25 Ekim 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

Camhurryet HHcâye Teçrîmevvel 1932= Tesirli nefes istanbul Borsası kapanış fiatları 2410932 Kayıkçı Hamza Reis'le, sanaa.tı Mümin Reis Yağkapanı iskelesin deki kahvenin öniine iskemleleri at. mıslar, okkalı fincanJ&rla kahve içerek yorgunluk dinleudiriyorlar dı. Hamza Reis, pos bıyıklarına bulaşan kahvenin köpüğünü dilile yalayıp temizledikten sonra: Mümin be .. dedi. Hatırlatum kene bizum memleketu... İHa pileymisun sıcaklar ventıiştur ken. dunu! Mümin Reis, başını sallıyarak tasdik edjyordu: Ha olmaz sizin köy, bizumki kadar sıcak. Altı ay yaz, bir teviye kuraklık geçer. Bizim köyde de çok kuraklık ama, çıkunca yağmur duasına, yağar rahmet hemenca çok... İkisi de gözleri denîze dalarak, sinsi bîr daussıla acısile içleri sızlıya sızlıya yorgun bir sesle konuşuyor. lardı. Bellidi ki gözleri denizi görmiiyor, dimağlarındaki hayalleri seyrediyorlardı. Hamza Reîs, göğ. sünü şişiren havayı, sigarasmın dutnanile birlikte çıkardı: Belki bu sene de yağmur tu. asına çıkmuşlartur. Ama hiç fayd'a etm iy ecektur. Neden reus? Tekişiu pizum imam ... Hangi imam .. Var idu bir Ishak hoca, pil mezsun okumus derin adamdur... Nefes eder idu hasta ha kalkardu bir saatun içincTe ayağa! Sanurdun bir şeycik yok idu! Bu medih, Mümin Reis'in durgunluğunu gidermiş, canlandırmıştı. Kendi köyünün, Hamza Reis'in kö. yünden aşağı kalmasına tafiammül edemezdi: Hak vîrirum saa, reus, kuşvetli nefes başkatur. Vardur bizum köyde bîr hoca, Hacı Şaban, derler. Yoktur üstune onun pîr âllm adam. El yazısu, gazeta yazisu, ha ne çeşut yazu olursa okur. Su gipu.. Altu mu eline Kara kaplı kitapu, okur Î3u, küldür, küldür... Kimse yok idu ki akıl tanismasun ona... trer idu aklı h'er pir ise! Ha, bir yıl çıkmış idük hep Berab"er yağmur tuasına, hoca başladu yanuk pir feuaya... Ama kalmadu kimsede can ağlamaktan.. Poşanur idu hipimizun gözlarimuz. dan noEut gib'u yasîar... Hoca pitir. du tuayı, amin, timemuza kalmadı, yağmur tamlamaya başlamasun mu? Ne t'rrsun pu ise... Görtün mu hocanm tuasmdaki tesiru!... Hamza Reis biraz şaşkın vazi . yetle dinliyordu. Mümin Reis'in sözleri, doğrudan doğruya ona nisb'et vermekti. Hamza Reis böyle bir darbeye maruz kalacağını hiç ümit etmemişti. Cevap vermemek Mümin Reis'in köyünün tefevvukunu kabul etmek demekti. Hamza Reis, bunu nefsine yediremiyor, gücüne gidi yordu. Köyün yeni imamı kimdi? tshak hocanın yerine gelmişti, bil I NUKUT miyordu. Satış Mümin Reis, sanki Hamza Reis'in Alış 715 717 içinden geçenleri biliyormuş ta büs. Londra 81 î 50 810 New York bütün zıd'dına grtmek istiyormuş ıro 167,50 Pans gibi: 218 215 Mılano Ha pileymisun, her toprak ye117 114 Brüksel tistürmez pöyle adam.. Zaten Allah 26 24,50 Atına ta verir kullaruna göre. Bak peş 8!7 810 Cenev re 26,24,50 parmak pir mudur? Her köyün ahaSofya 85 83,lisu da başkadur. Verur Allah ahaAmsterdam 124 120 Prag lisuna göre hekum, hoca... Ha ver37 33 Stockholm muş kaz gipu insanlara pir derin, 2? 25 Vıyana okumuş hoca... Kim kimden amı17 15 Madrit yacak derdinu?... 30 32 Budapeşte 49 50 Diye biçarenm yarasına tuz eki. Berhn 22 24 Varşova yordu. 22 24 Bfikreş Hamza Reis, bir toplandı, îshak 63 66 Belgrat hocanın olan olmıyan marifetlerini, Moskova kerametlerini düşündHi. Birdenbhe 55 50 Yokohama 921 920 yüzü parladı, dudaklarını yakan siAftn 38,50 38 garayı yere attı, paketınden yeni . Mecıdıye 239 237 sini çtkardı. Bir tane Mümin Reise Banknot uzattı: ÇEKLER Doğrudur tedüklerün... îşte Açılış bizim Ishak hoca da tamam öylesina 708,50 Londra idu... Bu adamın derinluğu fil ile 0,4752 Ne\v York tarif edulmaz, nefes teyil îdu, ya12,06 Paris 9;2940 lanuz insanlara, ha kulak tutayrniMılano 3.4M3 Brüksel sun, hayvanlara da iderdu zorlu te79,47 Atına sur, anlatacayum saa, şaşaçaksun. 2,4529 Cenevıc Ha, di bakayum! 65,75 Sofja Var idu bizim köyde pir ara1,1794 Amsterdam bacu Süleyman... Ama görmeliy I6.OJ Prag dun peykurlarinu. koştumu îdu ara2,7358 Stockholm 4,02 paya çeker götürürlerdi tüy gibu. Viyana 5,7964 Madrit Pir gün geldi Süleyman, Ishak Ko1,99695 Berlin caya. Ha, hoca, tedu, pizum ak 4,2492 Varşova kısrak sançılandu. Haşa sozum ta. 3,6022 Budapeşte vandan tışaru, kıvranur ahırda... Bükreş 80,4375 Çağurdum nalbandu... Verdu ilâç.. 35,6725 BelgTat Fayda etmedu... Çağırdum paylaru. 2,0425 Yokohama Verdu îlâç, fayda etmedu... Konu Moskova söyledu îlâç; yaptum... Komsu soyledu ilâç, yaptum... Kısrak" kıvraımr ESHAM turur. Ha koştum oçağuna, kaîmaAçıbş tu paşka çaremuz, gel prrkerenefes 1$ Bankaîi 9,70 et şu kısrağa... A. Şimendıfcn Tıanreay Hoca nefes etta mu kısrağa? Tcrkos Ha deyacağum... Hoca turur, Balya tüşündü... O tüşünürken yalvarur A. Şımen. Süleyman... Kalktu, nihayet hoca.. 1STİKRAZLAR Pen âe yanlarunda idum. Hep pe. Açılış raper gittuk ahura Ak kısrak çan çekisur gibiydu... Vardu hoca kısIstıkrazı Dahılî 99,50 rağun yanuna. . Açtu ellârinu... Fı. Şark şimendıferı 5,35 Dfiyonn Muv. sıldandu dudaklaru... tltu tua... 57,25 Gümruk îttu tua. . Sonra puf! diye îttu neSaydı Mahi fes . Nefesten sonra didu: Ya kre. Bağdat rak! Tirul. . Kalk, ayağa. Saa tiyeAskenve çuğum üç defa, kalk! Üçücüsünda kalkmıyorsan idecetsun ruhînu tes. TAHVÎLÂT Tum! Hoca üç b'agndırt Ya fcrsrak.. Kapanış Açılı» Tnul... Kalk ayağa... Elektrik Şîtkeü Kısrak tirilup kalkfimu? Tramvay , Üçüncü nîdada tirilup kalkmaTünel 1820 Rıtaım » di da, hoca çattu kaşlarinu: Kısrak! 35,90 36>I5 Anadola f $ ) kalkamaz ol, artık keper... 35,90 36,15 Anadoln ( 2 ) Kısrak o zaman kalktı mu?... Anadolo ( 3 ) Hoca geper didu, kalkabilur 38 38,40 A. Mümessıl mu hiç? Peş takika sonra depelendu, can verdu. Ha ne dersun pu ise. Gördinmu hocanın nefesundaki tesiru. Her toprak yetiştirur mu pöyle adam. Ha söyleyisun bakayım?... MAHMUT YESARİ Tütün Kanunu tadilâtı Gümrük ve ofîs îstatistiklerî Bu akşamki program ÎSTANBUL: 38 Hafif mnsikl (caz, tango ve sai re...) H 19,30 Kemal Niyazi Bey ve axka Saşlan 20,30 Seniye Hanım 21 Nimet Vahft HaTiım tarafmdan şarküar ANKARAi 12^0 plâk neşriyatı 18 orkestra kon • seri 19 cazbant. PARİS (Radio Paris): 20,35 îngilizce ders 20,55 tiyatro ten kidi 21,10 musahabe 21,25 orkestra 21,50 havadisler 22Ü5 tisatro 22.50 senfonîk konser. BUDAPEŞTEs 18,05 dans musikM > 19,05 fcaösızca dera Î9,25 tsigan musikisi 20,05 kon ferans 20,35 (Figaro'nun evlenmesi) opera Mnasından naklen Mozar'ın eseri 23,35 salon ve caz örkestrası. VARŞOVA: 18,05 konser 19;05 hafif musDd zo muhtelif havaıdisler 20,35 Krakavı'den konser 21,05 halk konseri 23,05 edebıyat musahabesi 23,20 dans musikiai. ROMAÎ Mütehassıslar rapor ha Daha sahîh esaslara göre hazırlanacak zırlamakla meşguL.. 1701 numaralı tütün kanununun 23 üncü maddesini bugünkü ihtiyaçlara göre tadil eden tütün müte hassıslarından miirekkep kongre faaliyetini tadil etmiştir. Yeni ka nun, tamamen hazırlanmış ve heyeti umumiyenin içtimamda tasdik edilerek tabedilmek üzere matbaaya verilmiştir. Kongre tarafmdan intihap olu nan mütehassıslar encümeni, ka nuna ait esbabı muciÜe raporunu hazırlamaktadır. Rapor hazırlan dıktan sonra kongre son bir içtima yaparak bu mazbatayı da tetkik ederek dağılacaktır. Yeni kanun ö nümüzdeki hafta içinde Ankara'ya gönderflecektir. İhracat Of isi şimdiye kadar nesret mekte olduğu, 15 günlük ihracat ve ithalât istatistiklerinde başlıca li manlardan muhtelif ecnebi memle ketlere 15 gün zarfında yapılan ibracatın umumî miktar ve kıymet " lerini gösteriyorduOfis, bundan sonra, Her limandan ecnebi memleketlerden her birine 15 gün içinde ne miktarda ihracat yapıldığını ayrı ayrı göstermek su retile istatistikler hazırlıyacakbr. Bu istatistikler, her mmakanın aylık ticarî vaziyetini bütün tafsilâtile göstermiş olacaktır. Bömriik istatistikleri Gümrük îstatîstîkîerinde îtalya' ya olan ihracatırmz daima fazla gösterilmektedir. Buna sebep Tri yeste yolile sevkolunan eşyanın da İtalya'ya gonderOmiş addolunması dır. thracat Ofîsi bu noktayî nazari dikkate alarak badema htatistiklere hakikî mahreçlerin geçirilmesi yolunda tedbîr almıştır. Diğer taraftan gümrük istatistiklerinde gösterilen ihraç kıymetleri hakikati if ade etmemektedir. Ekse riya bu kıymetler fuccar tarafmdan verilen beyannamelerde lâalettayin gösterilen kıymetlere istina etmek tedir. Muamele vergisî almdığı za manlarda beyannamelerde bu kıy metlerin tesbitine îtina olunuyordu. Fakat ihracat eşyasından mua mele vergisi kaldırıldıttan sonra bu kıymetler hakikate tamamen uymamaktadır. İhracat Ofîsî bu tnühîm noktayî da gözeterek gümrük ista tistiklerinde hakikî kıymetleri gös terecek tedbirler almağa karar vermişir. Mersin'in ticaret vaziyeti Mersin Ticret Odası ticarî vaziyete dair son bir istatisük yapmıstır. Eylul ayı deniz yode ecnebi mem • leketlere çönderilen v e ecnebî memlekeflerden Mersin'e getirilen esyanm miktan ve kıymetleri şoyledir: Bu bir ay zarfında Mersin limanîn • dan 2,353,846 kilo ağıriığmda 126,566 lirahk esya çıkmış v e 873,300 kilo ağırhğında 228,491 lira kıymetinde esya girmistir. 1931 senesuun ayni ayı ithalât kıymeti 345,861 v e 1930 senesi ithalât kıymeti 631,596 lira idi. Ihra • cata geünce 1931 de 395,307 ve 1930 da 1,088,291 lira îdi. Şu rıesaba göre ithalât ta ihracat ta azalmışhr. 18,35 orkestra 19,30 ders 21,05 hava disler, plâklar 21,50 muhtelif konser 22,35 Jjir komeöi 23,15 konser 23,35 gramofonla Strauss'un bir operetl 24 havadisler. "(anakkale,, muharebelerinin resmî tarihi ÇanâKkale muharebelerine aît îngiliz'lerin resmî tanhinin türkçe tercumesi kitap şeklinde neşTedîlmişrir. Gazi Haz retlerine Ingiltere Kralının hükumeti tarafmdan bîr misKasi sureti mahsusa da' takdim edilen bu eserde Gelibolu Yarımada'smdaki muharebelerde Türk askerinin gösterdiğî harikalardan ga yet takdirkârane bir lisanla mufassal bîr surette bafais ve bikâye edilmektedir. Bilhassa Gazi Hazretlerinin Çanakka le muhtrrebelerinin en nazik devirlerinde bizzat îstikşafatta bulunarak vaziyetî öğrendikten sonTa dabiyane bir kavrayış île k'avi Hasma indrrrrriş olduğu kahhar darbeler île Çanakkale'yi ve Istanbul'u nasıl kurtardığı ve daha harbi ınrrumide Türkiyenîn mahvolup gitmesîne nasıl rnâni oldukları askerî vesaika istînaden bu eserde mükemmel surette isbat edilmiştir. Bu mühim eser, Karbî umümidfe Türk oıdusunan v c donanmasmın gösterdıği h'amasetlere dair gazetemizde tafrika olarak bir çok tercüakeleri intişar eden mnnarrâ arkadaalarimızdan Muhar rem Feyzî Bey tarafmdan türfcçeye terciime edilmiş ve Kanaat Kütüphanesi tarafından neşredilmiştîr. Kitap 300 sahifeye yakm ohıp zesim ve harita cihetinden gayet zengindît. Gazi Hazretlerinin Türk ordusu başinda Çanakkale muharebelerinde ibraz buyurdukları fevkalade şecaat v e deKayi mütehassıs bir kalemin eserinden herkesin takip edebilmesi îcin bu krymettar kitaba 100 kuraş gibî gâyet ehven bir fiat konulmuştnr. Harbî umuminin en mühim v« hayatî hâdîseleımi derin bir zevk ve Iftihar ile oğrenmeK istiyenlere bu eseri ehemmiyetle tavsîye ederiz. IrakİJİzden tfltün mütehassısı götüröyor fzmir 24 (A.A.) Irak hüku metinin talebî üzerine Irak havalisinde tütuncülügü asrî ve fennî bir sekilde yapmak için şehrimizden seçilen 10 müteEassıs işçi ve usta Irak*a gideceklerdir. Amerika'da 60 banka daha iflâs etti Vaşington 24 A(.A.) Eyluî aymda Amerika'da 60 banka if lâs etmiştir. Bu Sniktar,<son « h zarfında vuku bulan iflâslann a Almanya buğdayı hayvanyemi yapacak Almanya hükumefî bugdây stoKünu azaltmağa karar vermiştir . Bu sebeple mevcut 3 0 0 bin ton buğdayı hayvan yemi olarak kuUanacaktır. Bu serte Avrupa*nîn çok fındıE rflacagı «öylenmektedk. Haber göre Ticaret Ofisine müracaatle Peste'° den 4 0 vagon fmdık talep edilmiştir. Avrupa çok fındık alacak Amerika şarapalacak Bir Amerikan müessesesi, önümüz • deki ilkbaharda içki yasağt kanununda tadilât yapılarak hafif içk3ere müsaade edileceğinden Türk sarabı almak üzere mamolât cinsleri v e icabında ne kadar mal veriIebOeceği hakkında raaiumat istemistir. Yumurta ihracatımız Yumurta üıracatîmîzm çoğaltılmasî ve yeni mahreçler bulunması için çahsılmaktadır. İhracat Ofîsi de nerelere yumurta sevki kabil olacaği hakkmda mufassal bir proje ! Brezilya Elçisi geidi Şoförlerin intihabatı neticelendi wm Yarın a k ş a m ^ ELHAMRA sinemasında • Sehzadebaşı M ı HiLÂL Perşembe SİNEMASINDA gününden itibaren Kahve için müzakere cereyan ediyor Mezunen seyahatte bolonan Brezilya'nın Türkiye elçisi M. Mario de Pi > mentel Brandao cenapları evvelki gün Avnıpa'dan şehrimize gelmis ve dun akşamki trenle de Ankara'ya gitmistir. M. Mario de Pimentel Brandao cenapları dün kendisile görüsen bir muharririmize demistir ki: « Türkiye ile Brezilya siyasî münasebata çok dostanedir. Yalnız son zamanlarda kahve ticareti mes'elesi mönasebetile arada ufak bir pürüz meydana çıkmısür. Fakat bu iki dost devletin bu mes'elede de »"lyy^mn • ması için hiç bir sebep yoktur. Brezil ya hükumeti Türkiye ile ticarî bir Hi • lâf yapmağı büyiik bir memnuniyet ve samîmryetle arzu etmektedir. Türk hükumetinin de ayni fikre sahip olduğuna tamamen kaniim. Esasen iki hiiku • met arasında bu mes'elenin halli için müzakerata da baslanmifbr. Her iki hükumetTn hüsnü niyeti sayesînde mes'elenin pek yakmda ve Türkiye Bre züya ticarî mimasebatmın inkişaruıı temin eder bir sekilde halledileceğine emin bulunuyorum. Müzakeratm ya • kında bitmesi muhtemeldir.» Bugün akşam Darülbedayi temsilleri Saat 21,30 da Yazan: Georges Delance Nakleden: M. Feridun komedi 3 perde MuaUim ve talebe gecesi Şehir Tiyatrosu istanbul BeledijeSi YAJANCI BiR BAYRAK ALTINDA natn büyiik filmin iraesine başlanacaktır. B L Ö F il III! \ E T U A L Sineması Dul Nişanlı 60R6E ALEXANDRE ve MARTHA EGGERT Tarafmdan temsil edilen, şen ve zengin temaşalı büyiik operet. Sevimli artist Bugun GLPRVA ~ŞoförTer Centiyeti intîhabah için istanbul ve mülHakatı otomobilciler ve şoförler cemiyetinin senelik heyeti idare intihabatı dün bitmiştir. Yapılan tasnfte 687 reyle aslî azalığa: Necip, Ahmet, Raif, Hakkı, Nizamettin, Mehmet Namık, Suphi Mahir, Şükrü, Zülfi, Haşim, Faiz, Mahmut Beyler ve ihtiyat a rey sandığı doTaştmlirTcen... zalığa da Basri, KarakbV<Ien Mustafa, Aziz, Sait, Nafiz Necmettin, Muhittin, Murat, Mehmet Cemil ve Mustafa Beyler intihap edilknişlerdr. Asıl reis ve ikinci reislik intihabatı da ikinci teşrin şalı günü 3» pılacaktır. MUAZZEZ HANIM Pans'ten getirdığı modellerini dun den ıdbaren uç gun muddetle saat 15 17 ye kadar teşhıre başlamıştır. Osmanbey Afıtap sokak Kurkçuyan .iparomanı Bu perşembeden itibaren akşamından itibaren İLAN Osmanlı Bankasının Galata, Yenicami ve Beyoğlu devaîri, Cumhuriyetin ilâm bayramı münasebetile şehri carinin 29 uncu cumartesi sünü kapalı bulu nacakbr. A T L A N T I D Pierre Benoit'nin şaheserinden muktebes ve PABST tarafından vucude getirilmiş îransızca sözlu fılira. JVlumessilesi: Dilber Yıldız B R İ G I T T E H E L M Butün istanbul halkını teshir edecektir. m t ^ Mütevehhiş Hafifmeşrep müşfik yalde Sinemasında Vahşî hayyanfar arasında çevrilmiş bir harika olup bütün şehir halkını GLORYA'da memnun bırakacaktır. Filme ilâve: Paramount diinya havadisleri ipekfilm gazetesi: Rus futboteularının Kadıköy'ünde ilk maçı türkçe sözlü ALEMDAR SİNEMASI BRiGilTE HELM ANDRE LU6UET ve sinemanın ıki biiyük yıldızı ARTİSTİK PERŞEMBE AKŞAM! size bflyök bir sürpriz SİNEMASI J E A N M U R A T ve KATE VON NAGY'yi Mevsimin en mükemmel ve en zengin filmi olan MÖSYÖ MADAM ÇEKECEKSİN CEZANI AŞKTA GALiP • şaheserlnı ukdim edecektir. | KARAMAZOFF hazıriıyor.