9 Ocak 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

.. Kredisi iel Memleketimizin ilitendi ye raiti değişti, Yeni şartlar, ! sanayiine inkişaf verilme- sini emrediyor, Vakın bu yolda bazı faaliyetlere şahit oluyoruz. Fakat memleketin sinai ihti- go tatmin a hürmetlice i a) iyacımız var- dur, Eemebi sermayesi hakkında ki noktai nazarımız açıktır: Memlekette yerli sanayii öldür meyecek, normal şerait ve t€- mettu ile çalışacak ecnebi ser- meyesine azami subulet göste- receğiz, Ancak cihan buhranı- nın bugünkü ahval ve şeraiti i- çinde ecnebi sermayesinin ko- laylıkla geleceğine hükmedile- mez. Dahilde ise efradın 0 derecede sermayesi yoktur. * halde kurmak istediğimiz sana- İyi için lâzım çin nere den bulacai seal ğ yem disini teminini,pi- j 'asada çalışan mi il Zkleyemeyiz. Bu bankalar, İİ müşterilerinin mevduatma yüz # de dörtten dokuza kadar faiz vermektedirler. Hattâ bundan > da yüksek faiz veren müessese- 2 ler var kişmevzuu bahsetmiyo- İruz.Bu bankalar, sanayie plâse İ edecekleri paralarmı,en az yüz jde on beş ile işletmek mecburi ! yetindedirler. Başka türlü mas- İrafın altından kalkamazlar. Bu 2fÜ faiz nisbeti ağırdır. Bugünkü re .nÜ kabet devrinde sanayi mücsse- ce selerinin hem bu faizi ödemele- şi ri, bem de normal bir kâr çıkar ig maları müşküldür. Bilhassa biz de, hele işlerin | başlangı i maliyet fiatleri daima yüksek İ hem sanayiin inkişafı geri kalı je. bem de bir çok eşhas ve Tuyor, O halde ucuz şersit ile bir sanayi kredisi hazırlamak <İ nayi ve Maadin Bankası yapabi âğlir, yüğedin Bankası bugünkü serma- ça ye ve vesaiti ile bu vazifeyi ya- İ oluyor, Bunun neticesi olarak müesseseler zarar içinde boğu- 4 cap eder, Bu vazifeyi, en iyi i8 Şüphe yok ki, Sanayi ve Ma- pamaz. Sanayi ve Maadin Ban İİ kasının kanunu; bankaya devre Aİ dilen müessesatı sınaiyeyi teş- 3 kil edecek şirketlere devretme- * yi emrediyor, Kanunun bu ica- * bı hâlâ yapılmamıştır, Onun i- - çin bu milli bankamız, bu gün- yö kü halile sanayi kredisinin bir mâzımı vaziyetinde değil, âdeta « bir rakip vaziyetinde sa- nayi müesseselerile karşı karşı “ya çıkıyor. Onu bir an evvel va zifesine irca etmelidir. Bunun i- çin de bankanın sermayesini ve dolayısile teşkilâtını arttırmak lâzımdır, Mesele döne döne ge- ne sermayeye dayanıyor. Hazi- nenin şimdiki (o dar zamanında bu sermayeyi yalnız devlet büt pm çıkarmanın güçlüğünü iliyoruz. Yalnız bir cihet var: ei Eğer hükümet bu zarurete ka- gi ni ise imkân yollarını ara ii yabilir, Meselâ zirai kredi için Ziraat ına verilen vasıta bir mikdar konabilir. Madem ki buruz, Yoksa ağır faizli serma hangi bir iş sab ei li j kim kalır hem de onun peşin Bu hal de; ortada bir kredi lar gibi bazı menabi aranabilir, 7) ez bile olsa, her sene e ) tediye müvazenesi sanayie inkişaf vermek isti uz, idhalitı. tahdir Mir e say Ya zaman da mütevaziyen end 4 yelerle, maliyet fiatlerinin yük sek olduğu muhit ve şerait i- çinde sanayiimizi inkişaf İ meğe imkân yoktur. İ Bizde fena bir âdet var: Her bir teşebbüs görürsek, hepimiz onun peşinden koşa- iğ ız, mümasilini yaparız, sâyimi İİ xi ve sermayemizi onun etrafın © da toplarız. Netice şu olur ki # rekabet veya fazla - istihsal yü, Ü Tünden hem evvelki teşebbüs en koşanların elleri böğürlerin İde kalır. Bunun zararı yalnız yitebbüs erbabına raci i seli milli ir, İĞ vee unal "teşebbüs ve fas: iyetlerin bir nü B tan doğuyer, nâzımı olmamak- j Mer ee Ğİ a e e | maikos kulübü tam SİİRT MEB'USU | lar. M Mukaveleler dün akşam hazırlandı Nuri Paşave ma İh i iyeti erkânı bu akşamki trenle hareket ediyor ANKARA, 8 (Telefonla) — İrak hükümetile ticaret, indei mücrimin. ikamet mukaveleleri skdi için cere yan eden müzakerat neticelenmiş ve bir itilâf hâsıl olmuştür. Mulavele- memeler yarın İrak Başvekili Nuri Paşa ile İktısat vekili Mustafa Şeref Bey tarafından imzalanacaktır, Mu- kadar İhzarr ile meşgul olunmuştur. Nuri Paşa ile maiyeti yarın ak- şamki trenle İstanbula hareket ede ceklerdir. Nuri Paşa © İstanbuldan Romsya ve oradan da Cenevreye gi- decektir. Sporcularımız Geldi Maglübiyetimizin amili nedir? Hayri Celâl B. bunu mufassalan izah ediyor Dün saat 2,5 da Ege vapuru ile Galatasaray - Fenerbahçe maç sonra bir de bunun nasıl olduğunu onların ağzından dinlemek istedik ve kafilenin idarecilerinden olan Fe- ;e kâtibi umumisi Hayri Ce- â konuştuk: — Her iki maçın tafsilâti da biz- den evvel buraya geldi. Mağlübiyeti tasından Tasavvur edin ki biz hareketimiz. akşam saat takriben 10 u çeyrek ge geden sabahın altısına kadar mütema diyen fırtına yedik, Hem öyle bir fr tuna ki vaurda rahatsız olmayan bir tek fert kalmadı. 6 da aşağı yukarı daha hafifledi. Kendimi vakit: olmadı, vapur Pireye geldi. Bütün oyuncular çok fena bir halde idiler. O vaziyette kar ıcı gelenlere gülmek ve neşeli ol- peak lözimdr. Mecburen yapılan ili- fatlara mukabele ettile. Akşam ancak Atinaya varabildik ve hafif bir ye: “ sonra yattik. İştirak ettiği. miz ziyafetlerde burada söyl v- gibi fazla hiş bir şey yapılmamıştır Ziyafetten sönra oyuncular 1 ne gitmişlerdir. Yunanlı a ŞAR döğümüz hüseü kaktl ve dostluk. e. sarını zikretmeden ge İni Nihayet maç günü stadyuma giti Saha çok iyi idi. Bu sahayı Pamati- 100000 Kiraya yaptırmış ve malıimiş. Tribünler Tribünler mahşeri bir manzara arze diyordu. Tahminen 20,000 kişi kadar Sardı. Bir o kadar halk ta dışarıda e oyunun neticesini KAN arda. Birim cocuklar bu kala. balığı gördükleri zaman tuhaflaştı- “Haleti ruhiyeleri bozuldu. İlk a kanı onlar yaptılar. Halk mütemadi- fırtma biraz # i ği ( kavelenamelerin bugün geç vakte Bugün mukaveleleri imzâ edecek olan Irak Başvekili Nuri Pş. ve İktisat vekilimiz. Bu sür'ate Şaştık! Anadolu Ajansında son zaman- larda şahit olduğumuz bazı tekâ- mül eserlerini memnuniyetle kay- detmiştik. Naksanlarını gördüğü- müz zaman da ikez etmeği bir va zife biliyoruz. Biz Ajansın Atina daki meç haberini geç yetiştirme sini böyle ikaza mühtaç bir nok- san telâkki ediyoruz. Filhakika, maç çarşamba günü oynandığı hal. de oyun tafsilâtı ancak dün çıkan güzetelerde intişar sdebilmiştir. A jans muhabiri bu beraatini şöyle tevile çalışıyor: “Atinada oynanan ikinci maçın |! neticesini futbol kafilesile birlik- İ miş bir telgraf haberi vardı.Bu | haberde Harici ticaretimizin ! teşkilâtlandırılması İ mürakabası altma konması ka- Gazi Hz. Gazi Hazretlerinin pazarte-| si günü şehrimizi teşrifleri evi vetle muhtemeldir. İ ye vekili | Bngün gidiyor Dün mübadele baş murahhasının ziyafetinde bulundu Hariciye vekili Teyfik Rüş- tü Bey dün öğleye kadar To: katlıyanda kalmış, öğle üzeri mübadele baş murahhası Şev- ki Beyin cerele d'Orient'da verdiği öşle ziyafetine gitmiş- tir, Vekil Bey ziyatetten sonra bazı zevatın ziyaretlerini kabul etmiştir, Tevfik Rüştü Bey ve refa- katlerindeki zevat, bugün saat 16 da hareket edecek olan Aba ziya vapuru ile Batuma, oradan doğruca Tahrana hareket ede- cektir. Sabık Hidiv Bugün geliyor Erden sabık başvekili de beraberdir met şa bu akşamki trenle İstanbula hare- | ket ettiler. İstasyonda Riyaseticüm- bur umumi kâtibi Tevfik ve başyar | ver Rüsuhi Beylerle İrak Başvekili | Nuri Paşa, İrak ve Ayssturyı leri ve dostları tarafından teş; miştir. Abbas Hilmi Paşa şel de Gazi Hz. ve İsmet Fi. tarafırıdan | kabul edilmiş ve Avrupaya bareke- | ti münasebetile sabık Hidiv arzı ve- da etmiştir. i Hasan Halit Paşa da İsmet Paşa yı ziyaret eylemiştir. Abbas Hilmi | ve Hasan Halit Paşalar İstanbulda | bi ———— Asılaz haber Evvelki günkü Son Posta re- fikimizde Ankaradan gönderil. | ve Devlet İ rarı ile İş Bankasınm © Marsi İlya, Hamburg, İskenderiye ve | Tahranda yeni şubeler açmak kararı arasında büyük bir alâ- ka gösteriliyor, şubelerin liyetinin, Sovyet ticareti ha- te hareket halinde Pirede bekle- yen Ege vapuruna dar yetişmiş ve vapur telsizi ile maç hakkında biraz bye iz iştim. Vapu- run bu sabah İzmire SA dan bilistifade.....,, A Ajans muhabirinin mazeret diye ileri sürdüğü şey, bizce varit ola maz, Çünkü, sadece maç takibine memur edilen bir muhabir, ne ya Pip yapıp yarım sütunluk bir tel grafı vaktinde gazetelere yetişti. Tebilirdi, Dünkü gazetelerde bir gün son £a havadis kıymetini tamamen kaybetmiş olan maç tafsilâtını okurken şunu dü- şümdük: Ajans fazla külfete gir- miş. İzmirden telgraf çektirecek olduktan sonra, Atiraya bir mu- habir göndermeğe ne lüzum var. dr? Spor kafilesile avdet edenler den biri, bu haberi cebinde getirip kendi elile de tevzi edebilirdi. A- nadolu Ajansının kuvvetli ve dira yeti ellerde olduğunu takdirle kaydetmekle beraber, müz moksanları da kaydetme mecburiyetindeyiz. Yeter ki jans erkânı, bizim hüsnü niyeti- mizden şüphe etmeyerek, bu hala ların tashihine gayret etsinler. Ajans ve güzeteler, Biribirlerini tamamlayan neşir vasıtalarıdır. Bu vasıtalardan birimin, vazifesini müteessir eder, Muvaffak Beyfendinin bu mese- İeyi ehemmiyetle nazarı dikkatle rine vazederiz, (Devamı 5 inci sahifede) sütunlar dolusu || noksan yapması . diğerini derhal || Ajans müdürü riciyesinin Arkos teşkilâtına müşabik olacağını ilâve ediyor- | du, Halbuki bizim aldığımız malümata göre, bu haber kül liyen asılsızdır. Banka normal şekilde ticareti hariciyeyi de a- lâkadar eden meselelerle gul olabilir ve bunun içindir ki, hariçte de çalışmak üzre bir te- “sebbüs almıştır. Çıkarılan ha- ber İş Limited için de söylenin garezkörane ifadelerin serpin. i tisi olen gerektir. —— Hâmit Bey geldi İ met dün akşam Millet Meclisine ba- JM€$- | hu sovyetlerce tasdik edildiğinden ta İ ANKARA,8 (Telefonla) — Te İ salik iamere re İ Hâmit Bey bu akşamki trenle İstan- | bla ünlü Meclisin kaçakçılık kanınınu kabul ettiği son celsesi “ Hukuk talebe Cemiyeti Ankaradaki teşebbüs üzerine bir çok arzuları kabul edildi ANKARA, 8 (Telefonla) — İstan Darülfünunu bukuk fakültesi ta lebe cemiyeti ikinci reisi Fethi Sezaj Beyin cemiyet amma Maarif ve Ad liye vekâletleri nezdinde yaptığı te şebbüsler memnuniyete şayan netice İcr vermiştir. Halline tevessül edilen meseleler ve alınan neticeleri bildiri yorum; mukar- rerdir. Bu husus muhtelif memleket lerin mevzuatı hukukiyeleri tetkik e dilmek suretile karara raptedile. cektir, Meclisteki hukukçu meb'us- lar da bu stüj müddetinin altı aya tenziline taraftardırlar, 2 — Adliye vekâletinin neşrettiği ve edeceği eserler talebe cemiyeti kü tüphanesine muntazaman gönderile cektir. 3 — Hukuk fakültesi talebesinin müderrislerin takrirlerini muhtevi formaları elde etmekte müşkülât çek tikleri anlaşıldığından bundan böyle müderris ve muallim beylerin takrir #ı takarrür etmiştir. 4 — Darülfünun bütçesine gele- çek seneden itibaren bin lira tahsisat ilâvesi suretile talebe cemiyetine nak den yardım edilecektir. $ — İstanbul, Ankara, Selânik, Konya, Şam, Berut ve Bağdat hu- mesai sarfedilecek, bilâhara faaliye- te geçilecektir. Hukuk fakültesinin tarihçesi ni, müderris ve muallim beylerin ter cümei hallerini, mezunların esamisi ni, halihazırdaki talebenin fotograf- larmı ve beynelmilel talebe cemiyet leri hakkında müfit malümatı ihti. tal” Yeni Lâyihalar ANKARA 8 (Telefonla) — Hükü zı kanun lâyihaları tevdi etmişitr. Ba meyanda: 1 — Maarif Vekâleti mektep pan- siyonları kanununa “Mebanii milli de bulunan pansiyon binalarından yapılacak tamirat ve tadilât ve yeni den inşa edilecek pansiyon binaları masrafları da aynı surette bu kısım 'dan temin olumur.,, fıkrasmın ilâvesi ne dair bir lâyiha, 2 — Ziraat makinelerinde kullanı lan mevaddı müştaile hakkındaki ka nunlara müzeyyel 1710 numaralı ka nunun 7 inci maddesinin “Ziraat ban kasmca tediye olunacak veya ağır yağ yakan veya gazozenli traktör- bedelinde: " edilecek tazmi- mat mecmuuna mukabil senevi tedi- ye mikdarı 750 bin lirayi tecavüz et memek üzere ceman 3 milyon 600 bin liraya kadar bankaya karşı taah hüdatta bulunmaya Ziraat vekili me zundur,, şeklinde tadiline dair lâyi- Umumi Neşriyat ETEM seki Siirt Meb'usu MAHMUT z Örür ayı başladı ve Yazı Müdürü İZZET Dün geceden itibaren camiler kandiller ve mahyalarla tezyin edilmeğe başlandı Bugün Ramazanın birinci gü nüdür, Dün akşam yeryer çalı- nan davullarla oruç ayının baş- ladığı müslümanlara ilân edil- di. Ramazan davulunun ve gece lerinin nesilden nesile geçen ananevi itiyadı dün de başladı. Ramazan eğlenceleri, mev- simlere göre değişiyor. Yaz ra- i | mazanları en keyfli olanlarıdır. Günlerin uzunluğu oruç tutan- ların tiryakilik keyfini, meyva- ların bolluğu şikemperverleri havanın letafeti o eğlence düş- künlerinin tatmin eder. Kış ramazanlarınn da bir başka zevki, bir başka hali vardır.Dün akşam bu zevki herkes duydu. Gece mahalle arasında dolaşan satıcıların bile seslerinde baş- kalık vardı. Kış ramazanı mürcüleri de sevindirdi, kış ge- celerimde sahur beklemek kabil değildir. Herkes sobasını, man galmı doldurup yatar. Şimdi gündüzün odun, kömür istih- lâkine gecenin istihlâki de bi- niyor.. Ramazan itiyatlarının bu sene de değişmediği anlaşılı yor. Dün akşam ilk t ih kı- lmdıktan sonra kahveler leba- Mp dolmüştu. Direkler arasının meşhur çayhaneleri, kirathane- leri dolup dolup boşaldı, sazlı, (Devamı $ inci sahifede) Bu akşam İFTAR İMSAK 8D. SS“D 16 57 5 40 Kandilli rasatanesinden alınmıştır. Barlar kapanmak teh- likesine mi maruz? Yeni kanun çıkarsa vaziyetin bu olduğu söyleniyor ha odan manda Sovyet itikadı ile | Türk artisti yetiştirmek için bir mektep lâzım Ankarada imzalanan tahdid protoko Habeş Veliahtı Italya- ya da gelecek ROMA, 8; A; A.— Gazete ler Avrupada bulunmakta olan Habeş Veli ahtnın bu yakm- larda Romaya geleceğini bildir mektedir. Yeni kanin bi artirtler' de Türkiye'de iş yapmaktan me- nediliyorlar. Lâ yihanın çalgıcı. lara ait olan kıs mina diyecek yok! Çünkü İ memleket azçek kendi yağı ile artistler için va- ziyet böyle de- “artist, tabirile bar ve kabarelerde varyete numara. ları yapan ve artist sıfatını benim. semiş olanlar kastediliyor. Yaptığım tetkikata göre, Türkiye'de bulunan bu kabil artistler kâmilen ecnebi- dirler, Ecnebi artistlerin Türkiyeye ze (Devamr 5 inci sahifede)