25 Ekim 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ânsiklopedisi tnrî cüz'ü çıktî latil günunun Pazara nakli lâzîmdır Kala kala iş buna mı kaldı demeyiniz. Bütün işlerimizde dünyaya uymak lüzum ve zaruretînî kabul eylemiş ve pek te iyî etmiş oldu. ğumuz halde şeklen ehemmiyetsiz, fakat esasen çok ehemmiyetli bir mes'elenm tashihini geciktirip durmaktayız. Hafta tatilinin bizde cu. ma ve Avrupa'da pazar günleri yapılması, Avrupa ile olan işlerimiz bakrmmdan büyiik ve bizim için ziyanlı bir eksiklik teşkil etmek . tedîr. Bakımz nasıl: Avrupa'da haftanin pazar olan tatîl günü hakikatte cumartesi öğIesinden başlıyarak pazartesi öğ. lesine kadar devam eder. Haki • katte tatil günü pazardır. Fakat cumartesi haftanin son günüdür. Bankalarda hesaplann vakit ve zamanîle kesilmesi için herkes öğleye kadar îşlerini bitirmeğe çalışır, ertesi gün her taraf kapalı olacağı cihetle her hangî bir müessesede çalışanların cumartesi akşamın dan evvel görülecek şahsî işleri varsa görebilmeleri için öğle sonu çabşması az çok müsamaha ile ge. çiştârHir. Hele müessese reisleri için tatil cumartesi öğlesînden sonra hemen kat'iyyen başlamış olur. Pazarı Nia'te geçirmek istiyen bir Paris'li büyiik müessese müdürü cumartesi öğlesinden sonra şapkasmı ve basto. nunu alarak tatiline başhyabilir, ve öğleyîn hareket edecek trenî alarak ertesi sabah Nis'te bulunabilir. Gününü tamamen orada gecîren bu zat Paris'e en seri vasıta ile ertesi günün öğlesinden evvel gelir ama istnm basına orurması çok defa öğleyi veya öğle sönunu bulur. ' Avrupa'da tatilin ismen pazar günü olmasi ve hakikatte cumar • tesi öğlesinden Kaşlamakta Kulun. masının bir adı bile var. Buna V«ekend diyorlar ki hafta sonu demektir. Bizim tatil günümüz de cuma elunca tivrupd ileçofc »ür*atte VütSflP bulmak lâztm gelen münasebetle . rimiz ekseriya şu akabeleri geçirir: Cuma günü kendimiz çalışmadığımıza göre her hangi müstacel bir iş için o gün bir telgraf çekecek vaziyette bulunmuyoruz demektir. Telgraf çekmek için evvelâ hâdiseyi bilmiyoruz. Telgrafı çekmek dahi istesek ne önümüzde kendisine mü. racaat edebileceğîmiz pîyasa var dır, ne de elimizde tetkik edeceğL miz dosya. Caresiz cumartesiyi bekliyeceğiz. Cumartesi günü çekeceğimiz telgraf Avrupa'nın her hangi bir merkezîndeki büroya ögleye kadar varsa bile orada herkes tatile hazırlanmış olduğu için ekse. rîya o gün onunla meşgul olunmaz. Ertesi günse pazardır. Hul&sa en müstacel bir madde için Avrupa'ya cumartesi günü çekmiş olacağimız teigrafa pazartesi akşamından evvel cevap bekliyemeyiz. Bu üç gün zarf ında ise her hangi bir hâdisenin mühim mühim tahavvüller geçirebileceğinde şüphe mi vardır? Avrupa'dan bize çekHmiş bir telgrafta ise vaziyetin kanşıklığı daha uzun bir zamanı kaplar. Ora. dan bize perşembe günü çekilmiş telgrafların bir çoğunu almamış ve alsak ta ertesi günün tatilinden dolayı icabına bakamamiş oluruz. Bu telgraflara ancak cumartesi günü cevap verebileceğiz demektir. Hal. buki bizim o giin vereceğimiz cevaplar Avrupa'da ancak pazartesi öğlesinden sonra ele almabilecekth*. Bu suretle arada kaybolan günler perşembeden pazartesiye kadar olmak üzere tam b'eş ohır: Perşembe, cuma, cumart<^sî, pazar, pazartesi!. Hele kâmbiyo ve Horsa nokta sından mes'ele fevkalâde büyiik bîr ehemmiyeti haizdir. Borsa bizde cuma günü tatildir, Avrupa'da ise pazar günü. Cuma günü biz çalıs. madığımız için borsa âleminde ki yamet kopsa haberimiz olmaz. Pazar günü ise Avrupa çahşmad'ığı için burada son bir atalet devresi geçiririz. Kambîyo itrbarile tatil günle. rînîn bizde b'aska, Avrupa'da başka olusundan tîcaret ve maliyecilik itib'ariîe bazan Hatır ve hayale gelmiyecek kadar büyük ziyanlara uğrıyabflîrîz. Alelâde zîyanîar ise az çok her zaman olur. Bütün dünya muamelât itib'arile bir memleket sayılacak kadar kü. çüldü. Yani dünya memleketlerînm münasebetleri ö kadar arttı, Eunun netîcesi olarak Türkiye iktîsadiyatı 3ahî Avrupa memleketlerile sık'ı •nrette alâkalandı. O halde haftanin tatil güminde 1 8 umhuriyet Ookuzuncu sene: No. 3043 TeIgraf ve m e k t u Hayat Ânsiklopedisi Mektebe başlarken alacağınız en mühim ve en faydalı kitaptır p Telefon: Başmuharrir: 22366, Tahrir müdârü: 23236, İdare müdüru: 22365, Tll eeo B h İSTANBUL CAĞALOĞLU NO 246 20472 Salı 25 Teşrinıevvel 832 Balkan Konferansında inkıta tehlikesi! Ankarada hazırlık devam ediyor, Reis Kâzım Pş. dün akşam Ankara'ya gitti Bulgar'lar ekalliyetler işinden evvel Kâzim Pş. Hz. nin gazetemize beyanatı Ankara 24 (Telefonla) Meclis gelecek hafta salı günü saat 2£ ta açılacak tır. Meclisi her sene olduğu gibi bu sene de Reisicum hur Hz. küşat edecekler ve senelik unutklarını irat buyuracaklardır. Gazi Hazretlerinin bu seneki nutuklarında bilhassa iktisadî mesail ile haricî mesailin ehemmiyetle yer tutacağı iahmin olunmak tadır. Gazi Hz. bugün kö'şkle • rinde meşgul olmuşlar, hiç bir yere çıkmamîşlardır. Meclis Haftaya Açılıyor ( misakın müzakeresini reddettiler Bükreş 24 (Sureti mahsusada giden arkadaşımızdan, telefonla)Cuma günü toplanan Balkan Birliği konferansı içtimaında Türk ve Yunan başmurahhasları ekalliyetler mes'elesinin sona bırakılarak bir sene zarfmda alâkadar dev letler arasında halledilmesini tek. lif etmişlerdi. Bulgar murahhasları evvelâ itiraz, sonra kabul ettiler. Mes'ele gelecek içtimaa kadar halledilecektir. Konferans doğrudan doğruya Balkan misakı müzakere. lerine başlıyacaktı. Pazar günü tayyare ile Sof ya'ya giden Bulgar başmurahhası bu sabah gene hava yolile avdet etti ve ekalliyetler mes'elesi halledilmedikçe misak müzakeresme gi . rişmiyeceklerîni, bu takdirde konferansa iştirak etmiyerek sadece müşahit sıfatile kalacaklanm biL dirdi. Bu suretle konferansın inkı taa uğraması ihtimalı hâsıl oldu. öğleden sonraki içtimada Ha san Bey ve M. Papanastasiu bir hal şekli bularak teklif ettiler. Bulgar murahhasları tekrar Sofya'd'an talimat iste'iler. Maahaza alma . cak talimatın noktai nazarlarmda ^ ^ ^ ^ ^ " ^p^^^~ ^mm^~ ~^^^^^~ ^^^^^^^ ^^^»»^^ ~^^^^~ ısrar tarzında olacağı tahmin ediliyor. Yarınki içtimaa bu itibarla çok ehemmiyet verilmektedir. Bulgar'lar çekildikleri takdirde konferansın devam edip etmiyeceği şimdilik malum degildir. Perşembe günü, olamadığı takdirde cumaya buradan hareket ediyoruz. Istanbul'dan Köstence'ye gelirken çok sallandığımızdan heyetin kısmen karadan gitmesi muhtemeldir. ALI FUAT Balkan denizcilik şuberi Bükreş 24 (A.A.) (Muhabirî mahsusumuzdan): Uçüncü Balkan konferansının Türk murahhaslarından Reşit Saffet Beyin riyasetinde toplanan de. niz işleri komisyonu «Balkan Odası» nın Istanbul'da âcilen bir deniz işleri şubesi açılmasma karar ver. miştir. Bundan başka komisyon umumî iktisadî vaziyet dolayısile hemen faaliyete geçmesi lâzım o. lan bu şubenin esas nizamnamesini kat'î surette kaleme almak üzere sureti mahsusada tayra edılecek murahhaslann pek yakında Atinada içthna etmelerini de karar altına almıştır. ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^^^^^^^ ^^^^^»^ ^ ^^^^^ » Râzım r*ş Hz. nîn Haydarpaşa garında teşyiincTen bır intıba zamanı yaklaştığı için dün akşamki trenle Ankara'ya avdet etmişlerdir. Kâzım Paşa Hazretleri, dün aksam üzeri Dolmabahçe sarayındaki dairelerinden Ankara motörile Haydarpasa'ya geçmiş, Haydarpaşa gannda Vali Muhittin Bey, Kolordu kumandanı Şükrü Naili Pasa, Polis Müdürü, C. H. F. erkânı, ve meb'uslar tarafından teşyi olunmuştur. Kâzım Paşa dün hareketinden evvel saraydaki dairelermde kabul bfeyurdukları bir muharrirîmize nşuhtelif mesail etrafında şu beyanatta bulunmuşlardır: İMdbadi 5 inci saMfede) Kâzım Paşanın hareketi Yaz tatilini şehrimizde geciren Büyük Millet Meclisi Reisi Kâzım Paşa Hazretleri, Meclisin açılma Muzaffer "İstanbulspor,, 'Muammer Bey U. ve dün şehrimize döndü İş$BankasıvazifMüdürgitti Dünyanın büyük adamı yeni esine ^ ^ Türkiye futbol şampiyomı takımı *•" ffaflak tezahüratla karşılandı Memleketine giden Amerika sefiri Ga grdcn büyük hayrankkla 4bahsedîyoT Mr Şeril, yakında Türkîye'ye avdet ediyor Mezunen memleketine giden Ame • rika'nın Ankara sefiri Mister Charles H. Sherrill Nevyork ticaret odası, Yole Darülfünunu ile Rochester, Providence, Boston ve Philadelphiya'da mühim konferanslar vermiş ve seksen bir gazetesinin mensup olduğu North American Neiüspoper ajansına kıymetli beyanatta bulunmuştur. Bütün bu konferansların ve bayanann hulâsasuu asa ğıya dercediyoruz: Jeneral Charles H. Sherrill Gazi «jhıstafa Kemal hakkında son derece büyük bir hayret, hürmet ve takdirle bahse derek diyor ki: « Mustafa Kemal, bir asker ve devlet adamıdır. Onun teşebbüsü ve şecaati Türkiye'yi parçlanmaktan kurtarmış, idarî dehası Türkiye'yi yeniden yaratarak asrüeştirmiştir. Gazi, bugünkü dünyanın üç büyük adamından biridir. O, Musolini'den üstündür. Bunun sebebini anlatayun: Musolini'nin knllandığı idare usul ve tarzına ister muvafık ister muhalif olunuz, şunu kabul etmek mecburiyetindesiniz ki, İtalyan Başvekili, iktidar mevkiinde bulunduğu dokuz senednberi, Italya'da pek büyuk terakkiler tahakkuk ettirmeğe muvaffak olmuştur. Ancak, Mustafa Kemal'in çalışma sahası ıııııııııııiHiıııımıııııııııımııııınıııımııııııııiHiıiHiMiıııııııiHiııııiM ı Bey Haydarpaşa ganrfita Mahmut Celâl Beyin İktisat Vekâletini deruhde etmesi üzerine Iş Bankası Umıımî Müdür vekili ta yn edilen Muammer Bey dün ak şamki ekspresle Ankara'ya gitmiştir. Senelerden beri bankanın istanbul müdürlüğünü ifa eden ve kendisini banka muhitine olduğu ka • dar piyasaya da pek çok sevdirmiş olan Muammer Bey Haydarpaşa garında piyasanın tanmmış bir çok simalanndan, iktisadî müesse&eler erkânmdan ve bankanın küçüklü ve büyüklü bütün memurlarından miirekkep azim bir kalabalık tarafından teşyi ediimiştir. Muammer Bey yarından itibaren Ankara'da yeni vazifesine başlıyacak ve umumî müdürlük islerini tedvîr edecektir. Bankanın istanbul müdürlüğünü uzun seneler muvaffakiyet ve liyakatle ifa etmiş olan Muammer Beyin yeni deruhde et tiği pek mühim vazifede de muvaffak olacağına şüphe etmiyoruz. Binlerce haik Galata rıhtımında Türkiye birincisini karşıjadı Amerika Seftn Mr Şeftl Cenaplan daha genişti. Vazifesi daha ağırdı. Bunu size altı tane esaslı misal ile isbat edeceğim. Mustafa Kemal bpkı George Wa • shington gibi inkılâçı bir Jeneraldır. Memleketin birinci Cumhur Reisidir. Ve gene V/ashington gibi Jeneral Mustafa Kemal de payitahtı Istanbul'dan Ankara'ya nakletti. Musolini böyle bir zaruret karşısında kalmadığından va zifesi nisbeten daha hafifti. Sonra italyan Başvekilinin, memle Lutfen sahtfeyı çevırınız ıınııiMimııııııııııııııııııııımıııııııınııımımıııııııııııııııııııııııııııı lurfcijte blrincisinin kazandıği şilt, (Ist anUulspor? an genç azaları arasında İzmir'de yaptıklan üç maçtan yecanli ve parlak merasimle karşı sonra Türkiye futbol şampiyonln lanmışlardır. Kendilerine Halkevi, Belediye, Fenerbahçe ve Galatasa ğunu kazanan İstanbulspor kulübü ray kıriüpleri, İstanbul erkek lisesi geöçleri dün Adnan vapurile seh mezunlan cemiyeti tarafından bü runize gelmişlerdir. Türkiye şam ketler verilmistir. piyonu futbolcular tstanbul'da bin( Mabadi 6 ıneı sahifede ) lerce İstanbul'lu tarafından çok heııııııııııııııııniMiııııııııııiMiiNiııınMiıııııımTiiMiınıınıııııuıııııııııııııııiMiııırınııııııııııııııııııııiınııııııııııııııııııııııııııııııııiMiıiMiııııııııııiıııı Türkiye İtalya Roma Sefirimiz Vasıf B. İstanbul'a geldz Roma Sefiri rimiz Vasıf Bey evvelki gün I talya'dan şeh runize gelmiş tir. Vasıf Beyin İtalya hüku metinin mem " leketunize aça " cağı kredi için eereyan atmekVdstf Bey te olan müzakerat hakkında hükumetimize izahat vermek üzere geldiği tahmin edilmektedir. Vasıf Bey bugünlerde Ankara'ya gideçektir. Avrupa ile birleşmek lâzım. Bu bîr zarurettir. Ya onlar tatil günlermi cumaya getirsinler, yahut biz tatil günümüzü pazara nakledelim. Bizde bu mes'ele ilk defa konu. şulmuyor. Hemen yirmi seneye yakın bir zamandır bizde bu mes'eleye ikide bir temas olunur. Bu müddet zarfmda muhtelif mülâhazalar al. tında muhtelif şekiller düşünüldü: Cuma ile pazarın yerlerini değiştirelim diyenler oldu, şu oldu, bu ol. du, ve bir şeye karar verilemiyerek şiındiye kadar sürüklemldi gelindi. Biz bugün en basit hal şeklini teklif edryomz: Bizce tatil gününü sadece pazara nakletmekten başka yapılacak hiç bir şey yoktur. Günler yerli yerinde kalacak, yalnız iş m>ktasından bizde de pazar günü tatil günü olacaktır, o kadar. Daha üç dört sene evvel haftanin bir gününü İş Hıibarile kanunen mecburî tatil günü yaparken bunu ttiçin pazar rfiye tesbit etmemiş ol. duğumuza simdi alabildiğine şaşıyoruzj, YUNUS NADl Azizim, bir yeni veznedar buldum, ci^ gibi adam! Aman dikkat et, kas^yı çarpmasın!