24 Ekim 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi ıncı cuz u çıktı 18 mııııııı umhuriy Ookuzuncu sene: No. 3042 lllmımllıraılmmllnllllllll|1|lmmıllml ıtımıııııııujıımmıınııııııııımıııııiMiııın ııııiMiıııııııııııııııııııııııııııııuııııııınııiıuıııuıuııııııııııııuııııııııııııııııımıııııiHiiMimiiMiıııimııııiii ,„ „. Hayat Ansiklopedisi Mektebe başlarken alacağınız en mühim ve en faydalı kitaptır İSTANBUL CAĞALOĞLU ve mekfup adresi: Cmnhuriyet, îstanbul Posta kutusu: lstanbul, No. 246 PaTarfpcİ 9/1 TaerinİDVVPİ 0 1 9 Teletön: Başmuharrir: 22366, Tahrlr müdürü: 23236. İdare müdürü: 22365, Matbaa: 20472 r d " " l t î ö 1 « • B ? " " I B ¥ ¥ B I M £ Gazi Hz. Dün 12 de Ankara'ya Vâsıl nlduîar ıiMtııııtıııııııııiMiııı Memleketın Yükselişinde Vilâyet idareleri ViHâyetlerin umumî ve husüsî idarelerî devlet cihazımn yalnız as lım teşkil etmekle kalmıyarak hatta onun canlı hareketlerinin ve akıllı yürüyüşlerinin de saik ve nâzımı olurlar. Bi r vali, bir kaymakam ve bir nahîye müdürü içinde bulunduğu muhhe istikamet verebilecek bir şahsiyettir, veya o olmahdır. Devletin muhtelif idare şubeleri dönüp dolasarak vilâyetlerin umumî ve hususî idarelerini yürütmekle mükel lef olan kinuelerin etraf ında toplamr. Eğer kaymakam çalışmazsa yalnız Dahiliyenin değil, diğer bü tun Vekâleilerin işleri bundan müteessir olur. Eğer vali dirayetli ve £aal ise yalnız Dahiliye Vekâletinîn değîl, diğer bütün Vekâletlerin yüzü güler. Prensibin hâlâ mahfuz olacağmı zannederiz: Valiler, bu lunduklan yerlerde, yalnız Dahiliye Vekâletinin değil, bütün Vekâletlerin mümessilidirler. Bu prensîp îlâmbaye mahfuz kalması pek ziyade arzu olunacak bir prensiptir. Her yerde devletîn otoritesinî en yüksek mertebesînde temsil edecek bir şab siyete ihtiyaç vardır. Adalet kanunlarının hâkimîyeti îçin bile bu Iüzum muhakkaktır. Mahkemenin yüksek vazîfesinî sükun ve vekarla ifa edebîlmesi içîn kat'î ve umumî bîr emniyetten istiğna etmek îhtimaTi yok tur. Demek isterîz ki devlet idaresinde vilâyetlerin ve onların ta koye inînciye kadarki şubelerinîn mevkiî birinci derecede denîlecek kadar büyük ve mühim dir. Esas bu olunca bizim valilerî ve kaymakaralan yalnız bîrer asayiş memurlu£una ilâveten baikm n ışlerını kanun *e fcft fcaft» ^ i furaya buraya havale ettnekten ibaret saymakla îktifa edemîyeceği miz pek kolay anlaşılır. Hakikati balde b!z vilâyetlerin ve şubelerinîn başlarmdakt vatandaşiardan 'daha çok, daha büyük hizmetler bekleriz, ve memlekethnizde bu hizmetlerin tıpkı bizim dilediğimiz şekillerde îFa olunduğu yerler bir beş değildîr. Daha dün Bartm muhabîrimizden gelen bîz mektupta bîze b kazamızın köy kanunu tatbikati ve saîr her türlu umran ve terakki faaliyetleri îtiba rile hakikaten gözler kamaştıncı bîr inkişaf îçinde bulunduğunun maddt mîsallere müstenit tafsilâti verili yordu. Zaten hikâyenin cereyanı tarzmdan da öyle istidlâl olunmak lâzım geldiğine göre bunu şüphesiz nurlu, hamiyetli, vatanperver, vazîfesmin âşıkı bîr kaymakamın gay ret ve himmetîne medyunuz. Şahsını tanımadığımiz kaymakam Tevfik Beyin işini çok beğendik. Yapılan köprüler iş alâkası dolayısile elbette nafıaya bağlıdır. Fakat onların bu kadar muntazam ve mükemmel olarak vücude gelebi'ıueleri için de muhakkak Tevtik Bey gibî bir kaymakanun olanca faaliyet ve himmetini o işin başına ve içine koyması lâ zımdı. Biz vilâyetlerde buna henzer her iş mutlaka umumî ve hususî idare âmirlerî olan zatlann, yani valilerin ve kaymakamlann alâkalanndan ve gayretlerînden kuvvet almak zaru retindedir Hikadmda bulunuruz. Vilâyeti yalnız şu köşe veya bu parçasından değil, fakat umumî heyeti ile görecek olan validir, ve kaymakam onun daha küçük bir nümuneşi ve başlıca elemanıdır. Orada memleketin inkişaf ve terakkisîne ait olarak ne yapılacaksa ancak bunlann gayret ve himmetlerile en iyi şekille rinde yapılabüir. İdare teşkilâtınnzda bn zaten böyledir diyerek bizim esasen malum ve belki f ilen de öyle cari olan bir mes'ele üzerînde ısrar ettiğimîze hükmedilmemelidir. Biz bu noktanın memleketimizde hatta şimdîye kadar kâfi bir vuzuH ve sarahatle kat'iyet kesbetmiş olduğuna kani bulunmuyoruz, ve bu esaslarm yalnız kitaplarda yazılı şekillerîle değil, hakikat halinde filen ve umumen böyle yürümesi lâzım geldiğinin hepîtniz tarafından bütün ehemmi yeti fle takdir olunmasını temennî ediyoruz. Böyle bir zihniyetin kat'î aurette tahakkuku gerçî valilerimizin işlerini ve bînaenaleyh manevî mes'uliyelerini çoğaltır ama onların şahsiyetlerini de hakikaten alabil diğine yükseltir. Memleketimizde böyle yükselticî yükselişlere ise iH tiyaç yoktur denılemez. # nıııııııııı ııııııııuıııııııııııııııı " 111(111111 111111111 ^ r ıııiMmııııııııiMiıııııiMiımıııııııiüitııııi'tım ıııııııııııııııiMiııııııınııııııııııııııiHtıııııııımıııınıııııııiM ^BBT ' ıııııııııı ııııııııııııııııı ııiMiııııııııııııııiiiııııııııııııııııııııııımnıııııın Keısıcumhur Hz, Ankara aaj Tahran'dan şehrîînî rh^ize Gazi Hz. istasyonda büyük ve bugün bir heyet geliyor heyecanlı tezahüratla karşılandılar Furugi Hanın Ânkara'yı zîyaretinde Başvekilimizi ve diğer hükumet er. kânını getîren trenîn yaklaşmakta olduğuau haber verdi. Bir dakika sonra tren gara girdi. Gazi Hz. trenden inince evvelâ Fevzi Paşa Hazretlerî ile musafahada bulun dular. Bundan sonra diğer istik . bale gelen zavata ayrı ayrı iltifat ettiler. Selâm vaziyetinde duran müfrezei askeriyeyi teftiş buyur • dular. Reisicumhur Hz. trenden indikIeri dakikadan istasyondan aynl ^^^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ Iranla halledilmemiş mes'eleler Ankara 23 (Telefonla) Gazi Hz. bugün saat tam 12 yi çeyrek geçe Ankara'ya muvasalat buyurdular. Istasyon civan erkenden muazzam bir halk kütlesi tarafından doldurulmuş, bu arada mek tepliler esnaf cemiyetleri azaları da mevki almışlardı. Şehir baştan aşağı bayraklarla donatılmıştı. Bütün erkânı hükumet, erkânı askeriye, meb'uslar, süfera, istasyon binası dahilinde bulunuyorlardı. 12 yi on geçe fabrika ve lokomo tif düdükleri Gazi Hazretlermi, ~^~ •' ^ ^ ^ ^ dıkları dakrkaya kadar Kalkın he. yecanlı tezahüratı ile alkışlandı Iar. İstasyon haricinde açık bir o. tomobile binerek doğru köskîerine gittiler. İsmet Pasa Hazretleri ile diğer vekiller de ayrı ayrı otomobillerle evlerine hareket ettiler. Gazi Hazretleri kösklerinde bir müddet iıtîrahat buyurduktan 'sonra otomobille sehri gezdiler, çift . liğe gittiler ve müteakıben Çankaya'ya avdet ettiler. muallâk mes'eleler de görüşülecek Dün Rus'lara 40 yenildik! Istanbulspor Bugün geliyor ' Ruslar yüksek bir kudret Türkiye şampiyonu bü göstererek bu galibiyete yük merasîmle istikbal edilecektîr tam hak kazandılar Bizim takım fena teşkil edilmişti, fena oynadı ve gayet tabiî olarak yenildi Hariciye Vekilimîz Tevfik Rüstü Beyin Tahran'a vaki olan ziyaretini îade etmek ve Ankara'da devlet ricalimîzle bazı temaslarda bulunmak üzere memleketimize geleceğini haber verdiğimiz İran Hariciye Nazırı Fürugı Han Haz retleri, dün, Paris'ten hareket etmîs lerdir. Fürugı Han Hazretleri, çarsamba günü şehrimize geleceklerdir. Fürugı Han HazreÜerinî hükumeti miz namma istikbal edecek olan Hariciye Vekâletî erkânmdan Refık Arnir Beyle İran işleri şubesi müdürü Cevdet Beyler dün Ankara'dan şehrimize gelmişlerdir. Bugün Edirne'ye gîderek ve İran Hariciye Nazırnu hudutta karsı • lıyacaklardır. Furugi Han Hazretleri, PerapaTas otelinde misafir edüecek, VaB ve Belediye Reisî Muhittîn Bey, çarsamba gü • nü serefine bir ogle ziyafeti verecek • mislerdir. Bugün Edirne'ye giderek Furugi Han Hazretleri 3e birlikte gelecek dieer zevat. bulunacaknr. Bugün bir heyet geliyor Bugün şehrimize Tahran'dan sabık İran İktisat MSstesan Hasan Han Bayat, Müz&â&ata. iitirah edece&rüeh Tfan Sefiri Sâit Han Kolonel Muhsin Han ve Hariciye Nezareti müdürlerinden Gulâm Roa Han mabadi 3 üncu saMfede) ' Dişçi mektebi kapanmalı! Diş Doktorları cemîyetiııhı caki relst" de mektebe şiddetle hücüm ediyor Muharrir ve muallim Kâzım Nami Bey bundan bir müddet evvel ga zetemîze yazdığı bir makalede Dişçi mektebînden bahsetmâş, mektep hakkmdakî düşüncelerini anlabmştı. Bu makaleyî di? doktoru Satt Azmi ve Mehmet Muammer Beylerin mütaleaları takip etmiş ve nihayet mektep müdürü Sah Cemil Bey gazete mize gönderdiği bîr mektupla ten kitlere cevap venmsti. Bu münakaşa hakkmda Diş Ta bipleri Cemiyetinin eski reisi Hasan Hayri Beyden bir mektup aldık. Hasan Hayri Bey mektubunda ezcümle diyor ki: < ötedenb'eri bu işlerle meşgul olmuş, işin iç yüzüne vâkıf bîr diş tabibi sıfatile hakikî vaziyeti bütün çıplaklığile arzetmek îsterim. Evvelâ: Kâzım Nami Beyin söyledikleri çok doğrudur. Dişçilik mektebinde meslek dersi veren muallimlerde bir ikisî müstesna olmak ü I ı staitnüspor ,t<âemmtn kazandtği'Türföye birtncilik şüdi DünTcümagtan Irir^nstantane Misafir Rus takımı, dün Taksim stadyomun . da Halkevi spor takımı namım verdiğimîz Türk takımile ikincî defa olarak karşılaşmış ve o yunu 40 gibî büyük bir farkla kazanarak hakikî kıymet ve kabiliyetini or • taya koymuştur. Rus'lann cu ma günkü maçı bir talihsizlİk eseri olarak kazanamadıklarım , Dunkü maçta heyecanlı bir dakika oyunu bHirdîler. bizden her halde üstün oldukları Bizim takım dün gene b'erbat Kr için ikinci maçta daha güzel oynışekîlde tesbît edilmiş, evvelce yapıyacaklarmı yazmıştık. Tahminimîz, lan tavsîyeler nazari itîbara bile a çıktı. Her hususta bize faîk olan milınmamıştn Takım şöyle idi: safirlerimîz, bedenî kabiliyetlerinin Hüsamettin Yaşar, Bürhan Cekendîlerîne bahşettiği tefevvuk sa vat, Nihat, Suphi Muzaffer, Hakkı, yesinde dort tane gol attılar ve bî(Mabadi 4 üncü sahifeâe) zhnkilere bir gol bile yaptırmadan Memleketîn spor işlerile vali meşgul ohrr mu?. Cevap: Olur, ve bî rinci derecede. Her hangi bir vilâyet veya kazamızda faraza tavukçulu ğun, ancılığm, bağcılığın, meyvacı lığın, ormancılığm feyiz ve inkişafı matlup ise bütün bunlardan valiye veya kaymakama ne denılemez. O işlerîn ve daha pek çok diğerlerinin vatanımızın şurasmda burasında teessüs ve terakkisi için tnutlak ve mutlak surette valüerünîzin ve kayma kamlanmızın müdahalelerî, tesvîkleri, hulâsa candan uğraşmaları lâ zımdır. Valilerîmiz ve kaymakamlanmiz yalnız devlet otoritesmin mümessili olmakla kalmazlar. Onlar ayni zamanda îçinde bulundukları muhîtin en münevver ve rehber vatandaşlandırlar da. Bu hal onların devlet otorîtesînden mütevellit kuvvetiî ve mula mevkilerîne sevgi ve saygı ilâve ettiren çok kıymetli di " ğer bir vaziyettir. Eğer bu esası umumen böyle kabul edersek vali 3e kaymakamı i nisyativ safaîbi olmak lâznn gelen bir kıt'a kumandanraa benzetebiliBu înisyativ ne kadar kuvvetli rız. ise kumandan o kadar mükemmel dir, ve böyle her icaba göre karar almak kudretînde knmandanların kıt'* alan mectnuundan mütesekkil olan vatana ancak zafer, muvaffakiyet ve saadet mukadder olabilir. YUNUŞNADÎ Türkîye futbol sampîyonluğunu ka:anan İstanbulspor takımı, bugün Adoan vapurile saat 14 te şehrimize gelecekür. Türkiye şampiyonu, büyük merasîmle karsılanacak ve şehrimize şeref kazandiran spor cukra parlak bîr istikbal merasimi yaşdacakbr. ktücbal merasîmmde Vilâyet, Fır. ka Belediye, Halkevi, ve Spor teşelküllerî namma heyetler bulunacal ve şehir bandosu da bu mera . (Mabadi 4 üncü sahifede) oi$ Döktorlari cemiyetîntn eski reisi Hasan Hayri Bey ,. zere • laymeti tedrisîye sıfır'dır. H*rsene büyük terakkilere mazhar olan Lutfen sahifeyi çevirinte KENDİMİZt TENKlT? Dünkümaç Dünka maçuı neticesinden memnün okiığurauzu soylersek tabiî yalan söyleniş oluruz. Fakat memnun olduğumuz ve tebarüz ettirmeğe Iüzum gördüğümüc bir nokta vardır ki o da şudur: Feıa hazırlanan veya işin icabına göre haarlanmıyan oyuncular için daima bu mağlubiyet akibetl mukadderdir. Buıun hiç te millî bir hicap teşkil et mijeceğini ise bilhassa kayda Iüzum görüriz. Sözde en iyi oyunculanmız olan İstoıbul futbolcuları bu işteki seviyemiin derecesinî dün bize bütün sarahat ve belâgatîle gostermiş oldular. Kendilerhe bundan dolayı teşekkürler ederiz. Demek kî spor sahasında henüz fırınarla ekmek yemeğe ve adeta bu işe ortıda sânki hiç bir şey yokmuş gibi yeriden basîamağa mecburuz. Dün öğreniiğîmiz çok faydalı hakikat işte bu oldj. Memlek'ette sporun bütün şeraitile tesiıi muhakkak ta elifbasından yapı lac<k bir iş halinde bulunuyor demek. Vaâyetin bu çıplak hakikatinî bu suretfe gormeğe ve göstermeğe muvaffakyet az şey midir? C7~* . Kendi kendimizi tenkit eJen yutariki satrlar dün bizimkilerle karşılaşan komşu nemîeket futbolcularınuı pek iyi oynanış olduklarını da ayni zamanda anlatnakta olsa gerekrir. Tasrih edelim ki lost futbolcular pek iyi yetismişler, ona göre de pek iyi oynadılar. 20 senelik park bekçisi İhtiyar bekçi: «Günlerini parklarda geçirenler yarı yarîya arttı» diyor htanbuPun muhtelif parkların da ahnmış bir kaç resim Saat beşe geliyor. Gülhane par . kının kapanma saati... Parktayım. neredeyse karanhk olacak. Parkın kapanacağını halk a bildiren düdük sesleri birbiri ardınca yükseliyor. Sarayburnu'ndan gelen dört beş çöpçü Roma'lıların muharebe ara balarma benziyen arabalarma bin. mişler, büyük yolda yarış ediyor Iar. Ağaçlıklar arasından çıkan, yolun iki tarafındaki tahta sıralardan kalkan, deniz tarafından gelen ka. dınlar, ihtiyarlar, delikanlılar, çocuklar ağır adımlarla kapıya doğru yürüyorlar. (Mabadi 3 üncü sahifedeV