9 Ocak 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

Tarihi Tefrika: 25 Sabatay Zevi! Barlar Nakleden:R. N. Sabatay Zevi üçüncü defa olarak evlenmişti Bu seferki zevcesi Sara; ne güzel ve ne de zengindi. Fakat ev kadınıydı Sabatatyon dedikleri nehrin öbür tarafına geçerek kaybol- dukları söylenen bu on kabile- den Taftali kabilesine mensup bir adam ile yolda tesadüfen gö rüştüğünü söyleyen Baruh on- dan bir de mühim vesika aldığı nı iddia ediyordu.Bu tarihi “ve sika,, Sabatyon nehrinin öteki tarafına geçmiş olan yahudiler tarafından yazılmıştı. Bu vesi- kada hülâsa olarak şöyle deni- İşte bu vesika masalı Saba- tay Zevi için yeni o bir kuvvet daha teşkil ediyordu. Fakat Sa batay'ın halk arasındki ehem- miyetini arttıran © asıl mühim hâdise şu oldu: (Pek ağır bir fakru sefalete düşen Kudüs ya- hudileri Sabatay Zevi'ye zmüra caatla kendilerine bir çare bul- ması için rica i i, Saba- tay bu müracaata karşı alâka ve ehemmiyet gösterdi. Bir ça- re bulcağını temin etti, Ve der hal sarrafbaşı Rafail çelebi ile görüşmek üzere Mısıra hareket etti. Sarrafbaşı meseleyi anlar anlamaz bir dakika bile tered- düt etmeden Sabatay'ın emrine mühim mikdarda para tahsis et ti. Sabatay böyle bir muvaffakı yetle tekrar Kudüse döndüğü zaman dindaşları (o tarafından pa büyük bir hararetle karşı- ve ne yapa- caklarını bilmeyen © yahudiler gayriihtiyari olarak şöyle söyle meğe başlamışlardır: kurtarıcı “Kurtarıcı, ve “mesih,, ke- limeleri artık ağızdan ağıza do laşıyordu. Fakat Sabatay'ın bu Mısır seyahati diğer bir nokta dan daha nazarı dikkati celbedi yordu, Sabatay Mısırdan döner ken yanında bir de kadın var- dı: Üçüncü defa evlenmiş olu- yordu!. Bu kadın kimdi?.. Nasıl bir kadındı?. Sabatay'ın ilk iki zev cesinden ne iğ Gy unutulmamıştır. tay'ın il iki zevcesi biribi güzel kızlardı, Bunlardan malüm su- rette ayrıldıktan sonra seneler- ce bekâr yaşayan Sabatay'ın şimdi tekrar izdivac etmesinde elbette bir takım sebepler var- dı. Fakat her şeyden evvel, bu üçüncü zevce diğer ilk zevcele- ri gibi değildi. Yani bu üçüncü izdivaçta kadınım ne zenginliği ne de güzelliği düşünülmemiş: tir, Bir kadın zengin veya gü- zel olması dolayısile değil de iyi veya tona bir ev. kadını ol mak itibari! e ül şünülmüştür. üştür. Ev kadını, di , pa iyi bakan bir zevce olmak... İşte kâfi olan bu idi, Sabatay'ın bu son izdir İa âmil ve e olan sebep bu oluyor- Yalnız bunu halkın a keme ve ig > mek müşküldü. Çünkü halkın noktai nazarinca böyle basit bir kadının — Sabatay Zevi gibi fevkalâde bir adama hayat ar kadası olabilmesi muvafık gö- rülmüyordu. 7 Sabtay'ın bu üçüncü izdive. cı anlatılacak bir (o maceradır. Sabatay'ın üçüncü zevcesi olan kadının adı (Sara) dır. Kendi- si Lehistanda doğmuştu. Ki- min kızıydı? Anasını, bilen yoktu. Yalnız (Sara) bak kında söylenen (| şeylere göre kendisi altı yaşlarımda iken 8 masını, babasını kaybetmiş, kız cağız ondan sonra bir manas'va kpatılmıştır. Bundan yor ki Lehistanda © yahudiler katliâm edilirken © (Sara) mın a Bası babası öldürül kü Şük kız da hiristiyan Bere bir manastıra konmuştur. bir rivayete göre de (Sa 1) küçük iken annesinden, ba- *imdan alınarak © manastıra i kapatılmış,bunun üzerine ana- sı, babası da Zap ez ke üşlerdir. Fakat rivayetin Mai ee uyduruldu ğu tahmin edilebilir. yor ki (Sara) nın çocukluğuna ait hatırat karanlıktı. Böyle kü çük yaşta anasından, babasm- dan ayrılarak bir Leh manastı- rma kapatınlan (o çocukta, bu vak'a ve muhitinin tesiratı her halde pek derin izler bırakmış- tı, Çocukluğu, gözünün önün deki bir çok kilise | resimleri, günlük kokuları ve o mumlar teganniler arasında © geçmişti. Yetişmiş bir kız olduğu zaman İse artık muhitinin iyi veya fe- na teessirleri altında büyümüş bir kız olmuş demekti. Bir gün yahudi köylüler, me zarlığa gelerek (bir ölü getir- mişlerdi, Gelenlerin nazarı dik- kati Omezar taşları arasın da güzel bir kıza (e dikilmişti. Kıyafeti iyi olmamakla beraber tabii bir güzelliğe malik (olan bu genç kızın gözleri yahudile re mahsus olan bakışla bakıyor duHerkes kızın etrafını aldı.Ne reden geldiğini, nereye gitmek istediğini soruyorlardı, (Sara) da — çünkü bu kız ondan baş kası değildi — kendi tercümei haline dair muvafık gördüğü, yahut bile bildiği kadar malü. mat verdi.İh olan bir şey varsa o da bu kızın yalan söy- lemesi idi. Çünkü otrafmı sa- ranlara şöyle diyordu: — İki gece evvel | babamın ruhu bana göründü, OKendisi- nin muztarip olduğunu söyle- di. Çünkü kızı yahudilikden çıkarılmış, hıristiyan edilmiş ti. Babam bundan dolayı çok ıztırap çektiğini | söylüyordu. Babamın ağladığını görüyor- dum. Ne yapmam lâzım oldu - ğunu , Bana: — Bu manastırdan çık, kaç dedi, doğru yahudi mezarlığına git, orada taşların arasında ©- tur, beklel.. İki güne kadar o mezarlığa ölü gömmek için ya- hudiler gelecektir. Bu yahudi - ler maksadına vâsıl olmak için sana Yardım edeceklerdir. (Devamı var) —— e —— Alman seyyahlar gelecek Bu sene dünya iktisadi buh- ranı had bir devreye girdiği i- çin limanımıza pek az seyyah vapuru gelecektir. Her sene uğ riyan Homerik gibi transatlan- tik vapurlar gelmiyecektir. Bu sene nispeten ucuz seya- hat temin ettiği için bir kaç Al- man vapuru gelecektir. Bu ka- bil vapurlarla gerçi adet iti rile bir çok seyyah gelmekt, sede çok ucuz şerait içinde se- hirde büyük para bırakmamak- tadırlar , İlk vapur bu ay içinde gele cektir. Köylerin idare teşkilâtı ANKARA, 8. — Dahiliye Vekâleti köylerin idare teşki- lâtına yeni bir şekil vermekte- dir, Köy kanunu bütün köyler- dö tearbik editmeği beşlaiırlmış tar.Kanan yeni harflerle 40000 müze olürak bözelmişter. Bün- lar bütün köylere tevzi edilecek tir, , Bundan başka şimdiye kadar kiyesi tatbikiyesi du. Dahiliye muayyen bir for- mül dahilinde bir köy bütçesi nümünesi çizmiştir. Bu bütçe nümunesile köy kanununun bü tün maddelerine ait bir izahna me hazırlanmaktı — sanem — İrakın Ankara sefirliği ANKARA, 8. — İrak hükümeti Askaraya bir sefir tayinine arar vermiş, Bu hususta Hariciye Vekâ- İ ünden istimzoçta bulunmuştur. Verilen haberlere göre Kıral Fep- salın biraderi Emir Zeyd İrakın Am- kara sefirliğine tayin olunacaktır. bütçelerinin k; yahat ettiklerinden bunlar şe-| öp'ti köy bütçelerinin kabiliyet tabi Kapanacak mı? (Başı 1 inci sahifede) men'i üzere bütün bar ve veryete gösterilen yerler kapana- bu iler. Bilhassa bar artistlerine acentelik eden M. Olivonbanm dün bana dedi ki: — Barlar kapanmak tehlikesine maruzdur. Memleketet | yetişmiş Türk artisti olsa mesele yok!. Hat- ta yalar artistler değil, bu işle meş- gul olan acenteler ve imprezaryo- İlar bile ecnebidir. Ben de 25 seneden beri Türkiye'de çalıştığım — halde, M. Olivenbaum hem bu sözleri söylüyor, ham de bürosunu doldu ran İmprezario, kadın erkek bir kaç ik işareti bekliyordu ri tastil i li, is — Öyleyse açarak artist Türklerden artist yetiştirmeli. Fa- kat şimdilik her müessesenin kat getirtmesine müsaade etmelidir. Artist olarak bir iki Türk kadını ta- narın, Onlar da ecnebiler kadar bu sanatta müstaittirler. Fakat çalışma | çıl arı lâzımdır... 20 bir kadan iz — İşte çok müsteit bir Türk ar. sti. fakat tembel; çalışıp ileri git- mek istemiyor. Kendisinden bahsedilen bu sözle- ve hafif bir tebessümle mukabele et- 8. Muhaveremiz fransızça cereyan sin Sl, üzeri, eniliilabeniin sözlerini ihtimal ki bir ilüfet zannet mmişti, M. Olivenbaum'a sardum: — Türkiyede kaç ecnebi artist var dir? — Bugün İstanbul'da 30 - 40, An. kurada 40 kalır ecnebi artist vardır. Ankara'da ayrıca 10 Türk artisti de var. İstanbulda yüksek bir Türk ar- tisti tnmrm: Zehra Ahmet Hanım. Bu kadın İstanbulludur. Josephine Backer tarzında numaralar yapıyor, pek iyi muvaffak ta oluyor. Bum- dan evvel Almanya'ya — davet edil. mişti, Orada günde yüz mark kaza- mıyordu. İşte böyle Türk kadmları yetiş tirilse me iyi olur?.. — Bu artistleri nasıl angaje eder- siniz? — Artistler için Avrupa'da bulu. san açentelerle muhabere eder, bun- rma ettikten il bir aylık bir konturat yaparız. — Fakat bunların ne dereceye ka- dar halkın rağbetine mazhar olacak- İarini tahmin etmek kizim değil mi? — Şüphesiz lâzim... rupa'da çalıştıkları müesseseler bize bu hususta bir fikir verebilir. 'M. Olivenbaum, bürosunun divar- larını örten artist, balet resimlerini göstererek sözüne devam ettiz artisttir. — Ya Eotografiler sizi aldatıniş ve ya artist bacağını iyi kaldıramıyor. z işe © yaramadığını ve balın rağbetine mazbar olamadığını görürsek konturati feshederiz veya İüriye müracaat ederek kendisine ve rilen ücreti indiririz, — Eğer numaraları iyi ise bazen konturatları 15 gün veya bir ay için temdit edilir. Bunlardan 3 - 4 ay bir şehirde, Bir memlekette kalanlar pek nadirdir. Artist ayni zamanda bir taristtir. Memleket memleket dola- İ sırlar, kazandıklarını da © gene ayni giderler. - lar höleümete vergi ve bine de yüzde $ komisyon verirler... Bunlarm ha- yatları pek © acıklıdır.. Ekseriyetle müsriftirler, Burnda karandıklarını ra giderken yol parasını müşki. in seker. Bence benler için pek kor. cü: dar pi azdır. Gerci bunların yerine İTürlime Lal olsa çek iyi ok kat dediğim gibi mektep ar tie yetiştirmek zem... ZE şiar —— I Amerika'da Italyanlara karşı yapılan suikastlar VASHİNGTON 8. A. A.— yi Amerikan da bulunan İtalyan siyaset 2- m ve eşrafma karşı mektedir: Bu #ücrim lerin şiddetli surette cezalar. dırmalarını istemektedir. e —. dar gibi olda, fakat Daşet EK. dü “İni yerde kendisine tariz edildiği. | günde | zin ediyordu. -İ kaç hareketten sonra Halk sekr bir dinamitle yapılan taarruz ve| sui kastları ittifakla takbih e #- | dekiksde Beşiktaş kalesi önünde ha- (Başı 1 inci sehifede) bi bir hava içinde oynuyorduk ki ta- savvur etmek imkân baricindedir. Bu asabiyetin daha fazla artmasma hakemin haksızlığı sebep olmuştur. Hakem, hakemlik yapmaktan çok w- zaktı. Bir kere kendisi oyun idare et mek değil, oyunu bilmiyordu. Nete- kim bu çehlinin cezasını biz çekti Birinci maçta yediğimiz iki gol tama mile ofsayttı, Böyle gel yememiz ço cukların üzerinde çok fena tesir yap tı ve onlar da mecburen tutuk oyna- dalar. Hakem bizim yaptığımız en w- fak hataları çalarken onlarm yaptık- ları en büyük hatalara göz yumuyor du, İkinci maçta bu halcın ile oyne- | yamayacağımızı sarahatle söyledik. | Di €sas itibarile kabul ettiler d ein oyunu oynadık. İkinci oyunumuz ha | rikulâde idi. Oyuna tamamile hüküm e Aynı hakem bu seferde ızlıklar yaptı ki galip ge lecekken berabere kaldık. Takım 1,5 saat hâkim oynadı. Fakat biz arada yalnız Yunan takımı ile oynamadık, | bir de hakem M. Daşef ile oynadık. | Hele öyle bir an geldi ki kendimizi | İdıracağız. Avni tekme yedi bayıldı. Oyun kendi kendine | çan ve oyuna devam et-! mek için işaret ediyordu. Beride Av yatıyor, kale den sonra çok dikkatli gözleri yerde yarı cansiz yatan Avniyi gördü, hüt- fen oyunu durdurdu ve zavallı Av- Siyi sahadan çıkardık. Nasıl anlata. | yım, oyun oyundan başka ber şeye | benziyordu, ve buna yegüne sebep hakemdi. Sanki bunlar yeitşmiyor. bir de acin nie İ i ! patla: Bap İ patlattı. Ben kafileye riyaset dareci sıfatile şunu efkârı iye ye söylemek mecburiyetindeyim ki bu anlattığım şerait dahilinde netice den başka hiç bir netice alınamazdı, bu muhakkaktı ve bütün arkadaşla- rum da bu fikirdedir. Yunan muhteliti tekrar gelecek Son dakikada gayet mevsuk bir membedan aldığımız habere göre Yunan mubteliti nisan nihayetinde veya mayıs bidayetinde şehrimize tekrar gelecektir, Deşiktaşın Kros kontrisi Bm bir kros konteri yaptırmış- İ Birlik maçları Istanbul İdman birliği lik maçları- edildi. birer gol attılar ve netice 2 - 3 İleri #porun galebesile neticelenmiştir. İle ri sporun iki golünü kaptanı umumi leri ve istikbalde Türkiyenin bihak- kin iftihar edeceği bir sağ açık ola. cak olan Hayrullah olmuştur. İleri #por ve bilhassa Hayrullah çok iyi oynamıştır. Lik meçları dikkati Beşik taş ve İstanbulspor kulüpleri arasın da idi. Hakem Adil Giray Bey, her iki ta kım gergin ve heyecanlı biri sinirle | sahaya çıktılar. Şimdiye kadar ha- sımlarını büyük bir gol farkile yenen in bu seneki cn ciddi maçı bu idi, Oyun başladı, Birkaç orta ha reketlerini müteakıp top sağ iç Hak kıya geçti. bu pası sol iç Eş- refe verdi, Oyan büyük bir hareket kesbetti, Hakemin yerinde müdahale leri sertliğe doğru giden oyunu tan şütle ikinci sayıyı Yaptı. Oyun bir. ii Uemabalaç işti stan m ar da e slam vanda ede miyeceği bir şekle girmişti. Mamma fih bu dört gole rağmen İstanbula imlerinin / Beşiktaş müua- önünde kırılan ve sahasma Otuzi dem kaleci ile karşi- Hakkı topu merkez muhacim Şükrüye verdi. Şükrü günün en şı golü olan vole bir vuruşla beşinci, bir dakika sonra Hayatinin münfe- vit bir hücumu ile altıncı ve iki daki dığı bir pası sürerek kaleye indir. mek suretile yaptığı yedinci gol olun a oyuna bir gevşeklik geldi. 40 mer kemin tesbit ettiği bir plâze vuruşla bu şeref sayısını kaydeyledi ve oyun 7-1 Beşiktaşın galebesile bitti, maktan ziyade fenni Birinci sahifeden geçen yazılar EE RE A 7 2 YEP LE EE Sporcularımız geldiler ri bu kadar ehemmiyetli bir mağlü- biyete uğramış ve İstanbul şampiyon luğunu, ikinci ve üçüncülüğünü ka- zanan takımlara çok muvaffakıyetli neticeler almıştı. Kadıköyde Kadıköyünde yapılan maçlar da, Fener 2 inci takımı, Perayi 1-0, Ga İatasaray 2 inci takımı da Fener B. takımını 1 - 2 mağlüp etmişlerdir. İkinci maç Pazar günkü 1 - 4 gibi oldukça faik bir mağlübiyetin oyuncular ü- zerindeki tesiri elan zail olmamıştı. Bugün oyundan evvel alınması lâ- Zamgelen tedbirlerin en mühim ve fa idelisi alınabilmişti. Bundan evvelki inez mânevi te âsabını boz ilemi len etmek düşünülmüştü. Bittabi bir maştan evvel netice üzerine en faz- la müessir olacak şey de bu idi. Bek lerin, hafların, forvetlerin ne şekilde maçtan evvel gerek otelde, gerekse sahaya çıkarken 80- yanma odasında ve haftaymda izah edildi. Oynanacak oyun bu idiz Bekler ve yan haflar her vaziyete göre açıklarln insaytları aralarında marke etmek ik , for- oyna yardım — | ve oyunda en mühim rolü oymaya- cakar. Oyuncularımızın yüzünde pazar gü apacağını bilen bir ade ev de mevcut. Takım şöyle idi: Avni Mithat Bürhan Reşat Nihayet o Suphi Rebii, Fikret, Zeki, Kamal, Muzaffer Kaptan: Nihat Hakem: M. Doşef Yan hakemleri: Leblebi Mehmet İ ize Yunanlıların antrenörü. Saha pa- zar günkü kadar kalabalik. Topa on lar ir, MS EİRİNC HAFTAYM oyun başladı. Forvet hattımız bu gün hakikaten iyi bir oyun oyaayor du. Oyun başlayalı çok bir zaman mamıştı ki onların kalesi de İKİNCİ HAFTAYM Soyunma gene oyunculu Ea ne şekilde hareket edecekleri izah edilmişti. Takım aynı şekilde ikinci İkinci devre birinciden daha sert, daha tavllü ve daha gergin bir hava içinde başladı. Oyun müsavi, fakat iyetle yerde ve bizim oyum ğında, Oyunun en ağır tişen Dino Avniyi çok hatalı şarje İstanbulspor takımı 3 seneden be | oyun oynayor. Fakat söylediğim surette kale önünde ya Oruç ayı Başladı (Başı 1 inci sahifede) şalğılı yerler daha ilk geceden İ rağbet gördü. Naşit, Dümbül- |lü, Ferah, Milli ve saire gibi yerler dün gece başka bir man Zara slmışlardı, Darülbedayi de hazırlığı olarak, dün harıl harıl afiş yapıştırtıyorduz Yalova türküsü, ilk besteli komedi Ramazanda temsil e- dilecek, Ramazanda Odavul oça- ınmıyacağı hakkındaki haber- ler doğru değildir. Sahur vakit leri davul çalınacak ve iftar za manleriyle imsak vakitleri top la ilân edilecektir.Deniz ve Ka ra nakil vasıtaları Ramazan münasebetiyle evkat tarifelerin de tadilât yapmışlardır. Büyük camiler öğle namazından itiba- ren gece saat Ya kadar açık bulundurulacaktır, Dün gece Beyazıt ve Sultan ahmet camileri mahya tur, Beyazıt camisi mahyasın- geriye İda “Hoş geldin” cümlesini yazmıştı. yakaladı, sol ayakla Yamalis'in sol tarafına hava köşeye plonjon bir süt. Kaleci bakıyor: Gol. Bir » sıfır galip veziyetteyiz, Yunan kalecisi Yemalis bu şütte tamamile contre - picd yakalanmış ve kıpırdamamıştı. Golümüz, fazla alkış toplamadı. Bu gol Yunan takrını için mukadder bir İlinci maçın kaptanı Nihat diyor e Vapura Panathinaikos, Enosis, O- beraber çok dar olan vak te rağmen teşyie gelebilmislerdi. Ka izin her ferdi Yunan » | oldu. Beni karımla boşattıktan son. Kadınlar iş hanımefendiler, Herkes gülüşmüş. o Fakat kadn samiler arasında lütifeden hiç boş lanmayan, ciddi mizaçlı, çirkin ve yaşlı bir kız, camı sıkılarak gürültü ile kalkmış ve salonu ter- Letmek için kapıya doğru yürüyün- <e, konferansı bir saniye şaşırmış ve mutaassıp bir nüfus memuru tarafın etmemek için böyle yapıldığı ve o zamandan beri lâtin harflerine kadar Böylece devam ettiği mütevatirdir. Bir gün rum hacinin birinin res- Eni ürimde işi — #ip “Hacı, kelimesini «Hes ile ya- zınca rum hacı sarmaş: — Yahu sizinki de bizim ki de.. Maksat hac değil mi? Öyle ise benim ismimi ne diye «Hes ile ya- zıyorsun, Nüfus memuru hazır cevap bir a- Demiş ki: yakındır. “He, hecesi hafif, «Has hecesi ir. Hafif yakını, sakil de uzağı ifade eder de onun i- — Karışık vaziyet — Bir valtitler dul bir kadınla er lendim. Bu kadının on sekiz yaşında bir kızı vardı. Babam da ara sıra evi- mize gelip giderdi, Yavaş yavaş ba- bam karımın kızma çıldirasıya âşık ra kızı ile evlendi. Bu suretle babamı Hitler'in cevabı BERLİN; 8. A. A, — Hitler Süreyya sinemasında Bugünden itibaren Aşk geceleri Marie Belle tarafından Ramazan geceleri daimı iki film irae edilecektir. BUGÜN AKŞAM saat 21,30 da stk Belediyesi adamı ŞehirTiy Acemi Çaylaklar Komedi 3 P, Nakleden H.Suat b. Beşte Gelen Fiatlar 100-60 mevki mahsus 125 kuruştur