9 Ocak 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SEKiZiNCİ SENE No. 2758 Sahip ve Başmuharriri VUIMVJ6 N A D İ İDAREHAMESİ: karşısıafc ivm •ahsı» ŞfcTelgrafı İstanbul Cumhuriyet V Posta kutusu: N» 2 4 6 • 23230 T ^ , m U daro Idare müdürO 22365. Matbas * 20472 Basmuharrlr : 22366 u m h u rıy e T. Rüştü ve Celâr B. ler Kayıt müddeti Yarm bitiyor Bu akşam gidiyorlar 932 Kraliçesi perşembe günü intihap edilecek idarehanemizde yalnız jüri heyeti nin huzurunda ve hususî bir surette icra edilecektir. Müsabakaya iştirak eden güzeller, balo kıyaf etlerile geleceklerdir. Maamafih istiyenler alelâde gündelik kıyafetle de gelebilirler. Müsabaka saatini, ayrıca ilân edeceğiz. Müsabakaya kayıt müddeti yarın akşam (10 kânunusani) hitama erecek, o tarihten sonra müsabakaya girmek istiyenler kabul edilmiyecektir. Müsabakaya girmek için 1825 yaşında, Türk tebaası, evlenmemiş ve namuslu olmaktan başka şart yoktur. Müsabakaya yazılmak için 10 kânunusani akşamına kadar bir mektupla müsabaka memurluğumuza müracaat edip kaydolunmak kâfidir. Müsabakayı kazanacak genç kız bütün masarifi tarafımızdan tesviye edilerek Paris ve Nis'e gönderile cektir. Müsabakada kazanan üç güzelden başka hiç bir genç kızın, muvafakati olmadan, isim ve resmi neşredilmi yecektir. Hariciye Vekıh İş Bankası V. Muduru CUMARTESi 9 KANUNUSANi 1932 ABOIME Ş E R A İ T İ ; MtİDDET: j TÜRKİYE İÇİN HARİÇ İÇİN : Seneliği : 1400 Kr. : 6 Ayhğı ; 750 Kr. : 3 Aylıgı • 400 Kr. 150 Kr. 2700 Kr. 1450 Kr. 800 Kr. Nitshası her yerde Mahalsiz bir tenkit: Tütün ve Matbuat Ege iktisat mıntakasında bu sene emsalsiz surette iyi idrak olunan tütünlerimizin satılamaması dolayısile mes'elenin sebepleri bittabi gazete • lerde muhtelif şekil ve suretlerde mevzuu bahsoldu. Böyle bir vaziyette gazetelerin yazabileceği şeyler tabiî mes'elenin mahsul miktar ve fiatı gîbi muhtelif unsurları hakkında istihsal edecekleri malumatla kendi mütalealarından ibaret olurdu. Ez • cümle kendi gazetelerimizle bizzat biz de bu met'ele ile belki herkesten fazla meşgul olduk. ttikadımızca vaziyetin tenvir olunmamış bir tarafı kalmamıştır, ve fakat maatteessüf şimdiye kadar Ege iktisat mıntakası tütün]erinin müşkülâtına bir çare de bulunmuş değildir. Hâlâ yapılacak iş var mıdır derseniz bu suale müsbet cevap vererek: = 5 Kuruştur = Seyahat 20 gün sürecek, Tahran'da Iran ve Irak'la Iktisadî münasebatımız 932 3 4 gün, Bağdat'ta iki gün kalacaktır sanininGüzellik müsabakası, kânunuon dördüncü perşembe günü Hariciye Vekili Tevf ik Rüştü ve İş Bankası Umumî Müdürü tzmir meb'usu Mahmut Celâl Beyler bu akşam saat 16 da İtalyan bandıralı Abazya vapurile Tahran'a müteveccihen Batum'a hareket edeceklerdir. Tahran sefirimiz Hüsrev, hariciye memurlarından İdris Beyler de bu seyahate iştirak etmektedirler. Evet, hâlâ yapılacak iş vardır. İran hükumetinin davetine icabet Deriz. Bizim gördüğümüze na • etmekte olan Tevf ik Rüştü Bey, uzun zaran hâlâ tütünlerin henüz satıl • zamandanberi iki memleket arasında mıyan kısmı müstahsiller hesabına bir çok ihtilâf ları mucip olan hudut aatılmak üzere bir elde toplanabilir, mesailinm halli hakkında müzake ve bu da tütüncülüğümüz namına a relerde bulunacak ve bu hususta ha lınacak tedbirlerin mukaddemesîni zırlanan mukaveleyi Türkiye hüku teşkil edebilir. Satılamıyan tütün ih meti namına imza edecektir. tiyaç içinde kıvranan müstahsilin eTahran'da üç veya dört gün kalüıde kaldıkça şüphesiz hergün biraz lındıktan sonra Irak'a gidilecek ve daha rezil ve perişan olacak ve bu Bağdat'ta Irak Krah Faysal Hz. ne hal psikolojik bir tesir ile kendi başma bir buhran âmili olmakta de arzı tazimat edilecektir. Bağdat'ta ikamet müddeti iki gündür. vam edecektir. Tevfik Rüştü Bey, şubat iptida Bu tütün işinde anlamadığımız bir larında Cenevre'de toplanacak olan nokta var ki onu açıkça mevzuu bah tahdidi teslihat konferansına iştirak setmek suretile tekrar mes'eleye teetmek üzere şehrimize avdet za mas etmiş olacağız. Bazı yerlerden ruretindedir. aldığımız bazı mektuplarda tütün • cülüğümüz bahtinde gazetelerimi • zin nesriyatı tenkit edildiğini gör • dük. Türk matbuatı tütüncülüğümüzün son vaziyeti hakkındaki neşri • yatı ile farkında olmaksızın tütün müstahsillerimizin lehlerine değil, aleyhlerme çıkan neticelere meydan vermîsth* deniliyor. Eğer bu ihtarlar işe vukvflarma f'duğu kadar sanîimiyetîerine dahi inandığımiz kimselerden gelmese onlara hiç ehemmiyet vermezdik. Ancak tenkitler her ci > hetle ciddiyetlerine çok inandığımız bazı muhterem zatlardan gelmiştir. Muhakkak onlarda hiç olmazsa kendi noktai nazarlarından bir hakikat hissesi vardır. Fakat itiraf ederiz ki kendi mesleğhniz noktai nazarm • dan biz bu tenkitleri anlıyamadık. Bu tenkitlere nazaran gazetelerimizin bu seneki Ege iktisat mıntakası tütünleri hakkındaki neşriyatı alıcıları daha müstağni ve binaenaleyh vaziyeti daha müfkül kılmıştır. Evvelâ bu doğru mudur, saniyen o doğru bile olsa gazeteler olan biteni olduğu gibi yazmaktan başka nasıl bir hattı hareket tutabilhlerdi? Gazete memleket menfaatini takdir etmez bir müessese olmadığı için eğer cidden oyle lâzımsa bazı işleri bazan yazmıyabilir, ve yahut icap ettiği gibi ve icap ettiği kadar da yazabilir. Fakat onu vaktinde umumî menfaat müesseselerinin tenvir etmesi lâzımdır. Ege iktisat mıntakası tütünleri hakkında matbuatı hiç kimse tenvir etmis değildir. Bilâkis biz gazeteler bu mes'ele hakkında ahnabilecek tedbhlere dair herkesin nazari dikkatini celbetmeğe çalıştık, ve çalı şıyoruz. Eğer bu işte dahi bir kusur varsa o da şüphesiz ki teşkilâtsızlığımızdadır. TütüncüKiğümüzün teşkilâh yoktur, ve hükumet teşkilâtımızda dahi icabında tütüncülüğü • müzle yakından alâkadar olabilecek mükemmeliyet yoktur. Eğer gaze telerimizin nesriyatı tütüncülüğü • müze her hangi derecesinde bir ziyan veriyorsa bunu matbuata soy • liyecek resmî veya hususî bir teş • kilât bulunmalı idi. Maatteessüf ortada böyle bir şey yoktur. Dünyamn öbür ucunda bulunan bir vatandaş, harîcin tütünlerimiz hakkındaki tutumlarından istidlâl ederek bazı neşriyatın yerinde olmamış olacağına hükmediyor ve bunu bize yazıyor. Bu hayırhahane tenkit doğru bile sayılmak lâzım gelse maatteessüf biz burada yaptığımızdan başka türlü yapamazdık. Kaldı ki biz bu tenkidin behemehal doğruluğuna da kail değiliz. Gazetelerimizîn Ege iktisat mın > takası tütünlerinde ahvalin cereyanını kaydetmek suretile neşriyata başlamış olduklannı biliyoruz. Bu sene tütün piyasası açıldığı zaman hâdiseler aynen şu suretle cereyan etli: Muhtelif mıntakalarda 120 den açıian fiatlar, çabucak 60 a indi ve ahcının çok müstagni davrandtğı görüldü. Buna rekabetten eser olmaması da ilâve edilerek alıcılar ara • sında bir anlasmıya hükmedildi. Hâdise budur, ki gazeteler sadece onu kaydettiler, ve onunla beraber tütün Tevfik Rüştü B. Mahmul Celâl B. Dün davul çalarken çocuklar şöyle bağırıyorlardı: ((Ramazan geldi. hoş geldi Baklava tepsisi boş geldi!..» Bugün ramazan.. Eski an'aneden yadigâr kalma bazı merasim gene ramazanla beraber bizi karşılıyor. Şekerci dükkânlarını reçel kavanozları, bakkalların camekânlarını güllâçlar, fırınların tezgâhlarını pi deler ve simitler süslüyor. Şehza debaşı'nda bazı gazinolarda ve çayhanelerde yapılan hazırlıklar bitti. Minareler donanıyor, toplar atılıyor. Yalnız bunlardan birinin eksik olacağını zannediyorduk. Belediye bu sene iptidaî bir âdet olan davulu menetmek niyetinde idi. Fakat şu sa • tırları yazdığımız sırada sokakta davul lar olanca şiddetile çalmıyorlar ve çocuklar: «Ramazan geldi, hoş geldi, baklava tepsisi boş geldi» diye bı ğırıyorlar. ötedenberi ramazanı iki kısım halk ayrı ayrı mahiyette telâkki e derlerdi. Bir kısmı oruç ve ibadet ayı, 'iiğeri eğlence ve seyran ayı olarak. Memleketimizde gece hayatı esasen teessüs etmiş olduğu için eğlence ve seyran hususunda şimdiki ramazanlar bize diğer aylardan pek farklı görünmüyor. Maa mafih kışın tam civcivli zamanı na tesadüf etmesi itibarile gene si nemacıların, tiyatrocuların ve diğer eğlence mahalleri sahiplerinin yüz lerini güldürmekten de hali kalmı yacaktır. tş Bankası Umum Müdürü Celâl Bey bu seyahat esnasında İran ve Irak'ın iktisadî vaziyetlerini tetkik edecektir. Bu tetkikatın, bankanın oralarda birer şube açmak kararı ile neticelenmesi de muhtemeldir. Se • yahat esnasında Türkiye • İran ve Türkiye Irak ticarî münasebatı d& tetkik edilecek ve bunların inkişafı için de temaslar yapılacaktır. Tevfik Rüştü Beyin dünkü meşguliyeti Hariciye Vekilimiz Tevfik Rüştü Bey dün öğleye kadar Tokatlıyan otelinde istirahat etmiş ve öğleden sonra Muhtelit Mübadele Komisyontt Türk murahhas heyeti reisi Şevki Bey tarafından Serkldoryan'da şerefme verilen ziyafette bulunmuştur. Sporcularımız geldi Iyi netice alamadıklarından nıeyus, îş Bankasınm Haricî şubeleri Münhasıran bankacılık yapmak için açılıyor Akşam gazetelerinden birisi, Türk ticareti hariciyesinin ecnebi piyasalannda muvaffakiyetli bir surette rekabet yapabilmesi için devlet mu rakabesi altma konacağını ve İş Bankasının da bu karar üzerine Avrupa ve Asya'nın mühim şehirlerinde yeni şubeler açmak tasavvurunda olduğunu, bu yeni şubelerin bulunduklan memleketlerde bankanın faaliyetini temsil vazifesile beraber haricî tica retimizin idaresile de meşgul ola cağını ve bu şubelerin tarzı faaliyetlerinin Sovyet ticareti hariciyesinin Arkos teşkilâtma müşabih olduğunu yazmakta idi. Bu hususta tahkikat yapmasını Ankara muhabirimize bildirmiştik. Muhabhimizin Iş Bankası ve diğer alâkadar ve salâhiyettar mehafil nezdinde yaptığı tahkikat neticesi şudur: <Ankara 8 (Telefonla) Resmî mehafil haricî ticaretimizin inkişafı için yaptlan tetkikatın kat'iyyen böyle bir gayeyi istihdaf etmediğini te min ettiler. İş Bankanmn en salâhiyettar mehafili de, haberin banka ile alâkadar kısmınt kafiyetle tekzip için bana meztmiyet verdiler.» Diğer taraftan bizim de îstanbuFda İş Bankası nezdinde ve bankanın en salâhiyetar erkânı arasında yaptığımız temaslar da ayni neticeyi vermiştir. İş Bankasınm hariçte şube açmak tasavvuru böyle bir maksat istihdaf etmemekte ve münhasıran bankacılık yapmaktan ibaret bulunmaktadır. Urla'daki sıkıntı Bu havaiideki tütünler satılmazsa vaziyet kolaylıkla ıslah edilemez Hilâliahmer reisinin ve Izmir Valisihin beyanatı Urla kazası ve havalisindeki sı kıntılı vaziyet hakkında mütemmim malumat gelmektedir. Bu malumata nazaran Urla kaza merkezinde en ziyade ihtiyaç Sıra mahallesmde, ikinci derecede Yenice, Altmtaş, Yaka mahallelerindedh*. Köylere gelince en çok zaruret hissedilen köyler özbek, Bademler, Yelekli, Kilizman, Payamlı'dır. Bu mahalle ve köylerde muavenete muhtaç olanlar tesbit edilmiştir. Diğer köylerden vaki olan müracaatler de tetkik olunmaktadır. tçtimaî mevkileri yüksekçe bazı ailelerin komisyona müracaatten çekindikleri anlasıimıştır. Bunlar tahkik edilerek kendilerine gizlice yardımda bulunulmaktadır. Urla kasabasında ihtiyaçları an • laşılmış, zaruret içinde 1,400, köy lerde 1,700 kîsi vardır. bazı hâdiselerden de müteessirdirler Atina'dan dönen sporculanmtz «Ege> nin gilveriesinde Lik maçlarında Dün alınan neticeler Atina'da iki müsabaka yaptıktan sonra çarşamba akşamı Pire'den hareket eden futbolcularımız dün öğ Ieden sonra şehrimize gelmişlerdir. Futbolculanmızı hâmil olan Ege vapuru, avdette İzmir'e uğramış ve sporcularımız, bu tevakkuftan isti fade ederek İzmir'e de çıkmışlardır. Futbolcularımız, Atina'dan pek iyi întibalarla ayrılmamışlardır. Bilhassa ikinci maçta maruz kaldıkları bazı hâdiseler kendîlerini müteessir et • miştir. Yunan'lılar, sporcularımıza ilk günlerde büyük bir misafirper verlik gösterdikleri halde, sonradan bunu unutturacak derecede haşin muamelede bulunmuşlardır. Futbolcu larımız, gösterilen misafirperver likten büyük bir memnuniyet le bahsetmekle beraber halkm taş kınca hareketinden de o kadar te essüf izhar etmektedirler. Bilhassa, halk îkinci müsabaka esnasında bir IMIItllllllMillllllllllllllllllllllllllllllllllHIIIHIIIIIIIIIIIIIllllllllHIIIIH türlü hissîyatına hâkim olamamış, dostluk ve samimiyet hudutları ha • ricine çıkmıştır. Sporcularımız, ikinci müsabaka nın tamamen hakimiyetimiz altmda cereyan ettiği ve Yunan takımı kat'î bir tazyik çemberi içine ahndığı halde hakemin, Yunan takımını her ne pahasına olursa olsun yendirmemek için azamî tarafgirliği yaptığını söylemektedirler. Birinci müsabakada Yunan'lılar güzel oynamışlar ve bizimkiler, mağIubiyeti hakkedecek derecede fena bir oyun göstermişlerdir. İkinci maçtaki güzel oyunumuz da hakemin aşikâr taraf girliğinden müsbet bir netice vermemiştir. Atina'dan dönen sporcular, hemen umumiyetle, iyi bir netice alarak avdet edemedikleri için meyusturlar. Dün kendilerini karşılıyan arkadaşlarına evvelâ bu teessürlerini izhar etmişlerdir. Urla belediye reisi izahat veriyor Urla Belediye Reisi Adil Bey, son tzmir Valisi Kâztm Paja vaziyet hakkında şunları söylemiş • tir: « Urla'nın senelik varidatı 28 milyon liradır. Bu sene üzüm olmadığından ve 500 bîn kilo tütün elde kaldığından ancak 570 bin lira varidat elde edilebildi. Halbuki istihsal roasrafı 940 bin liradır. (Lutfen sahifeyi çevirinis) Abbas Hilmi Pş. Hz. Bugün geliyor mıntakalarının bu bahisteki hislerine ve fikirlerine de tercüman oldular. Gazetelerin bundan başka türlü nasıl hareket edebileceklerini havsalamız almıyor. Hususile tütün işlerinde salâhiyettar hiç kimse gelip onlara her hangi bir direktif makamında bir tek söz dahi söylememiş olduktan sonra. Bu safha haricinde olarak tütün işinde biz ahnabilecek bazı tedbirlerden bahsettik. Ezcümle tütünlerin müstahsil elinden alınarak hatta müstahsil hesabına başka bir elde toplanmasını söyledik. Bunu soyle mek mi kabahat, yapmamak mı ku • Ankara 8 (Telefonla) Dün Reisicumhur Hz. ve Başvekil tsmet PaDün Taksim stadyomunda lik raaçşa tarafından kabul edilen sabık Mı(Mabadi 5ind saifede) sır Hidivi Abbas Hilmi Pasa Hz. bu ııııımıuıııııtıiMiııııımııııııiMinııııııı akşamki trenle Istanbul'a hareket surdur, burasının da tayinin akli seetmiş, istasyonda Reisicumhur Hz. lime bırakırız. namına Seryaver Rüsuhi B. ve bir çok Hazır fırsat elvermişken tütün • zevat tarafından teşyi edilmiştir. Mücülüğümüzdeki teşkilâtsızlığın en şarünileyhe sabık Erden Başvekili de büyük kusur olduğunu bir daha kayrefakat etmektedir. dedelim v e tekrar ısrarla söyliyelim ki Ege iktisat mıntakası müstahsil • lerinin ellerîndeki tütünleri ya Tü • tün İnhisan veya bir satış kooperatifi elinde toplamak bu sene yapılabile • cek tedbirlerin gün geçtikçe kıymeti azalan en âcil, en zarurî, hatta ye gâne tedbirdir. Hakikatleri sakla • makta değil, söylemekte menfaat bulunduğuna kani olanlardanız. Dünkü lik maçları Şükufe Nihaî Hf. nin son eseri : Çöl Güneşi Yarından itibaren neşre başlıyoraz Şu adamı görüyor musun?.. Yüz kisinin sırtını yere getirmiştir! Çoban Mehnnet mi?.. Hayır, şoför Mehmet !.. YUNUSNADİ