Bir çok C-64 teyp kullanıcısının ortak sorununu çözümleyecek iki seçenek sunuyoruz: 1. Ufak bir elektronik devre, 2. Bilgisayara yüklenecek bir program. Kaset kullanıcılarını en çok rahatsız eden sorunlardan biri değişik kafa ayarlarına uyum sağlamaktır. Özel- likle hızlı yükleyen programlarda bu hata kendini gösterir. Aşağıda anla- tılan yöntemle teybinizin kafa ayarı- nı oldukça basit bir şekilde gerçekleş- tirebilirsiniz. Yabancı bir bilgisayar teybi ile kay- dedilmiş programlar kafa ayarı deği- şik olduğundan sizin teybiniz ile yük- lenmeyebilir. Bu durumda kafa aya- rı yapmak için iki seçeneğiniz var: Ufak bir elektronik devre yardımıy- la bilgisayardan bağımsız olarak ve- ya bilgisayara yüklenecek bir prog- ram yardımıyla. Bu ikinci yöntemle teybinizi ses kafasının durumu çeşit- li şekillerde ekrana getirilir. Örneğin olduça yaygın olan “Justage”'” prog- ramında bu işi dağınık şekilde bulu- nan noktaların biraraya getirilmesi ile sağlanıyor. Fakat çoğunlukla “Justage” türü programlarda deği- şik kafa ayarında kaydedildikleri için tekrar yüklenememektedir. Bu du- rumda kullanıcıya ““Justage”” prog- ramını baştan yazmaktan başka seçe- nek kalmıyor. Aşağıdaki satırlarda “Justage” programını baştan sona yazmaktan çok daha basit, kullanışlı ve güvenli bir yöntem bulabilirsiniz. Teybinizin içine yerleştireceğiniz bir devre ve bir Led yardımıyla teybinizin kafasını yabancı kasetlere göre rahatça ayar- layabilirsiniz. Yapmanız gereken tek iş kaseti koyup “PLAY” tuşuna bas- tıktan sonra ses kafasının yüksekliği- KAFA AYARI Resim 1: Devrenin şeması. ni ayarlayan vidayı devreniz üzerin- deki Led en parlak konuma gelince- ye kadar çevirmeniz. Devrenin yapımına geçmeden ön- ce bilgisayar teybinin (Datasette) ça- lışma prensipleri üzerinde durmak is- tiyorum. Datasette'in içindeki en önemli parça ses kafasından gelen analog sinyallerin seviyesini yüksekten kuv- vetlendiricidir. Burada analog sinyal- ler sözü geçiyor, zira dijital sinyaller normal bir bandın üzerine kaydedi- lemezler. Bu nedenle dijital sinyaller kaydedilirken sinüs titreşimleri şek- lini alırlar. Yükleme esnasında ise bant üzerinde sinüs eğrisi biçiminde- ki sinyaller tekrar bilgisayarın anla- yabileceği bir şekle yani kare dalga- lar şekline getirilmelidir. Bu işlem so- nunda elde edilen kare dalgalar ya 0 ya da 5 gerilime sahiptirler. Fakat el- ANIL GÜL de edilen bu sinyaller ses kafasının ayarlanmasında kullanılamaz çünkü sinyalin amplitudu (dalganın en yük- sek veya en düşük değeri) ses kafası- nın konumuna bağlı olmaksızın dai- ma 0 iel 5 Volt arasında gidip gelir. Bir osiloskop ile yapılan ölçümde ise ses kafasının konumuna göre ana- log sinyallerin seviyesini ölçebiliriz. Eğer ses kafası doğru konuma geti- rilmişse osiloskop ile ölçülen analog sinyalin (dijital değil) amplitudu bir maksimuma ulaşır. Aksi durumlarda ise sinyalin amplitudu yavaş yavaş küçülür. Fakat kafa ayarı yapmak is- teyen her bilgisayar kullanıcısının bir osiloskop satın almasına imkan yok- tur. Bu nedenle osiloskopun yaptığı işi biz basit ve ucuz bir elektronik devre ile yapacağız. Resim 1'de gördüğünüz devre ile belli sınırları içindeki gerilimler bir- 49