"Cumhuriyet 4 Nisan Casuslar arasında 14 4 2 liklerin plânını nasıl J elde ettim? / Naktli: A. DAVER { Şehir ve Memleket Haberleri ) Siyasî icmal Çocuk bayramı Münasebetsiz yerde Tramvay Şirketi ı bir ilkmektep Abanoz sokağı civarında ki mektep başka yere nakledilmelidir 3 milyon liranın iadesini kabul etti mi? Nafıa Vekâletile Tramvay şirketi arasındaki müzakereler devam et mektedir. Bu müzakere hakkmda kat'î malumat olmamakla beraber Tramvay şirketinin halktan aldığı fazla paramn iadesini esas itibari'e kabul ettiği, fakat bilmukabele bazı tekliflerde bulunduğu söyleniyor. Şirketin mukabil teklifleri he nüz malum olmamakla beraber bu teklifler kabul edildîği takdirde şirket 1926 senesinde aktedilen mukavelede taahhüt ettiği hatları da yapacarmı bildirmi'tir. Ingiltere ile İtalya anlaşıyorlar ösyö Musolininin Roma p otokollannın < akti ile İtalya, Macaristan ve Avusturya arasında siyasî ve iktısadt birlik husule geldikten »onra irat ettîği nutkun Ingiliz matbuati ve bilhassa Ingiltere Hariciye Nebaretinin naşiri efkân olan gazete tarafından •yi bir surette telâkki edilmiş ve Ingiltere ile Italyamn hayatî menfaatlerinin berrî Avrupada olmayıp deniz aşırı memleketleırde olduğu kaydedilmişti. Bu telâkki Ingiltere ve İtalya devletleri siyasetinde bir yakmlık bulunduğunu ihsas edi • yordu. Ingiliz matbuatmın müteakıp neşriyatı ve iki devlet arasındaki meselelere dair iki devlet arasında ceeyan etmekte olan müzakereler ve yapılan telkinler Ingiltere ve İtalya devletlerinin iyice anlaşmak istediklerini ispat ediyor. Bu iki devlet arasında mevcut başhca ih • tilâflar Malta adalan ile Bahriahmer sevahiline aittir. Yakin zamana kadar ttalya Maltayı Italyanın istiüdat etmesi lâzım gelen millî yer lerden biri addediyordu. Maltızlarıı kendilerine mahsus bir dili olmakls befaber bu dilin italyancaya yakin olmasi ve iptidaî olmasından Maltız münevverlerinin ötedenberi ital yanca konuşması bu adada ltalyan harsına hâkim bir mevki vermişti. ftalya hükumeti de Maltadaki bu harsî mevkii tahkim için yap • madığı fedakârlık bırakmamıştı. Buraya en iyi muallimleri gönder mekte ve bunlar vasıtasile Malta • daki ilk, orta ve yüksek mekteplerde italyancayı neşrederek mgiliz ceyi gündengüne söndürmekte idi. Malta yan bir dominyon muhtariyetini naiz ve kendisine mahsus hükumet teşkilâtı bulunduğundan, iş başma ekseriya ttalyan muhibbi yerli siyasiler geçiyor, ltalyan har* »mın ve nüfuzunun yerleşmesine în» gilizler mâni olamıyorlardı. 1913 te iş başma Lort Strick • landin riyaseti altında yerli tngiliz unsuru mümessillerî geçmiştî. Bu hükumet İtalya tebaası bulunan muallicnlere ve papazlara karşı tcd« bir almış ve ilkm«kteplerden it»l yancayı kaldırmıştı. Fakat buna karşı ttalya hükumetinm teşvikile Papalık makamı harekete geldi ğinden ve katolik olan yerli halk hükumete boykot yaptığından çe kilmeğe mecbur olmuştu. Yerine gelen Malhz hükumeti ise ttalyan harsına karşı geniş bir kapı açmıştı. Nihayet tngiltere devleti Mal tayı ltalyanlaşmaktan kurtarmak içm yan dominyon muhtariyetini ilga etmiş ve memleketin idaresini âdi müstmelekelerde olduğu gibi bir tngiliz valisinin eline bırak • mıştı. Şündi İtalya Hariciye Nezareti nin gazetesi Italyanın Malta adalaruıdaki askerî ve siyasî vaziyetle kat'iyyen alâkadar olmıyacağını ve buna mukabil haırsî işlerde Mal • tızlarm serbest bırakılmasım bil • diriyor. Bu neşriyat Italyamn Malta adalan üzerinde her tiirlü siyasî ve askerî davadan ferağat ettiğine şüphe bırakmıyor. ttalya hükumeti Maltaya karşı an'anevî siyasetini değiştirmek\e tngiltere ile anlaş masma mâni olan başhca engeli ortadan kaldırmıştır. Diğer engel de Bahrianmer sevahilinde îtalyanın tevessü politikasıdır. tngiltere bu engeli de ttalyaya başka yerlerde tevessü sahası hazırlamakla temin etmek istiyor. Velhasıl tngiltere ile ttalyanm her fedakârlığı yaparak anlaşmağa ve başika sahalarda »erbest kalmağa çalıştıklan aşikârdır. MUHARREM FEYZt Geveze binbaşı sırrı ağzından kaçırdığı için, topçu Bu sene şimdiden büyük miralaymdan azar işitmişti! hazırhklar yapılıyor Avrupanm barut mahzeni dedikleri Balkanlarda, yalnız on iki ay »onra infilak etmesi mukadder ol duşımdan haberleri olmamakla beraber kızılca kıyametin oradan ko •"îacaşhnı seziyorlardı. Şimdiye kadar, mafevklerinm huzurunda, ihtiyat ve sükutu tercih eden genç isrihkâm mülâzimi de söze karıştı: Liege kalesi, muhakkak, çok kuvvetlidir, dedi. Ben geçen yaz ba ay Belçikada oturdum ve mütnkün olduğu kadar yakmdan Liege ve Namur kalelerini tetkük ettim. Liege istihkâmlarındaki ağır top Iann 228 milimetre kalmhğında zirh levhalarla örtülü kulelerde bulun duğu «öyleniyor. tstihkâmlann be tonlu sığnaklan » e bizim cep ki • taplanmızda 10 santimetre kalın lığında olarak gösterilmiştir. Eğer hakikaten böyle ise bizim 30 buçukluk obüsleritnize pekâlâ mukavemet edebilirler. 23 nîsan çocuk bayramı günü yaklaşmaktadır. Himayeietfal bu seneki çocuk bayramının çok güzel ve muntazam olmasım temin için zengin bir program hazırlamıştır. 23 nisan günü resmî, nimresmî müessese ve ticarethaneler ve bilumum şehir nakliye vesaiti bayrağımızla ve Himayeietfal bayraklarile donahlacaklardır. O gün şenrin muhtelif yerlerine ve merkezlere Hi mayeietfal tarafından çocuklar hakkmda kıymetli sözleri havi levha lar asılacaktır. Zabitler arasındaki miinakaşa Bir piyade binbaşısı: Muhakkak iki cephede harp edeceğiz, dedi, bu vaziyette halli lâzım gelen en mühim mesle şudur: Kısmı küllimizi bu iki cepheden hangisine tophyacak ve en büyük gayretimizi n e e d e sarfedeceğiz? Benim fikrhnce şarkta tamamen müdafaada kalıp Fransaya müthiş bir darbe indirmek üzere kuvvetleri . mizi garbe tahşit etmeliyiz. Her halde Fransızları biran evvel ezmek mecbur iyetmd ey i z. Bu sözleri söylerken binbaşı koIunu uzattı ve sağdan sola doğru kuvvetli bir hareketle havayı sü pürdü. Binbaşı sırrı apzından kaçırıypr! Binbaşı cevap verdi: Bu kalelere karşi otuz bu çukluk obüsierimize güvenmîyoruz Parise ve icap ederse daha uki... Harbiye Nezaretinde çalışan zaklara kadar yüriiyerek onlan bir biraderim Ulrichin geçen gün bana veya müteaddit meydan muharebeanlattiğına göre, hududun öte taralerinde kat'iyyen mağlup etmeli fındalrf komsulanmıza güzel bir yiz. tlânı harpten azamî bir ay «onsürpriz hazırlıyoruz. 30 buçukluk ra ParUteyiz. Ondan sonıra, fırka tan çok daha büyük toplanmız var. lanmızı şarka gönderebiliriz. Rus • O kadar büyük ki adeta inanılmıyalar alti haftadan evvel seferberlik • cak kadar... Gayet mahrem ve gizli lerini bitiretniyecekleri için dddî bîr tabiî... Bu yeni büyük toplar E» istiliyı durdurmak üzere tam zama»ende hazır bekliyor... Mermileri nında şarka yetişebiliriz. müthiş kocaman şeyler; sikletleri takriben... Başka bir zabit binbaşıya cevap Verdi: Hatip cutnlesini ikmal edemedL O ane kadar yanmdaki dostu ile ko Bunlann hepsi iyi atna, unut nuşmakta olan ve ancak şhndi mumayınız ki hudut kaleleri elimize haverenin fazla ileri gitmeğe baş • geçmeden Fransada yayılamayız. ladığını anlıyon topçu müralayı maOrdumuzun kısmı küllisi hududu sanın üzerine vurarak bağırdı: ffeçerken bu kaleleri sadece muna Dikkat! sara edip bırakamayız. Bu müstahDerakap, salona bir sıkıntı ve ketn mevkiler, o tarzda yapılmıştır ki topları iskât edilmeden evvel ya sükut cöktü. Geveze binbaşı kıpkıryılamayız. mızı oldu. Miralay yerinden kalkarak bin Binbaşı, arkadaşına sükunetle başıya işaret etti. Binbaşı: baktı, «onra yumruğile masanın u Emredersiniz efetıdrm diye cerine vurarak dedi ki: mırıldandı ve salonun bir köşesîn Hangi kalelerden bahsediyorde kendisinî bekliyen miralaya il eumız? Belfort (Belfor), Toul (Tul), Verdun (Verdön) e gidip ka tihak etti. Babacan piyade bmba şısının lüzumundan fazla serbest famızi krracağımızı mı sanıyorsu konuştuğu ve gevezelik ettiği içîn mız? Asla, Fransaya girmenin damiralaydan azar işittiği muhak ha kolay bir yolu var. Herkea te bikakh. liyor ki biz bu yolu takip edeceğiz! Başka bir zabit yavaş »esle: Evet, herkesm bildiği yoldan gide Ne var sanki, dedi, miralay da ceğiz. neden bunu mesele yaptı? Burada, Eupen (öpen) ve Malmedy (Malyabancı yok ki... Aziz dostlar aramedi) de o kocaman şimendifer istındayız... tasyonlannı nicin, ne maksatla yapZabit, bunu söylerken gözünün bk? «1leri!» kumandası verilir verilucile Mr. Brovna bakmıştı. tngiliz, mez Lüksemburg ve Belçika hu dutlannın öte tarfına aşmamız mu salonun havasında hasıl olan hafif soğukluğun hiç farkmda değilmiş fcarrerdir ve artık bunun hiç gizli gibi, yanmdaki zatla beyaz ve si tarafı kalmamiştır. yah biradan hangisinin daha iyi Hazırundan biri dedi ki: olduğunu münakaşa ediyordu. İyi ama bu hareket Belçika Miralayla binbaşı, biraz sonra, bitaraflığınm ihlâli, demektrr. Ya sofraya avdet ettiler. Fakat piyade Belçika bize müsellehan mukave binbaşısımn eski neş'esini kaybettimet edorse... Gerçi Belçika ordusu ği görülüyordu. Bir müddet hiçbir adeden çok değildtr ama Liege (Li şey söylemeden oturduktan sonra, yej) ile Natnur kalelerini bir bas naî'saade ijtedi ve çıkıp gîtti. kmla şorolopa getirip alamayız. Bu kalelerin de Fransız müstahkem İki gün sonra, müstacel ve anî bir mevkileri kadar kuvvetli olduğu ticaret işi, bizim Mr. Brovnu Visba»öyleniyor. Binaenaleyh bunları ele dene çağırmıştı. Daha doğrusu, o, geçirmek için muntazam bir mu Hanovredeki dostlarına böyle de hasara yapmağa mecburuz. Ya Anmişti. Muhakkak olan birşey varsa vers? Burası daha çetin bir cevize benziyor. Bunu da kırmak lâzımdır, onun yanlış bir trene binerek Vis baden yerine Düsseldorfa gitmiş olyahut ta duvarları arkasında bü masıdır. Brovn, o aksam. Krupp fabtün Belçika ordusile birkaç Frs^ısız rikasınm merkezi olan Essen şeb fırkası olduğu halde Anversi sağ rine pek yakın ve pek şirin bir belyanımıza ve tnuvasala hatlanmıza de olan Düsseldorfta idi. daimî bir tehdit ve tehlike olarak bırakmak mecburiyetindeyiz. (Mabadi var) Himayeietfal tarafından hazır lanmış tebrik kartları Maarif mü • diriyeti vasıtasile mekteplere ve çocuklara dağıtılacaktır. O gün tay yarelerden vecizeler attırılacaktır. 23 nisan günü Himayeietfal bayraklarile süslenmiş otomobillere küçük çocuklar bindirilecek ve önünde mızıka olduğu halde bir resmigeçit yapılacaktır Bu çocuk alayi Fatih parkında içtima ederek, sıra ile Emanet, Fırka, Himayeietfal Türk Umumhanelerin yanıbaşında bulunan Ocaği, Viâyet ve Kolorduyu ziya 47 nci ilkmektep ret edecek, Cumhuriyet abidesine Beyoğlu 47 inci ilkmektebin, resçelenk koyacaktır. Alay Köprüden mî umumhane mıntaka*ı olan Abageçerken vapurlar düdüklerile se noz sokağının pek yakınında olmaIâmhyacaklardır. 23 nisan günü 13 n ve bu mektebin evvelce randevu evlerinin en ziyade tekâsüf ettiği te tramvay arabalarile çocuklar şeBayram, Yeşil ve Küçükbayram sohhde müteaddit semtlere gidecek kaklan arasında buhmması bircok lerdir. Güzel San'atler Birliği tarafından haklı şikâyetleri mucip olmaktadır. Mektep idaresile talebe velileri • müsamere de verilecektir. nin müracaatleri üzerine Maarif ADLlYEDE müdürlüğü bu mesele ile alâkadar olmuş ve mektebin etrafmdaki so • kaklarda mevcut gizli randevu ev. lerinin kapatılmasi için zabıta nezdinde teşebbüsatta bulunmuştur. Sabık inhisar memurlanndan Meh Zabıta tarafından cürmü meşhut met Edip Efendi tnhisarlar umum mütertip edilmek suretile Bayram, Yedürii Hüsnii Beyi tehdit suçundan do şil ve Küçükbayram sokaklarında • layı evrakile beraber adliyeye teslim eki randevu evlerinin mühim bir kısdilmiştir. mı set ve temhir edilmişse de bu Bir müddet evvel Niğdede inhisar sokaklarda hâlâ birkaç randevu memuriken açığa çdcanlmış olan Meh evinin frrsat buldukça faaliyete demet Edip Efendi tstanbula gelmis ve vam ettîkleri haber verîlmektedir. Maamafih Abanoz sokağindaki birkaç defa vazifeye alınması için Hüsbir umumhaneden arkasındaki eve nü Beye müracaat etmiştir. tddiasma bir kapi açılmak suretile mektebin göre Hüsnü Bey bu miiracaatlere mensağ cihetindeki Küçükbayram so fi cevap vermiş ve Mehmet Edip Efenkağma kadar fahişelerin geldiği di de bunun üzerine bir tehdit mektusöylenmektedir. bu yazmıstır. Hüsnü Bey mektubu poBundan başka Abanoz sokağı ile lise vermiştir. Küçükbayram sokağı arasında doğrudan doğruya bir irtibat yolu varSon Maslak faciası haldanda i*tîn dır. Bu da bir takım eşhasın, mek . tak hâkimlün tarafından yapılmakta otebin yanmdan geçerek Abanoz solan tahkikat ikmal edilmiş ve bu hu kağına gitmelerini kolaylaştırmaksusta Müddeiumumiliğin mütaleası so • ta ve ilk tahsil çağmdaki masum rulmuştur. Bu mütalea da alındıktan mektepliler bir takım çirkin man sonra evrak mahkemeye verilecektir. zaralara şahit olmaktadırlar. Bu vaziyet, zaten randevu evlerî tamamen kaldırılsa bile uzun za • Yeoi adliye tayinleri münasebetile mandanberi köklesmiş, fena şöhrevazifeleri Istanbulda bulunan ve gene ti uzun zaman devam edeceği şüp • burada terfi ve nakilleri icra edilen ze» hesiz olan Bayram, ve Küçükbay vata dün Müddeiumumilikten tebligat ram sokaklarında mektep açılmasıyapılmışhr. Bu zevat bugünden itiba nm yanlış olduğunu göstermekte . ren yeni vazifelerine başlıyacaklardır. dîr. Binaenaleyh Maarif idaresinin bu mektebi münasip bir yere nak • Ietmesi lâzımdır. Döviz kaçakçılığı üe maanun ve MÜTEFERRÎK Kurbanla hava kuvvetlerine yardım Kurban bayratnında tstanbul vilâyeti mülhakat.nda koyun sürüsü sabiplerinden bir kısmı Hilâliah mere canlı olarak kurbanhk koyun verdikleri gibi yüz liradan fazla da kurban bedeli verm'şlerdir. Bilhassa taşrada biırçok yerlerde halkın kurbanlannı Tayyare Ce miyetine hediye ettikleri anlaşıl mıştır. Halkımızın memleketin hava kuvvetlerine karşı gösterdiği alâka şayanı şükrandır. TUrkMacar Ticaret Odası Peştede bir Türk Macar ticaret o dası teşkil edilmişti. Nizamnamesi mucibince bu odaya Türk azanın intihabı için tktısat Vekâletimize müracaat edilmiş Vekâlet te bu işi tstanbul Ticaret Odasına havale etmiştir. Ticaret Odası Türk • Macar Ticaret Odasına aza olarak oda reis vekillerinden Kara Mustafazade Ahmet, idare heyeti azasından Suat Kara Osman ve Hüseyin Sabri Beyleri seçmiş ve bu intihabım dün Vekâlete bildirmiştir. Bir tehdit mektubu mahkemeye intikal etti Konservatuvar mütehassısı Viyanalı musikişinas profesör Marks on be» güne kadar tekrar şehrimize gelecektir. Profesör Marks burada tetkikatım ikmal edecek ve Konservatuvarın imtihanlannda hazır bulunacak • tır. Profesör lstanbulda iki ay kadar kalacak, ikinci bir rapor hazırlıyacaktır. Romanya Üniversitelileri Romanya Oniversitesi talebesiı»d»xn yirmi beş kişilik bir grup evvelki gün şehrimize gehniş, Galatasaray lisesine nvrafir edilmislerdi. Talebe, dün f. hrin muhtelif yerlerini gezmişler, Uni versiteyi de ziyaret etmişler, Alroan profesörlerden devletler umumî hukuku profesörü Karl Struppun dersinde bulunmuşlardır. Maslak kazası tahkikatı Yeni Adliye tayinleri Yeni Tiran Sefirimiz Tiran elçiliğine tayin edilen Ruşen Eşref Bey dün Ankaradan şehrimize gelmiştir. Yeni Tiran sefrimiz bugünlerde Arnavutluğa gidecektir. Döviz kaçakçıları Taltif edilen Valiler ve mülkiye memıırları Muş Valisi Mithat Bey hayvan ver gisi kanununun tatbikında, Ankara vali muavini Salâhattin Bey muamelâ tındaki itizamından dolayı takdirna me ile taltif edilmişlerdir. Yalova kaymakarm Şefik Bey ka zası dahilindeki mektep inşaatına fevkalâde alâka gösterdiğinden Maarif VekâleHnce, yol ve telefon inşaatın daki faaliyetinden dolayı da Dahib'ye Ve&âletince takdirname ile taltif ediimiştir. Haydi Krupp fabrikasına mevkuf bulunan dört kişiden biri ge • çenlerde tahliye talebinde bulunmuş ve kefaletle tahliye edilmişti. Diğer üç maznun da ayni şekilde tahliyelerini istemişlerdir. Bu talep te tetkik olun makfadır. Adliye yangın yerindeki hafriyat Adliye yangın yerinde şimdiye kadar yapılmış olan hafriyat Ad liye hesabına yapılmakta idi. Mevcut kasaların hepsi çıkanlmış; elde edilen soba, yazı makinesi ve saire gibi huırda eşya ve enkaz Müddeiumucniliğe teslim edilmiştir. Haf riyatın Adliyeyi alâkadar eden kısmı perşembe gününe kadar devam edecek; o zamana kadar bütün Adliye eşyası çıkanlmış olacak ve cumartesi gününden itibaren müte ahhit; hafriyatı kendi hesabına yapmağa başhyacaktor. Bu da bir ay kadar sürecek, bütün duvarlar yı kılıp enkaz kaldırılacaktır. Esasen bu mektep binası, ziya • dan mahrum ve rutubetli olduğun • dan, bir mektep için zarurî olan sıhhî sartları haiz değildir. Bh bahçesi bile yoktur. Bu itibarla mektebin uygunsuz bir binada ve uy • gunsuz bir yerde bırakılmasım mazur gösterecek hiçbir sebep yoktur. Bundan başka mektep binası nin üst katı da mektebe ait değil . dir ve burada b'r takım yabancı lar pansiyoner olarak oturmakta dır. ŞEHtR tŞLERt Bugiin Romanyadan iki tayyareci geliyor Beyne'milel hava federasyonu reisi Prens Bibesko bu sabah kendi t?.yya resile Bükreşten hareket ederek öğle • ye doğru Yeşilköye inecektir. Prensin yanında Romanya Aerokulüp umumî kâtibi binbaşı Banciulesko bulunmak tadır. Prens, Yeşilköyde Tayyare cemiyeti erkânı ve daha birçok zevat tarafından karşılanacaktır. Prens İstanbulda bir kaç gün kaldıktan sonra Eskişehir • Konya Adana hava yolile Mısıra gidecek ve gene ayni yoldan Bükreşe dönecektir. Prens ve refakatindeki zat tstanbul Tayyare cemiyeti müdürü Fehmi Bey le tayyarecilerimiz ve Bakırköy kay makamı tarafından Yeşilköyde istik • bal edileceklerdir. Aııkara ve lstanbulda Inkılâp Tarihi dersleri Nakil vasıtalarımn kontrolu Mevcut nakil vasıtalartnın mütehasnslar tarafından sıkı bir surette muayene ve kontrol ettirilmesi, makineleri bozuk ve köhne olan vesaitin faali yetten men'i ve arabalara fazla yolcu bindirilmemesi lüzumu emniyet işleri müdürlüğünden vilâyetlere tebliğ e dilmiştir. Unkapanı köprüsü Unkapanı köprüsünün tamiri kış yüzünden tatil edilmişti. Tamirata yeniden başlanmıştır. Köprüden yalnız otomobil ve araba ile insanlann mürurıma müsaade edilmekte otobüs ve kamyon gibi ağır nakliy* vasıtalan Galata köprüsünden geçmektedir. POLİSTE Afyonkeş kadın Ankctrada Maarif Vekili Hiftmet Bey dersini verirken ve dersi dinliyenler Inkılâp Tarihi dersleri bh taraftan tstanbulda, diğer taraftan Ankarada devam etmektedir. Evvelki gün Maarif Vekili Hikmet Bey Ankarada ilk dersini vermiştir ki resimlerimiz bu derse aittir. Hikmet Bey, cumartesi fünö îfttantbul Uniyersitesindeki derslerine devam edeçektir. Fatma isminde bir kadın dün sabah Boğazkesen caddesinde Hafız Reşadm kahvesine girerek: «Ben afyon yuttum, bana çay veriniz» demiş ve kadının bayılmak üzere olduğunu görenler kendisini zabı taya haber vermişlerdir. Fatma tedavi edilmek üzere Beyoğlu has • tanesine kaldınlınıstır. Belediyeler Bankası veznedarlığı Belediyeler Bankası veznedarlığmm badema Iş Bankası tarafından yapılacağı alâkadarana bildirilmiştir. Halkevi balosu tstanbul Halkevi tarafmdan ter tip edilen balo, 5 nisan perşembe günü akşamı Perapalas salonlarmda verilecektir. Bu senenin son balo «unu teşkil edecek olan Halkevi ba losu fevkalâde güzel olacaktar. I itfaiye teşkilâtı Belediye itfaiye teşkilâtında hazrandan itibaren bazı değişiklik ler yapılacaktır. İtfaiye grup ku mandanlarının mühendis olmalan meoburî olacaktır. Türk tabiyetinden ıskat Viranşehirli Ibrahim Paşazade Mahmut ve biraderi Halil Türkiye tabiiye tinden i*kat edikaiflerdir, "V