21 Temmuz 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat AnsiklopedisJ ncı cüzü çıktı 36 ve flnıınnıı iu oone ITO. JOUO umhuri raemuru, hastabakıcı ve im dadı sıhhî otomobili gönde rilmiştir. Açıkta kalanlara mesken tedariki, varalılara yardım yapılması için vilâyetçe tedbir ahnmıştır. Zelzele burada da hissedilmiş ise de bina ve insanca zayiat yoktur. m Hayat Ansiklopedisi Büyük bir külüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir. Her evde bir tane bulunmak lâzımdır. Kooperatifçiler Dünya konferansı ünya tktısat konferansmda bir I taraftan her mület kendi işini görmek için diğer mületlerm kendi işine uymasını temine çalışmakta iken diğer taraftan da dünya buhranı na çare bulduklarını iddia eden koo peratifçiler ftvkalâde bir konferans haHnde toplanarak Londra konferansına müracaat etmislerdir. Geçen aym ( 9 ) ve ( 1 0 ) nunda ts viçrenin (Bâle) şehrinde toplanan bu beynelmilel kooperatif ittifakı konfe ransı ( 1 2 0 ) millî kooperatif teşkilâtile ( 7 ) milyon kooperatifçiyi temsil et miş ve hazırladığı muhtırayı böyle bü yük bir taraftar kütlesine dayanarak) bir türlü uyuşamıyan milletler konfe ransına vermiştir. Kooperatif konferansı, ayni zamanda kendi mensuplanna ve bütün dünyaya hitaben de temenniyatını neşretmiştir. Kooperatifçilik, sulh, tesanüt, hürri yet, ve terakki esaslaruıa istmat eden bu temenniyat şu suretle telhis edilebilir: Beynelmilel kooperatif ktifakma dahil bütün millî kooperatif tes • kilâtmın ihtiyarî ve serbest, müstakil mahiyeti; keza iktısadî hedeflerine vâ sıl olmak için kendilerine mahsus usul ve kontrollarmda tamamile serbestismi muhafaza etmeleri, Bu serbestiyi ve iktısadî hedeflerinî muhafaza için bütün dünya ko operatifçiien'nin birbirine maddî ve manevî yardım ederek tesanüde riayet etmeleri, 3 fnsanlar arasmda sulhun mu hafazası medeniyetin esas gayesi oiduğu, 4 Kooperatif teskilâtma mtisap etmek veya •tmemekte tam bir ser • bestiye malik "olmak, " "" " ~~" "" 5 Bütün millî kooperatif teşkt • lâtında kooperatif prensipleri l e h i n d e mütemadî propaganda yapmak v e yeni aza temin etmek, 6 Bugünkü dünya buhranmın sebebi telâkki edilen istihsalin fena t e ş . kilâtlı olmasının v e fena tevzi e d ü m e sinin önüne geçmek, Diğer cihetten, fevkalâde kooperatif konferansının Londra Iktısat konferansına gönderdiği muhhraya d a bir g ö z atmak faideden hâli değildir. Bu muhtırada şu esaslar üzerinde ıs rar etmektedir: Beynelmilel kontrol altında bulu • nacak bir beynelmilel paranın teessüsü için paralarm istikrannı temin etmek; Hükumetler arasındaki borçlann kat'î v e nihaı tasfiyesi; Eşya fiatlannın müstahsili m e m n u n e d e c e k bir h a d d e olmasile beraber müstehlikleri d e sebepsiz ezmemesini temin e d e c e k bir iktısadî teşkilâtm aranıp bulunması; Milletler arasmda rekabete istmat e d e n himayeciliğin beynelmilel bir raukavele ile kaldınhnası; tkttsadî buhrana çare olacak tedbirlerin bütün milletler tarafından ayni zarnanda ittihaz edilmesmin esaslardan biri olduğuna Dünya lktısat konferau • sının kanaat etmesi; Ve nihayet, bugünkü iktısadî çıkmazuıa en hakikî ve kat'î çare olarak mevcut usullerden yalnız kooperatifçiliğir cevap verebileceğinde şüphe olmadığı • dır. Işte, bu meselelerle alâkadar oku • yucularunıza dünya kooperatifçilerinin düşündükleri bazı esaslan arzetmiş o • luyoruz. Bu düşüncelerden hiçbirinin Türk kooperatifçiliğile tearuz eden ciheti yokiur. Son zamanlarda nasıl Türk millet ve hükumetinin bütün çahsması sulh ve medeniyet için olduğu bütün dünyaca anlaşılnuş ise Türk kooperatifçiliğinin de başka bir yoldan gitmesine imkân yoktur. Bahusus, beynelmilel kooperatif konferansı mukarreratından istihsalin fena teskilâtma ait olan kısmı Türk koope • ratifçiliğinm en hassas noktasına temas etmektedir. Bugünkü Türk hükumeti nin, Cumhuriyet Halk Fırkası progra mınm kooperatifçiliğe dair maddeleri de evvelâ bu istihsal sahasını ele almıştır. ' Biz; beynelmilel ilmî düşüncelerin ve ilmî prensiplerin hükumet ve fnka • nuz programile beraber gitmesini bir kere daha görmekle ilmî düsüncelerimizdeki isabet ve muvaffakiyetin bütün dünyaya sulh ve medeniyet getirece ğindeki kanaatimizi kuvvetleştirmekte faide buluruz. tstanbu 1 meb'ısu 2 1 P ivrjl İSTANBUL Ç X Ğ A L O Ğ L U Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet, İitanbıü Posta kutusu İstanbul, No 248 Başmuharnr: 22366, Tahrir müdürü: 23236, Idare muduru: 22365, Matbaa: 20472 21 Temmuz 933 Kazasında Büyük Çivrilde zelzele! Birçok binalar yıkıldı. Enkaz altından şimdiye kadar 5 ölü, 10 ağır yaralı çıkarıldı. Zelzele fasılalarla devam ediyor Denizli 20 (A. A.) Dün saat 22 de Çivril ve köylerinde şiddetli bir zelzele olmuş, bir çok binalar yıkılmıç, insanca da telefat kaydeaıimıştır. şimdiye kadar beş ölü ve on ağır yaralı tesbit olunmuştur. Zelzele fasılalarla devam etmektedir. Denizliden doktor, sıhhat Zelzele Oldu IIIIIIIIIIMItlMIIIIIIIIIIIIHIIIllllllllllMIIMIIIIIIIIIItllllllllllllnilllllinilMIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIII Bursa soyguncuları Şerirler Istanbula getiriliyor Katillerin biri de Rizede tevkif edildi Samsun 20 (Hu. Mu.) Burada yakaİT.n "irlerin beraberlerinde nakledip vapurdan kereste destereleri arasmda çıkarmaga muvaffak oldukları ve yatak Oflu Hasanın çiftliğinde yakalanan mavzerlerden birinin, şehit jandarma Hakkı, diğerirün mecruh jandarma Nuri Efendilere ait olduğu anlaşılmıştır. Şerirlerin evvelce Samsuna gelip u zunca bir zaman kaldıktan sonra gittikleri de meydana çıkmıştır. Şerirlerin azdılanndan Piyade oğlu Hüseyin Ri • zede yakalanmışhr. Vali Mustafa Arif Beyle görüştüm: « Şimdilik fazla izahat vermeği muvafık görmüyorum. Yalnız size şunu söyliyebilirim ki, elde ettiğimiz delâil gayrikabili inkâr ve kat'idir. Şerirlerin bütün senaaüeri en ufak teferruatına kadar tesbit ve tevsik edilmiştir. Bu bariz delâil karşısmda katillerin inkâr yoluna sapmalan için en ufak bir yol dahi kalmamıştır.» dedi. Yataklıkla maznun olarak fiç kişmin daha isticvap edilmekte olduğu söyle niyor. Mabadi 2 inei aahifede Yeni Üniversitenin kadrosu Darülfünundan hangi müderrisler çıkarılıyor? Kat'iyet kesbettiği anlaşılan liste hakkında ileri sürülen iddialar. rivavetle Hariciye Vekilinin Avrupadaki temasları Heyeti Vekile dün üç saat sürenbiriçtima y aptı Balkan lokarnosu ve İsmet Paşanın Sofya seyahati hakkında verilen malumat Isimleri etrafmda yen! fiaEerler verilen dort doktor! Kâztm tsat B. Mazhar Osman B. Neş'et Omer B. Huîusı Behçet B nu söylediler. Maarif Vekili Beyin, vakGünün en mühim meselelerinden biri gelmeden liste hakkmda birşey söy • ri de, 1 agustosta açılacak İstanbul Unilemiyecekleri Ubn olduğuna göre za • versitesmin yeni profesör listesidir. ten başka türK beyanatta bulunmalan Mevcut Darülfünun profesörlerinden beklenemezdL Doktor Reşrt GaKp Beyin kimler yeni Universiteye girecek, kimbu hususta tıia bir ketumiyet muhafawı ler giremiyecek, hariçten kimler profeetmekte ofanalarma ragmetı profesörsör olacak? ler h'stesi hazndır. Bir mubarririıniı birBu hususta ortaya bazı ishnler atılkaç gündenberi liste hakkmda tahkikat dı. Maarif Vekili Bey listenin agustosta yapmakta idi. Muharririmizin bu tah • ne»redileceğini ve bu hususta vaki olan Mabadi 4 önca aahifede nesriyatm tahminlerden ibaret olduğu • Büyükdere faciası Facianın şahitleri neîer anlatıyorlar? Rodos yolunda kaybolan Italyan tayyaresi İstanbuldan gönderilen tajryare ile Yunan tayyare ve gemileri dün hiçbir iz bulamadılar Anadolu Ajansı 19 temmuz tarihli | bülteninde Yunanistanın Faler li manından Rodos adasına mütevec • cihen hareket eden Aero Ekspreso ttalyano şirketine mensup bir tayyarenin yolda kaybolduğu bildiril mişti. Diinkü «Vakit» refikitniz de kazazede tayyarenin evvelki gün tstanbuldan Romaya müteveccihen hareket eden tayyare olduğunu yazmısh. Tayyarentn Kaybolduğtı aahayı gosteren* Dün bu hususta tankikat yaptık. harita Kazazede tayyarenin tstanbul • Royare<lir. Bu hususta bize henüz kat'î ma hattı tayyaresi değil, Rodos malumat gelmemiştir. Faler talî hattı seferini yapan başKazazede tayyareyi aramak ü ka bir tayyare olduğunu öğrendik. zete dün bir imdat tayyaresi tahrik Aero Ekspreso İtalyano şirketinin ettik. İmdat tayyaresinde bir müdBüyiikderedeki acentası idare mü dettenberi Istanbulda bulunan şir • dür vekili Sıtkı Bey bu mesele hakketin iHRum müdürü M. Konpora ve kında bir muharririmize izahiat şirketin tstanbul şubesi müdürü M. vermîştir: bulunmaktadır.» « İstanbuldan İtalyaya haftada îki seferimiz vardır. Bunlar da cu ma ve pazartesi günlerî icra edil • Atina 20 (Hususî) Fal«rden tnektedir. Pazartesi günü sabah saRodosa hareket eden Aero Ekspres at 10,20 de buradan kalkan D. 3 tayyaresmi aramak için çıkan as • numarah tayyaremiz hiç bir kazaya kerî tayyareler ile krovazörler ta * uğramadan ttalyaya varmıştır. Kaharrivattan dün akşama kadar hiç zaya ugnyan tayyare Rodos ile Fabir netice elde edememişlerdh*. Araştırma devam etmektedir. ler arasmda işliyen başka bir tay Ruştü Bey Ankara Istasyonürida kendistnl karşüvyan arkadaşlarüe bırlıicte Ankara 20 (Telefonla) Heyeti Vekile bugiin saat dörtte, İsmet Paşanra riyasetinde, toplanmıştn. Bir müd.dettenberi dişlermden rahatsız bulunan Basvekîl Paşa bugiin ilk defa sebre inmiş ve kabine içtimaına riyaset et • miştir. Tahminen üç saat kadar suren bu • günkü içtimada Hariciye Vekili Tevfik Mabadi 6 mct aahifede İCatii Ariffn aan alman yeni bir resnA Büyükderede Bristöl oteKnde cere • yan eden facianın tahkikatı dün de devam etmistir. Vak'aya en yakmdan şahit olan otel garsonu Herant Efendi ile otel müs tecîri ve katil Arifi tevkif eden polis Mabadi 2 inci aahifede 4 Moskovadaki ilk maç ilk futbol maçînda, takımımız bir türlü anlaşamadığı için fena bir mağlubiyete uğradı Tayyare aranıyor Bir mazut tasfiyehanesi yandı l>abahsız Geceler... Yeni Millî Romanımız Bazı feısanlar için gecelerfn sonu yoktur. Keder ve gaile, sa • niyeleri saat, dakikalan sene ve saatleri asır kadar uzatır. Ser ver Bediin bu romanında, zengin ve güzel bir ana ile baba arasındaki ihtilâfa kurban olmuş aç, esrarkes, mütereddi kahraman da o talihsizlerdendir. Projek törünü hem İstanbul salonlanna, hem de İstanbul kaldınmlarına tutan muharrir, size ipekler ve çamurlar içmde yuğurulmuş msan ruhlan gösterecektir. Bu canlı halk romanımn mevzuu hakikî , değil, bizzat hakikattir. Acı ve tatlı birçok hayat vak'alannın her gün nasıl devam ettiğini anlamak merakile, birkaç gün sonra Cumhuriyeti elinize alır almaz hemen bu tefrikamızın bulunduğu sahi feyi açacaksınız Sporculartmtzı götürenvapur Odena rthlımına yanaşırken radyosu mufassalan verdiği halde bu tafsilât Istanbuldaki radyolartn hiçbi • risi tarafından alınamamıstı. Bu maçm neticesini, Moskova muhabirimizden aldığımız telgraf üzerine karilerimize bildirmiştik. Izmir radyolan, Moskova radyosu ta> rafmdan verilen tafsilâtı almışlardır. Bu tafsi'âtı tzmir gazetelerinden naklen yaııyoruz: Takımınvz alkışlar arasmda sahaya cıkmış ve hafkı selâmlamıştır. Arka dan Rus takımı gelmistir. Saha orta sınd bayrak'ar teati edildikten sonra mıztka istiklâl marşımızı çalmıştır. O • Mabadi 3 üncü sahifede Rusyaya giden sporcularmuz Ode uada pek samimî bir şekilde karşılan • mışlardır. Rıhtımda şehrin muhtelif mümessilleri ve Türk konsoloshanesi erkânı sporcularımızı istikbal etmistir. Vapur rıhtıma yanaşırken şehir bandosu istiklâl marşımızı çalmıştır. Sporcu • lanmız, sehrin en büyük oteline rnisa • fir ediknişlerdir. Şehir gezildikten sonra sporcularımızın »erefine bit ziyafet verılmiş ve akşam trenile Moskovaya hareket edilmiştir. Yanan tasfiyehanenin hâdiseden sonraki hali Dün sabah yedi buçuğa doğru Feriköyünde Sakız caddesinde Kâ mil Efendi isminde birine ait yağ ve mazut tasfiyehanesinde birdenbire bir iştıal olmuştur. Iştial tesirile tasfiyehanede bulunan mazutlar ateş almış ve alevler binanın her tarafını sarmıştır. Dernal yetişen itfaiye ateşi diğer binalara geçmeden söndürmüştür. Iştial esnasmda mo • törün yanında olan Kâmil ve arka» daşı Sadık Efendilerin elleri yan • mış, her ikisi de hastaneye kaldı rılmışlardır. Zabıta yangımn esba bmi tahkik etmektedir. ilk maçın tafsilâtı Salı günü Moskovada yapılan ilk futbol müsabakasının tafsilâtuu Moskova ALÂETTtN ÇEMİJ.