1 Aralık 1988 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 54

Geleceğe Uzanan Yol Çev. CAN ÖZTÜRK Bir telefon hattı üzerinden bilgi gön- dermek için gerekli teknikler 160 yıl öncesine kadar uzanan bir geçmişe sahip ve diğer yaygın bilgisayar te- rimleriyle birlikte ortaya çıkan ileti- şimle ilgili bazı özel jargon kelimele- rinin izleri Victoria Devri'nin telgraflı transnisyon sistemlerinde bulunabi- lir Tamamen elektriksel ve kablosuz iletişim sistemlerinin ve elektriksel mesaj gönderiminin bilinen ilk şekli olan telgraf, en başta, elektrik akımı- nın uzaktan harekete geçirilerek bir kâğıt parçası üzerine delikler açması şeklinde çalışıyordu. Alfabe'de bulu- nan harfler ise herbiri 1 ve 0”1 temsil eden bir nokta grubu yani bir işaret ve bir boşluk sinyali ile tanımlanıyor- du. Bu gelişmeler 19. yüzyıl'ın ikinci yarısına kadar gerilere gidiyor. İşaret ve boşluk, daha geniş bir kâ- ğit şeridine işaret için daha büyük ve boşluk için daha küçük olarak açılan deliklerle değişime uğradı. Bu kodla- maya Boudot dendi ve dünyamızın geri kalmış köşelerinde bugün de kul- lanılmaktadır. Bu gelişmeden sonra uzun mesafe iletişimi, gönderici ve alıcı istasyonların, her harfe bir baş- langıç bit'i ile başlanarak ve sonuna bir duruş bit'i eklenerek eşelenmesiy- le mümkün kılındı ve bunu izleyen yıllarda standart, 7 bit'lik bilgi; baş- langıç bit'i, duruş bit'i, harf ve işa- ret için kod şeklinde oldu. Aradan 100 yıl veya daha fazla za- man geçip teknoloji çarpıcı bir şekil- de ilerleyince bilgisayara uzaktan erişme ihtiyacı ortaya çıktı. Bunu yapmanın en açık yolu yine telgraf mantığında yatıyordu çünkü bu tek- noloji kolaylıkla yeni bilgisayar sis- temlerine uydurabiliyor ve enformas- yon hazır olarak çevrilebiliyordu. Ancak 1950'lerin makineleri bugün 54 bildiğimiz makineler gibi değildi ve iş- lemin kısa zamanda sonuçlar verme- si asla beklenemezdi. Yapılacak işle- rin gruplanıp bilgisayara bir kâğıt şe- ritle girilmesi gerekiyordu. Ancak o zamanlar için bilginin böyle çabucak toplanması ve işlenmesi hayranlık uyandıran bir gelişmeydi. Böylece bilgisayar iletişiminin ilk önemli uygulaması bilgisayara doğ- Tu ve güncel bilgi girişini sağlamak ol- du. Kâğıt şerit o zaman için büyük miktarlarda bilgi girmenin hızlı bir yolu idi ve bu gerçekten bilgisayara mümkün olduğu kadar çabuk ve tam veri girmek için özel olarak görevlen- dirilmiş bilgi girme elemanlarına gö- re oldukça zaman kazandırıyordu. Önceleri, tipik iletişim hızları sani- yede 50 veya 75 bit arasında değiş- BİLGİSAYAR İLETİŞİMİ mekteydi ancak bu iletişim sisteminin baud değeri değildir. Saniye başına baud değeri ve bit'ler düşük iletişim hızlarına aşağı yukarı aynıdır ancak daha yüksek baud değerlerinde bit'- ler, sinyalin durumunun yüksekten alçağa (veya tersi) doğru dönüştürül- mesinden daha başka bir şekilde gön- derilmektedirler. İlave bilgi sinyalin faz durumu bulunarak iletilmektedir. Böylelikle saniyede 1200 bit'in dup- lex (çift) olarak gönderilmesi aslında dört faz açısı (iletişim akımının her bir ucu için iki adet) kullanarak 600 baud'luk bir sinyal ile gerçekleştiril- mektedir Bu eski günlerde ne bir on-line sis- temi, gerçek anlamda uzaktan erişim imkanı, ne de büyük bilgiler saklayan terminaller vardı. Bunun yanında