gerçekleşmektedir. Ama CZ-1'in soünd'larının tını kali- tesini azaltan kendine özgü ve olağanüstü yüksek bir uğul- tusu var. CZ-I'in işletilmesinden sonra, önceden tanımlarımış toplam 64 adet tını insanın elinde hazır bulunmakta. Di- Böer 64 sound her defasında ROM-kasetleri üzerinden el- de edilebilmekte. RAM-kasetleri ise bizzat programlan- mış sound'lar için yer sunuyorlar. Bunların her ikisi synthesizer'ın arka tarafında bu amaçla öngörülmüş de- liğe sokulabilmekte. CZ-1'de tek tek her sound'un biçimlendirilmesi (edi- ting) Korg 707'ye kıyasla önemli oranda daha açık-seçik olmakta; çünkü her bir işleve bir kod numarası üzerin- den değil, ayrı bir tuş üzerinden ulaşılmakta. Diğer so- und varyasyaonlarına ilişkin olarak CZ-I tıpkı Korg 707'de olduğu gibi tınıların birleşimi imkânını sunuyor. Böyle- ce burada da “Keyboard-Splitting'” ve iki sound'un içi- çe girmesi mümkün olmakta. Ayrıca, Portamento, Cho- rus ve Glide (kaydırma) gibi efektler de devreye sokula- bilmekte ve bunlar isteklere uygun olarak ayarlanabil- mekte. Sound-zenginliği böylelikle neredeyse sonsuz ola- biliyar. CZ-I tam donatımlı synthesizer olarak elbette MIDI- uyumlu ve böyle olduğu için de bilgisayar ya da seguen- zer gibi dış yöneltim birimleri üzerinden idare edilebili- yor, Bunun yanısıra, sound-verilerini bilgisayarda rahatça işlemeye devam etmek için, bu verilerin bilgisayara ak- tarılmaları da mümkün olabiliyor. Bir yandan yerine getirdiği bütün bu işler, diğer yan- dan da şehir şebeke bağlantısı için içine yerleştirilmiş olan trafosu, CZ-1'i şimdiye değin tanıtmış olduğumuz klav- yelerin tersine ağır bir aygıt haline getiriyor. Bu synthe- sizer'ın taşınması sırasında 13 kiloluk bir yük ortaya çı- kıyor ki, profesyonel bir klavye için bile az bir şey olma- sa gerektir bu. Fiyatı da çarpıcı bu aletin. Onu elde et- mek için 1950 Markı gözden çıkarmak gerekiyor. Hobi olarak müzik yapan biri için hiç de kolay yutulacak bir lokma değil. RİTM YETENEĞİ OLAN AYGIT: KORG'UN DDD-I'İ Profesyonel müzik dünyasına girildiğinde, HT-700 ve PSR-80'in sahip oldukları türden içine vurma çalgılar ya da otomatik eşlik mekanizması yerleştirilmiş synthesizer'- lar aranması boşuna bir çaba olur. Synthesizer'lar bura- da ancak tını üretimine hizmet ediyorlar. Buna karşılık ritmik çalışma, Korg'un DDD-İI'i gibi bir vurma çalgı üre- ticisi ya da verim düzeyi yüksek bir ritm-bilgisayarı ta- rafından yerine getirilebiliyor. Resim 6'da görülebileceği gibi, DDD-I dikkat çekici oranda compact bir aygıt. Mahfazasının arka tarafında dış yükselticilere, ayak pedallarına, bir kulaklığa, hatta aygıtın özel bir görevi çerçevesinde gerek duyulan bir mik- rofona ilişkin bağlantı için çok sayıda yuvalar bulunuyor. DDD-I'in kullanımı sabit dokunma tuşları üzerinden gerçekleştiriliyor. Bu tuşlar akılcı donatılmış bir düzen- leme sayesinde aygıtın işletilmesi son derece kolaylaşıyor. Bu arada, ışıklandırılmış bir LCD-display'i karmaşık programlama görevlerini mümkün olduğunca basitleştir- mek amacıyla kullanıcı ile sürekli bir diyalog içinde bu- lunabiliyor. Kullanım bölümünün arka tarafında başka ve daha bü- yük tuşlar var. Bunlar çalma alanını serimliyor. Bunun- la sayıları 14'e kadar ulaşabilen vurmalı enstrümanının aynı anda çalınması mümkün olabiliyor. Çok sağlam olan bu tuşların ilginç bir özelliği var: Bunlar tıpkı Korg 707 ve Casio CZ-I klavyelerinin mekanizmaları gibi “*vurma dinamiği''ne sahipler. Böylece bir bas trompet yavaş ve duygulu, ama aynı zamanda gerçek bir vurma çalgıda ol- duğu gibi sert olarak da çalınabiliyor. DDOD-İI, temel versiyonda kuvvetli bas trampetlerden darbukalara, zillere ve '*“Cabasa”' ile tambur gibi egzo- tik tınılara varıncaya dek 18 adet mükemmel sayısallaş- tırılmış vurmalı enstrümanı sunuyor. Diğer enstrüman- İar aksesuar olarak elde edilebilen ROM-kartları üzerin- den aygıta yerleştirilebiliyor. Aynı anda 4 adet ROM- kartının içeriye sokulması mümkün olabiliyor. Artık kullanıcı kendi bireysel ritmini gerçek-zamanda ya da tedrici olarak “*pattern”'lere (örüntü) aktarabiliyor. 100 adede varıncaya kadar idare edilen bu “pattern”'le- rin her zaman çalınmaları mümkün. Böylelikle de bun- lar düzenli bir ritm meydana getirmekteler. Ama farklı “pattern”'lerin, ölçülerden oluşan tüm bir dizi, bir şarkı olarak biraraya getirilmeleri de mümkün olabiliyor. Bu şekilde tam bir şarkı için zengin çeşitli bir vurmalı çalgı eşliği yaratılabiliyor. Maksimum uzunlu- ğu 255 “pattern”'li toplam on şarkının DDD-I'in belle- ginde korunması mümkün. Tabii DDD-I, profesyonel müzik-ağı MIDI'ye bağla- nabilmesi için, MIDI-yuvalarına da sahip. DDD-I hiç olmazsa 3.9 Kg. gelen ağırlığıyla gerçek bir vurmalı çalgı üreticisinden önemli oranda daha hafif ve şüphesiz daha ucuz. ROM-kartları ve Sampling-Platine olmaksızın Federal Almanya'daki fiyatı 980 Mark'tır. Son olarak, şu günlerde ciddi olarak bir synthesizer sa- tın almayı düşünen herkese şöyle bir tavsiyede bulunmak isteriz: Bir uzman firmaya giderek en yeni fiyatlar hak- kında bilgi toplayın ve uzman kişilere danışın. Synthesi- zer pazarında en azından bilgisayar pazarında olduğu ka- dar yoğun bir hareketlilik gözlenmekte. Yeni aygıtlar ve fiyatlar tıpkı dört mevsim gibi gelip geçmekte.