1 Temmuz 1988 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 62

5 Ekran denetleyicisi: Bellekteki bitleri ekran grafiğine dönüştürür Bilgisayar sisteminde, bellekte ek- ran için bit mastarını hazırlayan bö- lüme “ekran denetleyicisi” adı veri- lir. Bu denetleyici, ekran belleğinin içeriğini saniyede 50 kez okur, çün- kü ekranda bir resim kural olarak sa- niyede 50 kez görüntülenir. Alttaki şema (16 renkli bir yelpaze içinden) aynı anda sunulan dört renkten olu- şan bir grafiğin oluşturulma sürecini gösteriyor. 1. Adım: Ekran denetle- yicisi ilk resim noktasını, yani bellek- teki ilk iki biti (2 bit — dört renk) okur, 2. Adım: Bu bit, görüntülen- mesi gereken rengin asıl değerini gös- terir (00, 0010 değerini gösterir). 3. Adım: elde edilen 0010 renk değeri monitöre giden hatta iletilir. Bu hat- lar İngilizce Red-Green-Blue- İntensity sözcüklerinin başharfleriy- le RGBI olarak adlandırılır. RGBIİ'- ler, gösterim verilerini, üç temel renk- ten oluşan bir renkli resmi görüntü- leyecek olan monitöre iletirler. İnten- sity (yoğunluk) değeri, gösterimin Yazı: Sayılar, taramalı resimleri gösteriyor Yazıyı -harfleri, rakamları, nokta- lama işaretlerini ve özel karakterleri- monitörde görüntülemek için, noktalı grafiktekinden çok daha farklı ve karmaşık bir yol izlenir. Monitör, yö- netim bilgisi olarak her bir karakte- rin taramalı biçimde tam görüntüsü- nü ister. Bellekte saklanan sayı kodu- nun “resmini”' oluşturmak, ekran de- netleyicisinin görevidir. Ekran denet- leyicisi burada ilk adım olarak ekran belleğinin içeriğini okur. Fakat bura- da bit mastarı yerine herbiri tam ola- rak bir karaktere işaret eden ASCII değerlerine rastlar. Örneğin 65 sayı- sı A harifini, 32 sayısı ise boşluğu simgeler. Denetleyici bu iş için bir ROM çipi olan “karakter üreticisi'- 'ni kullanır. Bu çip, tüm “karakter resimleri''ni (silinemez) bitler halin- de saklar ve bu iş kod numaralarının sırasına göre yapar (boşluk 32. sıra- da, A harfli ise 65. sırada yer alır). 62 Berlerte 66 saklanıan 4 Böta At aei — Tenk Söğerlerii =n ve dört Kaksde veni L__ hatları bikan MMM Ş Söyler. Bti Hmtllarii L - Üi M parlak mı koyu mu olacağını belirler. örneğin 0010 değeri, monitörde ko- yu mavi bir noktayı gösterir. Denet- leyici bu bitleri hatlara akım sinyal- leri halinde yerleştirir: Yüksek akım (— 1) ana rengin aktif hale geleceği- ni, düşük akım (— 0) ise aktif olma- yacağını belirtir. Denetleyici, bu ve- 6. Schrift: | 6010 O1O1 TON 1İ1O B gç a ĞWW tanlmiğı Si * 0 ğ Momire Mm ” T — nn sisi MADi - e- —- Ö — Geşeafibetmemiy) ri hatlarının yanı sıra ekran gösteri- minde hızı belirleyen iki senkronizas- yon hattını da yönetir. Bu süreci her resim noktası için saniyede 50 kez yi- nelemek zorundadır. 320 x 200 nok- talık “kötü” bir çözümlemede 50 kez 64 000 nokta koyar, yani toplam 3.2 milyon nokta! Zahlen 65 66 69 82 Şan kedennı zeigen duf t ekran belleği Rasterbilder Harf kod sayılarının harf resimlerine dünüşmesi: Ekran a belleğinde okunan Ekran değer, “karakter denetleyicisi üreticisi"'nde bulunan mastarına işaret eder. Satır Burada ABLA sözcüğü Sayıcısı vi kaydedilmiştir. İ ! Senkronizasyon hatları a Monitar Ça —ı — Monitöre giden veri hattı Karaktör üreticisi arflerin görüntüsünü tanımlar) denetler