15 Nisan 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

¥ 15 Nisan Dahilî istikraza yazılınız! f Camharivet Ergani demiryolu bir hazinenin anahtarıdır (Birinci sahifeden mdbait) konuşmamızm, mevzuu itibarîle vatandaşlann menfaatlerine daha yakindan alâkası vardnr. Nihayet va • tandaşın memleketin büyük bir imar ifine parasile iştlraki mevzuu bahîstir; fakat bu iftirakte vatandafın menfaati de azamî dereced* mevzuu bahistir.» dedi. Mustafa Şeref Bey bund'an sonra, imparatorlugun memleketin umran islerine bakamadığını soyllyerek bu ihmalin sebeplerini saydi: « Harpler, dahilî ihtilâller ve bünyesindeki marazî seyyiat ile uğraşırken, imparatorluk millî varlı ğın istinat edeceği memleketin ümranı yolunda kuvvetli tesebbüsata girisemiyordu. Umumî Harp vatanı büsbütün haırap etti. Cumhuriyet hükumetine bu noktai nazardan büyük bir ümran vazifesi tereddüp ediyordu. Cumhuriyet hükumeti biliyorsunuz ki, Akdeniz'i Karadeniz'e bağlamak suretile bu isi pek parlak surette ba«armağa başlamıştır. Fevzi Pasa Diyarbekir, Filyos Kızılırmak hatlan da pek yakında birbirlerine baçlanacaktır. Fevzipasa Diyarbekir hattı ötedenberi memleketin büyük bir servetini teş* kil eden bir hazinenin islemesme de yardım edecektir. Bu hazine Ergani bakır madenidir. Bu hat tizermde Şefkatli istasvonundan Ergam'y* yapılacak yol senelerdenberi el dejpnemis olan Ergani madenlerini dünya pivasasına çıkaracaktır. Ergani madenlerini içletmek, baska mad'enleri işletmeğe benzemez. Zira hasılatınm yüzde 75 mi devlet harînesine verecektir. Devlet bütçesi simdiye kadar vertri ve resünlerle be»lenmekte iken, Ergani madenleri ısiedHcten sonra, bunun hasılatı ile de yükselmeÇe, kabarmağa başhyacakttr. Bundan baska ticarî müvazenemiz de esaslı bir unsura malik olmuş olacaktır. Hükumet bu gibi esaslı sebepleri nazan dikkate alarak Şefkatli Erçani Jınttmı yapmağa karar vermistir. Hükumet bu hattı, istikraza mirra caat etmeden de vapabilirdi. Biraz evvel güzerçahlarını söVlediinm hat'ar için~ hükumet 200 milyondan 'razla'tfâra sarfetmistir; fakat «Jev let, bu hattı taaarnıfamuzdan, alın teri ve el eme&i olarak birikrîıdi&imiz para ile yapmayı düsündü. Bunun sebebi memlekette yeni bir k»kıl»V>a yol acmaktır.» Mustafa Şeref Bey, konferansm bu kısmmda tasarrufun asrî ve hakikî manasmı izah etti: « Tasarruf, yaînız para toplamak, küplere ve vahut kasalara istif etmek değildü*. Toplanan parayı ha* rekete koymak demekth*. Turk'ün tabiatinde tasarruf, diyebilirim ki her milletten daha ziyade mevcut tur. 4 sene içinde, uf ak bir irsat n«*icesinde bankalarda 40 S0 milvon lirahk mevduat husule greldi. Fakat bu iktısat ve tasarrufun asrî sekilde işlemesi lâzımdır. Türkcemizde «mal canm yonga " sidır> diye bir darbı mesel vardır. Bu yongayi henüz itiyat etmemiş olduğumuz bir yere nasıl vereceğiz, işte tahlil etmek ve tahlil neticesini vatandasların kafasına hâkketmek mecburivetinde olduğumuz nokta bu noktadır. Bunun için evvelâ emniyet meselesi, parayı yatnacağımız yeırin e min olması lâzımdır; fakat bu sart kâfi değildir. Parayı işleteceeimiz tesebbüs te verimli olmalırfır. Sonra parayı yatırdığnnız zaman verimi muayyen bir mahiyette iken istik ~ baldeki teşebbüste bu artacak mıdır, çıkacak mıdır? Bunlar tenvh edil dikten sonra vatandasın tasarrufu harekete ve işlemeğe doğru esaslı bir adım atmış olur. Tasarrufu isletmek te diğer esaslı bir sart daha vardır; vatandaş ta ~ earrufunu, isletmek için bir teşeb büse yatırdığı zaman, tasarrufun ~ dan mahrum olmamaiıdır. Yatırdıgımız yerde paramız durmakta iken o paradan gene istifade edebilmeli yiz. Nihayet paramızı koyduğumuz teşebbüsü murakabe edebilmekliği zniz imkânmın temini de lâzımdır. Şimdi vatandaşlanmız küplerin 3e ve kasalanndaki paralann dört senelik propaganda ile bankalara mtflcal eden kısımlannı işletebilmek için bu »aydiğım sartlan görmek isterler. Gayrunenkule konan para ajpr merasime tâbidir. Bunlar için bir borsa yoktur. Menkul kıymetlerden mütehavvil gelirli olanların kıymet leri mütemadiyen değişeceği ve çaIısma tarzının sonuna bağlanacağı için çok büyük sekilde baglanıla maz. Bilhassa doktor, tüccar, avukat ve memur gibi aile geçindWneğe mecbur insanlann tasarrufımu, böyle mütehavvil gelire bağlaması bazan çok iyi netlceler vermez. Vatandaş' ^rın ihtiyat paralari için tavsiye edilecek plasman sabit gelirli menkul kıymetlardir. Bunların içinde de en ziyade teccih edilecek olanı, devletln çikardığı istikraz tah villtridir. Devlet, müesseseler içinde daimiItk vasftnı fösteren yegâne müessesedir. Devlet, milletin hukukî sekilde teşküâtlanmasıdır ki, bu sıfattle ona lâyemut deriz. Bilhassa bu defa hükumetimizin Şefkatli Ergani hattmı yaptırmak için çtkardığı istikraz en emniyetli ve randımanlı olamd'ır. Yüzde 5 faizi vardır. Bu miktar ikramiyesile yüzde 8 e çıkmaktadır. Gerek ikramiyeye, gerek resülmale, gerek faize ait bütün tediyat bilu mum tekâliften müstesna olduğu gibi bu tahviller devlet taahhütlerinde basbaşa temmat olarak ta kabul edilecektir. Harp zamanmdaki dahilî Utikrazm bugünkü kıvmetini bulmasinm başlıca sebebi de, devletin o istikraz tahvillerini de basbaşa tem'nat olarak kabul etmesidir. Bir istikraz hakikî kıymetinin yüzde onuna düştükten sonra büyük sefler, devlet sozünü yerine getire ~ cegiz diye bımu yüzde yüze çıkardılar. Bu, yüksek ahlâkımizı gösteren parlak bir tablodur (Şiddetli alkı.«lar). Mustafa Seref Bey, Osmanh borçlan meselesinde gösterdiğimiz dü ~ rüsUüğe de isaretle dedi ki: « Hukukta bir soz vardır: Gayrhnumkün karsismda kimse taahhüt altına konuiamaz. O mukavele bi zim tedive kabrliyetimize uygun degilrfi (ödenecek bir hadde indiriniz, odeyelim!) dedik. Osmanli imparatorlugunun diğer variglermden hiç biri bunu yapmamışhr. Bir memle kette istikraz ortaya atıhrken bu hareketi de hatırlamak, bu yüksek ahlâk tablosunu da en büvük temi nat olarak kabul etmek lâzımdır. Kasunuz, bir an evvel yazılınız!.» Mustafa Şeref Beyin konferansı şiddetli alkıslar arasında bitti. Konferansta bir çok tanmmış sahsiyet lerle büyük bir halk kütlesi vardı, bilhassa gençler büyük bir ekseri v » t»«Vil edivordu. »M Büyük bir kitap: Birinci Türk Tarih kongresi Konferantlar, Müzakere zabttlart Cumhariyet devrinde tedvin o lanan Türk tarihinin menşelerini, insanltk medeniyetindeki yüksek mevkiini tayin eden Büyük Tarih kongresinin konferans ve mâzar kereleri aynen cereyan ettiği se killerde zabıt ve tesbit olanmak suretile ahiren 630 büyük sahi felik resimler ve haritalarla mü~ zeyyen ve mücellet büyük bir ki tap olarak çıkarılmıştır. Birînei Türk Tarih kongresi yalntz tarih ile uğraşanlartn değil, hemen her Türk'ün harzican edineceği eidden büyük bir eserdir. Matbaacdık Ve Nesriyat Türk Anonim Şirketi idarehanf>'«W'en alınmak üzere yalmz Ifi5 kurustur. Taahhütlü posta ücreti 32 kurustur ve müsteriye aittir. Mektep idarelerine ve mual limlerine gönderilecek ciltlerin posta ücreti 16 haraştur. Sipa ris bedellerinin posta ücretile be~ raber gönderilmesi rica olunur. ikramiyeli V. 5 faizli 1933 istikrazına ait ilân: Maliye Vekâletinden: = Ümanımtzdan ftareket edecek vp.purlar SADIKZADE BiRADERLER İLÂN Izmir'de Hükumet caddesrnde «Güzel Aydın» ticarethanesi sahibi Rıza Bey tarafından teklif edilen konkordato müzakeresi için 24 nisan 933 tarihine müsadif pazartesi günü yevmi içtima olarak tayin edilmistir. Müzakereye iştirake selâhiyeti olan alâkadarlann o gün saat on dörtte îzmir'de Büyük Kardiçalı hanında 2, 3 numaralı yazıhanede vesaiki lâzimeyi hamilen isbatı vücut etmeleri lâzımdır. (1625) Konkordato komiseri Avukat: Şakir 5 fstikrazın faizî % 5 tir. Bunun için her tahvil bir lira kıymetinde yirmi kuponu taşıyacaktır. 6 Faizden başka senede iki defa 16 nisan ve 16 teşrinievvel tarihlerinde yapılacak keşidelerde kazanan numaralara aşağıda yazıh ikramiyeler tevzi olunur. Adet Türk lirasî beherine Yekun Türk Lirasî 14/12/932 tarih ve 2094 numaralı kanun mucibince hasılı Fevzîpaşa Diyarbekir demir yolunun Şefkatli istasyonundan sonra olan kısmının insasma tahsis edifmek üzere vaniTamk 12.000.000 liralık istikrazın «A» tertibini te^kil eden 4.000.000 liralık kısmının Irayıt muamelesine 1 nisan 933 te başlanacak ve bu müddet bir ay devam ederek 30 nisan 933 aknamı bitecektir. j 1 Bu istikraz üç müsavi tertîote ve beheri yîrmişer liralık itibarî kıymette hâmilîne m"harrer tahvîllerle yapılacaktır. 2 Her tertip birden iki vuz bine kadar numarayı tasîvacaîrtîr. 3 Bu itibarla tam tahvil n'tmip lira itibarî kıymetinde olup bunun icin her tertibe ait yirmî liralık tahvil tam tahvilin üçte birini c temsil eder ve ikramiyelere de o n' beHe istirak hakkını verir. 4 Bu defa kayit muamelesine başlanan «A» tertibine ait tahvillerin ihraç fiatı yüzde doksan beş olarak tesbit edilmiştir. Yani yirmi liralık bir tahvil bu müddet zarfında on dokuz Hraya satıla > caktır. • JZMiR Surat postası Lfiks kamaralan havi' " vapurlan saat 12 de Galata nhbmmdtan dofro (tzmir) e hareketle posar gSnS lzmıVe muvasalat ve pazartesi günü tzmir'den hareketle sah günü 1«tanbul'a avdet edecektia. Fazla tafsilât için Sirbed Meymenet Hanı alhnda acentahga mâra caat. Tel: 22134. n ^ M ^ ^ M ^ M 1902 x::z cuMARiEsr iNöNU MÜSÎAFA CEV.AL VAPURLAfö 2 2 6 12 578 30 000 15 000 3 000 909 120 60 30 18 10 69 000 000 000 908 360 izmir ^ postasî BURSA 16 Nisan Vapuru Dr. Suleyman Şükru Birinci sınıf mütehassıs Çarsamba günleri meccanen Ankara o.«dde*i No. 60 GÖZ HEKilHi 600 188 268 Yukanda yazılı miktarlar tam tahvil üzerinden hesap ve tesbit edilmiş olup numarasına ikramiye isabet edecek tertiplerden her birine üçte biri tevzi edilecektir. «Altı ayda bir yapılacak ^«î^eler neticesi tevzi edilecek isbu ikramiye miktarlannm ne suretle hesap ve tesbit edilmiş olduğu ay rıca broşür halinde yapılan nesriyatla izah edilmistir. Bu broşürlerin kayit muamelesini yapan bankalardan talep edilmesi.» 7 Faiz ve ikramiyeler bu istîkrazm tamamen itfasına kadar her türlü resim ve vergîlerden muaftır. 8 Bu istikraz tahvilleri resmt devair ve müesseselerce hususî idare ve belediyelerce yapılacak muzayede, münakasa ve mukaveleIerde teminat olarak itibarî kıymetleri üzerinden başa bas kabul edilir. Bundan baska hazinece satılmış ve satılacak olan millî emlâk bedellerinin ödenmesinde de başa baş alınır. günü Galata Rıhtımından saat 16,30 da doğru Izmir'e hareketle pazar tesi günü tzmir'e muvasalat ve sak güoS îzmir'den hareketle çarsamba gSnü tstanbul'a avdet edecektir. Galata Küçük Rıhton No. 48 Telefon: 40913 PAZAR Kayit muamelâtı: 9 Kayit muamelesi Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankatî ile Ziraat ve fs v« Emlâk bank#tarmm merkez ve şube'eri tarafından her tarafta îcra edilecektir. Bu banlcalardan baska lstanbul'da Osmanli, Sovyet Sosyallst Cumhuriyetleri lttihadı Ticareti Hariciye Bankası, Selânik, Kommerciale, Franko Asyatik, Amerikan Eks • pres, Doyce Bank, Doyçe Oryant Bank, Banko di Roma, Felemenk Bahri Sefit Bankalarile ayrica ilân edilecek diğer bankalar tarafm dan da icra edilecektir. ^ * *ı.*ı " 10 Bu defa yapılacak «A» tertibine ait kayît müSmeiesi için on dokuz liranın pe^inen tediyesi mukabilinde yukanda yazılı bankalar tarafından tahvHterm asıllan yerine geçmek özere gene hâmiline muharrer yîrmi lir»T'k m«vakkat r"»Vbuz verilecektir. 11 Muvakkat makbuzların asıllarile ne zaman değiştirileceği ayrica ilân edilecektir. ERZURUM 17 nisan p a z a r t e s i günü akşamı Sirkeci'den ha reketle ( Zonguldak, inebolu, Ayancık, Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Sürmene ve Rize) ye azimet ve avdet edecektir. Fazla tafsilât için Sirkeci Yelkenci Hanmdaki acentalt • ğına müracaat. Tel: 21515 (1992) Hantalzade vapurlan KARADENIZ Postası NİCİD Abone Olmalıyım ? Hayat Ansiklopedisini perakende olarak her nusna çiktıkça mı alıyortunuz? O halde hata ediyorsunus. Size abone olmanızı tavsiye ederiz. Bakınız niçin? 1 On beş gunde bir defa muntazaman çıkmasina rag • men arada bazı cüzleri almanıza bir mâni çıkabilir. Bir unutur, iki unutursunuz, nihayet, bu güzel eserden mahrum kalmağa mahkum olursunuz 2 Abone olursanız cüzler nususî zarflar içinde tertemiz evinize kadar gelir. Akşam evinize döndüğünüz zaman Ansiklopedinizi hazır bulursunuz. Yemekten sonra açıp rahat rahat okuyabilirsiniz. 3 Abone olursanız, Z50 kurusa alacağınız 10 cüzü 225 kurusa ahrsinız. Bu suretle 25 kunif kazanmıs olursunuz. 4 Abone iseniz, cüzlerinizi ciltletirken ayrica cilt parası üzerinden yüzde 25 iskonto hakkı kazanırsmız. Bütün bu fırsatlardan istifade için Ayvalık postası Tayyar vapuru BÜYÜK TAYYARE PiYANGOSU YENİ TERTİP BAŞLAMIŞT1R Pek çok ikramiye ve mukâfatları havi olan yeni tertip plânını piyango gişelerinden isteyiniz. l.ci kjeşide 11 mayıstadır. Her pazar günfi akşam saat 17 de Sirked nhhmmdan hareketle Geli bola, Çanakkale, Küçükkuyu, Altmoluk, Edremit, Bürhaniye, Ayvalığ'a azimet ve avdet eder. Yolcu bileti vapurda verOir. TafıDât itin Eminönü Rıhtam Han No. S Telefon: 21977. ^ H M ^ ^ ^ ^ ^ H M İ C2009), Kiralık Galata'da Eskl Şarap iskelesi Mumhane sokagında 10 numaralı Müradi ye hanının 5 kattan ibaret olop her katta 7 odn mevcutrar. Odalar cadde ve denize nazır olup asansör ve ka loriferi mevcuttur. Kat veya fazla oda kiralaroak istiyenler tercıh edilecektir. Aynca hanın aJtındaki 12/14 numa ralı mağazası da vardır. Odabaşt Ahmet Abone Olıınuz Köprü inşaatı münakasası Inhisarlar Idaresinden: Mohıramea Vabidl klyasl mlkun N E V I E^yanııı balnndugu mahal Nafıa Vekâletinden: Aksaray Vilâyetinin Arapsun Kırşehir yolunda yapılacak «131.30» metre uzunlugunda betonarme «Arapsun» köprüsünün inşaatı kapalı zarf usulile münakasaya konulmuştur. Köprünün keşif bedeli «75000» liradır. Münakasa 6 mayıs 933 tarihine musadif cumartesi günü saat 15 te Nafıa Vekâletinde yapı lacaktır. Münakasaya gireceklerin yaptıklan İşlere ait vesikalan münakawdan «8» gün evvel Yollar Umum Müdürlüğüne göstererek birer ehliyet vesİkası almaları ve teklif mektuplarmı münakasa günü saat 15 e kadar Nafıa Vekâleti Müsteşarlığma vermeleri lâzımdır. Talipler münakasa evrakını görmek Üzere Nafıa Vekâleti Yollar Umum Müdürlüğüne, İstanbul, Izmir ve Aksaray Başmühendisliklerine müracaat edebilirler. Münakasa evrakı «5» lira mukabilinde Nafıa Vekâleti Levazım Müdürlüğünden satm ahnabilir. (1591) 200000 Kilo Kırpıntı mukavva ve kâğıt Püskül 2000 Ambalâj kâğıdı 600 7662 CibaliF. 1 haziran 933 tarihin» > den itibaren bir sene zarfında peyderney verilmek şartile Hurda kaneviçe » 1500 Tönbeki derisi hurda » ». bezleri » » 300 Bez kırpıntılan » 400 lha'enin >y Siyah çul » » teb1;wini müteakıp 200 mal kaldırılacaktır Tİftik 510 40 Sicim 55 Adet Demir kola fıçîsı Demir ya? fıçısı Levazım M. 11 Tahta yag fıçısı » 14 Yukanda isim ve miktarlan yazılı eşya 25/4/933 tarihine mu sadif sah günü saat 14 te açık arttırma usulile satılacaktır. Taliplerin malumat almak üzere her gün ve pazarhk günü de % 7.5 teminatIarile Cibali Levazım Müdürlüğündeki satış komisyonuna müracaatleri ilân olunur. «7» (1617) [ • Dr. tHSAN âAMl Gotıokök Aşısı Belso$ukkı£n ve ı*htflati»nna karsi P«k tesirli v» tnre »«*lır. Divanvolo •.Sultan Mabmot t&rbesi No^189 (1390) J Satılık kösk Erenköy'ünde Zihni Pasanm selam» hk köskü pek ehven fiatla satılıktır. 27 dönüm bahçe, 6 dönüm bağ, M kuyu, ser ve bir pavyonu vardır. Maçka'da Narmanlı apartımamnda Neyir Beye müracaat. Telefon: 41543. (1882)