Poroyda asi bir tabur, silâhlannı teslim etmiştir. Nigrittada da asiler yakalanmıştır. Selânik hava meydanından 21 bonv (Arkası beşinci sahifede) M. Hitlerin Sar seyahatinden bir inhba Asiler tarafından cuma akşamı Salamin tersanesinde öldurulen Bin~ başı Siolin ve kartn Çaldaris, dostunun bu sözlerin den sonra hemen Bahriye Bakanı lArkası altmcı Londra S (A.A.) Sir Con Si • mon, Bristolda söylemiş olduğu bi» nutukta ezcümle şoyle demistir: « M. Edenle birlSkte persembe günü Almanyaya gidiyorum. Berlinde bir toplanh yapılması hem doğru, hem de tabiidir. Carib bir teiefon mükâlemesi Güzel tstanbulun bu türlü ozenli çalişmalara değeri vardır. Güzel şehrimiAtinadan geceyartn aldtğınnz zi bir de burada uzun uzadiye anlat • haberler beşinci $ahifemizdedir mağa kalkişacak değiliz. Onun yurd içindeki çok yüksek değerli yerini an lafanak için Atatürkun rehberin ilk sayfasl gibi bu yazinin başyaninı da süs • iiyen sözlerini okumak yeter. Atatürk bu sozleri kurtuluştan sonra tstanbula ilk geldiği gün söylemisti. Rehberi kisaca anlatmak için onun bize tstanbulu bir ayna gibi açik gös • terdiğini söylemeliyiz. Istanbulun tu • tan 6215 e varan sokak ve cadde adian rehberde alfabe sirasüe dizilmis olduktan baska her sokağin tstanbulun hangi nahîyesinde ve o nahiyenin bangi mahallesmde olduğu da gösterilmistir. Tarihçeler, ekonomik, btatistik, i • dare bakimlarindan yazi ve cetveller eserde 240 sahife tutuyor ve bunlarin arkasindan da bir o kadarhk yer tutan hartalar geliyor. Bu son parçada ts > tanbulun idare bolumü bakimmdan ayrüdıği 34 nahiyenin herbiri için ay n paftalar var. ölrüleri değişik olan Amlerin Salamin teraanesinde göturemeyince tahrib edıp YUNUS NADI bvrajaüdzn gejniler İÂrkan Uclnci taMfedel <. Son vaziyet •> Hükumetin isya&ı dört bes saat evvel duyması su sekilde olmuştur: Cuma günü öğleden sonra d'ost larmdan bir meb'us Başbakana te lefon ederek gayet mühim ve müstacel bir mesele için kendisile be raberinde getireceği bir adamın hemen kabul olunmasmı rica etmiştir. Çaldaris bu meb'usla yanındaki arkada;mı derhal kabul etmiştir. Bunlar Girid meb'uslarmdan Pi» tolakiden bu aksam tersanede bir isyan çıkacağını öğrendiklerini, Pistolakinin, karısı ve çocuğunu Venizelosun kansı tarafından tesis edî * len doğum hastanesine yerleştir • dikten sonra ortadan kavboldugunu «oylemislerdir^ " ..^.., . ^ , . . , > , rim: ŞimdÜik fazla birşey soylemİyece ğun. Yalnız şunu uave ebnek iste • Ben, bu seyahate haluıazırda mev zuu bahsolan çok mühim meselelerin ehemmiyetini müdrik olduğum halde [Arkast altmcı sahifede] Bahriye Nazırı niçin istifa etti? MitiHiıınnnıınıınınıııııiMMiniMHiıiMHnHiııınınıtiımıııııııiııııııııııııınııtııııtıınnııııtmııtıımıuıııınıııııııııııııııııııııııııııııııınıııııııııiHi Kar baskın verdi! Dün fasılalarla gece yarısına kadar yağdı " Dün üçüncü cfflre toprağa düsmüştür. Cemrelerm düşmesi ilkbaiıarın geldiğine alâmettir. Fakat, «tstanbulun kısı yaza karfidn» sözünüa doğruluğu bir kere daha anlasılmıştır. Dünkü gün üçüncü cemre ile beraber bu sene yüzüne hasret kaldığımız kar, aerpkıti halinde ve aksama kadar yağmıştır. Maamafih Rasataneden &l {Arkası altmcı sahifede} Reşid Galibin hatırası Dün Halkevinde merhumun hayah ve hatıralari anıldı, ülkü yolunda çahşmaları tebcil edildi merasımının bırakılması Bay Halid Ziya Uşahlıgilin kayınbiraderinin Ankarada ya • Uünfcü toptantıdan iki intıba pılacak olan düğüne gitmekte Merasime hep bir ağizdan okunao ızmir liselerinden yetisenler dün saiken trende irtihali dolaytsile, at 17 de tstanbul Halkevinde merhum tstiklâl marsile baslanmi;tir. Bundan Bayan Leylâ Nadi ile Bay Ba doktor Reşid Galibin ölüm yildönü • sonra beşinci ilk okul talebeleri tara • lend Usakhçilin yartnki perşerri münü anmislardir. Bu toplantHa tzmir findan Reşid Galibin andı okunmuş • be piinn Anharapalasta icra edi kiz ve erkek lisesinden yetişenlerle tur. Müteakıben kürsüye çikan lise hocalecek olan dvçün mer<Ts'mirf<?enbirçok ta'ebe ve okul hoca'ari, mer larmdan Kemal Emin büyük ölünün humun ailesi ve kendbini sevenler bo> vazçeçilmek zarureti hastl ol • lunmujtur. {Arkası beşinci sahifede) TTlUŞtUT.