8 Şubat 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi inci cıizü çıktı i 25 Ookuzuncu sene: No. 3146 umhufi İSTANBUL CAĞALOGLU Hayat Çarşamba 8 Şubat 933 Ansiklopedisi Biiyök bir kütüphaneyî bir arada evînize getiren an faydalı eserdir. Her evde bir tane bulunmak lâzımdır. Konferansi)) «Dunya iktısat 7::: r~ : şüHB iSKilterl Bursa hâdisesinin içyüzü ...ııınıiHiıiPlllllımilinilllinilllHIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIiMMIIIIIIIIIIIMItllllMnilllllllMIIMIIIIIIIIPIIIIIIIIlllllimiMIIIIIIIMIIItlMlllllli iı ktfllGI* ,unnnn.,nn,nmnm,MmmnZf tlkbaharda Londra'da bizim de îştirak edeceğimiz büyük bir ikhsadî konferans toplanarak beşeriyeti sönden güne felâkete sürükli>en buhrar» izale edecek çareler araştıracaği malundur. Hemen bütün devletlerin en salâhiyettar zevattan mürekkep heyetlerle bu kcnBursa 7 (Sureti mahsu*»*!» « J ı rsa 7 (Sureti mahsusada giden feransta temsil edileceği anlaşılıyor. arkadaşımızdan) Bursa hâdisesinin Konferansın işlerini kolayla«.tirmak tahkikatma başlandığı günden bugüne maksadile teşkil olunan mt.fehas"s!ar* kadar şehrin üç mühim memuruna işten dan mürekkep ihzari komhvon tarafınel çektirildi. Bunlardan biri Müfti Nu • dan hazırlanan ruznameyt nsıaran rettin Efendi, digeri sulh hâkimi Hasan Londra konferansi atidek." Tics'leleri Bey, üçüncüsü de müddeiumumî Sakip tetkik edecektir: Beydir. Bu işten el çektirme kararlan1 Nakit ve kredi siyaseti nın sebepleri mes'elenin karanlıkta ka2 Eşya fiatlan mes'ef .oi lan safhalarmı aydınlatması itibarile mühündir. Deniliyor ki: 3 Sermaye harekâtımn tekrar tesis ve iadesî 1 Müfti Efendi ihmal ve terahiti 4 Milletler beynindeki l:cari yüzünden hâdîseye sebep olmuştur. tahdidatın ref i Müfti Efendi ezanuı türkçe okun • 5 Gümriik tarifesi ve ticaret mu ması ve kametin türkçe verilmesi hakahedeleri siyaseti kında Diyanet tşleri Riyaseti ile Evkaf 6 tstihsalât ve ticaretin ıslah Müdiriyeti Umumiyesinden gelen kat'î ve tanzimi. emri anlamamış göriinmüf, bunlan meŞimdiye kadar beseriyetin görrrtfdigi murlanna ve diğer alâkadarlara izah bir vüs'at ve şümul ile dünyanın her ebnemiştir. tarafmı kasip kavuran bujriinkü bahra•ursa'da Hulrtmrt meydanı: Sağda Ad 11ye daired, solda İsten d çektirüen Müfti Efendinin nin çıkmasına ve hâlâ da uzayıp gitmemahkemeye tevd% edileceği hakkında sine sebep olan malî ve ik'uadî müş • bazı sayialar da Ueri sürülmektedir. külâb bakalım bu konferans, dünyanın 2 Sulh hâkimi Hasan Beye işten bu kadar mütenevvi ve muFfelif menel çektirilmesi 1 şubat hâdisesmden faat ve emellerini nasü telif ve !<itmin mütevellıt değil, başka hâdiseler yü • ederek halledecektir. İşte, bımun icindir zündendir. ki; cihanm bütün merak ve üıritleri 3 Müddeiumumî Sakip Beye isten Mflletler Cemiyetinin inisiyab'vi He el çektirilmesi mes'elesine gelince bu da kurulmakta olan Londra konferansına oldukça şayaru dikkattir. bağlanmış bulunuyor. tddia ediliyor ki: Yukanda bahsettiğimiz ihzarî komisHâdise giinü tutulan 11 elebaşı sulh Bursa 7 (Hususî) Bugün Adliye yon Londra konferasınca halledilme.i hâkimliginden tahliye karan aldıktan Müfettişi Necmettin Tahir Bey Bursa icap eden mes'elelerin teferruatm' tesbit bir gün sonra Sakip Bey Bursa hapisahâdisesi esnasında tesadüfen hükumet etmeden evvel dünyanın manız ki'dığı nesinde bu suçla maznun bir tek raevkuf civannda bulunmuş olan zevattan bavaziyetin bugün çok nazik >c vahim yokken 3 0 kişinin tevkif edüdigi hakzılanmn malumatlarr!*a muracaat et • safhalara girdiğine işaret efmek'e ve kında Adliye Vekâietine bir telgraf miştir. Yeni tevkifat yoktur. asajhdald noktalara nazan dikkati celçekmiftir. bevlemektedir: Bu hâdise mürettip ve müşevvikle Büâhare Bursa Belediye Reisi Mu rinin Bursa'dan başka bir yerde muBeynelmilel mesai bürosunun ya^lıgı hittin Bey Ankara'y* gidip te soçralahakeme edilecekleri soylenilmektedir. hesaplara göca^siyevtn ntedcni den\*ı* tın tahliye olundukiarını söylediği raEvvelce Ulucami'de okuduğu bir hutdaki işsizlerin adedi 3 0 milyons baliğ man Adliye Vekâletinin alâkadv «• bede türkçe ezan istemediğinden baholmuştur. Aile efradmı ve sair tevabiini kânı hayret içinde kalmış ve hatta bu »ettigi için mahkemeye verilen Hafız îhthra etmiyen bu muzzam yekun Hle habere inuunamak istemişlerdir. Fakat hakikî işsizler adedinin dunundadır. Tevfik'in hatiplikten azledildiği Ev • Muhittin Beyin dürüstlüğü, temizligi ve Bu kadar insanın işsiz kalmasmd^n kaf Umum Müdürlüğünden buraya bilvatanperverliği ile tanınnnş bir zat olmütevellit ıstıraplar ve bunun ahlik dirilmistir. Bu hatibin ve buna benzer ması has«bile bu tereddüt çabuk zail uzerindeki ifsatkâr tesirleri korkulacak olmuş, bir adliye müfettişine derbal diğer hatiplerin baslanndan sanklarmm dereceleri bulmuştur. Bursa'ya hareket etmesi emri verflmîştir. alınması için vilâyet, evkaf ve polis müdürlüklerine emir vermişttr. Toptan eşya fiatlan 1929 senssi Adliye müfettişinin tahkikatı neti I^ten el çektinlen Bursa müddelnnuıniLSJi teşrinievvelindenberi üçte bir düşmüş, cesinde Sakip Beye işten el çektiril* Sabit Bey ipb'daî maddeler yüzde 5060 deremiş ve muavtninin müddeiumumilik işbeyinuzin çıkardığı hâdise muhitimizcesinde sukut etmistir. Kâmınuevvel lerini vekâleten tedvir etmesi kararlaş1932 ortasında Kanada'da büyük de büyük bir nefretle karşüanmıştır. nnlmıstn. CEVAT FEHMİ tzmir 7 (A.A.) Bursa'da bir kaç < Mabadı 6 ıncı sahifede > fcuğday merkezi olan VVinnipeg'de buğday fiatlan son 400 »ene zar ftnda hiç bir piyasanın haydetme difi dan seviyyeye düsmüstar. (Beher kilosu 3 kuruş 9 para). Müfti ile sulh hâkimine ve müddeiumumiye niçin işten elçektirildi ? Gazi Hz.nin tetkikleri Büyük Reisin şehrimizdeki müessesatı da teftiş edecekleri söyleniyor Evvelki gece sehrimizi teşrif eden ReUicumhur Hz. dün akşama kadar Dolmabahçe sarayında ki dairelerinde mesgul olmuflar dır. Dün bir çok zevat saraya giderek Reı'sicumhur Hz. ne bilvasıta tazimatlarını arzetmişlerdi<. Şehrimize gelen İrmir Valisi Kâzıra Paşa da dün öğleden sonra saraya giderek Gazi Hz. tarafın dan kabul buyurulmuştur. Vali ve Belediye Reisi Muhittin Beyle Emniyet Müdürü Fehmi Bey de dün saraya gitmişlerdir. Esbak Paris sefiri Fethi Bey dün aksam Dolmabahçe sarayına git nais ve Reisicumhur Hz. tarafın dan kabul buyurulmuslardır. Fethi Beyle tstanbul ve İzmir valileri ve Gazi Hz. ile btrlikte seyahat etmekte olan meb'uslar Reisicumhur Hz. taraftndan akşam yemeğine alıkonulmuşlardır. Reisicumhur Hz. nin şehrimiz de ne kadar ikamet buyuracakları malum değildir. Müsarünileyh Hz. nin şehrimizdeki müessesat ve devairi de ziyaret buyurmalan ihtimalinden bahsetfilmektedir. Bursa'da dünkü vaziyet 933 Güzellik Kraliçesi yann intihap ediliyor Hakem heyetine tstanbul Vali ve Belediye Reisi Muhittin B. riyaset edecektir İzmir ve Salibli'de 2 hoca tutuldu 4 hafız da mevkufen muhakeme edileceV ı Yarınki mas&bakaya glrecek han.mlardan dördtl dîfha izmir'lilerin Gazi Hz. ne bir telgrafı Bu kabfl fiat düskünlükleri dünyanın îktısadî sistemmi bozarak istihsalâbn muhtelif unsurlannın maliyet bedellerini tanzim edüemiyecek bîr hale sokmuş, işlerde kâr bırakmamış; bilâistisna bütün piyasalan altüst etmistir. Ziraî mahsulât ve sair intidaî mevat stoklan her tarafta teraküm etmekte, dhan stoklan 1925 senesme kıyasen 1932 nOıayetinde bir misU arbnış bulunmaktadır. Sanavîde de avni perisanhk hükiimrandır. En müreffeh sandığunız Müttehit Şimaiî Amerika Cumhuriyetlerinde bfle 1932 sonunda çelik kudreb'nm ancak % 10 ufl<»caısai ğini söylemekte mubalâğa yoktur. Naktî kargasalıklar ve günden güne artan devlet müdahaleleri mflletler arasındaki alışverişi endise edflecek derecelerde azaltmtşbr. 1932 senesinin flk 9 aymda dünya ticareti umumiyesinin kıymet yekunu 1929 ayni devre kıymet yekununun ancak üçte birinden ibaret kaldığmı düşünürsek vaziyetin fecaatini daha iyi anlamıs oluruz. Çok temenni edelim ki: Londra konferansi altmm beynelmilel m/iadelâtta bir kıymet ölçüsü olarak kabul edflip edilmemesinin fayda ve zararlarını tetkik gibi semeresiz münakaşalara saplanıp kaknasm. Altından aynbnıs memleketlerin tekrar o esasa avdetleri buhranı izale edemez. Bugün dünyanın en büyük derdi milletlerin giriftar olduklan fakrü zaruretten kurtanlarak istihlâki arthracak imkân ve vasıtalar blumakbr. İstihlâk tezyit edildiği takdîrde istihsalât kendi kendine artacak ve refahm inahtan olan fiatlann tereffüü de kendi kendine tahakkuk eyliyecektir. Binaenaleyh, dünya ikfasat konferan < sınm mesaisi daha ziyade pazarlan açmak, sabn alma fradretini arttırmak ve kredileri ıslah etmek gibi müsbet tedbirler üzerinde toplanmalıdır. İktısat Vekili cuma giinü Adliye ve Dahiliye şehrimize geliyor Vekilleri Celâl Bey Ege mıntakasının bütün istihsal vaziyetlerini tetkik etti İktısat Vekili Celâl Beyin cuma gunu Ege vapurile şehrimize muvasalahna intizar olunmaktadır. Celâl Bey elyevm İzmir mmtakasında etrafk tetkikat yapmakla meşguldur. Celâl Bey Ege mmtakasmdaki tettikatı neticesmi Reisicumhur Hz. ne arz edecektir. tişmekte oldugu için Inhisar tdaresinin Aydm'da açraak istediği soma fabri kasını ispirto fabrikasma tahvü ettigi halde çok istifade edilecegini söylemişlerdir. Vekil Bey bu hususta alâkadarlaıia temas ve müzakerede bulunacağını söylemiştir. Aydın mıntakasında umumiyetle hayat ve istihsalât tabüliğe doğru git mektedir. Vekil Bey İsparta ve Burdur'da giilyağı ve halıcıhğm inkişafı için tetkikat yapmıştır. Bu havalide gülyagının standardarize edilmesine çalışmak üzere bir kooperatif kurulmuştur. Kireçbumu kükürt fabrikası bir şir( Mabadı 7 ınd sahifede ) karşılıyabilmek için ortahkta lüzumundan fazla para mevcut olduğunu gösterecektir. Ticarette büyük bir salâh ve inkişaf husule getirmek için lâzım olan bütün maddî vasıtalar kullanıhnağa müheyya bir halde beklemektedir. Yeter ki hariçte siyasî fikir selâmeti avdet etsin. Daha fazla ve iyi gıdaya, iyi hayat malzemesine, istirahat ve lükse teşne olan 100 milyonlarca insanı müstahak olduklan refah ve saadete kavuşturabilecek bilcümle verimli techizat emre araade duruyor. Bugünün nakliye ve tevzi işleri geçmiş zamanlara nazaran çok daha seri ve müessirdir, para da fazlasfle mevcuttur. Beseriyetin ihtiyacı mütekabfl itimat ve hüsnü niyetten başka bir şey değildir.» HAYRETTİN ŞÜKRÜ Reisicumhur Hz. ile birlikte şehrimize gelen Adliye Vekili Yusuf Kemal ve Dahiliye Vekili Sükrü Kaya Beyler dün öğleye kadar Dolmabahçe sarayında meşgul olmuslardır. Dahiliye Vekili Şükrü Kaya Bey öğleden sonra Tokatlıyan oteline giderek bazı ziyaretler kabul etmiş ve saat dörtte tekrar Dolmabahçe sarayına gelmiştir. Adliye ve Dahiliye Vekilleri saat dört bucukta Reisicumhur Hz. tarafından kabul buyurulmuslar ve dün akşamki trenle Ankara'ya avdet etmişlerdir. Vekil B. ler Haydarpaşa garında, Vali Muhittin Bey, Emniyet Müdürü, Halk Fırkası, Vilâyet ve Adliye erk^nı tarafından teşyi edilmişlerdir. Aldığımız malumata göre, bugün Ankara'da Heyeti Vekile İsmet Pasa Hz. nin riyasetinde fevkalâde bir içtima aktedecektir. Bursa'da Heyeti Vekile namına tahkikata ratmur edilmis olan Dahiliye ve Adliye Vekilleri izahat vereceklerdir. Dahilive Vekili Şükrü Kaya Bevin bir kac güne kadar tekrar şehrimi'e geleceği sövlenmektedir. Dün akşam trenile An kara'ya avdet ettiler 1933 Istanbul ve Törkiye GÜzelHc bederiz: Muhterem hakem beyebni umüsabakalan, yann saat dört buçukta znn müddet beUetonemek için güzelleidarehanemizde icra edüecektir. Hakem rin saat dörtte mutlaka matbaamızda heyeti reisliğini, İzmir ve Bursa'da ol • bulunmalan hassaten rica olunur. duğu gibi, Belediye Reisimizin deruhde etmesi, kendüerinden rica edilmiş tir. Binaenaleyh yarın hakem heyeti, Muhittin BeyefendininriyasetindetopGüzellik Kraliçesinin ilâm nrriinaselanacaktır. betile yann akşam Tokatlıyan'da tertip Aşağıda yazılı olan ve kaç gündür edilen danslı yemekte bulunmak istiyen neşredilmekte bulunan şartlardan ba • bir çok zevat, ihtiyan zahmet edip ida« zdanna bUhassa nazan dikkati celbederehanemize telefonla veya bizzaC muriz: Bunlar da, nüfus tezkeresi ibraa racaat ediyorlar. mecburiyeti, boyasız ve korsasız ol • Danslı yemek için Tokatlıyan'a mumakfar. racaat edibneatni aynca tekrar uan v e Müsabakamızuı ana şartlanm teşkil rica ederiz. Bu husustaki müracaatlerin eden Türkiye Cumhuriyeti tebaası, 16 çokluğunu nazan itibara alarak dansfa ilâ 25 yaşında olmak, evli veya dul olyemekte bulunmak istiyen muhterem mamak şartlan ancak nüfus tezkerele zevatın, bir an evvel masalanm tubna rinin tetkflcfle kabil olduğundan, nüfus larınt ve bütün masalar ve salonlar dotezkeresiz gelenleri müsabakaya kabul lunca Maksim'de oldugu gibi kapılarm etmek imkânı yoktur. kapanacığını büdirmeği bir vazife adKorsa giydiğinden şüphe edilen güdediyoruz. zeller, hususî bir salonda hakem heye tane dahil hanımlardan 3dsi tarafından tetkik edilecektir. Binaenaleyh korsa sız gelinmesinı bir daha hatırlatırız. Son müsabakaya isimleri atide yaBir noktaya daha nazan dikkati celLutfen sahlfeyi çevınms ^ . « ^ . >....uutjcıt su.nıjeyı çeviriniz Lutfen Tokatlıyan'a möracaat ediniz Mösabakaya giren hammlar lutfen okuyunuz İzmir'den gelen haberlere nazaran İzmir Ticaret Odası İktısat Vekiline bir rapor vermiştir. Bu raporda takas işinin İzmir mmtakasmı izrar ettiği ve hayatuı pahalılasmasına sebebiyet verdiği bildirilmektedir. Celâl Bey Aydm'dan geçerken Aydm vali ve meb'uslarile göriişmüştür. Aydın'klar memleketlerinde akdan yeÎ iı t Nitekim İngiltere'nin en • büyük ban kalanndan biri olan National Provincial Bank Ltd. in 2 6 kânunusani 1933 tarihinde Londra'da in'ikat eden heyeti umumiyesinde reis Sir Harry Goschenin irat ettigi nutukta söylediği veçhile: «Eğer Londra konferansında hükumetler beynelmilel ticaret kanallannın bkanmasuıa ve ikbsaden kendi kendini idare peşinde koşarken büsbütün fakra sebebiyet veren müfrit milliyetperverliği terke karar verirlerse, oncak o zaman dünya bir iman ve itimat tecdidine nail olabilecektir. Böyle yeniden kazamlacak itimat, borçlulann ve borçlu memleketlerin borçlarnu ödiyebflmeleri için elzem olan toptan fiatlann tereffüünü temin edecek ve birikmiş paralann saklandıklan yerlerden çıkanlması da her hangi bir ticareti Dünya Giizeli dün gitti Keriman H. Mısır ve Amerika seyahatinde millî mahsullere propaganda yapacak Dünya Güzeli Keriman Halis H., mukarrer olan Mıstr reyahatine <^ün baslamıştır. ria vanin yağruorlu olır*ısına rağroen, sabahleyin s>aat do kutdan ihbaren Galata nhhmuM, Dünya C.üzelmi Iskenderi'yeye götürecek olan İzmir vapurunun önünü yüzlerce meraklı doldurmuştu. Ke riman Halis Ha nımı selâmetleme ğe gelenler arasın u u MIIIUItMnMinillMIIMIIIIIMllllllllllllllllllllllllllllMIHIIIIIIIIIinillllllllllllliniMIIIIIIIIIIIIUIIIIIMIMIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIHIIIII M.âı İsmet ve Kâzım Paşalar Ankara 7 (Tel'efonla) Başvekil îsmet Paş» '^ugün Millî Müdafaa Vekili Ze*>âi Beyi makarrunda ziyaret ederek bir müddet göriişmüştür. Dün akşam Ankara'ya avdet et miş olan Millet Meclisi Reisi Kâzım Paşa bugün Meclise gelerek meşgul olmuştur. Rerunan H KetuJlsini teşyi edenler arasında da Bursa ve İzmir GüzelHc Kraliçeleribası Halis Beyle birlikte vapura geldL Ie kendisinin akrabalan da hazır buluKendisini teşyie gelenlerin ellerinî sık nuyordu. b, her zamanki matebessim halile se • Dünya Güzeti saat on buçukta ba ( Mabedi 1 inci sahifede l