19 Mart 1948 Tarihli Büyük Doğu Dergisi Sayfa 14

EİN 2 URCUNACILARIN hepsi birden ve bir ağızdan: D, ağda bir keçi, Tekerlemesini sazla beraber söy- lerler ve «ala alay hey!» den ibaret nakarat esnasında maskara maskara tavırlar alırlar ve hilkatin ne kadar İstanbul Camileri : Karabaş Mescidi Reşat Ekrem KOÇU 1934 Belediye Şehir Rehberi haritasına Keçeci Karabaş Mahalle- Armudlu ve Nikâh sokakları ile alı caddesinin çevirdiği dil üzerinde- . Hadikatülcevamide mevcut malümat şu- “Bânisi Şeyh Abddürrahman Karabaş Vazifei lâzimesinden bir mikdarını Sultan Bayazıd vakfından e maadası Şehzade Sul- tan Mehmed vakfından eda eder, Meşhur tecvid, bunların te'lifidir. Minberini, Edirne- den mazulen vefat iden Kilisi Hoca Hüseyin kapusu Camii vakifesinin hayrıdır. Mahallesi e a Ömer efendi hicri 1046, M. 1636 da vi ettiğine göre, Hadikanın, kendisin- den 103 yıl evvel ölen Karabaş Abddurra man efendinin “biraderlerindendir,, diye gös- terilmesi, fahiş hatalardandır 947 Martında Siyeret “edildiğinde şu notlar tesbit edilmişt Hadikanın Mihgimnh Sultana atfettiği mektep ki, yeri Melekhoca caddesi ile Ar- mudlu sokağı kavuşağına düşer, yıkılmış, yer ile bir olmuş idi Mesoidin hazinesi bir ONE halini almiş, iki büyük çitlenbik durabilen sekiz on kabir taşı pek garip bir manzara srzetmekte idi. İk k ü çatıdan olan mescide dar ve Kasvetli bir son cemaat yerinden girilmekte idi ki, üstü sey- dimli bir çatı ile örtülmüş ve kapısından gi- rilince sol tarafında sakaların taşıdığı su ile doldurulan üç musluklu betondan bir ab- dest teknesi bulunmakta idi; buradan mes- cide girerken medhal kapısı üzererinde bir kitabe vardı? ki; rivayete göre, Mescidin, 'raı tâlik hat ile yazılmış olup altın ALİ 19 uncu ASIRDA im Eski Balıkhane Nazırı merhum Ali Rıza Bey biçimsiz mahlüku varsa onları taklit ederlerdi. semt halkı ve bu arada bilhassa binbaşı Be- kir efendinin himmeti ile 1300 - 5 arasın» daki tamirinde konulmuştur; yukarıda kaydedi- len ziyaret tarihinde ışık kifayetsizliğinden okunamamıştır. Mescidin içinde kayde değer bir husu- siyet yoktur. Şayanı dikkat nokta, mihrabın iki yanında bal mumlarının bulunmayışıdır; emsali mescidlerde tahtadan yapılıp balmumu- nu takliden boyanmışlarına rastlandığı halde, bu mescidin mihrabının iki yanında iki adet ayaklı petrol lâmbası bulunuyordu Ahşap minberinin ve Vâiz kürsüsünün hiçbir sanat kıymeti yoktur. Mihrabın solunda bulunan ve Karabaş efendinin türbesine açılan kapı. örül- müş bulunuyordu, Bu kapının solunda dairevi bir madalyon içine, mısralarin istiklâli gö- zetilmeden sadece bir istif endişesi ile “Ol Resulü mücteba hem..., İlâhisinin ilk iki mıs- da 1351 tarihini ve Ali Recai imzasını taşımaktadır. ve efendinin tür boğündak az aşağı bi bulunuyordu. Efendinin ahşap çinko ile kaplanarak muhafaza altına alınmış- tı. Sandukanın baş tarafında rastlayan du- varda, güzel bir hat ile ve yeşile boyanmış Bundan sonra sıra pişekâr'da... Pişekâr, başında dilimli kavuk, sırtında kenarları kürklü bir cübbe ve altında çakşır, ayaklarında sarı est papuç, elinde «pastal» denilen şakşak bulunduğu halde, güya vakarlı bir adam edasiyle, ağır ağır ortaya çı- kardı, Pişekâr meydana çıkar çıkmaz yerle beraber kandilli bir temennah çakar ve: — «Filân oyunun taklidini aldım; usül ve ahenkle efendilerime temaşa ettireyim !» derdi. Sonra elindeki şakşakla zurna- oya «çal!» işaretini verir ce oyun başlamış olurdu. Oyunun başından sonuna kadar > çıkan egr evvelâ pişe- âra baş vururlar. Bunlardan herbi- rine ayrı ayrı meram anlatmak, ara. larındaki maceraları idare etmek ve meseleleri hal ve fasletmek pişekâra aittir. Bu bakımdan orta oyuncuları arasında pişekârlık pek mühim bir şu kitabe vardır “Merhum eşşeyh Abdürrahman eşşehir be Karabaş Veli,, Türbenin içinde, şimale bakan duvarda- ki bir pencereye karşı da bir kitabe taşı ikinci mısralarının yarısından mış bulunuyordu. Okunabilen kısımları şudur: Ne alâ yaptı Bekir ei sarfı himmetle Harab olmuşken Kıyamı haşredek ruhi şerifin şâd ide Mevlâ VEM ör me ei Dü engüşli Kelle Nebilâ Pe tarih “Karabaş Velin Karabaş Mescidinin bir hususiyeti, bo- dur ahşap minaresinin serapa çinko ile kap- lanmış olmasıdır. Minaresinin kaidesinde ve son Cemaat yerinin çatısı üstünde şu kitabe vardır : areyi ihya eden Canime Hanım My pi eyliye Mevlâ. Zevci ri Hacı Emin ruhi şerifini şâd ide Mevlâ. 1 şaban 1343, 6 mart 1341, gelen bir yere şeni gaflet kulübelerin (sakinlerine ihtar edilmiş, kendilerini şimdiye kadar irşad eden çıkmadığını söyleyen biçareler, ayak- yolunu oradan kaldırmak için hemen hazır- lığa başlamışlardır. eçmiş günün miza evvel (Cem) in, nesiller arzda fark göstermek isteyen bir nükte, Selâmlanan ihtiyar zabit, selâmla- yan genç zabite soruyor : e aleykümüsselâm... Fakat efen- di oğlum, Rusur / Cc, yerde tanışmış mıydık? Selâm verdiniz di de acaba âşinalığımız mı var diye dü- şündüm /