3 Mart 1333 — 1917 YU sabah musahibim söyledi : akşam Kadıkö öy vapurlarının yan Tears birinde, dört beş übahase ediyorlar- mış, eme rn sefaleti rp an enkid e birisi, kaşlarını çatarak, "dürüşt bir tavır ve lisan ile : — Bu yangını Abdülhamid bıraktı, Mithat Paşayı attıktan ve öldürttük- sin sonra, tuttuğu ri âkıbeti bu- ya çıkması zaruri *i : Ve bu son sözü söyleyenin de Se- lânikli Doktor Nâzım Bey olduğunu, müsahibim merak ederek tahkik ile öğrenmiş. Doktor Nâzım Beyin adını yirmi ymmiyi sıksık işitirdim. Evvelâ Ahmet Rıza Beyle birlikte aleyhimde ye il ve Terakkinih mütaassıp bir ulunduğu bee bir. adam olduğunu söylerlerdi. rum, Do ör Nâzım Beyin mesleği lan tıbla asla iştigal etmiyerek, dai- ma siyasiyat ile meşgul bulunduğunu bilirdim, Yalnız. bir mekle rüfakası afasında mütehayyiz bir vatanperver imiş. İrs ve istihkak ile taşıdığım unvandan bile ismimi Esir etmeğe nefsinde salâhiyet gö- n Doktor Nâzım Beyin şahsını de- urduğu bu müptezel hicviyeyi bil Sli mevzubahsedeceğim : Abdülhamid bir yangın ika etti mi, etmedi mi ?.. E Abdülhamid'in devri kaddü n üç yüz sene- lik edvarı ln eleme me- Dün ,#* vaddı müşteile var mıydı? Yok muydu?.. cayı (o münakaşası değildir, . tarihtir. Doktor Nâzım Beyle, ihvanı Sebe da bir-gün dahil olacakları tar Ben 1324 ye Temmuzunda “hükü. meti bu mücahiflere, 1325 Nisanında da saltâhatı gevketin biraderim haz- eye m ettim anımda tökodradii Basr sra körf. nizden Sahrayıkebir çöllerine miki a) nın 19 108 buadumuz Şöyle böyle on sene oldu, Yâni müddeti, saltık hir sülüsü; âsa- Tımın üçte değil, onda birini vücuda getirdiler mi?, : bilekli doğdu Makamı hükümdariye geldiğim za- man, üç yüz rem liraya takarrüp etmiş olan Düyu mumiyemizi iki büyük harbin #rçok dahili kıyam- lardaki sevkiyatı askeriyenin yi ettiği masarıfı tediye ettikten sonra, otuz mii in irmeğe gd olmuştum; yâni bir üşrüne... Nâz Beyle rüfakası ise benmi biraktığım otuz milyon borcu, bugüne kadar dört yüz ye çıkardilar; yâni on üç misline. Demek ki baleflerim, (Ma- kamı saltanatta icrayı büküm ve nüfuz eden yalnız biraderim olmadığı için gelen diyorum) yalnız mik- teri düyunu tezyit hususunda ibzali hey ve ihrazı muvaffakiyet et. . miştii Ben e gibi şerait Biray dsi nasıl bir zade üs nu hatırlatmak isterim. Bomtin Gi Abdülhamid'e ait engloğru ve (realisi) resim olan bu tablodaki imza, bizzat Padişahındır. sek kıyam etmiş, Sırbistan muntazam ve tehlikeli bir kuvvetle ilânıharbey- lemi & direden o müthi iş Rus mu- u muharebeyi tev- lid eden vakayii dahiliye ve hariciye mek iğ si Mini etmemişti. e doksan üç gün: al'den lük ü fitreti ülredn; saltanattan sonra padişah oi Millet rüşdünü iddia ediyordu Umu itimaına mazhar olan Mithat Paşayı derhal sadarete getir- dim. Rusyanın teklif ettiği mevadı veya Rusya ile muharebeyi kabul —— ekerek yine millete bırak- müzakere için. münakit Meclisi Umumiye de, milletin z kadar e sevdiği vi itimad ettiği Mithat Paşa riyaset ett Binsehaleyk 93 De bu- nun netayicinden ben şahsan, ne mevkien mesulüm Harbin şekline gelince : man tâyin ve istihdam ilR 23 mandanlar, Osmanlı tarihinin o dev- İma değil, ödün evvel ve sonraki ında da emsaline nadir tesadüf Side zevat idi, Vesaitl nakliyenin fıkdanı, Rume- lindeki anasırı gayri islâmiyenin tâ Edirne vilâyeti dahiline kadar sirayet eden nairei. isyanı, zamanımda ve e benim yüzümden tahaddüs etmiş mesaip sırasında gösterilirse tarihin adl ve insafına dokunulmuş olur, O muharebenin icab ettiği felâ- ketten müteessir olanların imdadıma hiçbiri diriğ olunmadı, İstanbuldan Sivasa, Halebe kadar cabeca mamur acir köyleri var- dır. Bunların birçoğundaki cevamii şerifenin ma ı bi bana vedia buyurduğu ibadına âciza- ne bir ya eee olmak üzere, kendi esemden veri (Milli ağ” namı altında üç beş kişiyi patlatıncaya kadar do k için halkın midelerine Şek lokmalara kadar el uzatmak, böyl anla tırımdan çıkmayan geyler, ibadullahın nafakası. mahrukatı, edviyesi idi. Bunları kendimi Mp için söyle- meğe de nefsimde hak Çünkü hepsi ge idi. esef ve nedametle m yaşarsam ilerde kendi kalemimle taf. silen itiraf edeceğim ki, birçok a siyle birlikte “ân edeyim — Bu yangını Abdihamid bıraktı! Fakat, o hamiyetli doktor pin ie bir insansa ketmesin ki güya söndürmek yerine petrol istimal ettiler. İbtiyarlık zaafı daha ziyade yaz. olacak: Yoruldum. Mithat için de söyleyeceklerini var; vaktim olur ve Allah 'da isterse bun. dan dâ yarın bahsedeceğim , Bu harikulade yerdi başına dülham “Sultan e ve yangın gale, mı e şlığını koymuştur t angın için elenen, di >