ünümüzde synthesizer'ler hobi olarak kullanmak isteyenler için de satın alı- nabilecek duruma geldi. Böylelikle synthesizer'ler kendi bilgisayarlarıyla bir MIDi-arabirimi üzerinden bir synthesizer'i ya da bir “Drum-bilgisayarını'”” yönlendirmek is- teyen C-64 meraklıları için özellikle ilginç ol- makta. Federal Almanya'da 2000 Mark'ın al- tında bir fiyat ödeyerek elde edilebilecek en yeni klavyelerden birkaçını bu yazıda sizler için topluca sunmaya çalıştık. , , Synlhesizer'ların gelişimine paralel olarak, elektronik enstrümanların her birini birbiriyle bağlantıya sokacak bir bilişim (information) sistemi meydana geldi. Öyle ki, bu enstrümanlar merkezi tek bir klavye ya da bilgisayar üzerinden yönlendirilebilmekte. “MIDI” adı verilen bu sistem, bugün bütün synthesizer-yapımcıları için standart oluşturmakta. Şimdi en düşük fiyat kategorisine giren ay- gıtlarda bile MIDI-bağlantıları bulunuyor. Böylelikle pro- fesyonel müzik-bilişim sistemi, müzikle ilgilenen bilgisa- yar heveslileriiçin de çok çekici bir hale gelmiş oluyor. Bu yazıda biz en yeni sayısal (digital) synthesizer'ları bir araya getirdik ve bunları daha yakından bir incele- meye tabi tuttuk. Caslo'nun HT-700 ve CZ-I'i, Yama- ha'nın PSR-80'i ve Korg'un performing-synthesizer 707'- si bu incelemeden geçtiler. Ayrıca Korg'un DDD-I adını taşıyan ve vurmalı çalgıların ritmlerini meydana getirmeye yarayan ucuz bir aygıitını da ele aldık. Teste tabi tuttu- ğumuz bu aygıtları Resim 1'de toplu olarak görüyorsu- nuz. (Synthesizer'a ilişkin) bütün bu aygıtlar 700 ila 2000 Mark olmak üzere düşük fiyat kategorisine giriyorlar. ' KÜÇÜK AMA OLAĞANÜSTÜ BİR AYGIT HT-700 Teste tabi tuttuğumuz klavyelerin en küçüğü Casio'- nun HT-700modeli: Boyutlarına rağmen bu aygıt kendi alanında gerçek bir virtüöz. İçine iki hopartlör yerleşti- rilmiş olan güzel bir forma sahip mahfazasının altında halisinden 8-sesli polifonik bir synthesizer barındırmak- ta (resim 2). Yani bu demektir ki, sekiz tona kadar aynı anda çalınabilmekte. HT-700'ün klavye mekanizması ise narin bir yapıya sahip. Çalma için, sadece dört oktavlık bir ton genişliğime izin veren 49 adet mini tuş yeterli ol- mak zorunda. Diş görünüşlerine karşılık bunlar sağlam bir etki uyandırıyor ve daha yüksek beklentilere de ayak uydurabiliyor. Devre açıldıktan hemen sonra çalınabilmesi için HT- 700'ün sağlam bir tarzda depolanmış 20 adet tını özelli- ği bulunuyor. Bu tını özellikleri basit bir piyanodan üto- pik Fantasy-Sound'a varıncaya dek yeterli olmak zorun- da, Dış görünüşlerine karşılık bunlar sağlam bir etki uyandırıyor ve daha yüksek beklentilere de ayak uydu- rabiliyor. Devre açıldıktan hemen sonra çalınabilmesi için HT- 700'ün sağlam bir tarzda depolanmış 20 adet tını özelli- ği bulunuyor. Bu tını özellikleri basit bir piyanodan üto- pik Fantasy-Sound'a varıncaya dek yeterli oluyor. Bun- lar PCM- ya da Pulse Code modülasyon yöntemi aracı- lığıyla üretiliyor. Tını üretiminin bu türü saptanmış dal- ga formlarının değiştirilmesi ve şeklinin bozulması ile ça- 8 14 T T ğ -| x AEErA l BololRRR