10 Ocak 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

siOKanuöüsani 2391 • Sinemalarda yeni filimler Bu hafta sinemalarda gösterilen filim lerin ekserisi macera kordelâlarıdır AIM/İ KLOPEDİ/İ Harf inhılâbındanberi memlekette neşredilen kitapların yekunu 1000 ra kamını doldurmuyor. Bütün bu kitapları alıp kütüpanenize kosanız bile okuma ihtiyacmızı tatmin edemezsiniz. Bu kitapların çoğu sizin aiâkadar olmadığınız mevzulara aittir. Yeni kitap neşriyatı de pek azdır. çıkan ve şimdiden sonra da çıkacak olan bütün kitapların ihtiva ettiği bütön mevzular hakkında malumatı havidir. Hayat Ansiklopedisi'ne sahip olmakla tam ve zengin bir kütüpane elde etmiş olacaksınız. HAYAT Halbuki Hayaf Ânsikbpedisİ geçen dört sene zarfmda 1 şubatta çıkıyor Earen «Çmgene askı» rflmî gSsterfliyor. MümesaOIeri Gina Manes, Georges Charlia ve Jean Toulouf dur. Bu macera dört şahsın etrafında cereyan etmektedir. Pastora, genç kız, Pako: Boğa güresçisi: Patoş: Çmgen* mugannisi. Pura: Çmgene kızı. Pako, Pastora'yı seviyor. Fakat kızın babası asılzade olduğu için Pastora'yı ona vermiyor. Pako bu sef er Pura'yı seviyor. Âşıkı Patos. ile mücadeleye girismek mecburiyetinde kalıyor. tkisi de mecruh oluyorlar. Patos olürken, Pako I Styahh Kadtnhn Ji6toı*u fttmhıden bir ile Pastora evleniyorlar. Zavallı Pura da yalnız ve kimsesahne 2 Lupino Lane <San maske > de siz Meryem ana mihrabının önünde 3 • Marie Bell tTalih» füminde dua ediyor. Bu sef er iki taraf ta artık gururu bırakarak birbirlerine açılmışlardır. Neye yarar ki Tania'nın bütün ser • veti de elden gitmistir. Hatta Paris'e döndüğü vakit yaElhamra'da bu hafta da 27 numatacak yeri bile yoktur. Çaresiz dokralı Casus filmi devam etmektedir. tor Viktor'a misaf ir oluyor. Viktor havaî ve nezaketsiz bir çençtir. Bu firsattan istifade etmek «Istanbul sokaklarında» filmi hakister. Tania'dan yüz bulamayınca kında Paris'te çıkan «Pour bir vesile ile doktor Gaston'u evi Vous> sinema mecmuasımn 31 ne davet ederek, sevgilisinin kendi ekânunuevvel tarihli nüshasında A. vinde olduğunu ona gösterip intikam R. Mauge imzasile intişar eden tenkit almak ister. f ıkrasını aynen tercüme ve nakledi Doktor Gaston bütün zevahirin Tania'nın aleyhinde olmasına rağmen yoruz: llk sözlÜ Türk filmi siddetli bir bu işe inanmaz. O zaman kadın da ne feci bir para merak içinde bekleniyordu. Hem bu filmin içinde sade türkçe değil, ayni sıkınhsı geçirmekte olduğunu açıkça zamanda fansızca, arapça, rumca anlatır. mükâlemeler de vardı. Maamafih senelik varidatı gel Filimde bir yenilik, hiç olmazsa mek üzeredir. O bir kere eline geçse memleketin hayatını ve sayani dikferablıyacaktır. kat manzaralarını gösterecek safhaGaston ve Tania birlikte eve dönlar mevcut olduğu ümit ediliyordu. dükleri zaman kapıda posta müvezziMaatteessüf bu eser bizi bir inki • ine rast geliyorlar. sari hayale duçar etti. Çünkü bu fiMübimce bir paramn ihbariyesini lim noksan tevsik edilmiş esasat ile elinden alıyorlar. fena bir melodramm karıştırıl Demek Tania hakikati bir parça masından vücude getirilmiştir. Bir kebile tahrif etmemiştir. O halde arare kordelâda hareket ancak üçte biri larında samimî nişanlama buselerini görüldükten sonra başhyor. Kahire, teati için hiç bir mâni yoktur. Bu âtstanbul ve Atina'da sebepsiz dola şıkane sergüzeşt te işte böylece biter. şıyoruz. Emire Azize Hanım bize daima karanhkta gösteriliyor. Der HAYAT ANSiKLOPEDiSi 1 şubat tarihinden itiba ren çıkmağa başhyacaktır. 15 günde bir cüz neşrolu • nacaktır. Renkli tabloları bulunacaktır. Her cüzün fiatı 25 kuruçtur. Bir fikir edinmek üzere karilerimize bedava vermekte olduğumuz broşörden bir tane almak istiyor sanız sağ taraftaki kuponu doldurup adresimize gönde • Hayat Ansiklopedisi Matbaacılık ve neşrıyat Türk Anonim Şirketi Gumhuriyet Muesseseleri Istanbul'da Duvunuumumıve karşısınd Siyahh kadının kokusu Glorya'da DSn ak şamdan iti baren Glor ya sinema sında gos smda gosterilmeğe baslanan «Siyahh kadmin kokusu» Hugette Duflos ve Roland Toutain tarafin dan oynanmış bir macera filmîdir. Mevzu îtibarile adet «Sarı odamn esrarı» kordelâsının bir mabadidir. Darzak ile nisanlısı Matmazel Stangerson'unizdivaç merasimi icra olunmak fizeredir. Bu sırada gazeteci Roultabille Matmazel Stangerson'un eski âşıkt haydut Larsan'ın her ne pahasına olursa olsun bu evlenme mes'elesine mâni olmağa çalıştığını haber alır. Roultabille ile gazetenin müdürü vukua gelecek hâdiseye mâni olmak üzere sade izdivaç merasiminde bu Iunmakla iktifa etmezler. Kan kocanın balaylarını geçirmek için gittikleri yerde de kendilerini takip ederler. Cumhur cemaat Iüks bir otele giderler. Oteldekî tnüşteriler arasında mesbur bir İngiliz âlimi de vardır. Tam akşam yemeği yenirken meçhul bir el birden lâmbaları söndürür ve ayni meçhul el ışıkları tekrar yak mağa gîden hizmetçiyi yaralar. Bu hâdiseyi yapan aranır, taranır, bulunamaz. Fakat haydut Larsan'dan baska biri olmadığı anlasılır. Gene o gece Larsan Madam Darzak'ı kaçırmak için odasının pencereleri altında dolaşırken tetikte bulunan Roultabille onu görür. Aralarında mücadele başlar. Bu mücadele muhtelif vesilelerle filmin sonuna kadar devam eder. Tabiî macera Roultabille'in mu • vaffakiyetile neticelenir. Kordelâ fransızca sözlüdür. Hayat Ansiklopedisi için ha zırlanan bedava broşürden bir tane adresime göndermenizi reca ederim. isim: Adres: nnız. 27 numaralı casus Elhamra'da Istanbul sokaklarında Falih Rıfkı B. in San'atkâr Şehzadebaşı'nda temsillerîne başhyor Son eseri:Yeni Rusya! Rasit Rıza B. Maruf san'atkâr Rasit Rıza B. arka • daflarüe birlikte temsiller vermek üzere Şehzadebası'ndaki Millî sinema bina • sinı kiralamıştır. Bîr müddettenberi tamiratı ve sahne tertibatı yapılan bu bina mükemmel bir hale getirOmistir. Tropunu yeni ve kıymettar arkadaşlarla takviye eden Rasit Rıza B. bu aksamdan itibaren bu binada temsillerine baslıyacakbr. Rasit Rıza B. bir çok maruf muharrirlerin yeni eser lerini hazırlamakla mesguldür. Rama zan zarfmda bunlan ve diğer kıymetli sahne eserlerini oynıyacakbr. San'atkâra muvaffakiyetler temenni ederiz. Kitaptan bir parça: Radyo ve Sinema Falih Rıfkt Bey peçen sene Komintern istasyonu 5,456,15 Rusya'da icra ettiği bir tetkik »ebirinci grup jimnastik, 6,157 sabah yahatinin göriişlerini güzel üt haberleri, takvim ve mizıka. 77.30 lubu ile (Yeni Rusya) adlı bir ki ikinci grup jimnastik, 7,308 habertapta tophyarak ahiren neşret ler, takvim ve rmzika, 88,30 üçüncü miştir. Basmuharririmizin ayrı grup jimnastik, 2121,25 ingilizce dersi ca mevzuu bahsedeceği bu kitap 21,3021,55 almanca dersi, 2222,55 tan bir bahai aynen alarak kari • elektrik enerjisi nasıl istihsal olunur? lerimizin takdir gözlerine arzediHepsinden muhtelif maddeler: yoruz: Millî sazlarla konser, kız çocuk, genç kız ve ana hıf zıssıhası, Kızılordu gazetesi, Tatar musikisi, radvo çaze • tesi (Proleterya edebiyatının bes senelik program için cidali, şiirler, tef«.. Ihtilâl Avrikalar). tesrin çocuklarımn saati. rupa'yı ayağa mektep cocukları için: San'at nedir? kaldırmaktan üKulüpler, müesseseler, köyler, bümit kesip kendi tün topluluk merkezleri radyo ci içine döndüğü hazları almağa mecburdurlar. Bütün zaman, ikinci kulaklar Moskova'nın elindedir. öybir safhaya girle bir tertip yapılmıştır ki makinelermiştir. Rusya'yı le yalnız Rus istasyonları dinlene • yetistirmek ve bilir ve havanın hiç bir kö*esinden terbiye etmek propaganda dalgası sızmaz. için üniversite yi, tiyatroyu, siRadyo yalnız oynamaz, sarkı söynemayı, radyolemez ve konuşmaz: En kuvvetli, bayu, insanın ve zan da biricik terbiye vasıtasıdır: kollektifin ruhu Falih Rıfkı Bey «Büyük bir genislik içine dağılraıs üzerinde iz bırakacak bütün organmilyonlarca insanı kültüre, malumata ları seferber etti.» ve san'ata doğru götürmektedir.» Rusya'nın her köşesine gitmis, is Lenin: Sinema san'atlar arasında başında, 42,000 hücumcu komünist en fazla işimize yarıyacak olandır, var. Programlarda: «42,000 in pe diyordu. sinden!» diye bir madde görürsünüz Büyük kalabalık gozünden ve kuRadyo bu 42,000 arkadası hiç bir lağından terbiye edilebilir: Sinema yerde yalnız bırakmaz: Ayni saat • Kamçatka göçebelerine kadar her lerde onlara havadis verir; şarkı söyköseye sokulur ve telsiz, geniş Rusler; saz çalar; sevk ve heyecan gönya'nın bütün dağlannı ve şehirlerini derir. Görünmez bir bağ bütün ruhaşarak her kulübeye sesini duyura • ları birlesik tutar. bilir. Muhtelif cumhuriyetler için şun • Ancak, bütün san'at gibi sinema diye kadar 14,000,000 ruble harce ve radyo da istismar edecek değil dir; istihdam edilecektir. Her ikisinin dilmiştir. Bes senelik programın radyo kısmı bittiği zaman Rusya halkı • eğlenti hassası, ancak öğrenmeğe nın iki sülüsü radyodan istifade edeyardım ettiği kadar hoşa gidebilir. cektir. Hoparlör Rusya'nın ağzıdır. Rusya'nın iki üç günlük radyo Millî Müdafaa Vekilinin bir ziyafeti Ankara 9 Millî Müdafaa Vekili Zekâi B. diin akşam Şurayı Askeri a zası şerefine Ankarapalas'ta bir ziyafet vermışnr. Yeni Rusya'da: "radyo ve sinema „ Sarı maske Opera'da Meb'uslar geliyorlar TaÜ Melek'te Çarsamba gününden itibaren MeIek sinemasında geçecek olan «Tali» f ilmi Marie Bell, Marcel Andre, Fernand Fabre taraflarindan oynanmıştır. Fransızca sözlüdür. Mevzuu: Tania zengin bir dul dur. Vaktile geçirdîği bir hastalık esnasında Gaston isminde genç, nazik bir doktor tarafından tedavi edilmiş, kendisine pek fazla ihtimam göste • ren bu doktora sade minnettarlık hissi duytnakla kalmamıs, ona karsi kalbinde derin bir sevgi de hastl olmustur. Fakat bu muhabbetini izhar etmeğe vakit bulamadan tedavisi bitmiş, doktor baska hastalarile meşgul olmağa baslamıstir. Tanîa benliğindeki bu ıztırabı dindirmek ve kendine başka bir iptilâ bulmak için iş! kumara vurmuştur. Lâkin talibi de yoktur. Boyuna kay • betmektedir. Nitekim «Dauville» de son meteliğine kadar verdîkten maada bütün elmaslannı da elden çıkarmağa mecbur olmuştur. Tania artık Paris'e donecek. Bu seyahate çıkmadan bir kaç gün evvel doktor Viktor isminde bir ahbabın evine davetlidir. Orada kîme tesadüf etse beğenirsiniz. Doktor Gaston'a.. Çarşambadan itibaren Opera sinemasında «Sarı maske» gösteriliyor. Mümessilleri Lupino Lane ile Warwick Ward'dır. Mevzuu: Çin hükümdan Li San kendi sülâlesine ait kıymetli bir el ması ele geçirmeğe çalışmaktadır. Hatta sırf bu is için de Londra'ya gelmiştir. Çünkü bir efsaneye göre bu elması elde eden bütün şarka hâkim olacaktır. Araya taraya nihayet bu elmasın müzelerden birinde bulunduğunu haber alıyor. Araya Rolf isminde bi • rini koyuyor. Bu müzenin muhafı • zının kardesidîr. Kolaylıkla karde şinin ünfiromasıni gîyiyor. Elması çaIıp Li San'a getiriyor. Fakat iş bu nunla bitmiyor. Li San ayni zamanda müzenin muhafızi miralayın kızım sevmektedir. Elmasla beraber onu da kaçınp memleketine götürüyor. Rolf'un kendisi, kardeşi diğer iki gazeteci de bu seyahati beraber yapıyorlar. Sarı maske sahibi Li San bunların hepsini atlatarak elmasla beraber kıza da sahip olmak için çok uğraşıyor. Fakat iki kardes buna imkân bırakmı vorlar. Çingene aşkı Artistik'te Artistik'te çarçamba gününden iti ken hayalî bir roman seklinde ga rip ve inanılmaz bir macera beş • lıyor. Biri kör iki kardes sefil ve pe • risan bir ha'de sokaklarda dolaşırken son kitabına mevzu arayan bir romancı kadının nazari dikkatrni celbediyorlar ve ona başlarından geçeni anlatıyorlar. Romancı kadın, kör gence âşık oluyor ve onu tedavi et tirip gözlerinin açılmasını tenain ediyor. Tam evlenecekleri sırada evvel ce sevdiği kadın kucağında çocuğile geliyor. Romancı kadın da aşkın: feda edip gidiyor. O, artık yegâne teselliyi edebiyatta arayacaktır. Filimde baygın tangolar çalınan asrî gece barları, musiki Leitmotive'i, kibar tabakanın süvareleri, insana şir eşya meşherindeymiş hissini verecek mobilyeler, hatta tarihteki ilk de virlere ait tek asma yaprağile insanları çırçıplak önümüze seren nazireler var. Halbuki biz bunların sinema • ctlıkta çoktan ırodası geçtiğini zannediyorduk. Şark'ın hakikî ve mahallî hayatı esas ittihaz edileceğine monden ve kozmopolit bir eser vücude getiril • mek istenmis. Yazık! Maamafih Türk sinemacılığı henüz ilk adımınt atıyor. Her halde gelecek sefere bize daha oriiînal bir eser vereceğini, yahut bu seklinde devam etmek ist<*diği takdirde bi'e en fena nümuneleri taklide çalışmaya cağını ümit etmek lâzımdnr. Ziraat Bankası ümumî Müdürü Ankara 9 (Telefonla) Ziraat Bankası Umumî Müdürü Şiikrii B. bugün tstanbul'a hareket etti. Ankara 9 (Telefonla) Bir çok meb'uslar tatil devresini geçirmek üzere tstanbul'a hareket ettiler. Zımoara madencileri birlik yapacaklar Ankara 9 (Telefonla) İktisat Vekâletin zımpara maden resminin yüzde ondan yiizde bire tenzili hakkındaki teklifi Şurayı Devlettedir. Teklif bu hafta zarfmda tetkik olunacakbr. iktisat Vekâleti bu tenzilâta mu kabfl maden sahiplerinden bir birlik yapmalaruu ve istihsalâb çogaltmalarını istemektedir. Madencüer tenzUattan an cak bu birlik kurulduktan sonra istifade edeceklerdir. Tayinler Ankara 9 ( Telefonla ) Birinci Umumî Müfettislik tahrirat müdürlüğüne Lice kaymakamı Feyyaz, kalemi mahsus müdürlüğüne Atkıl kaymakamı Feyzuüah Sacit Beyler tayin edilmiş lerdir. Maliye Vekâletindeki teftişat Ankara 9 (Telefonla) Maliyede her sene olduğu gibi bu sene de Divatu Muhasebat murakıpları tarafından tetkikat yapılmaktadır. Maliye müstesarlığı muamelâhnın tetfis eylediği hak kında gazetelerde göriilen haberler bundan galat olsa gerektir. prograımnın maddelerinden bir kaçı üzerinde dolaçbm. S teşrin progra • mı: Beynelmilel istasyon • 9,30 çiftçi sabahı, 10,15 dinsizin saati, 10,45 istihlâk kooperatifinin hasbıhali, 11,15 kolhoz (ziraî kollektivizasyon) ga zetesi, 16 avcılar kooperatifinin hasbıhali, v.s. Sendikalar merkez komitesinin istasyonu 11 ve 12 konser, 16 tohumlar umum müdürlüğünün elektriğin hizmeti hakkında hasbıhali, 18,50 okuma, yazma kometisinin kararı, 22,50 almanca ve fransızca konser ve kronik. Moskova stüdyolarından birinin tecrübe odasında yeni Rus filimlerini seyrediyorum: Kamçatka, su içtiyakı ve sofhoz. Biri coğrafya, biri sulama, biri yeni çiftçilik filmidir. Su istiyakı, Türkistan'ın kurak çölünün bütün ıztıraplannı anlattnaktadır. Bu fi • limlerde kadın, Amerikan yıldızı gibi deâil, bir tebessüm gibi geçiyor. Artistler esaslı bir fikrin adamlandn*... Erkek istahını uyandıran kadın kuklalar, ve kadın istahlandıran erkek (Lutfen sahifeyi çevfrtnit)