20 Temmuz 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 6

Çamhurîyet s»3ö Temmoj! 1933 'ÂNKARADAKt BtLGl EVLERİ: 1 , Coruma neden Çorum dendi? Ankara Tlcaret mektebi Yazan: Kâzim Nami En son model yaz elbiselerı Çorum şehri hakkında sayani dikkat malumat Yaz elbiselerhtde zarafetle bfr likte aranılan baslıca vasıflar hiç şüphe yok ki onlann renklerinîn açık re givimlerinin rahat olmasıdır. îşte nümunelerini koyduğumuz iki elbi•eyi siae o gayeyi temin ettikleri için arzediyoruz. Soldaki beyaz keten veya ipekli'<den hafif ve şık elbise yakası içten dışarı çıkan kısmın uzamasından husule gelmiş gibidir. Bir sıra tezyinattan sonra alt kısmı elbiseye yapış • mıs ve yan taraflan serbest kalmıstır. bise bilhassa yazlıklarda gündüz gezme ve ziyaretlerinde kullanılabîlir. Belde yeni tertip bir kemer, üstünPelerin fazla serin havalarda alınir. de ayni kumastan düz pardesüsü ve Sağda cerseden yaka ve kol keonun üzerinde bir pelerini vardır. narları, yanı, beli kalın bordürlerle Pelerinin kenan ya kalınca bir kusüslü spcr elbisesi. Plâljarda, kazi • masla yahut ta ince bir kürkle süsnolarda gezmek, tenis oynamak için lenmelidir. Eldivenler yarı musketer çok iyi gider. Biçimi en fazla hareşapka koyu renkte fötrden ve bej bandlarla tezyin edilmiştir. Bu e] • kete müsait bir şekildir. Ç Kadtn ve hayaf) £}ugiinün meseleleri Geçen gün «Zamanımızda izdi vaç ve müskülâtı» serlevhası altında yazdığım makale memleketimizin gerek kadın ve gerekse erkek muhitlerinde epüyce akisler yaptı. Oradaki fikirlerimi ekseriyetle tasvip ve bu kısmını da tenkit eden mektuplar aldtm. Bu tehaluk bana gerek delikanlılarımız gerekse genç kızlartmızm kendilerine taalluk eden içtimaî meselelerle ciddî surette alâkadar olmakta bulunduklarını gösterdi. Binaenaleyh izdivaç değil kadınlıkla ve kadın erkek müna sebetleri ile alâkadar diğer mese • leleri de tetkik etmeğe karar ver dim. Fakat bu tetkikin kitaplara, yahut şahsî fikirlere müsahedelere müstenit olsa bile • istinat etmesi onIarı pek nazarî şekilde bırakacak. Halbukî îctimaî mesailde cemaatin bunlar hakkında ne düsündüklerini, ne duvduklarını bildikten sonra hüküm vermek en doğru bir yoldur. 0 halde ben de bu yolu tutmak îstedim Bugilnün meseleleri hak • kında kadın okurlanm arasında anketimsi birsey yapiyorum. Kendile • rine muayyen sualler soruyorum. Suallere azamî beşer satırla ağustos nihayetine kadar cevap versinler. Gelecek mektuplar neticesi bu meseleler hakkında efkân umumiyenin bir kısmmın neler düşündükleri anlasılacak. Enteresan cevaplara aynen, diğerlerinin de ekseriyet itibarile ihtiva ettikleri fîkîrlerî neşredecğim. On dan »onra da bu meselelere daîr kitaplarda ve cıhanın münevver mu hitlerinde ne gibi düsünceier mevcut olduğunu arzedîp umumi fikirleri çıkaracağım. Sualler şunlardır: 1 Parayı sever misinîz? Seviyorsanız, niçin? 2 Hissî münasebetlerinizde paraya ne gîbi bir mevki verirsiniz? 3 Bir genç kız veva kadın hangi sporları yapmalıdır? 4 Çalışma hayatına atılmıs genç kızlar ve kadınlar hakkında ne düşünüyorsunuz? 5 Bir kadının anne, baba ve difer akrabasîle münasebetleri ne sekilde olmahdır? Evlenmeden evvel ve evlendîkten sonra? 6 Çocuğu sever misiniz? 7 Aşkla mı evlenmeli, yoksa mantıkla mı? 8 Aile hayatından en fazla beklediğiniz şey nedir? 9 Bir erkekte en ziyade ho • funuza giden sey nedir? 10 Genç kızlarla delikanlılar arasmdaki münasebat ne şekilde "•• malıdır? Hâdiye lclâl s Ev ve Eşya il m Çüzel bir mutfak dolabı nümunesi lllll1MIIIMIllllllMrillttltMlltlMIM1IH1İHIt»MIIMtll<fllll?fttHI Şu mutfak dolabı çok asrî ve pratik bir sekilde vucude getirilmîstir. O • nu model ittihaz ederek siz de yaptırabiürsiniz. Mutfaklarda işlerin uzaması bilhassa intizamsızlıktan ileri gelir. Böyle bir intizam temin edince hem vakitten, hem de nakitten kazanırsınız. Hanımlara elişleri Çay örtüleri için renkli işlemeler Çaylar, davetler asil kışa mah sus olmakla beraber simdi sayfiye lerde gene bundan büsbütün vareste kalmamaz. Çaylarmiza, davetleri nize en fazla revnak verecek vakıa güler vüzünüz, neş.eli tabiatmizdir atnma maddî vasıtaları da ihmal etmemek lâzımdır. Bu hususta çayın cinsi ve fincanlardan ziyade örtüler, peçeteler rol oynar. Şu gördüğünüz model beyaz li • mon üzerine aplike olarak muhte lif renklerde tezyinatlı bir çay örtüsü kösesini göstermektedir. Bu tezyinat aynen serviyetler için de (fiğü 100X78 ve kullanılabilir. Çay örtüsünün büyük 25 28 olabilir. serviyetlerînki Amerikanın kadın sefirleri yaptığı ilk işlerden biri ^e bir kadını Danimarkaya sefir tayin etmek olmuştu. Bu kadın Mistres Oweı> idi. *Jzun müddettenberi Hariciye Nezaretinde çalıştıktan sonra bu memuriyete geçmisti. Bu defa Mister Ruzvelt ikinci bir kadın sefir daha tayin etti. Onu da ts veçe gönderdi. Amerikanın bu yeni tstokholm sefirinin adı Miss France» VVıllistir ve henüz çok genctir. Şimdiye kadar muhtelif sefaret kâtipliklerinde bulunmustur. Amerikanın kadın olarak ilk tayin ettiği hariciye memuru ise Miss Rucy Lenacerson idi. 1925 senesinde Berne kâtip olarak gelmişti. Amerika Reisieumhuru Mister Ruzveltin riyaset makatnma geçer geçmez Mistres Otver* ^ ç'Çorum (Hususî muhabirîmiz den) Çorum kasabasınm eski ismmin Taviyom ve Romalılar zamanında Nikonya olduğu, Danişmendilerin idaresine geçtikten sonra Türkmenlerin Alayontlu neslinden Ço • rumlu oymaği reisi tlyas Beye verildifi için «Çorumlu» ya çevrildiği tarıhen sabittir. Çorum eski türkçede memnuni yet ve meserret manasına gelen Çarum kelimesinin yanlış kullanılı sıdır. (700800) tarihli vakfiyelerde Çorum ismi •rÇorumlu» suretmde görülüyor. Amasya tarihini yazan Hüsamettin Bey (H 1000) tarihme kadar olan vakfiyelerde şehrin isminin «Çorumlur olarak kullanıldığmı söyle mektedir. Bu hususta bazı rîvayetler de vardır: 1 Kılıç Aslan Corlu hastala • nnı oğlu Yakup Mirza ile buraya göndermistîr. Bu hagtalar burada iyi olduklanndan bu isim Çorludan alınmıstır. Evliya Çelebi leyahatnamesinde böyle yazıyor. 2 Danismendiler zamanında Bizans ordusundan olaniar kalenin içindekî • bu kale simdi de var is lâmiara mezalim yaptıklanndan Ankara Tîcaret mektebinin binan, Kooperatif idare heyeti, (Cevri Rutn) dan almmıs olduğu soyleniyor. köşede mektep müdürü Şevket Süreyya Bey 3 Şehrr etrafı dağlarla çevrildaktilografya edilmis. Grafikier mü • Buyol Ankaraya gelisimde, bilgi miş olan bir ovadadir. Dağlar ara kemmel. örnekler şaşılacak kadar iyi. yurtlarmı gezip görmek istedim. Geldisında kalan bu ova bir uçunım haÇocuklar, bir isi araştnrna ve öğrenğimin ertesi günü, Ticaret mektebine lini andırmakta olduğundan bu isim verilmiştir. Halk arasında böyle söy gittim. Burası, kübik bir yapıdır. Dı meği, son ilmî usullerde yapabiliyor lar. Bu tezler, küçük birer khaptır ve şmdan görünüsü çok güzeldir. lçi de iç leniyor. her çocuğun orijinal araştırmalarından açacak bir biçimdedir. Çorum Vilâyeti, Anadoluda ilk Mektep müdürü sevdiğim ve saydı • doğmustur. Bankalar, malî müesseseler medeniyeti kuran «Eti» lerin en mügezilmis, ticarethanelere başvurulmuş, ğım gençlerden Şevket Süreyya Bey, him faaliyet sahalarından birîni tesistatistikler toplanmıs, görüşler tutulmuş mektep kooperatifinin toplantısında kil etmektedir. Çorum, milâttan (Para) için ne düsünülmek mümkünse bulunuyormu*. Ben de salona girdim, 4000 sene evvel medenîyette yük • hepsi düsünülmüş. bir bucağa oturarak müdürün konuşmasek terakkiler göstermiş ve Orta AsAnkara Ticaret mektebi, 1927 ye suıı dinlemeğe koyuldum. yadan hicret eden, Türk aslından kadar Iktısat Vekâletine bağlı idi; on Müdürün söylediklerinden anlıyor olan Etiler tarafmdan isgal edil mistir. Etilerin en mühim merkez \ dan sonra Maarif dum ki kooperatif, /" lerinden biri olan Hatüsas şehri nabağlanufaktefek eksiklik • Biz Istanbulda hiçbir Vekâletineyılda 31 rabeleri kazalanmizdan Sungurlu dı. Dört lerine bakılmıyarak şey beğenmiyoruz. Sa mezun verdi ki bunun cenubu sarkisinde Boğazköy ciiyi çalısmış; sekiz vanndadır. tskilip kasabasinda bu nıyoruz ki Ankarada da gün bunlarm hepsi dokuz aylık bir işin lunan kaledeki ta? kabartmalann bankalarda, şirket sonunda 3700 liraIstanbulda olduğu gibi lerde, ticarethane HHit âsanna benzediği de görülüyor. ' lık bir ciro yapmıs. işten ziyade söz yar. Bu lerde çalışmaktadı; Alaca kazasmm fnathüyüfü köyünde { Ortada 257 Iha da buiunup Ankara Asan atika darresi J kazanç var. Bu karaya gelip işleri goren lar. ıy&6 mcıun tarafından nakledilen eserlerin 4e zanç, pay edilecek. ler burada sözün çok lan 20yençtir; b « Hititlere ait olduğu anlasılmıstır. lar, daha bakalory tstiyenler, paylannı Etiler burada milâttan 1200 sene eksik söylendiğini an imtihanlarma bas gelecek yılm kapi • evveline kadar yasamışlar ve 1200 lar ve millî propaganda lamadan muhteli taline ekliyebile • tarihinde garpten gelen kavimlerin müesseselerde yer namına eseflenirler istilâlan üzerine Anadolunun ce j cekler. Alısveriş çok leri hazırlanmıstır. îWy nubu »arkisine doğru çekilmisler düzgün grtmiş. Koo \ Bu Ticaret mektebinde tahsü, dörf dir. Milâttan evvel yedinci asırda peratif, Ankara ticareti arasında iyi bir yıl stirer. Ecnebi dil olarak yalnız fran • Mitler bu vilâyetin Kızılırmağa kaat bırakmış. Kooperatif için ne istenirse, sızca okutulur. Mualümlei Fransızdu" dar olan kısmılannı isgal etmişler tüccar hemen gönderiyor. Bu yüzden ve Kizilırmak Anadolunun garbmAnkara Berliç mektebinin mua'.linıle • çocuklar kunduralarını, elbiselerini kodeki Lidye hükumeti ile Mitye hü ridir; tatil aylarmda mektepten ücret operatiften elde etmeği daha ka • kumeti arasında hudut teşkil etmişalmazlar. zançh bulmuslar. tir. Daha sonra Perslerin hüküm Haftada yediser saat fransızca ders Burada kooperatifin nasıl çahstı dan Koros (Keyhusrev) tarafından vardir. ön'jmüzdeki yıl sonund? me • ğım uzun uzun anlatmak istemiyorum. Lidye hükumeti mahvedildiği za Yalnız müdürün söylediklerinden birka zun olacak talebe, fransızci tıcarî mu man bütün Anadolu ile birlikte Çohabere yapabilecektir çı beni çok alâkalandırdı; okurlarıma rutn da tranilerin eline düs Ankara Ticaret mektebi, bir orta da bunu söylemek isterim. jıüştür. Çorum milâttan evvel dör tedris. müessesesidir; fakat çalısma ve Mektepte, kooperatifle bağlı olmıyaİüncü asırda Iskenderin istilâsına öğrenme tarzı, bizim darülfünunlarımı, uğramıştır. îskenderin öliimü ile zap rak, çocuklara sıcak yemek yedirmek isi da görmek istediğimiz tarzdır. Gelecek görülmüş, bir yemek, çocuk başına en tettiği ülkeler kumandanlar arasında yıl mektebin üst katında küçük bir bançok on kuruşa çıkmış. Bu netice, Hi paylaşıldığı zaman Çorum da Silifka öğrenği de kurulacak, bankacıhk lâliahmer, Himayeietfal cemiyetleri gibi kösün hissesine düşmüştür. mektep içinde en amelî bir tarzda öğ iyilik işlerile uğraşan kurumlan çok Arapların yedinci ve sekizinci aretilecektir. alâkalandırmıs. Gelecek yıl, bu cemi sırlarda Bizansa yaptıkları akmlarBunları gördükten sonra düşündüm: yetler de mekteplerdeki birçok zavallı da Çorum ve havalisinde de izler bıBiz Istanbulda hiçbir şey beğenmiyoçocuğu günde bir öğün sıcak yemekle rakarak geçtikleri muhakkaktır. ruz. Sanıyoruz ki Ankarada da Istan • beslemeğe çalışacaklar. Bu izlerden bilhassa Çorum kasababulda olduğu gibi işten ziyade söz var. «ında Hızırlık ve Çiriş mahallele Ankarada yiyecek, giyecek gibi nes Oysa buraya gelip işleri görenler, bu • rinde medfun olduklan rivayet edinelerin pahalı olduğunu söyler'erdi. rada sözün çok eksik söylendiğini, an len Süheybibni Sinan ile Saidibni Belki de öyledir; ama is bilenler için, lar ve millî propaganda namına esef ebivakkas gibi zevatın kapalı türAnkarada da en ucuz, yemek içmek lenirler. beleri, tskilip kalesinin tasıdığı tmat kolay oluyor. Bu ömeği, Ticaret mek Ankaradaki Ticaret mektebi, işle ve Zengibar ismi ile kasabaya yarım tebi gösterdi. rinin hepsine taş çıkartacak bir düzendı saat mesafede Bağözü denilen verde Sonra, mektepte okuvan kız ve er • bir yolda çalışıyor. Müdürün arkadaşlar ximdi enkazı bile kaybolan Şehrikek çocuklarımızın işlerini gördüm. Son • ki çoğu benim Yiiksek Muallim mek • imadın bulunması Arapların bu sınıftan dört tez gördüm ki (para). ya tebindeki talebemdir • en vectli yar • istilâlarının hatırasını saklar. dairdi. Bunları yazan çocuklar, (padımcılardır. Mekteplerine, derslerim Milâdin ( 1 0 1 1 ) inci asırlannda ra) nın tarihinden, bugünkü işinden âşıktırlar; ve yurda en hayırh hizmet • Orta Asyadan Uğuz Türklerinin Asöyliyen bîr hayli kitap okumuşlar. Tez leri görüyorlar. nadoluya göçleri arasında Malatya ler, güzel, temiz kâğıtlara, çok temiz KÂZIM NAMt civanna yerlesmis olan Danişmen diler reisleri Gazi Ahmedibni Ali Binnasırın kumandası altında Sıvas, Tokat, Amasya, Çorum havalisini Bizanslılardan almışlardır. Çorumu zapteden Meliki Danişment burayi liva teskilâtma dahil ederek Tiirkmenlerin Alayuntlu neslinden teşaup eden Çorumlu Oymağı reisi tlya* Beye tevcih etmiştir. On dördüncü asırda Sıvasta tesekkül eden Ertena hükumeti Çorumu da nüfuzü altına almıştır. Ka<fı ^ürhanettin de bu havalide hüku met kurmuştur. Yıldırım Beyazıt 1391 senesinde Kızılırmak kenarına gelmiştir. OsRize orta mektep muaUinüeri bir arada mancık kalesini Abdullah Çelebi Osmanhlara teslim etmiştir. Kadı Rize «Hususî» Orta mektebin geçen hafta nihayet bulan KaBürhanettin ile Osmanlılar Çorum ziran mezuniyet imtihanları neticesinde, biri hanım olmak üzere 19 ovastnda çarpısmışlardı. Bu harptalebe şehadetname almıştır. tstanbul liselerine bir çok yıldanberi ten sonra Corum da Osmanlı idare • pek iyi mezunlar gönderen bu mektebin çalışkan idare ve talim hesine geçmiştir. Rize orta mektebinden bu sene 19 talebe cıkh EMRE HASAN J^yeti bu seneki neticeden çok memnundur